روزنامه آرمان نوشت: در این مطلب قصد داریم با علائم اخطار کننده کمبود آهن بیشتر آشنا شوید. خستگی یکی از علائم رایج کمبود آهن بوده و هشداری است که شما را نسبت به امکان این کمبود آگاه می‌کند. سوال اینجاست چرا کمبود آهن موجب خستگی می‌شود؟ چون این ماده معدنی در عملکرد نرمال عضلات، قلب و همچنین در ساخت گلبول‌های قرمز نقش دارد. در صورت بروز کمبود آهن، تعداد گلبول‌ها کاهش پیدا کرده، عضلات و قلب کم انرژی شده و فعالیتشان دچار مشکل می‌شود. در نتیجه خستگی فیزیکی بروز می‌کند. اگر احساس می‌کنید که به طور غیرعادی خسته هستید حتما با یک پزشک مشورت کنید. یک آزمایش خون ساده می‌تواند کمبود آهن را مشخص کند. اگر میزان فریتین (پروتئین ذخیره کننده آهن) و ترانسفرین (پروتئین حمل کننده آهن در خون) کم باشد کمبود آهن محرز می‌شود.
ناخن‌های خمیده
ظاهر و وضعیت ناخن‌ها می‌تواند نشان دهنده سلامتی بدن باشد. زمانی که ناخن‌ها به شکل قاشق درمی آیند، نرم، شکننده و ترک خورده می‌شوند باید مراقب بود. کوئلونیشیا نام نوعی ناهنجاری است که در آن ناخن‌ها ظاهر قاشقی شکلی پیدا می‌کنند یکی از علائم زودهنگام نشان دهنده کمبود آهن است. بدن برای ساخت هموگلوبین که حمل کننده اکسیژن به بافت‌های بدن است نیاز به آهن دارد. اکسیژن رسانی نامناسب باعث بروز شکنندگی و ضعیف شدن ناخن‌ها و موها می‌شود. دلیل اینکه چرا ناخن‌ها به دلیل کمبود آهن تغییر شکل می‌دهند هنوز به درستی مشخص نشده است. اما در هر حال آهن نقش موثری در ساخت مو و ناخن دارد. خوشبختانه با تشخیص و درمان کمبود آهن ناخن‌ها به مرور به وضعیت عادی برمی گردند.
ریزش مو
ریزش مو یکی از علائم زودهنگام کمبود آهن است. آهن نقش مهمی در اکسیژن رسانی به پیاز مو دارد. البته باید گفت که ریزش موی شدید می‌تواند مربوط به اختلالات تیروئید باشد. در این صورت نیز موها دچار ریزش می‌شوند. بنابراین بهتر است به پزشک مراجعه کرده و آزمایش خون بدهید تا میزان آهن و همچنین هورمون‌های تیروئیدتان بررسی شود.
رنگ پریدگی
رنگ پریدگی صورت و مخاط به‌خصوص مخاط چشم جزو علائم کمبود آهن است که با تاخیر خود را بروز می‌دهد. رنگ پریدگی صورت و مخاط چشم در چهارچوب کم خونی قرار دارد و از افت میزان گلبول‌های قرمز ناشی می‌شود. کم خونی ناشی از فقر آهن شکل جدی‌تر کمبود آهن است. کاهش میزان هموگلوبین عامل رنگ پریدگی، نفس نفس زدن، تپش قلب و خستگی زیاد محسوب می‌شود.
تاکی کاردی یا افزایش ضربان قلب
افزایش ضربان قلب و تپش قلب جزو علامت دیرهنگام کمبود آهن است. تاکی کاردی به کم خونی ای مربوط می‌شود که در نتیجه کمبود شدید آهن بروز می‌کند. کاهش میزان گلبول‌های قرمز خود را با تپش قلب و همچنین سردرد و حتی ورم در اعضای پایین تنه بدن نشان می‌دهد. بهتر است بدانید که افت میزان گلبول‌های قرمز می‌تواند نتیجه کمبود آهن و همچنین کمبود ویتامین B12 یا فولات باشد.
لب‌های ترک‌خورده
کمبود آهن اغلب به واسطه لب‌های ترک خورده و زخم و ترک گوشه لب خود را نشان می‌دهد. کمبود آهن همچنین باعث می‌شود زبان قرمز، لیز و دردناک شده (گلوسیت) شده و مخاط دهان دچار اریتم یا سرخی ناشی از احتقان مویرگ‌ها شود. آهن نقش موثری در سوخت و ساز بافت‌ها برای احیای سریع دارد. بنابراین اگر احساس کردید که قوه چشایی‌تان نیز دچار مشکل شده است می‌توانید به کمبود آهن شک کنید.مصرف مکمل آهن به کمبود این ماده معدنی پایان می‌دهد. باید بدانید که کمبود پیشرفته آهن در افراد سیگاری و الکلی رایج‌تر بوده و با احتمال سرطانی شدن بافت‌های پشت گلو همراه است.
نفس نفس زدن
افرادی که با کمترین فعالیت بدنی به نفس نفس می‌افتند باید بیشتر مراقب سلامتی شان باشند. در این صورت ممکن است پای کمبود شدید آهن در میان باشد. نفس نفس زدن یکی از علائم نشان دهنده کم خونی است که مرحله دیرهنگام کمبود آهن است. افت میزان هموگلوبین منشا این نفس نفس زدن است. در این صورت مجموع ارگان‌های بدن دچار کمبود اکسیژن می‌شوند و در نتیجه نفس نفس زدن، خستگی، تپش قلب و غیره بروز می‌کند.
افت عملکرد مغزی
بدن برای کنترل عملکرد مغز به آهن نیاز دارد. کمبود آهن می‌تواند باعث افت قدرت مغز به خصوص در افراد سالمند شود. کم خونی ناشی از فقر آهن باعث می‌شود که اکسیژن رسانی به مغز به درستی انجام نگیرد. البته در خصوص ارتباط افت عملکرد مغز و کمبود آهن نیاز به بررسی‌های تکمیلی وجود دارد. محققان در خصوص علائم دیگر تاکید بیشتری دارند.
سندرم پاهای بی قرار
سندرم پاهای بی قرار یک اختلال عصبی است که باعث حرکات غیرقابل کنترل در پاها در حین خواب می‌شود. به همین دلیل نیز فرد، خواب بی کیفیتی را تجربه می‌کند. محققان به این نتیجه رسیده اند که سندرم پاهای بی قرار اغلب با کمبود شدید آهن ارتباط دارد. البته ارتباط بین این دو هنوز به درستی مشخص نشده است اما محققان عقیده دارند که این مساله می‌تواند از نقش آهن در عملکرد دستگاه عصبی مرکزی ناشی شود.