سید محسن طباطبایی مزدآبادی در گفتگو با خبرنگار مهر، افزود: هر سال در حدود ۳.۹۸ هزار میلیارد تومان از منابع شهر تهران در اثر اتلاف سوخت، ۳.۲۴ هزار میلیارد تومان در اثر اتلاف وقت و حدود ۷۹۳.۷ میلیارد تومان در اثر آلودگی از بین می رود که جمعاً در حدود ۸۰۲۲ میلیارد تومان میشود.
وی با بیان اینکه طبق آخرین آمار در سال ۹۳، در کل کشور در هر روز ۶۹.۶ میلیون لیتر بنزین مصرف میشده که ۳.۶ میلیون لیتر بنزین سوپر و ۶۶ میلیون لیتر، بنزین معمولی و یورو ۴ بوده است که البته در ماههایی مانند شهریور به ۷۵.۴ میلیون لیتر و در اردیبهشت به ۶۵.۸ رسیده است؛ گفت: مصرف استان تهران از این مقدار در حدود ۱۳.۹ میلیون لیتر با ارزش تقریبی ۸.۳ میلیون دلار در روز یعنی حدود ۲۰ درصد مصرف کل کشور بوده است و این درحالی است که ۱۰.۵ درصد از انرژی کل کشور در تهران مصرف میشود.
طباطبایی ادامه داد: از میزان ۱۳.۹ میلیون لیتر در روز، ۱۰.۸ میلیون لیتر به ارزش ۶.۵ میلیون دلار در شهر تهران مصرف میشود و در مرتبه بعدی، شهریار حدود ۰.۶ میلیون لیتر بنزین مصرف میکند.
وی در پاسخ به این سئوال که چه میزان از این بنزین در ترافیک و پشت چراغ قرمز هدر میرود و ضرر مالی این هدر رفت چقدر است، یادآور شد: لزوماً هدر رفت بنزین در پشت چراغ قرمز اتفاق نمیافتد و دلیل عمده، ترافیک است و علاوه بر آن باید به مسائل فنی خودروها نیز توجه کرد.
طباطبایی با تاکید بر اینکه معاینه فنی خودرو در مصرف سوخت و هدر رفت سوخت بسیار مهم است و باعث ۱۰ درصد صرفهجویی در مصرف سوخت میشود، افزود: از سوی دیگر نرخ روان بودن ترافیک نیز که مربوط به ساختار حمل و نقل شهری و میزان سرمایهگذاری شهرداریها در حمل و نقل شهری میشود، در هدر رفت بنزین بسیار مهم است. ممکن است شهری به واسطه ساختار حمل و نقلی خود، با در نظر گرفتن نرخ خاص روان بودن ترافیک، هدر رفت کمتری در مصرف سوخت داشته باشد.
دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران گفت: در شهر تهران متوسط زمان تأخیر سفرهای درون شهری، ۵۰.۷ درصد است که با توجه به اینکه متوسط زمان سفرهای درون شهری، ۲۵ دقیقه است، در نتیجه به طور متوسط در هر سفر، شاهد ۱۲.۷ دقیقه تأخیر هستیم. میتوان این ۱۲.۷ دقیقه تأخیر را نمایندهای از اتلاف وقت و انرژی و ایجاد آلودگی در ازدحام شهری و ترافیک تلقی نمود. با احتساب ۱۸ میلیون سفر روزانه درون شهری در تهران، میتوان گفت که تقریباً ۳.۸ میلیون ساعت تاخیر درون شهری در هر روز اتفاق میافتد.
طباطبایی ادامه داد: از آنجا که در حدود ۱۶.۴ درصد از سفرهای درون شهری با مترو است و تأخیر مترو نیز صفر در نظر گرفته میشود، پس ۳.۸ میلیون ساعت تأخیر در بخش خودروهای شخصی، اتوبوس و مینیبوس و تاکسی اتفاق میافتد که این هدر رفت منجر به اتلاف سوخت، وقت و هزینههای ناشی از آلودگی میشود که محاسبه آن، نیازمند ویژگیهای فنی خودروها، میزان متوسط جابجایی توسط هر وسیله و... است.
این کارشناس ارشد اقتصاد شهری با بیان اینکه طبق آماری که در سالنامه آماری شهر تهران در سال ۹۳ منتشر شده، میتوان تا حدودی اتلاف منابع در اثر استفاده از وسایل نقلیه غیرمترویی را محاسبه نمود، گفت: استفاده از مترو در سال ۹۳ با حدود ۲.۹۵ میلیون سفر شهری در هر روز، باعث حدوداً ۷۸۱.۶ میلیارد تومان صرفهجویی در مصرف سوخت (۴۲۴ میلیون لیتر بنزین و ۴۴ میلیون لیتر گازوئیل)، ۶۳۶.۶ میلیارد تومان صرفهجویی در اتلاف وقت مسافرین و ۱۵۵.۷ میلیارد تومان صرفهجویی در هزینههای ناشی از آلودگی هوا در کل سال ۹۳ شده است.
وی تاکید کرد: با توجه به اینکه در حدود ۸۳.۶ درصد از سفرهای روزانه شهری با وسایل غیر مترو انجام میشود که هم اتلاف وقت، هم اتلاف انرژی و هم آلودگی هوا را در پی دارد، لذا میتوان گفت که هر ساله در حدود ۳.۹۸ هزار میلیارد تومان از منابع در اثر اتلاف سوخت، ۳.۲۴ هزار میلیارد تومان از منابع در اثر اتلاف وقت و حدود ۷۹۳.۷ میلیارد تومان از منابع شهر تهران در اثر آلودگی از بین میرود که جمعاً در حدود ۸۰۲۲ میلیارد تومان میشود.