خبرگزاری مهر، گروه استانها: خبر کوتاه بود و تلخ؛ برخورد دو رام قطار مسافربری تبریز-مشهد به شماره ۴۸۰ و سمنان-مشهد به شماره ۳۹۴و حریق گسترده در دو واگن، اما روایت صبح شوم قطار ۷۰۰زائر امام رضا(ع) در سمنان چیست؟
چنددقیقه‌ای به هشت صبح جمعه مانده بود که خبر برخورد دو رام قطار مسافربری و حریق گسترده در دو واگن از چهار واگن خارج‌شده از خط بر خروجی خبرگزاری مهر نشست اما باگذشت دقایقی از این حادثه جزئیات بیشتری از آن منتشر شد که در این گزارش جزئیات این حادثه مورداشاره قرار می‌گیرد.
حادثه چگونه رخ داد
ساعت۷:۳۵دقیقه صبح آدینه قطار تبریز-مشهد که شامگاه گذشته از تبریز به سمت مشهد به حرکت درآمده بود در حدفاصل چهار هزار و ۸۰۰ متری ایستگاه هفت‌تپه در منطقه‌ای مابین سمنان و دامغان به دلیل تعویض خط و هدایت قطار به ریل مقابل متوقف می‌شود اما همچنان دلیل اینکه این توقف چرا بیش‌ازحد معمول رخ‌داده است، مشخص نیست اما می‌توان حدس زد برودت ۱۲درجه زیر صفر دلیل تأخیر در انتقال خطوط باشد.
درنهایت قطار تبریز-مشهد درحالی‌که با چراغ‌قرمز ورود به ایستگاه هفت‌خوان مواجه می‌شود درجای خود متوقف می‌شود اما این توقف به قیمت حضور قطار ساعت هفت صبح سمنان-مشهد در همان محل و برخورد این دو قطار با یکدیگر تمام می‌شود.
این حادثه با اصابت لوکوموتیو و منبع سوخت قطار سمنانی با واگن انتهای قطار تبریزی به فاجعه‌ای بزرگ بدل می‌شود و دو واگن از چهار واگن قطار تبریزی که از ریل خارج‌شده بودند، دچار حریق گسترده می‌شود حریقی که بیش از چهار ساعت ادامه داشت و متأسفانه جان تعداد زیادی از هم‌وطنانمان را گرفت.
نیروهای امدادی درراه بودند
یکی از مشکلات امدادرسانی به‌قطار حادثه‌دیده صعب‌العبور بودن در کنار یخزدگی راه‌ها بود که این امر باعث شد تا ماشین‌های امدادرسان راه‌آهن شمال شرق با سختی دسترسی به محل روبرو باشند همچنین مدیرکل راه‌آهن شمالشرق(۱) درنهایت عطای سفر با خودرو را به لقایش بخشیده و با درزین به محل اعزام و این امر باعث تأخیر دوساعته او و اکیپ امدادی راه‌آهن شمالشرق(۱) می‌شود.
از سوی دیگر نخستین واکنش رئیس مدیریت بحران شهرستان سمنان، اعزام یک رام قطار امدادرسان و جرثقیل به سمت حادثه با هماهنگی راه‌آهن شمالشرق(۱) بود این قطار به گفته شاهدان ساعت ۹:۱۵ صبح به مکان می‌رسد و مراحل امدادرسانی به بازماندگان آغاز می‌شود.
اخبار متناقض از کشته و زخمی‌های حادثه
دراین‌بین تناقض‌گویی‌های بسیاری درباره تعداد کشته‌ها بیان می‌شود و بعضاً تعداد جان‌باختگان از هشت‌تا ۴۰متغیر است اما درنهایت و همزمان با ساعت ۱۰صبح، هلال‌احمر استان سمنان نخستین آمار را کشته شدن هشت نفر و زخمی شدن ۳۱ نفر اعلام می‌کند آماری که پس‌ازآن به‌سرعت تغییر می‌کند.
در کش و قوس اخبار متناقض مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر کشور در گفت وگویی با واحد مرکزی خبر تعداد کشته‌ها را همزمان با ساعت ۱۱صبح آدینه ۲۰ نفر اعلام می‌کند و می‌افزاید: در حادثه قطار مسافربری سمنان ۳۰ نفر نیز زخمی شده‌اند.
