بجنورد- خراسان شمالی یکی از استان های لرزه خیز است و با خطر وقوع زمین لرزه روبه رو است از این رو باید پیش بینی های لازم برای کاهش حداکثری خسارت های این حادثه طبیعی مورد توجه مسئولان باشد.

خبرگزاری مهر- گروه استان ها: مدیریت بحران زمین لرزه شامل بخش های مختلف است که نخستین بخش آن پیش بینی و پیشگیری از خسارت های این رخداد طبیعی است و در این زمینه مقاوم سازی سازه ها نخستین چیزی است که برای کاهش آسیب ها باید در نظر گرفته شود.

گسل های خراسان شمالی زیر ذره بین پژوهشکده لرزه نگاری

مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی در این باره درگفتگو با خبرنگار مهر میگوید: قرار است تیم پژوهشی از پژوهشکده لرزه نگاری کارهای مطالعاتی بروی گسل های استان انجام دهند.

حسین عظیمی با اشاره به وجود هشت گسل شاخص در این استان اظهار می کند: تمام پهنه خراسان شمالی در این مطالعات، مورد بررسی و پژوهش قرار می گیرد.

وی می افزاید: حضور این تیم و آغاز مطالعات به تامین تجهیزات و اورهال این تجهیزات منوط شده بود که انتظار می رود این مطالعات اواخر امسال آغاز شود.

مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی تصریح میکند: در این استان طی نیمه نخست امسال ۳۲۶ فقره زمین لرزه در نقاط مختلف رخ داده است که ۲۱ مورد از این زمین لرزه ها بالای سه ریشتر و چهار مورد بالای چهار ریشتر بزرگی داشته است.

وی با بیان اینکه وقوع زمین لرزه های متعدد در تابستان امسال سبب ایجاد نگرانی هایی در مردم شد گفت: برای بررسی بیشتر زوایای مختلف این حادثه طبیعی، مسئولانی از پژوهشگاه لرزه نگاری در استان حضور پیدا کردند و مقرر شده است گسل های استان مورد مطالعه قرار گیرند. 

وی می گوید: پس از وقوع زمین لرزه پر خسارت سال ۷۵ در بجنورد، توجه بیشتری به مقاوم سازی منازل مسکونی به ویژه در روستاها مبذول شده و اکنون بر اساس اعلام بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان، ۵۶ درصد از منازل مسکونی روستاها مقاوم است.

مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی ادامه می دهد: به هر حال خراسان شمالی با خطر نسبی بالا برای وقوع زمین لرزه روبه رو است و از این رو باید پیش بینی های لازم برای کاهش حداکثری خسارت های این حادثه طبیعی مورد توجه مسئولان استان قرار گیرد.

عظیمی با بیان اینکه مدیریت بحران زمین لرزه شامل بخش های مختلف است می افزاید: نخستین بخش آن پیش بینی و پیشگیری از خسارت های این رخداد طبیعی است و در این زمینه مقاوم سازی سازه ها نخستین چیزی است که برای کاهش آسیب ها باید در نظر گرفته شود.

عظمیی اظهار می دارد: داشتن آشنایی و اطلاعات لازم و کافی برای مدیریت بحران در زمان وقوع، از دیگر مواردی است که دستگاه ها و نهادهای متولی باید نسبت به آن واقف باشند و در این باره، مهر ماه امسال ۳۰ نفر از مدیران دستگاه های اجرایی استان در دوره آموزشی مدیریت بحران که در مشهد مقدس برگزار شد شرکت کردند و آموزش های لازم را در این باره فرا گرفتند. البته در تلاش هستیم تا ارائه این آموزش ها به مدیران شهرستان و بخش های مختلف تعمیم داده شود تا با ارتقای دانش و آشنایی مسئولان با مدیریت بحران دغدغه ها در زمان وقوع حادثه کمتر شود.

مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی، امداد و نجات را از بخش های حساس در مدیریت بحران عنوان کرد و میگوید: در استان برخی تدابیر توسط جمعیت هلال احمر برای اسکان موقت و تجمیعی مردم اندیشه شده است و علاوه بر آن برای اسکان شهروندان در حادثه های احتمالی، مدارس و محیط های آموزشی یکی از ظرفیت های مناسب به شمار می روند.

مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی با اشاره به اینکه پیش بینی های لازم برای ورود استان های دیگر برای امداد رسانی و مدیریت حادثه احتمالی در این استان صورت گرفته است اظعار میدارد: استان هایی به عنوان استان معین انتخاب و مشخص شده اند که در صورت نیاز، از توان و تجهیزات مختلف آن استان ها برای امداد و نجات استفاده می شود.

به گفته وی استان های معین برای خراسان شمالی استان های سمنان، گلستان و خراسان رضوی هستند که نسبت به اعزام نیرو و تجهیزات در زمان حادثه اقدام می کنند.

عظیمی در باره دغدغه ها و نگرانی های استان در زمینه وقوع حادثه ها می گوید: یکی از دغدغه ها در استان در زمینه مدیریت بحران به هنگام وقوع زمین لرزه، بافت فرسوده شهری است. زیرا سکونت مردم در منازل قدیمی و غیرمقاوم بافت فرسوده سبب نگرانی است و امداد رسانی در بافت فرسوده به هنگام حادثه نیز با مشکل جدی روبه رو است.

وی تصریح میکند: معابر تنگ و کم عرض که دچار تخریب و حادثه می شوند، دسترسی ها را با مشکل روبه رو می کند.

مدیریت بحران گرفتار کم کاری ها

نماینده ولی فقیه در خراسان شمالی با بیان اینکه هنوز در مدیریت بحران دچار کم کاری و کوتاهی ها هستیم می گوید: در مدیریت بحران به نوعی شاهد کم کاری و کوتاهی ها هستیم که باید جبران شود.

حجت الاسلام ابوالقاسم یعقوبی اظهار می دارد: نمونه این کوتاهی ها، خسارت هایی است که از ناحیه سفیدک انگور متوجه تاکداران استان شد و یا خسارت هایی است که سرما وارد کرد و راهی برای پیشگیری از آن داده نمی شود.

وی با بیان اینکه یکی از موارد مهم در مدیریت بحران، بودجه و اعتبار است تصریح می کند: باید اتاق فکری باشد که برای مدیریت بحران، پیش از وقوع آن برنامه داشته باشد.

وی می افزاید: مدیریت بحران، از آن دست مدیریت ها است که از حساسیت بالایی برخوردار است زیرا بحران شرایطی تحمیل می کند که باید به موقع و در زمان محدود تصمیم گیری شود و انجام درست این کار توسط اهل فکر، اهل منطق میسر می شود.

امام جمعه بجنورد می گوید: مدیریت بحران باید توسط متخصص ترین انسان ها و ناب ترین فکرها انجام شود تا با تصمیم گیری درست، انسان ها و حتی غیر انسان ها را نجات دهند.

وی اظهار می دارد: یکی از بحران ها زلزله است که مدیریت این بحران سخت ترین مدیریت ها است و در این زمینه مهندسان  سازمان نظام مهندسی ساختمان نقش بسیار مهمی دارند و باید بتواند خسارت های مالی  جانی را در این حادثه به حداقل برسانند.

وی تصریح می کند: اگر مهندسان ناظر وظایف خود را به درستی انجام دهند و نسبت به تعهد خود حساس باشند مشکلات و نگرانی ها در زمینه استحکام بناهایی که ساخته می شود کمتر می شود.

یعقوبی گفت: اینکه مهندس ناظر بدون حضور در سر پروژه، پروژه را تایید می کند خیانت است و البته سفارش و توصیه اسلام و پیامبر نیز همین است که انسان وقتی کاری را بر عهده می گیرد باید آن را محکم و درست انجام دهد لذا مهندسان باید در انجام رسالت خود دقت داشته باشند.

