خبرگزاری مهر، گروه استانها- ونوس بهنود: زمانی در پایانه مسافربری اردبیل جارچیان مسافران تک‌وتنها را محاصره می‌کردند و بر سر قیمت از لحظه ورود مسافر به پایانه چانه‌زنی بود.
تا جایی که بازارگرمی جارچیان موجب شده بود برای رو دست زدن به رقیب بلیط ها خارج از شرکت‌های مسافربری به فروش برسد و برخی مسافران نیز از آب گل‌آلود این رقابت مخرب تا حد امکان بهره گیرند.
مشکل به همین جا ختم نمی‌شد. دعوای مسافر با راننده‌ای که برای انجام فرایض توقف نداشته، بی‌احترامی در پاسخ به درخواست مشتری و تبعیض قائل شدن بین مسافران جنجال‌های داخل اتوبوس‌های مسافربری بود.
از سوی دیگر جارچیان زمانی که کمی با بازرسی و نظارت‌ها در داخل ترمینال عقب‌گرد می‌کردند میادین خروجی شهر را پاتوق مسافر گیری خود قرار داده بودند و ترافیک شدید میدان علی سرباز به ضرب‌المثل تبدیل شده بود. تا جایی که بسیاری از مسافران برای اینکه بلیط ارزان‌تر تهیه کنند مستقیماً راهی میادین خروجی می‌شدند و بلیط بیمه دار را به هیچ نمی‌شمردند.
مجموعه آشفته‌بازار پایانه اردبیل در اصل به زیان شرکت‌های مسافربری و راننده‌ها تمام می‌شد. قیمت‌شکنی‌های غیرقانونی، ایجاد ترافیک و بی‌انضباطی در معابر خروجی شهر و بی‌توجهی به اصل مشتری مداری موجب شده بود که خیل عظیمی از اعتراضات پشت در شرکت‌های مسافربری به جایی نرسید.
این روزها پایانه اردبیل در آرامش و سکوت به سر می‌برد. نه از تأخیر در حرکت اتوبوس‌ها خبری هست و نه از جارچیان و مسافر گیری میادین.
البته رانندگان به شگردهای قابل‌توجهی دست می‌زنند تا بتوانند باز با قیمت‌شکنی مشتری را روی صندلی بنشانند اما مجموعه اقدامات نیز موجب نشده سفرهای زمینی با رشد محسوس همراه شود.
موضوعی که برای آسیب‌شناسی آن پای صحبت‌های مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان اردبیل نشستیم.
*یکی از مهم‌ترین طرح‌های در دست اجرای این اداره کل انتقال پایانه اردبیل به خارج از شهر بود. با وجود وعده صریح شما این طرح به چه علت به فاز اجرایی درنیامده است؟
انتقال پایانه در پی پاسخ به اعتراضات شهروندان ساکن در شهرک سینا به دلیل ترافیک ایجاد شده در این منطقه از شهر در دستور کار قرار گرفت. پایانه اردبیل ۲۰ سال قبل زمانی که احداث می‌شد خارج از شهر قرار داشت. اما با توسعه شهر امروز در اطراف آن شهرک‌های مسکونی دایر شده و به همین دلیل طرح انتقال پایانه به جاده خلخال در دستور کار قرار گرفت.
متأسفانه زمین اختصاصی پایانه یک سری معارض دارد و از ۳۰۰ هکتار لکه‌گذاری توسط راه و شهرسازی ۲۰ هکتار را در نظر گرفتیم که معارض محلی دارد.
ما پیشنهاد کردیم که این مشکل از سوی راه و شهرسازی حل‌وفصل شود و حتی این پیشنهاد مطرح شد که زمین ترمینال توسط انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل خریداری شود. از سویی از شورای ترافیک استان درخواست شده که زمین را اختصاص بدهند.