این در حالی است که سکوت محض خبری مسئولان استان سمنان این خبر را نه تائید و نه تکذیب می‌کنند اما همچنان مدیریت بحران استانداری سمنان تلاش دارد تا آمار واقعی کشته‌شدگان این حادثه به رسانه‌ها اعلام نشود.
همزمان با وقوع این حادثه اما سه فروند بالگرد به همراه ده‌ها دستگاه آمبولانس در حال امدادرسانی به مصدومان این حادثه بودند و به دلیل آتش‌سوزی در تعدادی از واگن‌ها و گسترش آتش، امکان ارائه آمار دقیقی از مصدومان و کشته‌ها وجود نداشت.
سرپرست اورژانس کشور به محل اعزام می‌شود
ابعاد وحشتناک این حادثه تا آنجا بود که سرپرست اورژانس کشور درنهایت به محل حادثه اعزام می‌شود پیرحسن کولیوند ساعت ۱۲ ظهر آدینه و در گفت وگو با خبرنگار مهر، ضمن بیان اینکه تعداد مصدومان حادثه قطار در ناحیه راه‌آهن شمال شرق (۱) به ۵۲ نفر رسیده است، ابراز داشت: از این تعداد مصدومان ۴۳ نفر به بیمارستان ولایت دامغان و ۹ مصدوم به بیمارستان کوثر سمنان انتقال یافتند و مابقی در حال انتقال و یا مداوای سرپایی هستند.
وی همزمان با ساعت ۱۲:۲۰ ظهر آدینه در اظهارنظری جالب که درنهایت به لغو سفر خارجی وزیر راه می‌انجامد، می‌افزاید: تعداد کشته‌ها آن‌قدر هست که ملت ایران اسلامی را عزادار کند.
امدادرسانی به مجروحان حادثه
این واکنش‌ها درنهایت پای عباس آخوندی را نیز به استان سمنان باز می‌کند و رئیس‌جمهور که برای حضور در مراسم تشییع پیکر آیت‌الله موسوی اردبیلی در قم به سر می‌برد، طی پیامی به معاون اول خود، مراتب تأثر خود را بیان می‌کند.
رئیس‌جمهور پیام داد
حسن روحانی ضمن تسلیت به بازماندگان خواستار پیگیری و گزارش علت حادثه می‌شود و در این پیام تأکید می‌کند که تمام اقدامات لازم برای درمان سریع مصدومان به کار گرفته شود.
در متن پیام حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسن روحانی خطاب به معاون اول رییس جمهوری آمده است: سانحه دردناک برخورد دو قطار مسافربری در استان سمنان که منجر به جان باختن و مصدومیت تعدادی از هموطنان عزیزمان و ازجمله پرسنل خدوم راه‌آهن گردید، باعث غم و اندوه فراوان گردید.
لازم است فوراً دستگاه‌های مسئول، به‌ویژه وزارت راه و شهرسازی نسبت به بررسی و اعلام دلایل وقوع این حادثه تلخ و معرفی مقصرین احتمالی اقدام نمایندلازم است فوراً دستگاه‌های مسئول، به‌ویژه وزارت راه و شهرسازی نسبت به بررسی و اعلام دلایل وقوع این حادثه تلخ و معرفی مقصرین احتمالی اقدام نمایند و تمام اقدامات و تمهیدات فنی و مدیریتی را برای جلوگیری از تکرار چنین حوادث دل‌خراشی پیش‌بینی و اجرا نمایند.
همچنین ضروری است همه دستگاه‌های امدادی و استانی، به‌ویژه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تمام اقدامات لازم را برای درمان سریع‌تر مصدومان به عمل‌آورند.
این‌جانب با عرض تسلیت به خانواده‌های محترم داغ‌دیده، از درگاه خداوند متعال برای جان‌باختگان این حادثه ناگوار مغفرت و رحمت، برای عموم بازماندگان صبر و برای آسیب‌دیدگان شفای عاجل و سلامتی کامل مسئلت دارم.
وزیر بهداشت هم در پیامی با اشاره به دو حادثه رخ‌داده اخیر گفته است: این‌جانب ضمن تسلیت به ملت شریف ایران و خانواده حادثه دیدگان، از همکارانم در اورژانس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که طی هر دو حادثه، حضوری به‌موقع داشتند و پرسنل مراکز درمانی که با آمادگی کامل، خدمات لازم را به مجروحان ارائه دادند، سپاسگزاری می‌نمایم و امیدوارم با پیگیری و بررسی‌های کارشناسی در مورد حوادثی مانند آنچه در سمنان رخ داد و تصادفاتی که هرروز با آنها مواجه هستیم، شاهد اقدامات لازم برای پیشگیری از رخدادهایی دردناک ازاین‌دست باشیم.
