خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- مهدی ذوالفقاری- محمد فاطمی زاده: آذر ماه سال گذشته بود که نظامیان ارتش نیجریه در اقدامی وحشیانه به منزل شیخ «ابراهیم زکزاکی» رهبر شیعیان این کشور در منطقه «گیسلو» در شهر «زاریا» واقع در ایالت «کادونا» یورش بردند.
جنبش اسلامی نیجریه با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد در جریان حمله نیروهای ارتش این کشور به محل اقامت شیخ زکزاکی، چندین عضو ارشد این جنبش از جمله شیخ «محمد توری»، دکتر «مصطفی سعید»، «ابراهیم عثمان» و «جمی گلیما» به شهادت رسیده‌اند.
بنا بر اعلام سخنگوی جنبش اسلامی نیجریه، در حمله وحشیانه آذر ماه، نیروهای ارتش حتی افراد زخمی را نیز هدف گلوله قرار داده و آنها را به شهادت رساندند.
در حملات وحشیانه سال گذشته ارتش نیجریه به منزل شیخ زکزاکی، درگیری شدیدی میان نظامیان و طرفداران این روحانی شیعی درگرفت که به دنبال آن حدود دو هزار نفر شهید و هزاران تَن دیگر زخمی شدند. طبق اعلام رسمی نهادهای بین المللی، ارتش نیجریه پس از شهادت شمار زیادی از شیعیان اقدام به دفن آنها در گورهای دسته جمعی کرده است. نظامیان ارتش نیجریه در ایام ماه محرم الحرام و صفر نیز شیعیان عزادار حسینی را در منطقه «کانو» هدف حملات خود قرار دادند که منجر به شهادت دهها نفر از آنها شد.
از آذر ماه سال ۹۴ تاکنون مناطق مختلف کشور نیجریه صحنه تظاهرات مردمی در حمایت از شیخ زکزاکی و محکومیت ارتش این کشور بوده است.
اعتراضات مردمی نه تنها در مناطق مسلمان نشین بلکه در مناطق مسیحی نشین نیز ادامه می یابد؛ در روز جمعه سرانجام مقاومت شیعیان نیجریه جواب داد و دادگاه عالی نیجریه طی حکمی اعلام کرد شیخ ابرهیم زکزاکی به همراه همسر وی ظرف مدت ۴۵ روز آینده آزاد خواهند شد.
در خصوص آخرین تحولات نیجریه و اوضاع این کشور و همچنین آخرین وضعیت شیخ ابراهیم زکزاکی، با ابراهیم موسی مدیر بخش رسانه ای جنبش اسلامی نیجریه گفتگو کردیم که مشروح آن از نظر می گذرد؛
*همانطور که می دانید دادگاه عالی نیجریه به آزادی شیخ زکزاکی و همسر وی رأی داده است. آیا دولت نیجریه از آن پیروی و به این کار مبادرت خواهد ورزید؟
از آنجائیکه جنبش اسلامی در نیجریه به هیچ شکل و عنوان به اقدامات تروریستی و مفسده انگیز در ارتباط نیست؛ لذا امیدواریم که حکم دادگاه اجرائی شودما نیز در حال بررسی آن هستیم. به نظر می رسد مسؤولین در دولت بوهاری نیز از حکم دادگاه پیروی کنند. پیشتر درخصوص پرونده مشاور امنیت ملی پیشین نیجریه و جنبش جدائی طلبان دیدیم که در رأی دادگاه با خواست مردم تفاوت داشت؛ اما از آنجائی که جنبش اسلامی در نیجریه به هیچ شکل و عنوان به اقدامات تروریستی و فساد انگیز در ارتباط نیست؛ لذا امیدواریم که حکم دادگاه اجرائی شود. البته در حال حاضر باید منتظر تحولات آتی در این زمینه باشیم. در حکم دادگاه آمده است که شیخ و همسرش باید ظرف مدت ۴۵ روز آزاد شوند. آنچه اکنون از اهمیت ویژه ای برخوردار است موضوع تخریب منزل مسکونی شیخ توسط مقامات ایالت کادونا است.لذا هم اکنون احتمال رخداد مذاکراتی درباره مکان زندگی وی وجود دارد. طرفداران وی منازل زیادی را برای اسکان شیخ تا آماده شدن منزل دائمی برای او تدارک دیده اند.
*آیا نظام قضائی نیجریه را مستقل ارزیابی می کنید؟
بله ما معتقدیم که نظام قضائی نیجریه مستقل است. اگرچه همانطور که می دانید نظام قضائی نیجریه با مواردی از فساد از قبیل اختلافات مربوط به انتخابات مواجه بوده است؛ لیکن در بیشتر موارد ما نظام قضائی نیجریه را مستقل می دانیم و به همین دلیل است که جنبش اسلامی در نیجریه پس از زخمی کردن و بازداشت شیخ به طرح موضوع در مجامع قضائی این کشور پرداخت.
*روال قضائی آزادی شیخ در نیجریه چگونه است؟
دادگاه در رأی خود اعلام کرده است که دستگاه امنیت داخلی باید شیخ را به بازرسان پلیس تحویل دهد. پلیس نیز باید بنا به تصمیم شیخ چه در «زاریا» زادگاهش و یا در هر شهر دیگری بماند. البته ما هنوز مطمئن نیستیم که دولت با آزادی وی موافقت کند.
