جزئیات رشته روانشناسی صنعتی پس از بازنگری/جدول دروس عمومی و تخصصی

به گزارش خبرنگار مهر، کارشناسی ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی در کارگروه روانشناسی شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی تصویب شد. روانشناسی صنعتی و سازمانی شاخه‌ای از روانشناسی است که به مطالعه علمی رفتار انسان در موقعیت‌های کاری و سازمانی می‌پردازد. هدف آن کاربرد و بسط و گسترش اصول، نظریه‌ها، و واقعیت‌های روانشناسی به مسائلی است که انسان در محیط‌های کار با آن‌ها دست به گریبان است.

نتیجه استفاده از روانشناسی صنعتی و سازمانی  برپایی سازمان‌ها و محل‌های کاری است که بالنده و پیشرو هستند. این سازمان‌ها هم از حداکثر بهره‌وری برخوردارند و هم بیشترین فرصت را برای رشد و تعالی کارکنان خود فراهم می‌سازند.

زمینه‌های اشتغال فارغ‌التحصیلان

فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی می‌توانند علاوه بر اشتغال به کارهای آموزشی و پژوهشی در دیگر زمینه‌های تخصصی روانشناسی صنعتی و سازمانی مانند برنامه‌ریزی نیروی انسانی، بالندگی سازمانی، تحقیق و توسعه نیروی انسانی، روابط کارکنان، آموزش کارکنان و بسیاری از دیگر مشاغل وابسته به سرمایه انسانی سازمان ها شاغل شوند.

شرایط ورود دانشجو به روانشناسی صنعتی

داوطلبان کارشناسی ارشد روانشناسی صنعتی سازمانی، برای ورود به این دوره باید شرایط عمومی مصوب سازمان سنجش و آموزش کشور را دارا باشند، همچنین دارای مدرک کارشناسی روانشناسی، مشاوره و مدیریت باشند و همچنین گزینش دانشجویان دختر و پسر با نسبتی برابر ۵۰ درصد دختر، ۵۰ درصد پسر باشد.

دروس ایجاد شده در رشته روانشناسی صنعتی

در این دوره به منظور تقویت ارزش‌های دینی، درسی با عنوان اصول، مبانی و حقوق کار در اسلام به عنوان یکی از دروس تخصصی و درسی با عنوان مناسبات انسانی-اسلامی در محیط کار به عنوان درس اختیاری در نظر گرفته شده‌اند.

در دروس مختلف روانشناسی صنعتی و سازمانی ضمن تأکید بر مفاهیمی مانند اخلاق، درستکاری، وقت‌شناسی، پرهیزکاری و امانت‌داری از منابع مختلف اسلامی استفاده می شود. همچنین، استفاده از متون دینی در پژوهش‌های کاربردی مد نظر است.

منابع مورد استفاده در این رشته کاملاً مبتنی بر یافته‌ها و تحولات علمی و پژوهشی داخل و خارج کشور است. مقالات پژوهشی داخلی و خارجی چاپ‌شده در حیطه روانشناسی صنعتی و سازمانی در بانک‌های اطلاعاتی معتبر موجودند که امکان دسترسی به آنها وجود دارد.

بنابراین، با تدریس مطالب بر اساس آخرین یافته‌ها و تحولات علمی و لحاظ نمودن آنها در ارزیابی‌های مستمر و نیز بهره‌گیری از اساتید مجرب و متخصص این امر محقق می‌شود.

در ارتباط با شاخص جنسیتی می‌توان گفت که با توجه به ورود روز افزون زنان به دنیای کار و پررنگ شدن نقش زنان در فعالیت‌های اجتماعی و استقبال دانشجویان دختر از تخصص‌های مختلف روانشناسی، تفاوت جنسیتی چندان موضوعیتی ندارد.

اما، از آنجا که بسیاری از سازمان‌ها به ویژه در واحدهای عملیاتی خود نیازمند فارغ‌التحصیلان پسر در این رشته تخصصی هستند، پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی به یک نسبت دیده شده است.

در این دوره همواره جدیدترین منابع مورد استفاده قرار گرفته‌اند و خواهند گرفت (در ذیل سرفصل‌های هر درس آورده شده‌اند). این منابع با فرهنگ بومی ما بسیار سازگارند.