نماینده ولی فقیه در خراسان شمالی، یکی از نگرانی ها در مدیریت زلزله را سکونت مردم در بافت فرسوده و منازل قدیمی عنوان کرد و می گوید: امداد رسانی در معابر تنگ بافت فرسوده به هنگام حادثه احتمالی، یکی از دغدغه ها است و انتظار می رود شهرداری و سایر مسئولان بیشتر به این امر توجه داشته باشند و به ساکنان بافت فرسوده در نوسازی منازل کمک کنند.

وی سکونت در منازل غیرمقاوم در حاشیه های شهر را از دیگر دغدغه ها عنوان کرد و می افزاید: خانه هایی در مناطق حاشیه شهر، به علت ضعف نظارت ها و یا شاید با دخیل شدن حس ترحم، شبانه بالا رفته و به صورت غیراصولی ساخته شده اند یک تهدید برای ساکنان به شمار می آید.

وی بیان می دارد: حس ترحم که سبب شده تا خانه ای در حاشیه شهر بدون رعایت ضوابط ساخته شود، ممکن است تمام هستی ساکنان این منازل را در حادثه ای همچون زلزله به فنا دهد.

خراسان شمالی ساختمان مدیریت بحران ندارد

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان شمالی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر می گوید: این استان هنوز ساختمان مدیریت بحران ندارد.

محمدحسین علی نیا اظهار می دارد: نخستین چیزی که در مدیریت بحران مورد نیاز است، داشتن یک ساختمان مدیریت بحران است اما استان ما هنوز از آن بی بهره است.

وی با بیان اینکه پیگیر هستیم تا بخشی از اعتبارات مورد نیاز برای ساخت ساختمان مدیریت بحران از محل اعتبارات استانی تامین شود می افزاید: دو مکان برای اجرای این پروژه پیشنهاد شده است که نتیجه آن هنوز قطعی نشده است.

علی نیا تصریح می کند: ساختمان مدیریت بحران، مکانی برای حضور مسئولان برای مدیریت بحران است که این سازه به گونه ای طراحی می شود که در برابر زمین لرزه هایی با شدت هشت ریشتر و بالاتر مقاوم خواهد بود.

وی اسکان موقت مردم را درحادثه های احتمالی، از دیگر دغدغه ها عنوان می کرد ومی افزاید: در استان هشت سالن چندمنظوره مدیریت بحران از سال های خیلی گذشته وارد مرحله اجرایی شده است اما تا کنون به مرحله بهره برداری نرسیده است.

وی با بیان اینکه این سالن ها به علت مشکلات مالی و عدم تخصیص به موقع اعتبارات، تا کنون ناتمام مانده است می گوید: در هر شهرستان یک سالن چندمنظوره مدیریت بحران در حال اجرا است که ساخت این سالن ها ۶۰ تا ۹۰ درصد گزارش شده است.

به گفته معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان شمالی، این سالن ها که در مجموع یک هزار و۶۰۰ مترمربع مساحت دارند، ظرفیت خوب و مورد نیاز برای اسکان موقت مردم در زمان حادثه های احتمالی است.

علی نیا بیان می دارد: یکی از دغدغه های ما کم بودن مراکز درمانی در شهرهای استان است. البته با آغاز بهره برداری از بیمارستان های در حال ساخت در بجنورد و شیروان این دغدغه تا حد زیادی در شهرهای استان حل می شود اما این مشکل در مناطقی همچون راز، جرگلان و گیفان همچنان باقی است.

وی درباره نگرانی ها در بلندمرتبه سازی می گوید: مقاوم سازی واحدهای مسکونی یکی از مواردی است که در بلندمرتبه سازی باید بیشتر و جدی تر مورد توجه قرار گیرد البته بلندمرتبه سازی وانبوه سازی فی نفسه نمی تواند نگرانی داشته باشد بلکه با رعایت مقررات مربوط به خود،بلندمرتبه سازی می تواند اجرایی شود.

