به گزارش خبرگزاری مهر، آمار منتشر شده از سوی گمرک نشان میدهد که از ابتدای سال تاکنون، چین بزرگترین تزانزیتکننده کالا از ایران بوده است و پس از آن امارات، ترکیه و عراق قرار دارند. نگاهی به رقم کالاهای ترانزیت شده از چین(حدود یک میلیون و ۲۹۳ هزار تن) نشان می دهد که ترانزیت این میزان کالا در ۱۰ ماهه سالجاری، رقم قابل توجهی نیست، ضمن اینکه مقایسه آمارترانزیت ۷ ماهه امسال(۶.۹ میلیون تن) نسبت به مدت مشابه سال قبل(۹.۴ میلیون تن) هم از کاهش ۲۶ درصدی حکایت دارد.
کارشناسان صنعت حمل و نقل معتقدند که کاهش میزان ترانزیت در سالجاری علاوه برافت حجم تجارت جهانی می تواند به مشکلات موجود در این صنعت و حمل و نقل کالا جستجو کرد موضوعی که عضو علی البدل هیأت رییسه انجمن شرکت های حمل و نقل بین المللی هم به آن اشاره می کند و میگوید: حجم ترانزیت کالا از ایران نسبت به سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است که یکی از دلایل آن در قوانین گمرکی کشور جست وجو کرد و اگرچه قوانینی برای ترانزیت کالا وجود دارد اما گمرک با بخشنامه هایی آنها را نادیده میگیرد.
علیرضا پاسبان در گفتگو با خبرنگار مهر، می گوید: در کشورهای دیگر از جمله ترکیه و بلغارستان، تمام تسهیلات لازم برای کامیون های ترانزیتی فراهم میشود و در هیچ کشوری کامیون حامل کالا بیش از دوساعت پشت مرز نمیماند.
وی ادامه می دهد: در ایران فعالیت در حوزه ترانزیت با مشکلات بسیاری همراه است و گاهی برای عبور کالای ترانزیتی در مرز بندرعباس و بازرگان ۳تا ۴ روز زمان نیاز است و مواردی مانند بهداشت و استاندارد کالاهای عبوری مورد بررسی قرار میگیرد.
به گفته پاسبان، بررسی موارد بهداشتی کالا قابل توجیه است اما پیگیری استاندارد کالاهای ترانزیتی زمان بر بوده و انجام آن لزومی ندارد.
این فعال حوزه حمل ونقل بین المللی، اضافه میکند: از دیگر مسایلی که فعالان حوزه حمل و نقل بین المللی با آن مواجه هستند افزایش قیمت هر تن کیلومتر (واحد اندازه گیری قیمت بار) طی یکسال گذشته است که حدود ۲ برابر شده است؛ در سال های گذشته قیمت یک تومان سپس دو تومان و هم اکنون ۱۵ تومان شده است.
پاسبان به تلاش کشورهای همسایه برای کسب سهم ایران در تزانزیت کالا اشاره می کند و میگوید: هم اکنون کشور آذربایجان از طریق دریای خزر به کامیون های ترکیه ای خدمات رسانی می کند. کامیون های ترک از دریای خزر به گرجستان وارد شده و از آنجا با کشتی در بندر ترکمن باشی پیاده می شوند که این مسیر ارزانتر و کوتاهتر بوده و استقبال خوبی هم از آن شده است.
این فعال حوزه صنعت حمل و نقل، اضافه میکند: یکی دیگر از اقدامات کشورهای همسایه برای کاهش نقش ایران در ترانزیت کالا مربوط به ترکمنستان است که این کشور تعرفه گمرکی کالا از مرز ایران را افزایش داده است تا از این طریق میزان ترانزیت کالا از ایران افت کند.
وی، ادامه میدهد: ترانزیت کالا در ایران، ۲۷ نهاد و ارگان متولی دارد که این موضوع مشکلات متعددی را برای فعالان این حوزه ایجاد کرده که زمان و هزینه های تزانزیت را افزایش داده و تعداد مشتریان را کاهش داده است.
پاسبان، بیان میکند: آمار ترانزیت کالا از ایران همواره پایین بوده است و در سال هایی که این آمار بالا بوده سهم حداکثری آن مربوط به ترانزیت سوخت بوده که حمل و نقل سوخت مقطعی است و نباید در آمار لحاظ شود.
به گفته پاسبان ورود ۹۵ درصد کالاها به ایران از طریق مرز بندر عباس و بازرگان انجام میشود اما خروجی کالا از مرزهای مختلف از جمله سرخس، لطف آباد، مهران و ... صورت میگیرد.
این فعال بخش خصوصی میگوید: با توجه به نقش مهم درآمدهای ترانزیتی در افزایش درآمدهای دولتی و رونق صنعت حمل و نقل، پیشنهاد می شود که تعداد متولیان ترانزیت کاهش یابد.