خبرگزاری مهر، گروه استانها- فاطمه کازرونی: در طول سالهای گذشته اقتصاد اصفهان به عنوان صنعتی‌ترین استان کشور مورد تهدید جدی قرار گرفته است، از معضلات جدی تولیدکنندگانی که علاوه بر مشکلات حوزه تولید با مالیات‌های کلان و بیمه سرو کار دارند گرفته تا مشکلِ مهم سرمایه‌گریزی در اصفهان به نحوی که سرمایه‌گذاران در هر شهری غیر از اصفهان پول‌های خود را سرمایه‌گذاری می‌کنند.
در این میان مشکل مهمِ رتبه نخست دریافت مالیات از اصفهان و رتبه آخر دریافت تسهیلات و بودجه موضوعی است که تمام کارشناسان اقتصادی کشور، سال‌هاست به آن اذعان دارند اما هنوز نتوانسته‌ایم در تعامل با مسئولان کشوری راه‌حلی مناسب برای این امر اتخاذ کنیم.
بر این اساس پای صحبت‌های علی رجالی کارشناس اقتصادی و معاون اقتصادی مجمع فعالان اقتصادی استان اصفهان در ارتباط اقتصاد استان اصفهان و چالش‌های آن نشسته‌ایم که در ذیل از نظر مخاطبان می‌گذرد.
*شما به عنوان یکی از فعالان حوزه اقتصادی در سطح کشور و استان اصفهان چالش‌های اقتصاد استان اصفهان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
باید به این نکته اشاره کنم که چالش‌های اقتصادی استان اصفهان به نوعی از مشکلات اقتصادی ایران جدا نیست و مهم‌ترین معضل ما در این زمینه این است که کشور ما هنوز تولیدمحور نشده است.
متاسفانه در سالهای اخیر برخلاف نظر بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران موضوع حمایت از فعالان اقتصادی نادیده گرفته شده و بارها در همایش‌ها، جلسات اقتصادی کشور و استان شعار «حمایت از تولید» را شنیده‌ایم اما در عمل تا به حال شاهد حمایت واقعی از تولیدکنندگان نبوده‌ایم.
گاهی ممکن است در سطح وزارتخانه روزنه‌هایی از امید دیده شود اما درنهایت مدیران کل به هیچ عنوان حاضر نیستند کارها را به بخش خصوصی واگذار کنند و تنها شاهد واگذاری‌های محدودی در سطح بنگاه‌های اقتصادی بوده‌ایم.
به عنوان مثال قیمت‌هایی که وزارت نفت برای اتان و خوراک مایع مصوب کرده با رقبای دیگر کشورها هم‌خوانی ندارد؛ اتان یکی از خوراکهای پتروشیمی است و در حالیکه قیمت این خوراک در آمریکا ۱۴۴ دلار و در عربستان ۸۰دلار است وزارت نفت قیمت این ماده را ۲۴۰ دلار تعیین کرده است؛ سوال اینجاست که کدام سرمایه‌گذار داخلی یا خارجی حاضر است با ۱۰۰ دلار تفاوتِ جهانی در این زمینه سرمایه گذاری کند.
این نکته نیز قابل ذکر است که هنوز پس از برجام، زمینه‌ای برای رقابت و کار کردن صنایع ایران با دنیای خارج فراهم نشده است.
*یکی از مشکلات مهم کشور و استان اصفهان ضعف در حفظ و نگهداری بازارهای خارجی است که بخشی از آن شاید به عدم تمهیدات لازم برای تشویق صادرکنندگان برمی‌گردد.
ببینید کشور ما نه هنوز تولید محور است و نه صادرات محور؛ به عنوان نمونه در ترکیه یا چین اگر صادرکننده‌ای فعالیت شاخص در زمینه صادرات داشته باشد جایزه صادراتی از گمرک مبدا دریافت می‌کند اما ما هنوز برنامه ثابتی برای مشوق‌های صادراتی نداشته‌ایم و این امر باعث می‌شود تا به دلیل عدم برنامه‌ریزی و قیمت‌گذاری متعادل مطابق تمام جهان مشتریان خود را در دنیا یکی یکی از دست بدهیم.