علی نیا، مقاوم سازی شریان های حیاتی شهرها و روستاها از دیگر مواردی عنوان کرد که در مدیریت بحران باید مورد توجه قرار گیرد.

وی اظهار می دارد: از دستگاه های خدمات رسان خواسته شده تا به مقاوم سازی این شریان ها توجه داشته باشند.

وی تصریح می کند: خطوط انتقال آب، فاضلاب و گاز از جمله تاسیساتی هستند که باید از استاندارد های لازم به لحاظ مقاومت در برابر حوادث طبیعی بهره مند باشند. البته در اجرای شبکه های گازرسانی به این امر بیشتر توجه شده و مقاوم سازی خطوط مورد توجه بوده است.  در این زمینه از شرکت آب و فاضلاب درخواست شده است تا نسبت به مقاوم سازی خطوط انتقال آب و فاضلاب مبادرت ورزد.

علی نیا تاکید می کند: اگر خطوط انتقال آب و یا خطوط فاضلاب در حادثه ای دچار مشکل و خسارت شود، خدمات رسانی  امدادرسانی ها را در زمان بحران با مشکل روبه رو کرده و مدیریت را دچار آسیب می کند. شبکه های گاز نیز در صورت خسارت دیدن، با خطر انفجار و اتش سوزی روبه رو می شوند بنابراین باید مقاوم سازی این خطوط در برابر حوادث مختلف مورد توجه قرار گیرد.

سرپرست راه و شهرسازی خراسان شمالی نیز در گفتگو با خبر نگار مهر  با اشاره به لزوم استفاده از توان تخصصی و مهارت فنی مهندسان در امور عمرانی جامعه می گوید: مهندسان نقش کلیدی در مدیریت بحران ها دارند.

علی اصغر بدیعی مقدم اظهار می دارد: وقوع زمین لرزه، یکی از مخاطرات در ساخت و ساز ها است که مهندسان می توانند در پیشگیری  از خسارت های این بحران اثر گذار باشند.

سرپرست راه و شهرسازی خراسان شمالی تصریح می کند:با توجه به وجود گسل های فعال در این استان، نیاز است تا توجه ویژه ای به مقوله مقاومت و استحکام بنا مبذول شود.

بدیعی مقدم با تاکید بر لزوم ارائه آموزش های لازم به مردم و نیز مسئولان در مدیریت بحران می گوید: در زمینه پیشگیری نیاز است تا آموزش های لازم به مردم و نیز مسئولان در امر ساخت و ساز داده شود تا به هنگام حادثه، خسارت ها به حداقل کاهش یابد.

وی در باره نگرانی ها از وقوع زلزله در استان اظهار می دارد:  سکونت شهروندان در ساختمان های قدیمی و فرسوده یکی از دغدغه ها بوده و نیاز است تا این واحدهای مسکونی بازسازی و بهسازی شود.

وی با بیان اینکه بانک اطلاعاتی که مشخص کند چه تعداد از واحدهای مسکونی در شهرهای استان فرسوده و قدیمی است وجود ندارد می افزاید:  در این زمینه باید کمیته ای متشکل از سازمان نظام مهندسی ساختمان، راه وشهرسازی و شهرداری ها نسبت به این امر مبادرت ورزند.

بدیعی مقدم، دغدغه دیگر در استان را اجرایی نشدن مطالعات ریز پهنه بندی عنوان می کند و می افزاید: البته بر اساس نظر برخی صاحب نظران، اجرای این مطالعات خیلی ضروری نیست و در محاسبات سازه ای و ضریب لرزه خیزی، می توان همان روند گذشته را ادامه داد اما ما تلاش داریم تا این مطالعات دراستان اجرایی شده و اطلاعات بیشتری از وضعیت گسل ها به دست آوریم.

وی  تصریح میکند: با انجام مطالعات ریزپهنه بندی اطلاعات بهتر و با دقت بیشتری برای محاسبات سازه ای در اختیار قرار می گیرد.