تعبیر و تفسیر جنگ اراده ها از نگاه مقام معظم رهبری چگونه است؟

مجله مهرواژه اراده (یا به تعبیری همت و خواستن) در فرهنگ عامیانه ایرانی از ضریب نفوذ بالایی برخوردار بوده به نحوی که در ضرب المثل های فارسی خواستن را مترادف توانستن می دانند. اراده و یا عزم هدفی را داشتن، خود پیش فرض ها و مشتقاتی را دربر می گیرد که از مهمترین آن ها می توان به مقابله و مقاومت در برابر دشواری های مسیر پیموده شده تا هدف و مقصود اشاره نمود. صبر و ایستادگی جزو لاینفک اراده آدمی برای رسیدن به هر هدفی می باشد. افرادی که اراده انجام فعل یا عملی را در خود تقویت می نمایند، نگاهی آرمانی همراه با پشتکار و توکل را توشه مسیر حرکت شان قرار می دهند. به همین منظور نیز مقام معظم رهبری برای اولین بار از واژه تقابل اراده ها در دی ماه سال ۸۳ در جمع مردم قم استفاده نمودند و بیان داشتند که: "جغرافیای سیاسی دنیا را، اراده و ایمان انسان ها در آینده تعیین خواهد کرد". اولین سخنرانی معظم له پیرامون مقوله جنگ و یا تقابل اراده، اشاره به قدرت آدمی فارغ از هرگونه متعلقات دنیوی اعم از سلاح، دارایی و تجهیزات می باشد.

در سخنان ایشان نقش اراده و ایمان انسان های آزادی خواه به عنوان نقش بی بدیل و تعیین کننده(فارغ از قدرت سیاسی حکومت ها و دولت ها) در تغییرات سیاسی و ژئوپلتیک به خوبی مشخص گردیده است. پس از دو سال از اولین سخنرانی ایشان در دیدار با دانشگاهیان استان سمنان با اشاره به مقاومت های مردمی در سال های دفاع مقدس، این نوع دفاع با کمترین تجهیزات را نوعی پیروزی قدرت اراده مردم غیور ایران بر تجهیزات تا بن دندان مسلح عراقی ها دانسته اند. رهبر معظم انقلاب از سال ۸۵ تا به امروز در سخنرانی ها و بیانات شان ۹ مرتبه به تقابل و یا جنگ اراده ها در دنیای امروز اشاره کرده و نسبت به این امر در جامعه ایرانی -اسلامی تأکید داشته اند. حال به اختصار به اهم دلایل تاکید معظم له به این مقوله می پردازیم:

الف) شمولیت هرچه بیشتر جنگ اراده ها

کلید واژه جنگ اراده ها که توسط رهبر انقلاب استفاده گردیده در درون خود انواع دشمنی ها و تهاجمات دشمن را در برداشته است. جنگ های اقتصادی، فرهنگی، جنگ سرد و...همگی در ذیل جنگ اراده ها قرار گرفته اند. اگر هر ملتی ولو از مستضعفین عالم برای مقابله با هرگونه از تهدیدات دشمنان داخلی و خارجی عزم خود را جزم کرده و اراده راستین برای تقابل داشته باشند، بی شک هرگونه تهاجم دشمنان در کوتاه مدت و یا دراز مدت با شکست مواجه خواهد شد. به عنوان مثال: برای مقابله با جنگ اقتصادی دشمن - که در حال حاضر می توان به کاهش قیمت نفت توسط لابی پنهانی حکومت سعودی و ایالات متحده آمریکا و تحریم های بین المللی اشاره نمود - اگر اراده راستین در میان مردم و مسئولین وجود داشته باشد چنین ترفندها و تاکتیک هایی به منظور ضربه به اقتصاد کشور موثر نمی گردد. حال برای همگان چنین سوالی پیش می آید که چگونه اراده ملت ایران در برابر این جنگ اقتصادی موثر می افتد؟ پاسخ به این سوال بسیار آسان بوده، کافی است به بیانات رهبر معظم انقلاب توجه کنیم و نسبت به سخنان شان تامل نماییم.

