یک پژوهشگر تاریخ با بیان اینکه ایرانیان بیشترین سهم را در بازسازی عتبات عالیات در طول تاریخ داشته اند، گفت: بین مردم ایران و عراق جز مرز جغرافیایی مرزی نیست.

هادی انصاری در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه ساخت و ساز و توجه به اماکن مقدس شیعیان و حرم ائمه معصومین (ع) در طول تاریخ مورد توجه ایرانیان بوده است، افزود: اگر به تاریخ نگاهی بیندازیم متوجه می‌شویم که در دوران صدارت فخرالدوله دیلمی در قرن ۴ هجری ساختمان آستان مقدس علوی توسط این دولت ساخته شده و قبر مطهر و رواق فعلی صحن‌سرای این حرم نیز مربوط به آن دوران است. 

این محقق تاریخ تاکید کرد: این ساختمان از قرن ۴ همچنان باقی بود تا اینکه دیگر پادشاهان به دلیل آتش سوزی رخ داده در قرن ۸ هجری، ترمیم و بهسازی حرم امیرالمؤمنین (ع) را در دستور کار داشته باشند. 

وی تصریح کرد: صحن و سرای فعلی حرم مطهر علوی به دوران شاه‌عباس صفوی یعنی سال ۱۰۳۲ هجری و توسط مرحوم شیخ بهایی ساخته شده است که البته پس از مرگ وی اجرای ساختمان توسط نوه شاه‌عباس ادامه یافت. 

انصاری گفت: نادرشاه افشار در سال ۱۱۵۵ هجری وارد نجف شده و تصمیم گرفت تا بازسازی و طلاکاری گنبد ایوان و مناره‌های حرم مطهر علوی را انجام داده و وضعیت کاشی‌کاری حرم را تغییر دهد.

وی افزود: در طول دوران ۱۴ قرن گذشته زمانی که قبر مطهر امیرالمؤمنین (ع) در دوران هارون‌الرشید از سوی امام صادق (ع) آشکار شد. تاکنون اعتاب مقدسه در عراق به علت وابستگی ملت ایران و شیعیان ‌منطقه که اغلب در ایران ساکن بودند وضعیت خاصی داشت. همچنین شیعیان به دلیل شرایط و سختی‌های زیارت اعتاب مقدسه در عراق رنج و مشقت سفر زیارتی را پذیرفته و دولت‌های شیعه هم از روی اعتقادات قلبی خود تلاش می‌کردند تا خدمات فراوانی را به اعتاب مقدسه انجام دهند. 

ایرانیان بیشترین سهم در بازسازی عتبات را داشته اند

انصاری تصریح کرد: در دوران صفویه و دیگر دولت‌ها پادشاهان تلاش می‌کردند تا برای جلب قلوب مردم و نفوذ در بین آنها و به وجود آوردن پشتوانه مردمی خدمات شایسته‌ای را به اعتاب مقدسه انجام دهد. 

این خادم اهل‌بیت افزود: اقدامات و تعمیراتی که تمامی دولت‌ها در اعتاب مقدس انجام داده‌اند در تاریخ موجود است که البته خوشبختانه بیشترین سهم متعلق به ایرانیان بوده است.

انصاری تصریح کرد: در دوران اخیر بیش از ۵۰ سال اعتاب مقدسه رها شده و اگر در دوران صدام به عراق سفر زیارتی انجام می‌شد به وضوح آثار فرسودگی، غبار و خاک را در دیوار اعتاب مقدسه مشاهده می‌کردیم به گونه‌ای که حتی فرش‌های پاره و با خاک زیاد بر روی این فرش‌ها بخشی از وضعیت آن زمان اعتاب مقدسه بوده است.

این استاد دانشگاه، افزود: بعد از سقوط صدام، حرکت‌های مردمی در اعتاب مقدسه برای ترمیم و بهسازی آنها و اقدامات تأثیرگذار ستاد بازسازی عتبات جهت سازندگی و تغییر ساختار و انجام اقدامات جدید در اعتاب مقدسه انجام شد که بسیار هم ضروری بود ضمن اینکه عراقی‌ها از جهات مالی و مهندسی آمادگی لازم را برای تغییرات در حرم‌ها نداشتند.

وی افزود: در آن زمان گروه‌های مختلف و نیکوکار مردمی و ستاد بازسازی عتبات عالیات دست به دست هم داده و برای تغییر وضعیت به عراق آمدند. ضمن اینکه بدون تردید این اقدامات توانسته تأثیر فراوانی را بر دل‌های مردم و گسترده‌تر شدن ارتباط و هماهنگی بیشتر با ملت عراق و ایران داشته است که مراسم راهپیمایی اربعین چند سال اخیر مصداق آشکاری از این موضوع است. 

