به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ستاد خبری چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی کتب کاربردی و دانشگاهی، حامد میرزابابایی، به تغییر زمان و مکان برگزاری این نمایشگاه اشاره کرد و گفت: قرار بود چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی کتب کاربردی و دانشگاهی از ۲۴ تا ۲۸ آبان ماه در مصلای امام خمینی(ره) تهران برگزار شود، اما به دلیل برخی مشکلات برای برگزاری نمایشگاه طی آن زمان در مصلی، زمان و مکان نمایشگاه تغییر کرد که از ۲۸ آذرماه تا اول دی ماه در دانشگاه تهران برپا می‌شود.
رئیس انجمن فرهنگی ناشران بین‌المللی ایرانیان افزود: مشکلاتی هم بر سر راه نقل و انتقال گمرکی کتاب‌های خارجی وجود داشت که به همت خود دوستان گمرک ایران برطرف شد و باید از گمرک بابت این همکاری و تعامل، تشکر ویژه کنیم.
وی با اشاره به محل برپایی نمایشگاه عنوان کرد: در حقیقت تهیه هزینه برای محلی که بتواند میزبان برگزاری چنین نمایشگاهی باشد برای انجمن ناشران بین‌الملل و همکاران ما بسیار سنگین است و در شرایط اقتصادی فعلی نمی‌توانستیم از محل اجاره غرفه این هزینه را تامین کنیم. با این حال، دانشگاه تهران به عنوان میزبان چهاردهمین دوره نمایشگاه همکاری نسبتاً مناسبی با ما داشت و به جز مبالغ متعارف و متناسب، هزینه دیگری به ما تحمیل نکرد. البته باید از حمایت معاونت محترم امور فرهنگی وزارت ارشاد هم در برگزاری نمایشگاه قدردانی شود که به کاهش فشارهای موجود کمک مؤثر می‌کند.
گلایه از کوچک شدن حجم اقتصاد نمایشگاه
رئیس چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی کتب کاربردی و دانشگاهی سپس به مشکلات اقتصادی حوزه نشر به‌ویژه نشر بین‌الملل اشاره کرد و اظهار داشت: مشکلات اقتصادی این حوزه بیشتر از سایر حوزه‌های نشر است چرا که هم تامین اصلی محتوای چنین نمایشگاهی وابسته به ارز و نوسانات ارزی است و هم حتی هزینه‌های وابسته به نشر بین‌الملل ایران با ارز گره خورده است. به عنوان مثال، طی همین دو هفته اخیر، نوسانات شدید ارزی، با توجه به خریدهای اعتباری موزعان، مشکلات زیادی برای آنها به وجود آورده است.
میرزابابایی نسبت به فضای اختصاص‌یافته برای نمایشگاه چهاردهم کتب کاربردی و دانشگاهی ابراز نارضایتی کرد و گفت: اگر مقایسه‌ای بین این ۱۴ دوره برگزاری نمایشگاه داشته باشیم، می‌بینیم که در نهایت تاسف نمایشگاهی با زیربنای ۱۷۰۰ متر فضای مفید، در حال حاضر به ۵۰۰ متر فضای مفید کاهش یافته است. این در حالی است که در همان دوره‌های قبلی، ۱۷۰۰ متر نیز کسری جا و مکان را برای ما به دنبال داشت. تمامی این اتفاقات نشانگر ناسالم بودن بازار و اقتصاد نشر است که اگر به نحوی مهار نشود می‌تواند عواقب بدتری هم داشته باشد.
نه افتتاحیه نداریم، نه غرفه‌بندی
وی افزود: در این دوره بخش اعظمی از هزینه‌های نمایشگاه و اصولاً گردش مالی آن با اعتبارات شخصی فعالان نشر بین‌الملل تامین شده است. اما همین هزینه‌ها آنقدر سنگین بود که باعث شد امسال نه افتتاحیه داشته باشیم و نه حتی غرفه‌بندی. ضمن اینکه بسیاری از ناشران خارجی علاقه‌مند به همکاری با ما در تامین کتاب‌ها نیستند یا به خاطر مشکلات نقل و انتقال هزینه، ریسک نمی‌کنند. به همین دلیل ما مجبور می‌شویم از اعتبارات فردی کمک بگیریم.