*مالیات، دارایی و بیمه سه کلمه‌ای است که آه و ناله هر فعال اقتصادی کشور را برمی‌انگیزد. مگر تولیدکنندگان فعال اقتصادی به شکل قانونی از مالیات معاف نیستند؟
موضوع این است که در تمام دنیا بهره بانکی بین ۲ تا سه درصد است اما در ایران به ۱۸ تا ۲۴ درصد می‌رسد.
زمانی بانک‌های ما دارای پول و سرمایه بودند وصاحبان سرمایه نیز کارخانه، باغ و ملک داشتند اما در دولت نهم و دهم کار به جایی رسید که بانک‌ها صاحب زمین، ملک و کارخانه شدند و کارآفرینان همه چیز خود را از دست دادند و برخی زندانی یا در راه زندان قرار گرفتند.
امروز بانک‌ها به بنگاه اقتصادی تبدیل شده‌اند به شکلی که ۷۰ درصد بانک‌ها کار تخصصی بانک‌داری انجام نمی دهند. در طول ۳۷ سال پس از انقلاب بیشترین درآمد ابتدا در زمین و سپس ساختمان بوده است و بانک‌ها به جای سرمایه گذاری در صنعت، خود بزرگترین تاجر و زمین ملک شده اند و بهترین املاک مرکز استان ها را خریداری کرده اند.
در هر کشوری در زمان رکود دولت‌ها به کمک بنگاه‌های تولیدی می آیند و آنها را از مالیالت معاف می‌کنند اما این اتفاق در کشور ما برعکس شده است.
رکود اقتصادی در کشور از سال ۹۲ به وضعیت بحرانی رسید و درست از همین سال اداره دارایی، بیمه های اجتماعی و بانک ها فشارهای مضاعفی بر دوش تولیدکنندگان و کسبه گذاشته است. از دیدگاه من یکی از علل اصلی بیکاری جوانان ما در سالهای اخیر همین اشتباهات است.
*آیا شما معتقد به حذف دریافت مالیات هستید یا اینکه به نحوه دریافت مالیات معترضید؟
حرف ما این نیست که دولت مالیات دریافت نکند اما باید در این راستا شیوه صحیح اعمال شود.ما اذعان داریم که تمامی کشورهای پیشرفته جهان با دریافت مالیات و نه فروش معادن اداره می‌شوند.
ما معتقدیم کشور ما به جای پول نفت باید با درآمد حاصل از مالیات اداره شود به نحوی که وابستگی ما به نفت به صفر درصد برسد اما به نحوه گرفتن مالیات اعتراض داریم چراکه نکته مهم این است مالیات باید بر مصرف اعمال شود.در این حالت درآمد دولت دو تا سه برابر فعلی می شود و کسی هم ناراضی نمی گردد.
اگر وابستگی ما به درآمد نفتی به صفر درصد برسد پول حاصل از درآمدهای نفتی را می توان در منابعی سرمایه‌گذاری کرد که زیرساخت‌های شهری مانند آب، مترو و یا کمک برای احداث قطار پرسرعت برون شهری استفاده شود.
*یکی از مهم‌ترین مشکلات اقتصادی استان اصفهان موضوع سرمایه‌گریزی است. شما دلیل این امر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
از دیدگاه من دیار نصف‌جهان به دلیل تصمیمات غلط مسئولان در گذشته سرمایه گریز شده است. من سرمایه را به کبوتری تشبیه می‌کنم که هرگاه صدایی بلند شود از بام آن خانه پرواز می‌کند.
ما نتوانسته‌ایم از ظرفیت‌های سرمایه‌گذاران استفاده و با راهکارهای مناسب آنها را به ماندن در کشور تشویق کنیم و طبیعی است سرمایه‌گذار هرکجا را که برای سرمایه‌گذاری مناسب ببنید انتخاب می کند.
