خبرگزاری مهر- گروه استان ها، مهدی رحمانیان: از دیرباز جهرم را به واسطه وجود نخلستانهای زیبا و سر به فلک کشیده و خرمای شهد آلود شاهانی، به شهر «جنگل نخل» با «چترهای سبز» میشناختند به نحوی که ژان شاردن، سیاح و جهانگرد مشهور فرانسوی که در عصر صفوی به این شهر سفر کرده در کتاب سفرنامه خود در وصف درختان نخل جهرم مینویسد: «... اغلب خانهها {در جهرم} از چوب نخل که تنها درخت بزرگ و فراوان و منحصر به فرد این منطقه است بنا شده است … شهرت عمده این شهر مخصوصاً به خرمای آن است که بهترین خرمای جهان است».
توجه و علاقه جهرمیها به درختان نخل از گذشتههای دور تا کنون زبانزد بوده به طوری که امروز در باغچه خانه هر جهرمی حداقل یک درخت نخل بزرگ دیده میشود.
شاردن در جای دیگر این سفرنامه از جهرم به عنوان شهری که دارای بهترین خرمای ایران است یاد کرده و مینویسد: «عالی ترین خرمای امپراطوری ایران در خوزستان، سیستان، پرسپولیس (تخت جمشید)، سواحل خلیج فارس و مخصوصاً در جرون(Jarun) جهرم که قصبهای است در سر راه شیراز به لار، به بار میآید».
اما این وصف شورانگیز نخلستانهای سر به فلک کشیده در حالی است که در سالهای اخیر چنان تیشه بر ریشه نخلهای جهرم زده شده که چترهای سبز این شهر حال و روز خوشی ندارند و این عنوان زیبا دیگر برازنده نخلستانهای سوخته و بیسر جهرم نیست.
آپارتمانها جایگزین نخلها
یک شهروند طبیعت دوست جهرمی به خبرنگار مهر میگوید: دیدن منظره زیبای نخلستانها از نگاه کسانی که برای نخستین بار به جهرم سفر میکنند، جالب و شگفتانگیز است.
جواد پارسایی با اشاره به این که در گذشته چنانچه از یک بلندی به تماشای شهر مینشستیم چیزی جز طبیعت زیبا و پوشیده از نخل نمیدیدیم، میافزاید: امروز با نگاه به شهر جهرم دیگر خبری از جنگل نخل بر فراز این شهر نیست و جای آن را ساختمانهای چندین طبقه پر کرده است.
وی که خود شاهد سوختن شبانه نخلها بوده است، بیان میکند: سودجویان برای فرار از دست قانون، شبانه اقدام به سوزاندن نخلها کرده و نخلستانها را به زمین بایر تبدیل میکنند.
چنانچه گردشی در شهر جهرم داشته باشید حتماً چشمانتان به مناظری خواهد خورد که همچون شهرهای جنگ زده از نخلستانهایی بیسر پوشیده شده و مهیای سوزانده شدن شبانه هستند. اقدامی که بر اساس قانون، جرم تلقی شده و خاطیان آن به جریمه نقدی و حبس محکوم هستند.
حبس مجازات نابودگران نخلستانها
یک کارشناس حقوقی در این باره به خبرنگار مهر میگوید: قطع درختان صرف نظر از مثمر یا غیر مثمر بودن، بدون اجازه شهرداری جرم است و چنانچه در مواردی شهرداری مجوز قطع درختی را بدهد مالک موظف است ۲ برابر نخلهای قطع شده در همان مکان یا مکان دیگر به کاشت درخت اقدام کند.
مجتبی حق بین ادامه میدهد: ماده ۶۸۵ قانون مجازات اسلامی به صراحت خشکاندن و قطع درختان نخل را جرم اعلام کرده و برای خاطیان آن علاوه بر جریمه نقدی، ۳ تا ۶ ماه حبس در نظر گرفته است.
این در حالی است که بسیاری از مالکان نخلستانها در جهرم به طور عمد اقدام به آتش زدن و نابودی درختان میکنند. آمارهای سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد نشان از نابودی سالانه نزدیک به ۷.۳ میلیون هکتار جنگل بر اثر فرسایش خاک و قطع درختان است و شهرستان جهرم نیز با برخورداری از ۳۵۰ هزار اصله نخل سالانه دست خوش نابودی صدها اصله از این درخت میشود.