فروش کتاب با دو قیمت متفاوت، ممنوع!
رئیس چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی کتب کاربردی و دانشگاهی بیان کرد: با این اوصاف، یکی از ویژگی‌های نمایشگاه چهاردهم این است که با وجود نوسانات ارزی، همچون سال‌های گذشته هیچ کتابی با دو قیمت متفاوت به فروش نمی‌رسد. در واقع ما راهکار تعیین سقف نرخ ارز را به کار می‌بریم. یعنی با وجود تفاوت در نرخ ارز طی بازه‌های زمانی مختلف، یک سقف معین برای آن تعیین شده که هیچ ناشری نمی‌تواند بنا بر نرخ ارزی بیشتر از این قیمت نسبت به فروش کتابش قیمت‌گذاری کند. البته در مورد قیمت‌های کمتر از این سقف، ناشران مجاز هستند تا مطابق با پرداخت خود قیمت را تعیین کنند.
وی یادآور شد: علاوه بر این ممکن است یک کارگزار براساس شرایط و روابط خود در مسیر تهیه کتاب تخفیف بیشتری از ناشر خارجی گرفته باشد و به همان نسبت هم دستش در اعلام قیمت پایین‌تر باز باشد، ولی همان طور که گفتیم تاکید ما بر توافق برای پایین‌ترین قیمت است.
تخفیف؛ از ۱۰ تا ۷۰ درصد
میرزابابایی درباره نحوه ارائه تخفیفات در چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب کاربردی و دانشگاهی گفت: حداقل میزان تخفیف‌ها ۱۰ درصد و حداکثر آن نیز ۷۰ درصد ثبت شده است و تمامی کتاب‌ها نیز در سایت انجمن فرهنگی ناشران قابل ردگیری و جستجو هستند. حتی امکان دانلود کامل فهرست کتاب‌ها هم فراهم شده است.
هدیه ویژه نمایشگاه؛ خدمات کپی‌رایت به ناشران ایرانی
وی همچنین از یک هدیه ویژه نمایشگاه چهاردهم برای ناشران خبر داد و در این باره گفت: ناشران ایرانی طی یک بازه یک‌ساله، حد فاصل برپایی چهاردهمین و پانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی کتب کاربردی و دانشگاهی، خدمات رایگان برای خرید کپی‌رایت دریافت می‌کنند.
میرزابابایی افزود: در واقع، انجمن فرهنگی ناشران بین‌المللی ایرانیان، طرحی را پیشنهاد کرده است که موانع موجود برای خرید رایت را بردارد و ارتباط ناشران ایرانی و خارجی را تسهیل کند. اهدافی که این طرح دنبال می‌کند، مشخصاً این موارد است: عرضه و ارجاع تقاضاهای خرید رایت به ناشران خارجی، انجام مکاتبات و رفع موانع، چانه‌زنی برای کاهش قیمت رایت کتاب‌ها تا حد ممکن، تسهیل و راهنمایی و مشاوره برای عقد قرارداد و کمک به نقل و انتقال هزینه‌های مالی رایت توافق‌شده.
عرضه بیش از ۵۰ هزار عنوان کتاب از ۱۴ موزع در نمایشگاه
رئیس چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی کتب کاربردی و دانشگاهی گفت: ما در نمایشگاه کتب تخصصی و کاربردی حتی رکورد ارائه ۸۰ هزار عنوان کتاب را نیز درسال ۹۲ داشته‌ایم، ولی اکنون در شرایطی به سر می‌بریم که اگر نمایشگاه را به سمت تعطیلی هم سوق دهیم چیزی از دست نداده‌ایم. با این حال تمام تلاش خود را می‌کنیم که این دوره‌ها ادامه داشته باشد. در واقع کوشیده‌ایم مانند نمایشگاه‌هایی نباشیم که چند سال در میان و به صورت نامنظم و بی‌قاعده و صرفاً متکی بر جذب حمایت‌های ویژه برگزار می‌شوند.