*برای نجات ایران و استان اصفهان از مشکلات اقتصادی کنونی چه چشم‌اندازی می‌توان پیشنهاد کرد؟
از دیدگاه من راه نجات اقتصادی ما در دو پروژه شامل گردشگری و پتروشیمی خلاصه می‌شود، اگر دولتمردان ما بسیج شوند و در راه صنعت گردشگری ایران انقلابی ایجاد کنند، بسیاری از مشکلات ما در عرصه اقتصادی رفع می‌شود. ظرفیت حوزه گردشگری به اندازه‌ای است که می توانیم در سال تا ۵۰ میلیارد دلار از این راه کسب درآمد کنیم و هیچ کشوری نیز قادر به رقابت و یا تحریم کردن ما در این حوزه نیست.
تمام منابع و زیرساخت‌های صنعت گردشگری را خداوند در کشور ما به ودیعه گذاشته است، کوه، کویر طبیعت بکر و صدها جاذبه طبیعی و تاریخی در کشور ما وجود دارد.
همه امکانات لازم برای ارتقای صنعت گردشگری در اختیار ماست و تنها زیرساخت‌های مناسب مانند فرودگاه‌های مجهز و ۵۰ تا ۱۰۰ هتل چهار تا ۵ ستاره کم داریم.
بر این مبنا اعتقاد دارم که باید چندین وزارتخانه ما در هم ادغام شوند و از دل آنها دو وزارتخانه جدید پتروشیمی و گردشگری بیرون بیاید.
*اقتصاد مقاومتی در طول این سالها مورد تاکید رهبر انقلاب بوده است. چگونه می‌توانیم با عملیاتی کردن این فرمایش رهبری برای نجات اقتصاد کشور فعالیت کنیم؟
تنها فردی که از ابتدای انقلاب، زمان ریاست جمهوری و پس از فوت امام خمینی (ره) به عنوان رهبر جامعه دغدغه مسایل اقتصادی را داشته است رهبر معظم انقلاب بوده اند و چه در زمان انقلاب و تاکنون بهترین راهبردها و الگوهای اقتصادی را به دولتمردان ارائه داده‌اند اما ما تنها و تنها در حد یک شعار و برگزاری همایش تاکنون به این رهنمودها عمل کرده‌ایم.
از دیدگاه من دولت باید بستر فعالیت‌هایی اقتصادی را برای بخش خصوصی فراهم کند و خود کنار برود؛ یقین بدانید با چنین روندی شاهد پیشرفت بزرگی در اقتصاد کشور هستیم.
*بیکاری یکی از مهم‌ترین معضلات جامعه امروز است، چه راهکارهایی برای این امر مهم وجود دارد؟
متاسفانه در سالهای اخیر مسئولان ما با بی تدبیری مشکل بیکاری را دامن زده اند؛ کارخانه ای که ۱۰۰ نیرو دارد و به دلیل مبالغ جزئی بدهی به بانک تعطیل می شود بیکاری چندین نفر را رقم می زند.
هر واحد تولیدی که در اصفهان یا کشور تعطیل شود به معنای آن است که دولت باید یک بند به زندان‌ها اضافه کند چرا که اشتغال زایی روحیه شادابی و نشاط را در جامعه به مخاطره می‌افکند و امنیت اجتماعی را به خطر می‌اندازد.
به صراحت می گویم که ما نیازمند کارگرهای آچار به دست در جامعه هستیم تا مشکلات بنیادی اقتصادی ما رفع شود.
در واقع راه جلوگیری از بیکاری در جامعه در دو مرحله خلاصه می‌شود؛ یکی نگهداری نیروهای موجود در واحدهای تولیدی و کارخانه‌ها و دیگری اعتماد به جوانان برای راه‌اندازی کسب و کاری که به آن علاقه‌مند هستند.