خبرگزاری مهر، گروه بین الملل ـ رامین حسین آبادیان: «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری جدید آمریکا از زمان حضور در عرصه سیاسی این کشور همواره از مصر به عنوان کشوری که تمایل به برقراری روابط بسیار نزدیک و تنگاتنگ با آن دارد، نام برده است. در طول همین مدت زمان کوتاهی که از ظهور ترامپ در عرصه سیاسی آمریکا می گذرد ـ یعنی از زمان کاندیداتوری تاکنون ـ وی یک بار به صورت مستقیم و دو بار به صورت تلفنی با «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر گفتگو کرده است. علاوه بر این، در طول این مدت همچنین دو نامه از سوی السیسی برای ترامپ ارسال شده است.
اولین دیدار مستقیم میان «ترامپ» و «السیسی» در تاریخ ۲۰ سپتامبر سال گذشته میلادی انجام شد. رئیس جمهوری مصر در آن زمان، در جریان سفر به نیویورک برای مشارکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، با «ترامپ» به عنوان نامزد تصدی پست ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا دیدار و گفتگو کرد.
السیسی با ترامپ در نیویورک دیدار کرد. پس از آن، تیم وابسته به ستاد انتخاباتی ترامپ اعلام کرد که دو طرف در جریان این دیدار بر لزوم مبارزه با تروریسم و نابودی آن تأکید کرده اند. ترامپ در جریان این دیدار همچنین به السیسی وعده داد که در صورت تصدی پست ریاست جمهوری، ضمن بهبود بخشیدن به روابط دوجانبه به قاهره برای پشت سر گذاشتن تمامی چالش هایی که با آن مواجه است، کمک خواهد کرد.
عبدالفتاح السیسی خطاب به دونالد ترامپ: با پیروزی شما در انتخابات روح جدیدی در کالبد روابط قاهره و واشنگتن دمیده شداز سوی دیگر، در تاریخ ۹ نوامبر سال گذشته میلادی «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر با ارسال نامه ای به «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری جدید آمریکا پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری را تبریک گفت. وی در نامه خود به ترامپ آورده بود: «با پیروزی شما در انتخابات، روح جدیدی در کالبد روابط قاهره و واشنگتن دمیده شد». علاوه بر این، مدتی پیش از برگزاری مراسم تحلیف دونالد ترامپ نیز، وی در جریان یک گفتگوی تلفنی با همتای مصری خود در خصوص راهکارهای تقویت روابط دوجانبه بحث و تبادل نظر کرد. پس از آنکه ترامپ به صورت رسمی بر کرسی ریاست جمهوری در آمریکا تکیه زده و زمام امور را در دست گرفت، دولت قاهره بار دیگر پیام تبریکی را برای وی ارسال کرد. این در حالی است که ترامپ بار دیگر، پس از گذشت چند روز از روی کار آمدنش در آمریکا در جریان یک تماس تلفنی با همتای مصری خود در خصوص مسائل مختلف گفتگو کرد.
وی در جریان این تماس تلفنی ضمن تأکید بر لزوم بهبود روابط میان قاهره و واشنگتن در تمامی زمینه ها به ویژه در زمینه مبارزه با تروریسم، از تلاش های مصر در این زمینه قدردانی کرد. السیسی نیز در این گفتگوی تلفنی با تأکید بر تداوم اقدام قاهره در مبارزه با تروریسم، ابراز امیدواری کرد که روابط میان قاهره و واشنگتن چه در زمینه مبارزه با ترویسم و در چه در زمینه‌های دیگر ارتقاء یابد.
اما چه چیزی موجب شده تا ترامپ اهتمام ویژه‌ای به بهبود روابط میان واشنگتن و قاهره داشته باشد؟ ترامپ از زمان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری و حتی پس از پیروزی در این انتخابات، در خصوص موضع خود در قبال بحران سوریه تصریح کرده است که قصد دارد با تروریسم در آنجا مبارزه کند. وی در برخی موارد نیز اعلام کرده است که باقی ماندن بشار اسد در قدرت در سوریه به مراتب بهتر از روی کار آمدن کسانی است که واشنگتن آنها را نمی شناسد.
در حال حاضر، دونالد ترامپ مواضع قاهره در قبال بحران سوریه را مشابه مواضع خود تلقی می کند. از همین روی تلاش می کند تا ضمن بهبود روابط خود با دولت مصر، سیاست های جدید احتمالی خود در قبال سوریه را پیش ببرد. البته باید منتظر ماند و دید که آیا ترامپ در مقام عمل نیز به سیاستهای اعلامی خود در قبال سوریه پایبند خواهد بود یا نه.