میرزابابایی در ادامه به آمار و ارقام این دوره از نمایشگاه پرداخت: امسال حدود بیش از ۵۰ هزار عنوان کتاب از ۱۴ موزع در نمایشگاه ارائه می‌کنیم که با وجود تمامی مشکلات، بخش قابل قبولی از آنها کتاب‌های منتشرشده در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶هستند.
وی اضافه کرد: از ۵۳ هزار عنوان کتابی که امسال در نمایشگاه عرضه می‌شود ۱۱۰۵۳ عنوان کتاب‌های سال ۲۰۱۵، تعداد ۷۵۲۴ عنوان از سال ۲۰۱۴، تعداد ۴۵۱۹ عنوان منتشرشده در سال ۲۰۱۳ و ۶۲۲۰ عنوان نیز چاپ اول سال ۲۰۱۶هستند. این یعنی قریب به ۵۰ درصد از کتاب‌های ما متعلق به سال ۲۰۱۴ به بعد بوده و مربوط به دو سال اخیر و سال جاری هستند. در واقع ما صحبت از ۲۴ هزار عنوان کتاب می‌کنیم که در این ۳ سال منتشر شده و تهیه آنها در شرایط فعلی کاری دشوار است. به همین خاطر، جا دارد از همت همکاران خودم شخصاً تقدیر کنم.
رئیس انجمن فرهنگی ناشران بین‌المللی ایرانیان درباره تعداد کتاب‌های حوزه‌های مختلف نیز گفت: در این دوره از نمایشگاه ۱۷هزار عنوان کتاب حوزه علوم انسانی، ۷ هزار عنوان کتاب در حوزه فنی و مهندسی، ۹هزار عنوان کتاب در حوزه هنر، ۷ هزار عنوان کتاب در حوزه علوم پایه، ۹ هزار عنوان کتاب در رشته‌های پزشکی و هزار عنوان کتاب مرجع عرضه می‌شود.
میرزابابایی همچنین درباره گران‌ترین و ارزان‌ترین کتاب‌های ارائه‌شده در نمایشگاه چهاردهم عنوان کرد: کتابی که دو سال است رکورد گران‌ترین کتاب نمایشگاه را در اختیار دارد امسال نیز با قیمت ۴۱ میلیون تومان جایگاه خود را حفظ کرده است. این کتاب یک اثر مرجع در حوزه صنایع و مهندسی مکانیک به شمار می‌آید که توسط موسسه ASTM منتشر شده است. ارزان‌ترین کتاب نمایشگاه هم یک کتاب جیبی راهنمای حقوقی است که قیمتی حدود ۲هزار تومان دارد. در میان کتاب‌های زبان عربی نیز گران‌ترین کتاب، دوره ۲۶ جلدی مجله التحکیم العالمیه با قیمت ۲ میلیون و هشتصد هزار تومان و ارزان‌ترین کتاب یک کتاب جیبی در اصول اعتقادی با قیمت هزار تومان است. در این نمایشگاه به هیچ عنوان کتاب افست و بدون مجوز از ناشر اصلی وجود ندارد.
آماده همکاری با وزارت ارشاد هستیم
رئیس انجمن فرهنگی ناشران بین‌المللی ایرانیان همچنین اظهار داشت: در بازدیدی که دکتر صالحی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سیزدهمین دوره نمایشگاه انجام داد، در پاسخ به پیشنهاد این انجمن، وعده داد که طرحی برای تبدیل ایران به مرکز گردشگری در منطقه اجرا خواهد شد. اکنون یک سال از این وعده می‌گذرد و ما برای تدوین این طرح و اجرای آن آماده هر گونه همکاری هستیم.
میرزابابایی در پایان از رونمایی پوستر چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی کتب کاربردی و دانشگاهی خبر داد. این پوستر که توسط مرتضی میرزایی طراحی شده، طرحی متفاوت دارد که با تایپوگرافی عدد ۱۴، شکل کتاب را به نمایش می‌گذارد. همچنین نماد ثابت نمایشگاه کتب کاربردی و دانشگاهی در آن به کار رفته است.