مقام معظم رهبری در سخنان شان چندین بار به مباحث اقتصاد مقاومتی و استفاده از تولیدات داخلی اشاره داشته و حتی در مرتبه دوم نسبت به عدم توجه مسئولین به اقتصاد مقاومتی در کشور ابراز ناراحتی کردند. اگر عزم و اراده مسئولین در جهت عدم وابستگی اقتصادی به نفت جزم گردد و اگر اراده ملت ایران در استفاده از تولیدات داخلی استوار شود، طبیعتا خدعه های دشمنان خارجی کارساز نخواهد شد. بنابراین به روشنی می توان گفت جنگ اراده ها، ابعاد گسترده ای داشته که از مقوله های اقتصادی، سیاسی و نظامی تا حوزه های اجتماعی و فرهنگی را در برمی گیرد.

ب) عدم دلسردی در برابر دشمن نامتوازن

استراتژیست های نظامی همواره نقشه های مختلفی را برای مبارزه با تهدیدات خارجی در نظر داشته و اگر دشمنان شان از توان بسیار بالایی برخوردار باشند، سعی در امتناع از جنگ با آنها می نمایند. در واقع افزایش قدرت نظامی دیگر حکومت ها موجب دلسردی فرماندهان نظامی گردیده و تفکرات آن ها را تغییر می دهد، ولی در جنگ اراده ها دلسردی و ناامیدی معنا و تفسیری نداشته و نخواهد داشت. در یک جنگ نامتوازن که شاید کشوری با یک نگاه اولیه در عرصه های مختلف اعم از فرهنگی و یا نظامی دارای تجهیزات و توان پایینی نسبت به دیگر حکومت هاست، ناامید نشده و به مسیر مقاومت و برنامه ریزی برای تقابل با دشمن ادامه می دهد. توکل و پشتکار در جنگ اراده ها بسیار موثر و کارساز می باشد، همان طور که رهبری در ۳۰ تیرماه۱۳۹۲ در دیداربا مسئولان نظام، عنوان کردند: "مکرر عرض کرده‌ایم؛ در عرصه‌های گوناگون جهانی، درگیری‌ها غالباً جنگ اراده‌ها است؛ هر طرفی که اراده‌اش زودتر ضعیف شود، شکست خواهد خورد. صبر یعنی این عزم را، این اراده را نگه داشتن، حفظ کردن. توکل هم یعنی کار را انجام دادن و نتیجه را از خدا خواستن. گمان نشود - که البته در فضای دینیِ امروز گمان هم نمی شود؛ در گذشته چرا، تبلیغ میشد، اینجور توهّم میشد - که توکل یعنی بنشین تا خدا برساند، بنشین تا خدا درست کند، بنشین تا خدا گره را باز کند؛ نه، توکل یعنی کار را انجام بده، نتیجه را از خدا بخواه؛ منتظر نتیجه از سوی پروردگار باش."

ج) جهان شمول بودن جنگ اراده ها

وقتی سخن از جنگ نرم یا تهاجم فرهنگی به زبان می آید، همه نگاه ها به مقوله هایی همچون تغییر سبک زندگی اسلامی در ایران و یا تغییر پوشش دختران و پسران ایرانی معطوف می گردد و یا زمانی که از کلیدواژه هایی همچون جنگ اقتصادی صحبت می کنیم، تحریم های بین المللی برعلیه ایران در اذهان عمومی متبادر می شود. آنچه بین این دو جمله مشترک بوده عبور ذهن همه ما با چنین واژگانی بر جغرافیای نظام جمهوری اسلامی ایران می باشد یعنی همه این مقوله ها را معطوف به دشمنی با نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران می دانیم، در حالی که چنین تحریم های بین المللی و یا تغییرات در سبک زندگی جوامع در اکثر نقاط دنیا به خصوص جوامع اسلامی رخ می دهد. جنگ اراده ها یک کلیت جهان شمول بوده که مرزهای جغرافیای ذهنی همه مردم را در نوردیده و همه مظلومان جهان را که با اراده و عزم ملی خواستار مبارزه با ظالمین می باشند، در برگرفته است. در همین راستا مقام معظم رهبری در آغاز جرقه های بیداری اسلامی در کشورهایی همچون مصر، بار دیگر به اهمیت جنگ اراده ها در دنیای امروزی اشاره نموده ودر خطبه های نماز جمعه سال۸۹ فرمودند: "در هر قیام مردمی، جنگ واقعی بین اراده‌ها است. هر طرفی که مصمم‌تر باشد و سختی‌ها را تحمل کند پیروز قطعی است. قرآن به ما می‌آموزد که: «إنّ الّذینَ قالُوا رَبُّنُا اللَّه ثُمَّ استَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیهِمُ المَلائِکَه ألَّا تَخافُوا وَ لا تَحزَنُوا وَ أبشِرُوا بِالجَنَّهِ الَّتی کُنتُم تُوعَدونَ» وبه پیامبرش می‌فرماید: « فَلِذَٰلِکَ فَادْعُ وَاسْتَقِمْ کَمَا أُمِرْتَ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ » دشمن می‌کوشد با زور و فریب، اراده‌ی شما را تضعیف کند. مراقب باشید اراده‌ی شما سست نشود."