۲۵جسد از قطارها بیرون آمده است
سرپرست اورژانس کشور یک‌بار دیگر و در ساعت ۱۴ به خبرنگار مهر، می‌گوید: تاکنون اجساد ۲۵ نفر از مسافرانی که جانشان را از دست دادند بعد از مهار آتش‌سوزی از واگن‌ها خارج‌شده و تلاش امداد گران برای خارج کردن مصدومان احتمالی و یا بقیه اجساد ادامه دارد.
این درحالی‌که است که محمدرضا خباز، استاندار سمنان همزمان با این مصاحبه از بیان آمار تعداد کشته‌ها امتناع می‌ورزد و تعداد مجروحان را ۶۰ نفر اعلام می‌کند و می‌گوید: تمامی ارگان‌های خدمت رسان درصحنه حضور دارند و عملیات انتقال مصدومان به بیمارستان‌ها ادامه دارد.
مرتضی سلیمی، سرپرست سازمان امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر، نیز درواکنشی رسمی ضمن اعلام تازه‌ترین گزارش عملیات امدادرسانی به حادثه دیدگان برخورد صبح امروز دو قطار در سمنان، گفت: تاکنون ۹۸ تن در این حادثه مصدوم شدند که ۶۹ مصدوم این حادثه به بیمارستان ولایت دامغان و ۹ مصدوم نیز با بالگرد به بیمارستان کوثر سمنان منتقل‌شده‌اند همچنین۲۰ تن از مصدومان حادثه نیز به‌صورت سرپایی خدمات امدادی لازم را دریافت کردند.
۱۰۳ نفر زخمی شدند
عباس آخوندی وزیر راه کابینه یازدهم اما در مدیریت بحران استانداری به میان خبرنگاران می‌آید تا برای نخستین بار ۹ساعت پس از وقوع این حادثه آمار دقیق تلفات تصادف دو رام قطار مسافربری مشخص شود.
وی درباره حادثه می‌افزاید: به‌محض دریافت کمیسیون بررسی سانحه تشکیل‌شده است اما درباره عامل حادثه باید گفت تمام صحبت‌های لوکوموتیو ران و برج کنترل در جعبه سیاه قطارها ضبط‌شده و باید بررسی شود تا عامل حادثه مشخص شود آن موقع می‌توان درباره علت حادثه اظهارنظر کرد اما جزئیات این تصادف به این‌گونه است که دو قطار از پشت سر با یکدیگر برخورد می‌کنند که دلیل این برخورد توقف قطار نخست یعنی قطار مسافربری شماره ۴۸۰تبریز-مشهد در پنج کیلومتری ایستگاه هفت‌خوان سمنان بوده است که هنوز دلیل توقف این قطار مشخص نیست.
وزیر راه همچنین گفت: ۱۰۳مجروح به بیمارستان‌های استان سمنان منتقل شدند که ۱۸بیمار هنوز در بیمارستان ولایت دامغان و هشت نفر در بیمارستان کوثر سمنان هستند و مابقی مرخص شده‌اند اما نمی‌توانم تعداد دقیق کشته‌های این حادثه را بیان کنم همچنین متوفیان این حادثه به مرکز استان منتقل می‌شوند و درنهایت با دستور مقام قضایی و پزشکی قانونی تعداد جان‌باختگان اهل آذربایجان شرقی به تبریز منتقل خواهند شد.
آخرین خبرهای رسمی منتشر شده
آخرین خبر را اما همزمان با ساعت ۱۸سرپرست سازمان امداد و نجات کشور به خبرنگار مهر، گفت: تاکنون ۳۶ نفر در حادثه برخورد دو قطار کشته‌شده‌اند و احتمال افزایش تعداد جان‌باختگان وجود دارد.
پیرحسین کولیوند ضمن تائید جان باختن ۳۶نفر از هم‌وطنانمان در حادثه برخورد دو قطار در هفت‌خوان سمنان، ابراز داشت: ۱۰۳نفر در این حادثه زخمی شده‌اند که ۹ نفر به بیمارستان کوثر ۶۹نفر به بیمارستان ولایت و مابقی به بیمارستان شاهرود منتقل‌شده‌اند.
