به گزارش خبرنگار مهر، طرح های کلان ملی به لحاظ ابعاد و دستاوردهایی که از آنها انتظار می رود دارای پیچیدگی ها و مشکلاتی در اجرا هستند که از آن جمله می توان به اعتبارات ناچیز دولتی، کند بودن بخش های دولتی، ریسک بالای سرمایه گذاری در این طرح ها، سطح بالای فناوری و نبود مدل مشخصی برای توسعه فناوری با مشارکت بهره برداران مختلف در این طرح ها اشاره کرد.
بیش از ده سال است که موضوع تولید خودروهای برقی و هیبریدی در کشور مطرح است و پروژه های محدودی هم در کشور انجام شده است. مهمترین فناوری در این خودروها مربوط به پک باتری های لیتیومی است. در حدود ۵۰ درصد قیمت خودرو هم مربوط به همین پک باتری است. این باتری ها در حوزه ذخیره سازی انرژی های تجدیدپذیر نیز سال هاست در دنیا استفاده شده و بیش از ۲۰ سال عمر دارند. دستیابی به دستاوردهای این طرح باعث می شود توسعه کشور در حوزه فناوری های پاک بیشتر و از واردات محصولات خارجی جلوگیری شود.
یکی از طرح های کلانی که همواره در راستای بومی سازی و پیشرفت کشور توسط پژوهشگران مورد پیگیری قرار می گیرد تولید باتری های لیتیومی است. این طرح از سوی شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری به تصویب رسیده تا محققان دانشگاه امیرکبیر آن را به نتیجه برسانند.
طرح کلان باتری‌های لیتیومی در راستای توسعه فناوری و بکارگیری باتری‌های لیتیومی در شبکه‌های برق (باتری‌های با توان چند مگاوات)، نیروگاه‌ها، انرژی پراکنده و خودروهای برقی و هیبریدی، صنایع مخابراتی و دفاعی در شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری به تصویب رسیده است.
امروزه سرمایه‌گذاری‌های بزرگی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در این زمینه صورت گرفته است. توجه به این نکته مهم است که کشور باید در برنامه ای جامع و منسجم و باتوجه به ظرفیت ها و پتانسیل های خود در بازار های بین المللی مزیت های نسبی در زمینه تولید ایجاد کند تا امکان تولید رقابتی فراهم شود.
در این طرح بر اساس سیاست های کمیته راهبری طرح کلان سعی شده تا از حداکثر ظرفیت های ملی و بین المللی در توسعه فناوری و تولید باتری های لیتیومی استفاده شود. برای تامین بخشی از اعتبارات مورد نیاز نیز مذاکراتی با برخی از صندوق های توسعه فناوری و سرمایه گذاران بخش خصوصی شروع شده است. چندین جلسه با مراکز تحقیقاتی معتبر دنیا در کشورهای اروپایی و آسیایی نیز برگزار شده تا در زمینه های پژوهشی مورد توافق پروژه های مشترکی تعریف و اجرایی شود.
دکتر مهران جوانبخت، مجری این طرح کلان ملی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: تا جایی که این طرح تامین بودجه شده، اجرایی شده اما بعد از آن به کندی پیش می رود.
وی با بیان اینکه این طرح در ۲ سال اخیر حمایتی نشده و همین موضوع سرعت طرح را کند کرده است، اظهار داشت: نمی توان گفت که طرح متوقف شده اما همین کندی تامین بودجه منجر به کاهش سرعت طرح باتری لیتیومی شده است.
جوانبخت با تاکید بر اینکه ما برای اینکه این طرح متوقف نشود با بخش های دولتی و خصوصی مختلف مذاکراتی داشته ایم، گفت: از سویی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری می تواند وارد این حوزه شود ولی هنوز از این طرح حمایت نکرده است.
به گفته وی، اگر تعامل بین دستگاههای دولتی بیشتر شود بهتر می توانیم طرح را به مرحله اجرایی نزدیک کنیم.
وی افزود: یکی از تفاوت های این طرح با طرح های کلان ملی دیگر این است که طرح متوقف نشده و در حدود ۱۷درصد پیشرفت داشته، ولی به دلیل بودجه ناچیز و بوروکراسی های بیش از حد، به کندی پیش می رود.
مجری طرح کلان باتری لیتیومی عنوان کرد: در واقع کمبود منابع مالی از سوی برخی دستگاههای دولتی برنامه ریزی ۵ ساله این طرح را به عقب انداخته است.
وی با بیان اینکه منابع این طرح از سوی دولت و صنعت باید تامین شود، اظهار داشت: اگر همین مقدار بودجه ای که باید از سوی دولت تامین شود، فراهم نشود طرح پیشرفتی نخواهد داشت.
جوانبخت اظهار داشت: بر اساس برنامه زمانبندی طرح که سال ۱۳۹۲ تدوین شد اجرای طرح ۳ تا ۵ سال پیش بینی شد که با توجه به اینکه ۳ سال از تصویب این طرح می گذرد از برنامه ریزی عقب هستیم .انتظار داریم طی ۳ سال دیگر پروژه تکمیل شود و تولید صنعتی باتری های لیتیومی متناسب با نیاز واقعی در کشور آغاز شود.
وی تاکید کرد: امروزه از نظر علمی دستاوردهای بسیار خوبی در کشور در مقایسه با سایر کشورها بدست آمده است ولی از نظر سطح فناوری فاصله با کشورهای پیشرو زیاد است. در کشورهای توسعه یافته چندین دهه روی توسعه یک فناوری سرمایه گذاری می کنند تا محصولات آن فناوری به بازار برسد ولی در کشور ما حوصله مدیران اجرایی در حوزه های پژوهشی پایین است.
به گفته وی، در هر حال اگر تخصیص اعتبارات در طرح های کلان به صورت یک سرمایه گذاری برای آینده دیده شود تا صرفه جویی در هزینه های دولت، قطعا وضعیت طرح های کلان بهتر می شود.