*چرا ارتش نیجریه سرکوب شیعیان جنبش شیعیان در نیجریه را در دستور کار دارد؟
سعودی ها به دنبال دعوت از «محمد بوهاری» رئیس جمهور نیجریه، پوشش کعبه را به وی هدیه داده و از او به خاطر حمله به شیعیان در نیجریه قدردانی کردندزیرا جنبش شیعیان در نیجریه از مقبولیت و محبوبیت عمومی برخوردار بوده و تحمل آن برای عربستان مقدور نیست؛ لذا برای اعمال محدودیت بر دولت نیجریه فشار می آورد. نمونه سرکوب های نیجریه در اربعین نیز از این دست اقدامات به شمار می آید. از دیگر اهداف می توان به تلاش ها برای گرایش مسلمانان در نیجریه به تشیع نام برد. دلیل دیگر فشارهای مضاعف بر جنبش شیعیان در نیجریه القاء این نگرش از سوی عربستان به دولت نیجریه است که مبارزه با شیعیان به نوعی مبارزه با تروریسم محسوب می شود و به همین دلیل است که سعودی ها به دنبال دعوت از «محمد بوهاری» رئیس جمهور نیجریه، پوشش کعبه را به وی هدیه داده و از او به خاطر حمله به شیعیان در نیجریه قدردانی کردند.
*قرار بود پس از جنایت سال گذشته علیه این جنبش و رهبر آن شیخ زکزاکی، کمیته تحقیقی تشکیل و به آن رسیدگی شود. نتیجه این تحقیقات به کجا رسید؟
بله شما به کمیته تحقیق ایالت کادونا اشاره دارید. کمیته مذکور مغرضانه عمل می کند؛ چرا که برخی از اعضای آن از دشمنان قسم خورده ای علیه شیعیان هستند به نحوی که سه نفر از آنها در اثر مکتوبی نوشته اند که شیعه نباید در نیجریه زنده بماند و لازم است که آنها کشته شوند. لذا از این افراد حتی در قالب کمیته تحقیق نیز نمی توان چیزی را پذیرفت. از دیگر پیشنهادات آنها این بود که فعالیت های جنبش اسلامی نیجریه باید ممنوع شده و شیخ زکزاکی مسئول رویدادهای سپتامبر سال ۲۰۱۵ است. بر این اساس نمی توان هیچ انتظاری از نتایج حاصله از فعایت های آن داشت.
*اقدامات شورای عالی امور اسلامی در نیجریه برای آزادی شیخ زکزاکی چه بوده است؟
در کشوری که تلاش ها برای انحلال نهاد اسلامی آن در جریان است، این کمیته نمی تواند به اقدامات گسترده ای در این خصوص مبادرت ورزداین کمیته گروهی را به این منظور برای رایزنی با فرمانده نیروهای ارتش نیجریه و فرمانده کل پلیس این کشور اعزام کرد تا درباره موضوع آزادی شیخ با آنها به گفتگو بپردازد. گروه اعزامی از سوی شورای عالی امور اسلامی نیجریه حتی در ادامه پیگیری های خود موفق شد با این روحانی برجسته دیدار کند. البته باید توجه کرد در کشوری که تلاش ها برای انحلال نهاد اسلامی آن در جریان است، این کمیته نمی تواند به اقدامات گسترده ای در این خصوص مبادرت ورزد؛ چرا که دولت پیشتر تصمیم خود را برای اقداماتی بر اساس رویه مورد نظر خود در پیش گرفته است. این در حالی است که علیرغم محدودیت های بسیار، این شورا اهتمام زیادی را در این خصوص مصروف داشته است.
*ارزیابی شما از حمایت های گروه های حقوق بشری از آزادی شیخ زکزاکی چیست؟
کمیسیون حقوق بشر اسلامی در لندن حتی در رویداد عاشورا نیز از ما حمایت کرد و با بوهاری نیز در این خصوص تماس هایی داشت اما متأسفانه دیدیم که دولت به رایزنی های مذکور پاسخی نداد.
*تحلیلگران بر این باورند که سفر «جان کری» وزیر خارجه آمریکا به نیجریه و دیدار وی با سران برخی قبایل این کشور به مثابه توطئه ای علیه شیعیان است. نظر شما در این باره چیست؟
با توجه به نقش اسرائیل و سعودی ها به عنوان متحدان اصلی آمریکا در روند نابودی شیعیان در نیجریه، نباید از واشنگتن انتظار اقدام مثبت داشت آمریکائی ها علیرغم اعلام مواضع عمومی خود مبنی بر لزوم آزادی شیعیان در عمل به آداب دینی خود و ابراز نگرانی از اوضاع حقوق بشر در نیجریه، نسبت به اوضاع شیعیان و به ویژه شیخ زکزاکی جدی نیستند و مواضع دوگانه ای را در این خصوص دنبال می کنند. همچنین با توجه به اینکه عربستان و (رژیم) اسرائیل از کنشگران اصلی نابودی شیعیان در این کشور بوده و از متحدین آمریکا به شمار می آیند، نباید از واشنگتن انتظار اقدام مثبتی داشت.