عدم صدور مجوز برای تغییر کاربری نخلستانها
سخنگوی شورای شهر جهرم با اشاره به اینکه هر گونه قطع درختان توسط مالکان باغها جرم محسوب میشود، میگوید: مالکان اجازه تغییر کاربری باغها را ندارند و شهرداری نمیتواند در این زمینه مجوزی را برای تغییر کاربری صادر کند.
جلال واقفی در گفت و گو با خبرنگار مهر میافزاید: شهرداری زمینی که کاربری آن باغات یا فضای سبز باشد را برای تغییر کاربری به کمیسیون ماده ۱۲ ارجاع داده و این کمیسیون نیز پس از اقدامات لازم توسط ۳ نفر از کارشناسان اداره کل راه و شهرسازی، آن را به کمیسیون ماده ۵ شهرداری برای تصمیم گیری نهایی ارجاع میدهد.
نماینده شورای اسلامی شهر جهرم در سازمان فضای سبز شهرداری ادامه میدهد: چنانچه فردی بدون ضابطه و توجه به قانون اقدام به قطع درختان کند، این کار او جرم محسوب شده و محکوم به پرداخت خسارت نقدی میشود.
وی در مورد احداث ساختمان در زمینهای بدون تغییر کاربری نیز میگوید: چنانچه کمیسیون ماده ۱۵ شهرداری تشخیص دهد که ملکی بدون تغییر کابری ساخته شده، مالک را به پرداخت جریمه مجازات میکند.
به گفته واقفی، شهرداری به هیچ عنوان تغییر کاربری زمینهای مشجر را اجازه نمیدهد و کسانی که دور از چشم این نهاد با قطع درختان اقدام به تغییر کاربری باغها کرده و به احداث ساختمان میپردازند، تحت پیگرد قانونی و مجازات قرار میگیرند.
این عضو شورای اسلامی شهر جهرم با تاکید به حفظ و حراست از درختان به عنوان ریههای شهر از همشهریان خواست تا در صورت مشاهده هر نوع اقدام در جهت نابودی درختان به ویژه نخلها مراتب را به مسئولان مربوطه در شهرداری جهرم گزارش کرده تا با خاطیان بر اساس قانون برخورد شود.
وی در عین حال تاکید کرد شهرداری اجازه تغییر کاربری نخلستانها به مسکونی را نمیدهد.
جهرم تامین کننده ۲ درصد خرمای جهان
فرماندار ویژه شهرستان جهرم نیز با اشاره به این که نباید اجازه داد تا شهری که از دیرباز به جنگل نخل مشهور بوده در سایه بی مبالاتی سودجویان دستخوش نابودی شود، میگوید: سالانه نزدیک به ۳۰ هزار تن خرما از نخلستانهای این شهرستان تولید و به بازارهای داخل و خارج کشور صادر میشود.
به باور علیرضا صحرائیان، شهرستان جهرم تامین کننده بیش از ۲.۱ درصد خرمای دنیا است و شاهانی از مرغوبترین رقم زیر کشت این محصول در جهرم بوده که عمده نخلستانهای شهرستان را در بر میگیرد.
وی با گلایه از آتش زدن درختان نخل و تغییر کاربری نخلستانها در جهرم، میگوید: آتش در نخلستانهای جهرم برخی مواقع به حدی فروزان میشود که پای آتش نشانی شهر را برای خاموش کردن آن به محل آتش سوزی باز میکند.
فرماندار ویژه شهرستان جهرم به حفظ نخلستانهای شهر که میراث گران بهای گذشتگان و پیشینیان این شهر است تاکید میکند و از سایر متولیان و مسئولان مربوطه میخواهد تا با عزم و اراده جدی نسبت به جلوگیری از تداوم نابودی نخلستانها اقدام کنند.
به گزارش مهر، به هر حال با شرایطی که این روزها پیش آمده مردم نگران از دست دادن نخلستانهای شهرستان جهرم هستند و تاکید دارند باید ادامه این روند متوقف شود تا مبادا نخلهای شهر منقرض شود.