وی افزود: این حادثه به دلیل خروج چهار واگن از ریل و حریق گسترده در دو واگن براثر برخورد دو قطار مسافربری سمنان-مشهد و تبریز مشهد همزمان با صبح آدینه رخ‌داده است.
دقایقی قبل اما شاهین فتحی، معاون عملیات امداد و نجات در خبری گفته است که تعداد کشته‌های این حادثه به ۴۳ نفر رسیده است و عملیات امدادرسانی همچنان ادامه دارد.
مشاور وزیر بهداشت اما دقایقی قبل آمار کشته‌های حادثه ریلی سمنان را ۴۴ نفر اعلام کرد و افزود: ۱۷ مصدوم در مراکز درمانی بستری هستند.
۱۰۳ نفر در این حادثه مصدوم و تاکنون ۴۵ نفر کشته‌شده‌اندمعاون عملیات سازمان امداد و نجات هم در اظهارنظر دیگری از افزایش آمار مصدومان حادثه ریلی در سمنان خبر داده و گفته است: این حادثه تاکنون ۱۰۳ مصدوم داشته است.
شاهین فتحی در گفت وگو با خبرنگار مهر، به تشریح جدیدترین آمار کشته‌شدگان و مصدومان حادثه برخورد ۲ قطار مسافربری در محور سمنان - دامغان اشاره کرد و افزود: ۱۰۳ نفر در این حادثه مصدوم و تاکنون ۴۵ نفر کشته‌شده‌اند.
علت حادثه
محسن پور سید آقایی مدیرعامل راه‌آهن اما در اظهارنظری در رابطه با علت حادثه به خبر صداوسیما گفته است: قطار مشهد تبریز به دلیل سرمای هوا و یخزدگی سیستم ترمز در فاصله پنج کیلومتری سمنان متوقف می‌شود و مورد را به سیستم «سی تی سی» شاهرود به‌عنوان مرکز کنترل اطلاع می‌دهد و به کل سیستم توقف قطار اطلاع داده و چراغ برای تردد قطارها در مسیر قرمز شده و در همین زمان قطار مشهد سمنان نیز در مسیر متوقف می‌شود.
وی افزود: متأسفانه در این زمان به دلیل تغییر شیفت مسئول کنترل فرد جایگزین از سابقه قرمز شدن چراغ بی‌اطلاع بوده و وقتی رئیس قطار مشهد سمنان مجدداً کسب تکلیف می‌کند به وی گفته می‌شود که مسیر باز است و مشکلی نیست شاید چراغ به دلیل برودت هوا قرمز مانده است لذا به وی تلگراف می‌شود که حرکت کند.
مدیرعامل راه‌آهن همچنین گفت: قطار مشهد تبریز در پشت یک پیچ متوقف‌شده بوده است لذا قطار مشهد سمنان وقتی با قطار پیش رو مواجه می‌شود به‌شدت با کوپه‌های انتهایی قطار مشهد تبریز برخورد می‌کند.
مردم سردرگم هستند
دراین‌بین اما قصه قطار مسافربری تبریز و سمنان قصه‌ای آنجا تلخ می‌شود که همچنان مسئولان استان سمنان از ارائه اطلاعات بیشتر از مجروحان و کشته‌شدگان این حادثه سر باز می‌زنند. همچنین باگذشت ۱۰ ساعت از این ماجرا هنوز شماره تماسی برای پیگیری سلامتی مسافران خانواده‌های دلواپس در استان‌های آذربایجان و سمنان ارائه نشده است.
دراین‌بین اما دادستان مرکز استان سمنان از تشکیل پرونده قضایی و ارجاع آن به شعبه سوم بازپرسی و همچنین صدور دستور قضایی برای شناسایی علت حادثه خبر می‌دهد و می‌گوید: علت حادثه در دست بررسی است و دستورات قضایی لازم صادرشده است همچنین باید گفت قطار تبریز-مشهد بالغ‌بر ۴۰۰ مسافر داشته است که بیش از ۶۰ درصد آنها انتقال داده‌شده‌اند و مجروحین قطار سمنان-مشهد اکثراً سرپایی مداوا شده‌اند و وضعیت ۱۰۰ نفر از مسافرین دو قطار تاکنون نامشخص است.