به هر شیوه‌ای لازم است مشکلات این زمین رفع شده و زمین اختصاص یابد. در واقع این طرح می‌تواند به کاهش ترافیک شهر اردبیل و بهبود حمل‌ونقل مبادی خروجی شهر منجر شود.
*با توجه به اقدامات اخیر مجموعه راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان برای ساماندهی ناوگان حمل‌ونقل عمومی برون‌شهری آیا میزان رضایتمندی شهروندان مورد سنجش قرار گرفته است؟
در سال‌های اخیر با همکاری جهاد دانشگاهی استان نسبت به سنجش میزان رضایتمندی اقدام شده و نتیجه گویای این مهم است که رضایتمندی شهروندان رو به افزایش است.
در گذشته شهروندان از تأخیر قابل توجه حرکت اتوبوس‌ها که گاه تا ۲۰ ساعت می‌رسد و یا فعالیت جارچیان نارضایتی داشتند که در حال حاضر به جرئت می‌توانم بگویم که حتی ۱۰ دقیقه تأخیر نیز در حرکت اتوبوس‌ها نداریم و اتوبوس حتی اگر مسافر گیری کامل ندارد با همان تعداد مسافری که بلیط صادر کرده ملزم به حرکت در زمان مقرر است.
*نمونه‌هایی از شگرد رانندگان اتوبوس‌ها برای مسافر گیری خارج از پایانه همچنان مشاهده می‌شود. چه تمهیداتی برای خاتمه بخشیدن به این تخلفات دارید؟
در سال‌های اخیر با همکاری دستگاه‌های امنیتی و انتظامی موضوع مسافر گیری در میادین به جد کاهش یافته است. می‌توانم به جرئت بگویم که حتی به صفر رسیده است. با فعال کردن کمیسیون های ماده ۱۱ و ماده ۱۲ ما شاهد بهبود وضعیت خدمات‌رسانی و کاهش تخلفات هستیم.
اتوبوس حتی اگر مسافر گیری کامل ندارد با همان تعداد مسافری که بلیط صادر کرده ملزم به حرکت در زمان مقرراست. به عنوان مثال در کمیسیون ماده ۱۲ از ابتدای سال هفت پرونده تخلف شامل نداشتن تجهیزات ایمنی، صاف بودن لاستیک و تخلفات حمل‌ونقلی از جمله عدم رعایت مقررات تنظیم بارنامه و مسائلی از این دست تشکیل شده است.
بطوریکه از تذکر کتبی در درج پرونده تا جریمه نقدی برای تخلفات پیش‌بینی شده و در مجموع ۳۰ میلیون ریال جریمه صادر شده است. موردی از تصادف منجر به جرح و فوت نیز داشتیم که دو تا سه ماه لغو خدمات صادر شده است.
در کمیسیون ماده ۱۱ نیز ۱۰۰ پرونده تشکیل شده که عموماً توقف در میادین، شکوائیه مسافران، عدم رعایت موازین حمل‌ونقل و اضافه تناژ است که از تذکر تا سه ماه لغو خدمات پیش‌بینی شده است.
در کنار این موارد ۵۰ پرونده تخلف در حال رسیدگی است و ۱۰ تخلف دیگر نیز آماده رسیدگی در دو کمیسیون است.
*آیا مجموعه این اقدامات منجر به افزایش مسافرت‌های زمینی استان شده است؟
به دلایل متعدد ما با کاهش سفرهای ریلی، هوایی و زمینی مواجه هستیم.
بطوریکه این روند سال‌ها است مشاهده می‌شود. بطوریکه در هفت‌ماهه نخست سال جاری یک‌میلیون و ۱۲۸ هزار و ۴۹ نفر مسافر جابه جا شده که به نسبت مدت مشابه سال گذشته ۶.۴ درصد کاهش یافته است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد برای رونق سفرهای زمینی لازم است حمل‌ونقل عمومی به صورت هدفمند هدایت شده و به عنوان مثال در سوخت حمایت‌ها به شکلی باشد که قیمت بلیط به مراتب کاهش یابد.