با گذشت یک سال از خطبه های نماز جمعه معظم له وهمچنین پیروزی های مکرر جوانان انقلابی در اقصی نقاط کشورهای اسلامی در دی ماه سال۱۳۹۰ و در اجلاس جهانی جوانان و بیداری اسلامی، رهبر انقلاب در ادامه صحبت های سال گذشته خود بیان داشتند: "امروز استکبار جهانی در مقابل بیداری اسلامی احساس ناتوانی می کند. شما غالبید، شما پیروزید، آینده مال شماست. کاری که انجام گرفته است، کار بسیار بزرگی است؛ اما این پایان کار نیست - مهم این است - این شروع است، این آغاز است. ملتهای مسلمان باید مجاهدت را ادامه بدهند تا بتوانند دشمن را از میدانهای گوناگون ازاله کنند. مبارزه، مبارزه‌ی همتها و عزمها و اراده‌هاست. هر طرف اراده‌ی قوی‌تری داشته باشد، او غالب است. آن کسی که دلش متکی به خدای متعال است، او غالب است. «ان ینصرکم اللَّه فلا غالب لکم»؛ اگر نصرت خدائی را به دست بیاورید، هیچ کس بر شما غلبه نخواهد کرد؛ شما پیش خواهید رفت. ما می خواهیم ملت های مسلمان که تشکیل‌دهنده‌ی امت بزرگ اسلامی‌اند، آزاد باشند، مستقل باشند، عزیز باشند، تحقیر نشوند؛ با احکام مترقی و متعالی اسلام، زندگی خودشان را سامان بدهند؛ و اسلام می تواند. در طول سالیان دراز، ما را از لحاظ علمی عقب نگه داشتند؛ فرهنگ ما را پامال کردند، استقلال ما را از بین بردند. امروز ما بیدار شده‌ایم. ما میدان های علم را هم یکی پس از دیگری تصرف خواهیم کرد." آنچه از دو سخنرانی مقام معظم رهبری به خوبی آشکار بوده، تاثیرگذاری سخنرانی سال۸۹ ایشان در میان جوانان انقلابی بوده که به درک صحیحی از تعبیر جنگ اراده ها در کشورشان رسیده و در این راستا از هیچ تلاشی دریغ ننمودند. اراده موجود در جوانان مسلمان و انقلابی موجب گردیده که تحولات اساسی در کشورهای مصر، تونس و یمن رخ دهد که ادامه روند این اراده راستین را همچنان در کشور یمن و در میان جوانان مبارز انصارالله می بینیم. یمن به رغم هجوم وحشیانه دولت سعودی که از کشتار زنان و کوکان بی گناه ابایی ندارند، همچنان شاهد مقاومت جوانان انقلابی و مسلمان بوده که در برابر تجهیزات و تسلیحات سعودی ها ترس به خود راه نداده و این جنگ را جنگ اراده ها می پندارند.

آنچه به عنوان سه شاخص اصلی انتخاب کلیدواژه جنگ اراده ها توسط رهبری بیان گردیده خود نمایانگر اهمیت این موضوع در میان همه آزادی خواهان جهان می باشد. جنگی که شکست در آن معنایی نداشته و صبر و مقاومت محور اصلی آن است.