حیدر آسیابی بابیان اینکه شناسایی اجساد به دلیل سوختگی ۱۰۰درصد بسیار دشوار است، گفت: متأسفانه امدادگران به دلیل عمق فاجعه و آتش‌سوزی زیاد هنوز نتوانسته‌اند وارد یک سالن شوند و احتمال می‌روند با بررسی وضعیت این سالن آمار کشته‌ها بیشتر شود لذا برای شناسایی هویت برخی اجساد آزمایش «دی ان ای» لازم است که در این زمینه هماهنگی لازم با سازمان پزشکی قانونی صورت گرفته تا در اسرع وقت نسبت به این موضوع اقدام شود.
حادثه‌ای در سمنان؛ داغ‌دیدگانی در آذربایجان شرقی
اما حادثه رخ‌داده در سمنان داغ‌دیدگانی در آذربایجان شرقی هم داشت تا نماینده ولی‌فقیه در استان و استاندار آذربایجان شرقی در پی جان باختن تعدادی از هموطنان در حادثه برخورد دو قطار مسافری در مسیر تبریز- مشهد، یک روز عزای عمومی در استان اعلام کنند.
آیت‌الله محسن مجتهد شبستری و اسماعیل جبارزاده در پیام مشترکی به این مناسبت، ضمن تسلیت جان باختن تعدادی از مسافران قطار مسافری تبریز- مشهد، فردا شنبه ۶ آذر را در استان آذربایجان شرقی عزای عمومی اعلام کردند.
استاندار آذربایجان شرقی هم در پیام جداگانه‌ای، جان باختن تعدادی از هموطنان در سانحه دلخراش برخورد دو قطار مسافری در مسیر تبریز- مشهد را به مردم استان و خانواده‌های داغدار تسلیت گفت.
محور ریلی بازگشایی شد
شاهرود - مدیرکل راه‌آهن شمالشرق (۱) گفت: محور تهران-مشهد که بر اثر تصادف دو قطار مسافربری مسدود شده بود با تلاش مأموران این ناحیه مجدداً بازگشایی شد.
حمید درباغ‌عنبران در گفت وگو با خبرنگار مهر ضمن بیان اینکه محور تهران-مشهد به دلیل تصادف دو قطار مسافربری در ایستگاه هفت‌خوان به مدت بیش از ۱۰ساعت مسدود بود، ابراز داشت: این محور با تلاش مأموران راه‌آهن شمالشرق (۱) باز شد و مسافرت‌های ریلی این محور مجدداً از سر گرفته شد.
وی افزود: هم‌اکنون کمیسیون بررسی سانحه در راه‌آهن کشور تشکیل و تمام زوایا و علت این حادثه در دست بررسی است اما نخستین تصمیم این کمیسیون جابجایی واگن‌ها برای بازگشایی مسیر است.
مدیرکل راه‌آهن شمالشرق(۱) همچنین گفت: با دستور مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران کار انتقال واگن‌های واژگون شده بر روی ریل مقابل نیز صورت گرفته است.
دستور رئیس قوه قضائیه و دادستان کل کشور
رئیس قوه قضائیه هم در پیامی به رئیس کل دادگستری استان سمنان، خواستار رسیدگی قضائی حادثه ریلی در سمنان شد. در این پیام آمده است: خبر حادثه دلخراش قطار تبریز - مشهد که منجر به کشته و مجروح شدن عده ای از هموطنان عزیز گردید موجبات تاثر و تاسف همگان را فراهم آورد.
ضمن عرض تسلیت به بازماندگان این عزیزان و آرزوی شفای عاجل برای مجروحین این حادثه لازم است سریعا با تشکیل پرونده ضمن بررسی علل سانحه نسبت به برخورد قانونی و سریع با مقصرین حادثه اقدام و نتیجه به این جانب گزارش شود.
در ضمن مسئولین اجرایی ذیربط نیز مکلفند در اسرع وقت ضمن بررسی علل وقوع این سانحه دلخراش نسبت به شناسایی مقصرین حادثه و معرفی آنها به دستگاه قضائی اقدام نمایند.
همچنین دادستان کل کشور در پیامی خواستار برخورد قانونی با مقصران حادثه ریلی در سمنان شد و خطاب به دادستان عمومی و انقلاب محترم مرکز استان سمنان گفت: لازم است فورا با بررسی علل این سانحه نسبت به شناسایی مقصرین احتمالی و برخورد قانونی و سریع با مسببن این حادثه اقدام کرده و نتیجه را گزارش نمایید.