بین مردم ایران و عراق مرزی نیست

انصاری گفت: در راهپیمایی اربعین ملت ایران و عراق و دولت‌های آنها نشان دادند که تنها مرز بین این ۲ کشور مرزهای جغرافیایی است که به هیچ وجه حقیقی هم نیست زیرا ایرانی‌ها همواره در دل عراقی‌ها جای داشته و آنها هم آنچه در توانشان برای ارائه خدمت به زائرین اربعین بود را به نام امام حسین (ع) انجام دادند.

اظهار داشت: همانطور که رهبر معظم انقلاب در بیانات سال قبل و امسال خود فرمودند باید به دلیل پذیرایی و خدمات ملت عراق به زائرین اربعین از آنها تشکر کرد چرا که آنها در این قضیه روسفید بودند.

انصاری خاطرنشان کرد: هم اکنون وقتی وارد حرم‌های مقدس در عراق می‌شویم بالاترین تعداد زائرین این حرم‌ها را ایرانی‌ها تشکیل می‌دهند که این وضعیت در ایام غیر زیارتی هم به همین منوال است که نشان‌دهنده علقه و ارتباط فراوان بین ایرانی‌ها و عراقی‌هاست. ضمن اینکه ایرانی‌ها به ملت عراق نشان دادند که جدا از آن ملت نیستند.

این خادم اهل بیت افزود: کارهای ستاد بازسازی عتبات عالیات و اقدامات نیکوکاران ایرانی تنها اختصاص به اعتاب مقدسه ندارد چرا که آنها در عراق بیمارستان، مدرسه، جاده و خیابان و احداث خیابان را انجام داده و حتی برای مدتی هم برق رایگان را به مردم نجف و دیگر شهرها ارائه داده‌اند.

وی گفت: نگاه ویژه و دیدگاه نظام جمهوری اسلامی ایران و همچنین تیزبینی و آینده‌نگری مرحوم امام خمینی (ره) نسبت به مناطق سکونت اهل تسنن در عراق این گونه بود که باید کمک‌ها به مناطق غیرشیعه‌نشین هم در دستور کار بوده و صورت گیرد که بدون تردید وقتی اهل تسنن عراق این وضعیت را ببینند که دولت ایران به آنها خدماتی را ارائه می‌کنند بر ذهن آنها تأثیر فراوانی می‌گذارد.

مبهوت ماندن عراقی‌ها با دیدن عظمت حرم رضوی 

انصاری اظهار داشت: دیدگاه ما ایرانی‌ها آن است که وقتی به اعتاب مقدسه سفر می‌کنیم متوجه محدودیت‌های موجود در این شهرها می‌شویم. چرا که هم اکنون در عراق و در شهرهای مذهبی مشاهده می‌شود نتیجه ساخت‌وساز قرن‌ها و دهه‌های گذشته پادشاهان و سلاطین ایرانی که گاهاً برخی اقدامات غیرایرانی هم در عراق صورت گرفته می‌باشد و بعد از آن اقداماتی انجام نشده است.

وی خاطرنشان کرد: زائران عراقی وارد صحن و سرای آستان قدس رضوی و بارگاه امام رضا (ع) می‌شوند مبهوت عظمت و گستردگی این حرم می‌شوند. با ساخت‌وساز جدید در اعتاب مقدسه و بهره‌برداری از صحن فاطمه زهرا (س) در نجف اشرف، مساحت ۲۲۰ هزار مترمربع در پایان کار که انتهای سال ۹۶ خواهد بود به فضای موجود افزوده می‌شود. این در حالی است که تمام صحن فعلی حرم مطهر امیرالمؤمنین (ع) در حال حاضر تنها ۱۲ هزار مترمربع است. 

وی تصریح کرد: هم اکنون در کربلا، کاظمین و سامرا، ساخت‌وسازهای بسیاری در حال انجام است. 

این خادم اهل‌بیت افزود: حرکتی که در ۱۵ سال اخیر در توسعه عتبات عالیات صورت گرفته توانسته جهشی ۵۰ ساله را در اعتاب مقدسه به وجود آورد.

وی خاطرنشان کرد: دیدگاه تمام شیعیان دنیا به اعتاب مقدسه عراق (کربلا، نجف، کاظمین و سامرا) در جهت توسعه بیشتر فضای این حرم‌هاست لذا آنها اصرار دارند ضمن توسعه زیربنای آستان عتبات عالیات زائران بیشتری به این کشور سفر کنند.

انصاری گفت: وظیفه نظام، مردم، قدرتمندان مالی و فکری و همچنین معماران بزرگ آن است که در جهت توسعه فضای عتبات عالیات کمک‌های خود را افزایش دهند.

وی تصریح کرد: سرمایه گسترده‌ای در عراق به نام ائمه اطهار وجود دارد که سرزمین این کشور را برای تمامی شیعیان جهان و مسلمانان مبارک کرده است.