به گزارش خبرنگار مهر، حمید چیت‌چیان در اولین کنفرانس بین المللی تغییر اقلیم با اشاره به تهدیداتی که هم اکنون به دلیل تغییر اقلیم در زیست نسل حاضر و نسل های آینده ایجاد کرده است، گفت: انتشار گازهای گلخانه ای، گرمایش کره خاک و ذوب یخچال های طبیعی را به همراه داشته و ما شاهد وقوع سیلاب های مهیب و طوفان های بسیار شدید و مشکلات مستمر و پایدار در نقاط مختلف کره زمین هستیم.
وی با اشاره به نمودهای تغییر اقلیم در کشور ما به ویژه در بخش آب به آمارهای دو دهه اخیر در خصوص کاهش میزان منابع آب اشاره کرد و گفت: آمارها نشان می دهد که در مقایسه با دو دهه گذشته شاهد کاهش ۱۰ درصدی در میزان بارش های کشور هستیم.
وزیر نیرو با بیان اینکه در طی این بیست سال گذشته شاهد افزایش ۱.۵ درجه دمای کشور و افزایش تبخیر ۲۵ میلیارد متر مکعب از منابع آبی هستیم گفت: ۲۰ درصد جریان آب در رودخانه های کشور کاهش یافته و میزان تغذیه آب زیر زمینی با کاهش ۱۵ درصدی رو به رو است.
چیت‌چیان با اعلام اینکه نسبت ریزش برف در مقایسه با باران کاهش قابل توجهی در کشور داشته است، گفت: خط تراز برف در ارتفاعات حدود ۲۰۰ متر افزایش یافته است به این معنی است که با کاهش دامنه پوشش برف مواجهیم. در همین حال زمان ذوب برف یک ماه زودتر اتفاق می افتد و پایداری منابع برف هم کم شده است. از سوی دیگر تعداد دفعات باران های غیرموثر افزایش یافته است.
وزیر نیرو با بیان اینکه میزان باران ها در کشور بالاتر از ۵ میلیمتر نیست، خاطرنشان کرد: این باران به جریان های آب های سطحی ملحق می شود و در نتیجه میزان تبخیر آن بالاست.
بیشترین کاهش بارندگی متعلق به خلیج فارس است
وزیر نیرو بیشترین میزان کاهش بارندگی را مربوط به حوزه خلیج فارس و دریای عمان عنوان کرد و گفت: در حوزه های آبریز نیز شاهد کاهش چشمگیر در منطقه بندرعباس هستیم. از سوی دیگر با مشکل تامین آب شرب مواجهیم به نحوی که طرح های موجود دیگر منابع آب را تامین نمی کنند.
وی با اشاره به موضوع سدسازی و طرح انتقال آب خاطرنشان کرد: این طرح ها دیگر برای تامین آب شرب کفایت نمی کند، برای مثال خط دوم انتقال آب در زاهدان نیز در حال اجراست اما همچنان با مشکل مواجه هستیم که البته این موضوع فقط به شهرهای بزرگ اختصاص ندارد.
وی افزود: برای مثال در شهر کوچکی مانند بانه یک سد کفایت نکرد و هم اکنون در حال سدسازی دوم هستیم، تمام این مسائل با افزایش جمعیت و با کاهش منابع در حال تجدید است.
وزیر نیرو به زیان های ناشی از کاهش بارندگی و افزایش تغییرات اقلیمی در جنوب کشور اشاره کرد و گفت: این موضوع زندگی مردم را در فارس، خوزستان و هرمزگان تحت تاثیر قرار داده است.
به گفته وی خشک شدن تالاب ها از نمودهای دیگر تغییر اقلیم است و بروز و شدت پدیده گرد و غبار نیز در پی این پدیده اتفاق می افتد. این مساله در استان های جنوبی و شرقی شرایط سختی را برای زندگی مردم ایجاد کرده و حتی این پدیده را در غرب و مرکز کشور می بینیم. دیگر دامنه های گرد و غبارها به نقاط مرزی کشور محدود نیست و تمام کشور با این پدیده مواجه است.
عمق چاه ها در برخی مناطق به بیش از ۵۰۰ متر رسیده است
وزیر نیرو با اشاره به تاثیرات افزایش جمعیت و افزایش مصرف آب و تغییرات اقلیمی به وجود آمده که سلامت انسان ها و زندگی اقتصادی، اجتماعی و امنیتی مردم را به مخاطره انداخته است اضافه کرد: هم اکنون کشاورزی در بسیاری از مناطق دچار مشکل شده است. پیش از این در استانی مانند فارس با حفر ۲۰ متر چاه، آب تامین می شد اما هم اکنون عمق چاه ها به بیش از ۵۰۰ متر در برخی مناطق رسیده است و علاوه بر آن با کاهش منابع آب زیرزمینی و منفی شدن تراز آب های زیرزمینی مواجه هستیم. در برخی نقاط آبی وجود ندارد و بسیاری از باغ ها در استانی مانند کرمان که محصولات پرارزشی دارد خشک شده است.
وی به تعلیق فعالیت های اقتصادی در نتیجه وضعیت منابع آب اشاره کرد و گفت: علاوه بر اثرات اقتصادی این تغییرات اثرات اجتماعی سویی دارد به نحوی که بسیاری از روستاها تخلیه شده و مردم به دلیل نبود آب شرب مجبورند مهاجرت کنند که در نتیجه این مهاجرت شاهد ایجاد پدیده حاشیه نشینی و سکونت های غیر رسمی هستیم.