نقطه اشتراک میان السیسی و ترامپ که هر دو اخوان المسلمین را گروهی افراطی می دانند، موجب شده تا دو طرف تمایل بیشتری به بهبود روابط فیمابین داشته باشند علاوه بر این، ترامپ و السیسی در قبال جمعیت «اخوان المسلمین» موضع یکسانی با یکدیگر دارند، چراکه السیسی پس از روی کار آمدن در مصر به عنوان رئیس جمهوری این کشور، دشمن سرسخت و شماره یک «اخوان المسلمین» به حساب می آید و این گروه را تروریستی قلمداد می کند. از سوی دیگر، ترامپ نیز «اخوان المسلمین» را گروهی افراطی می داند و به گفته «ولید فارس» مشاور ترامپ، وی از عملکرد اخوان در مصر ناخرسند است. علاوه بر این، آخرین اخبار حاکی از آن هستند که مسئولان آمریکا و افراد نزدیک به تیم دونالد ترامپ اعلام کردند که دولت، «تروریستی بودن» جمعیت اخوان المسلمین و اعمال تحریم علیه آن را بررسی می کند. همین نقطه اشتراک- که البته در زمان اوباما وجود نداشته است - موجب شده تا دو طرف تمایل بیشتری به بهبود روابط دوجانبه داشته باشند.
نکته مهم دیگر در خصوص اهتمام ویژه رئیس جمهوری جدید ایالات متحده آمریکا به مصر، «تأمین امنیت صهیونیسم» محسوب می شود. دونالد ترامپ از زمان نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده و حتی پس از پیروزی در این انتخابات، بارها و در مناسبت های گوناگون تعلق خاطر خود به صهیونیستها را به صورت کاملا علنی به نمایش گذاشته است. ترامپ به خوبی می داند که مصر به دلیل نزدیکی جغرافیایی با اراضی اشغالی، می تواند نقش مهمی در تأمین امنیت رژیم صهیونیستی ایفا کند.
از همین روی تلاش می کند تا روابط خود با دولت قاهره را با هدف تأمین بیش از پیش امنیت رژیم صهیونیستی بهبود بخشد. علاوه بر این، ترامپ به خوبی می داند که دولت قاهره به دلیل ایفای نقش در پرونده آشتی ملی فلسطین، از نفوذی - هرچند اندک - بر بعضی از گروه های فلسطینی برخوردار است و می تواند از این نفوذ در صورت نیاز، برای مهار هرگونه اقدام احتمالی علیه تل آویو، بهره برداری کند.
از سوی دیگر، در طول دوره ریاست جمهوری هشت ساله باراک اوباما در مصر، در چند برهه از زمان شاهد بروز تنش در روابط میان واشنگتن و قاهره بودیم. با وجود اینکه دولت عبدالفتاح السیسی همواره به مخالفت با جمعیت «اخوان المسلمن» پرداخت و بسیاری از رهبران و اعضای ارشد این جمعیت را بازداشت و روانه زندان کرد، دولت اوباما حاضر به حمایت از سیاستها و مواضع السیسی در قبال این جمعیت نشد و بعضا حمایت هایی را از اخوان المسلمین به عمل آورد. افزون بر این، دولت اوباما در سال ۲۰۱۳ کمک‌های نظامی خود به مصر را به صورت جزئی متوقف کرد. البته این کمک‌ها در مارس ۲۰۱۵ از سرگرفته شد، اما مناسبات بین این دو طرف هرگز به دوران طلایی خود بازنگشت.
ترامپ تمام تلاش خود را به کار بسته است تا به منظور ممانعت از گرایش مصر به سمت روسیه، روابط واشنگتن با قاهره را به حالت عادی بازگرداندعلاوه بر تنش‌های ایجاد شده در روابط میان مصر و ایالات متحده آمریکا، به صورت همزمان، روابط قاهره با ریاض نیز در پی بروز برخی اختلافات در سطح منطقه، تنش آلود شد. بنابراین، ترامپ به این واقعیت پی برده است که در صورت تداوم این وضعیت، مصر بیش از پیش به جبهه روسیه نزدیک می شود؛ مسأله‌ای که موجب خواهد شد تا ایالات متحده یکی از متحدان دیرینه خود در کشورهای جهان عرب را از دست بدهد. بر همین اساس، ترامپ تمام تلاش خود را به کار بسته است تا به منظور ممانعت از گرایش مصر به سمت روسیه، روابط واشنگتن با قاهره را به حالت عادی بازگرداند.
در هر صورت، تمایل «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری جدید ایالات متحده آمریکا به بهبود روابط واشنگتن و قاهره به حدی است که حتی برخی اخبار حکایت از این دارند که وی در اولین ایستگاه از سفرهای خود به کشورهای خاورمیانه، در قاهره متوقف خواهد شد. در همین ارتباط، «ولید فارِس» مشاور دونالد ترامپ در گفتگو با پایگاه مصری «الیوم السابع» تأکید می کند: «کادر رهبری جدید آمریکا، مصر را فراموش نخواهد کرد و در همه زمینه ها این کشور را یاری خواهد داد». وی همچنین می افزاید: «واشنگتن، دوست نزدیک مصر خواهد بود و ترامپ برای مصر اهمیت زیادی قائل است و به همین دلیل، قاهره مقصد نخستین سفر وی در خاورمیانه وشمال آفریقا خواهد بود».