لحاظ کردن درس‌های کار در اسلام و مناسبات انسانی-اسلامی در محیط کار در این دوره و نیز تقویت نگاه بومی و فرهنگی از طریق انجام پژوهش‌های مختلف در حیطه روانشناسی صنعتی و سازمانی نشان‌دهنده سازگاری منابع این دوره با منابع دینی و فرهنگ بومی ماست.

همچنین لحاظ کردن درس کارورزی نشانگر کاربردی بودن این دوره تخصصی است. در تمامی درس‌های تخصصی و اختیاری این دوره آخرین نظریه‌ها و مطالب مربوط به آن درس مورد بحث و بررسی قرار گرفته و می‌گیرند.

 تفکر انتقادی در این دوره از طریق نقد نظریه‌ها و نقد روش‌شناسی پژوهش‌ها در تمامی دروس و تطبیق دادن آنها با معیارها و شاخص‌های فرهنگی، بومی و اسلامی تقویت می‌شود.

برنامه‌ریزی دروس در این دوره به‌گونه‌ای است که در تمام درس‌ها و در نقد نظریه‌ها و در جلسات سمینارگونه تمامی دانشجویان مشارکت داشته باشند.

شرایط و امکانات برای غنی‌سازی این رشته با وجود گروه‌های صنعتی و سازمانی در دو دانشگاه بزرگ کشور (شهید چمران اهواز و دانشگاه اصفهان) و دیگر دانشگاه‌های کشور با اساتید مجرب و دسترسی به پایگاه‌های مختلف اطلاعاتی ملی و بین‌المللی محقق است.

 این رشته تخصصی در تمامی کشورهای پیشرفته دنیا و اکثر کشورهای در حال توسعه از جمله ترکیه، مالزی، هند، پاکستان فعال است.

اعضای هیات علمی مجرب و با سابقه دانشگاه‌های دولتی شهید چمران اهواز، دانشگاه اصفهان و نیز دانشگاه آزاد واحد اصفهان که در حدود ۲۰ نفر هستند و  به تدریس در این مقطع اشتغال دارند.

جدول ۱. تعداد و نوع واحدهای درسی دوره ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی

نوع درس	مجموع واحد
دروس تخصصی	۲۴
دروس اختیاری	۴
پایان نامه	۴
مجموع واحد	۳۲

جدول۲. دروس پیش‌نیاز دوره کارشناسی ارشد روان‌شناسی صنعتی و سازمانی

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
		نظری	عملی	جمع
۱	آمار استنباطی	۲	-	۲
۲	آمار توصیفی	۲	-	۲
۳	روش تحقیق	۲	-	۲
۴	روانشناسی صنعتی و سازمانی	۲	-	۲
۵	روانشناسی اجتماعی	۲	-	۲
جمع		۱۰	-	۱۰

جدول۳. دروس تخصصی دوره کارشناسی ارشد روان‌شناسی صنعتی و سازمانی

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
		نظری	عملی	جمع
۱	آمار استنباطی پیشرفته	۲	-	۲
۲	روش تحقیق پیشرفته	۲	-	۲
۳	اصول، مبانی و حقوق کار در اسلام	۲	-	۲
۴	روانشناسی صنعتی (کارکنان)	۲	-	۲
۵	روانشناسی سازمانی	۲	-	۲
۶	بالندگی سازمانی	۲	-	۲
۷	روانشناسی اجتماعی پیشرفته	۲	-	۲
۸	آموزش نیروی انسانی	۲	-	۲
۹	نظریه‌های سازمانی	۲	-	۲
۱۰	روانشناسی مهندسی	۲	-	۲
۱۱	کارورزی در روانشناسی صنعتی و سازمانی ۱	-	۲	۲
۱۲	کارورزی در روانشناسی صنعتی و سازمانی ۲	-	۲	۲
جمع		۲۰	۴	۲۴

جدول۴. دروس اختیاری دوره کارشناسی ارشد روان‌شناسی صنعتی و سازمانی

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
		نظری	عملی	جمع
۱	مناسبات انسانی-اسلامی در محیط کار	۲	-	۲
۲	روانشناسی مصرف‌کننده	۲	-	۲
۳	نگرش‌ها و انگیزش شغلی	۲	-	۲
۴	روانشناسی مدیریت	۲	-	۲
۵	فرهنگ سازمانی	۲	-	۲
۶	کاربرد نرم‌افزارهای آماری در تحلیل داده‌ها	۱	۱	۲
جمع		۱۲	-	۱۲