خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- حنیف غفاری: نقض عهدهای مکرر ایالات متحده آمریکا در قبال توافق هسته ای که نقطه اوج آن را در جریان اقدام اخیر کنگره (مجلس نمایندگان و سنا) مشاهده کردیم، با چاشنی سکوت تروییکای اروپایی یعنی سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه رو به رو شده است.
اگرچه مقامات وزارت امور خارجه این کشورها مدام بر لزوم حفظ برجام به عنوان توافقی بین المللی تاکید می کنند، اما تاکنون اقدامی عملی، محکم و قابل اتکا در مقابل بدعهدی های واشنگتن صورت نداده اند. به راستی رمز سکوت مقامات اروپایی در قبال نقض برجام توسط آمریکا چیست؟ در این خصوص دو فرضیه به ذهن خطور می کند:
* نخست اینکه تروییکای اروپایی نیز موافق اقدام اخیر کنگره ایالات متحده آمریکاست و بنابراین، اساسا دلیلی برای اعتراض به رفتار آمریکا نمی بیند.
به عبارت بهتر، شاید تروییکای اروپایی اقدامات اخیر کنگره آمریکا را مصداق نقض برجام نمی داند! طی هفته های اخیر ، مواضع تروییکای اروپایی ناظر بر رفتار دولت بعدی ایالات متحده آمریکا و مخصوصا شخص «دونالد ترامپ» رئیس جمهور منتخب این کشور در قبال برجام بوده است. سران اروپایی ترجیح می دهند در خصوص تحولات اخیر (نقض برجام توسط کنگره و دولت فعلی آمریکا) سخنی به میان نیاورند. گویا نقض برجام در دوران اوباما اهمیتی برای سران اروپایی ندارد!
* فرضیه دوم اینکه ممکن است کشورهای اروپایی مخالف اقدام اخیر کنگره آمریکا در قبال نقض برجام باشند، اما بنابر منافع سیاسی خود که برخاسته از روابط کلی اروپا و آمریکاست، در قبال این نقض عهد سکوت کرده اند. به نظر می رسد این فرضیه به واقعیت نزدیک تر است. هر فرد مستقل و بی طرفی با مراجعه به سند برجام در می یابد که اقدام اخیر کنگره ایالات متحده آمریکا و مهر تایید احتمالی اوباما بر این مصوبه، نقض صریح و عینی برجام و مصداق استمرار تحریم ها علیه ایران است. تحریم هایی که قرار بود متعاقب توافق هسته ای میان ایران و اعضای ۱+۵ لغو شود!
اخیرا وزیر امور خارجه کشورمان در واکنش به نقض برجام از سوی آمریکا اظهار نموده است: «در حوزه ای که مسئولیت وزارت امور خارجه است، ما تا امروز دو نامه برای مسئول کمیسیون مشترک که خانم موگرینی باشد ارسال کرده ایم، علاوه بر این همکاران من نیز نامه ای را برای همکاران خانم موگرینی ارسال کرده اند. یک مورد از این نامه‌ها در اوایل سال یا اواسط سال جاری بود که منجر به تشکیل جلسه وزرای کمیسیون مشترک در حاشیه اجلاس مجمع عمومی در نیویورک شد؛ مورد بعدی زمانی ارسال شد که مجلس نمایندگان آمریکا مصوبه ای علیه ایران داشت، در برجام ساز و کاری طراحی شده تا در مواردی که اقدام یکی از اعضا مغایر با توافق هسته‌ای باشد دنبال کند. این ساز و کار را بر اساس دستوری که رئیس جمهور دادند، ما از مسئول کمیسیون مشترک درخواست خواهیم کرد.»
سوال اصلی اینجاست که چرا فدریکا موگرینی به عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و مسئول کمیسیون مشترک برجام، طی هفته های اخیر و در زمانی که رفتار وقیحانه کنگره و کاخ سفید در قبال توافق هسته ای به نقطه اوج خود رسید، در این خصوص سکوت کرده است؟ به نظر می رسد موگرینی سند حقوقی برجام را به عنوان متغیری وابسته به مناسبات سیاسی آمریکا و اروپا تعریف کرده است. همین مسئله سبب شده است تا وی نتواند و اساسا نخواهد ورودی مسئولانه به پرونده برجام داشته باشد.
در نهایت اینکه وزارت امور خارجه و دستگاه دیپلماسی کشورمان باید در کنار موضع گیری قاطعانه و صریح نسبت به نقض عهد آمریکا ، نسبت به سکوت تروییکای اروپایی و مسئول کمیسیون مشترک برجام ( موگرینی) واکنش نشان دهد. موگرینی با سکوت خود در قبال مسائل اخیر مربوط به برجام نشان داد که صلاحیت اداره کمیسیون مشترک برجام را ندارد.