کاهش قیمت بلیط اتوبوس خود می‌تواند برای افزایش سفرهای زمینی جذابیت ایجاد کند.
*بر خلاف اظهارات شما به نظر می‌رسد مسافرت‌های هوایی استان به دلیل قیمت شناور بلیط در نیمه نخست سال با افزایش همراه است. آیا این موضوع در کاهش مسافرت‌های زمینی مؤثر نبوده است؟
بنده معتقد به این موضوع نیستم. اما در مقابل قیمت شناور بلیط به عقیده بنده یک رویکرد صحیح و منطقی است. شرکت‌های مسافربری باید به سمت قیمت‌های شناور روی بیاورند و بر اساس عرضه و تقاضا برنامه‌ریزی داشته باشند.
متأسفانه متصدی شرکتها مانع از اجرای این استراتژی است. در حالی که شرکتها می‌توانند با مدیریت پیک سفرها نسبت به ارائه قیمت شناور اقدام کنند.
*در پی ادغام حوزه راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای مهم‌ترین برنامه‌های شما در استان اردبیل به چه ترتیب خواهد بود؟
این ادغام به این معنی است که تمامی فعالیت‌های معاونت راهداری اداره کل راه و شهرسازی استان به این مجموعه اضافه شده است. این فعالیت‌ها اعم از لکه‌گیری، روکش آسفالت و تمامی وظایف راهداری از این پس توسط این دستگاه اجرا می‌شود. در شهرستان‌ها نیز به همین شکل عمل خواهد شد.
شرکت‌های مسافربری باید به سمت قیمت‌های شناور روی بیاورند و بر اساس عرضه و تقاضا برنامه‌ریزی داشته باشند. در حال حاضر ۱۲ راهدارخانه در سطح استان داریم که ۹ مورد ثابت و سه مورد سیار است و بعد از تحویل راهداری نسبت به تجهیز راهدارخانه‌ها و خرید شن و ماسه و نمک اقدام شد. ماشین‌آلات راهداری تعمیر شده است و از ابتدای زمستان استقرار دائمی راهداران آغاز می‌شود.
*این سؤال مطرح است که اعتبارات حوزه راهداری چگونه تخصیص می‌یابد؟
قرار است تمامی اعتبارات حوزه راهداری از اداره کل راه و شهرسازی به این اداره انتقال یابد.
یکی از مشکلات امروز ما کمبود اعتبارات است. همچنان که پیش از این نیز مدیرکل سابق راه و شهرسازی استان تخصیص ۳۳ درصد اعتبارات را ناکافی عنوان کرده بود ما درخواست کردیم که اعتبار مناسبی برای پروژه‌های راهداری دیده شود.
البته در برف‌روبی اخیر توانستیم از اعتبارات سازمانی و ملی کمک بگیریم و کار روی زمین نماند اما انتظار می‌رود اعتبار مناسب به این حوزه اختصاص یابد.
*آیا نسبت به بهبود وضعیت معیشتی راهداران برنامه خاصی مدنظر دارید؟
در حوزه راهداری ۴۱۰ نفر مشغول به کار هستند که بنده با بررسی مشکلات به صورت اجمالی موضوع حقوق و مزایای راهداران را نیز در آینده نزدیک با مسئولان طرح خواهم کرد.
لازم به ذکر است اردبیل از استان‌های موفق در ساماندهی راهداری بعد از تلفیق راهداری با حمل‌ونقل جاده‌ای است و حقوق و مزایای راهداران نیز پرداخت شده اما برای بهبود آن پیشنهاداتی در نظر داریم.
*آخرین وضعیت مجتمع‌های رفاهی بین‌راهی استان را تشریح کنید؟
در حال حاضر هشت مجتمع رفاهی بین‌راهی در جاده‌های استان فعال هستند. علاوه بر این احداث هفت مجتمع دیگر با مشارکت بخش خصوصی در دست اقدام است.