مراکز تحقیقاتی به کمک حل مساله بیایند
چیت چیان با تاکید بر اینکه برای مقابله با این پدیده باید تجدید نظر اساسی در تمام موضوعات اقتصادی، اجتماعی و امنیتی مرتبط داشته باشیم و ما ناچاریم از تمام دانش دنیا در این زمینه بهره ببریم در همین حال مراکز تحقیقاتی نیز باید به صورت جدی این موضوع را تحقیق و بررسی کنند و مدیران کشور نیز بر اساس شرایط جدید برنامه ها را اصلاح کنند.
به گفته وی باید نتایج برگزاری کنفرانس بین المللی تغییر اقلیم به هیات دولت، سازمان های مرتبط و مراکز علمی ارائه شود.
وی گفت: باید بدانیم که این پدیده تنها یک راه حل ندارد و نیازمند اقدام جهانی و تصمیمات در سطح ملی است. البته نباید با این مسائل جنگید و بهتر است با این شرایط سازگاری داشته باشیم و شیوه زندگی خود را تطبیق دهیم در همین حال کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، توسعه فناوری ها با نیازهای ناشی از تغییر اقلیم و مدیریت مخاطرات ناشی از سوانح و بلایا می تواند اقداماتی باشد که در این بخش باید به آن پرداخته شود.
میزان ظرفیت نیروگاه ها به ۷ هزار و ۵۰۰ مگاوات می رسد
وزیر نیرو با اشاره به برنامه های پیش بینی شده برای توسعه کاربرد انرژی های تجدید پذیر خاطرنشان کرد: تا سال ۲۰۳۰ میزان ظرفیت نیروگاه های ساخته شده از منابع تجدیدپذیر به ۷۵۰۰ مگاوات در کشور می رسد که هم اکنون حرکت را شروع کرده ایم اگرچه راضی کننده نیست اما رشد خوبی را دارد.
وی افزود: امسال برای نخستین بار بهره برداری از نیروگاه های خورشیدی با ظرفیت های مگاواتی داشته ایم که می توان به نیروگاه های اراک با ظرفیت یک مگاوات، دو نیروگاه در همدان با ظرفیت ۷ مگاوات و یک نیروگاه در اصفهان با ظرفیت ۱۰ مگاوات اشاره کرد.
به گفته وی، نیروگاه خورشیدی اصفهان در روزهای آینده به بهره برداری می رسد.
وی از اعلام مناقصه برای بهره برداری و ساخت نیروگاه خورشیدی با ظرفیت ۲۵۰ مگاوات نیز اشاره کرد و گفت: در همین حال امسال نیروگاه بادی با ظرفیت ۵۵ مگاوات به بهره برداری می رسد.
وزیر نیرو خاطرنشان کرد: هم اکنون ۱۶ درصد از ظرفیت کل ۷۶ هزار مگاواتی تولید برق کشور به انرژی های آبی و انرژی های تجدید پذیر اختصاص دارد.
وی ارتقای بازدهی نیروگاه های حرارتی را در جهت افزایش راندمان نیروگاه ها و کاهش مصرف برای تولید برق از دیگر اقدامات انجام شده عنوان کرد و گفت: برای افزایش راندمان نیروگاه های حرارتی از تکنولوژی های توربین های سیکل ترکیبی استفاده می کنیم و هم اکنون تبدیل نیروگاه های فعلی گازی به نیروگاه های سیکل ترکیبی با ظرفیت ۷ هزار مگاوات در دست انجام است.
احداث ۵۰ سد متوقف شد
چیت‌چیان از توقف برنامه برای احداث بیش از ۵۰ سد خبر داد و گفت: در راستای تجدید نظر وزارت نیرو و فعالیت های سازه ای آب با توجه به شرایط اقلیمی و شرایط اجتماعی فعلا با احداث بیش از ۵۰ سد مخالفت کردیم البته دیدگاه مطلق ما این نیست که سد سازی انجام نشود اما فعلا این برنامه را تعلیق کرده ایم.
وی با اشاره به اجرای طرح آب قابل برنامه ریزی نیز گفت: هم اکنون در ۶۰۹ دشت کشور میزان منابع آب سنجیده شده تا برای مصارف محیط زیست، کشاورزی، شرب، صنعت و آب های سطحی برنامه ریزی داشته باشیم.
وزیر نیرو خاطرنشان کرد: برای اینکه آب های زیرزمینی کشور به حالت تعادل برگردد ۱۱ میلیارد متر مکعب در سال کاهش برداشت را طبق قانون برنامه ششم توسعه خواهیم داشت. بر این اساس مقرر شده است ۱۰.۷۷ میلیارد متر مکعب از آب های سطحی برای حیات رودخانه ها و احیای تالاب ها رهاسازی شود.
سامانه مدیریت سیلاب ها پاسخگوی سیل اخیر جنوب کشور بود
وزیر نیرو با اشاره به سامانه مدیریت سیلاب ها گفت: با پیش بینی های صحیح صورت گرفته توانستیم مدیریت ۱.۸ میلیارد متر مکعب آب در جریان را بر عهده بگیریم و توانستیم از این میزان آب ۱.۴ میلیارد متر مکعب آب را ذخیره کنیم. در همین حال سامانه مدیریت سیلاب ها پاسخگوی سیل اخیر جنوب کشور بود و ما توانستیم با برنامه ریزی تلفات این واقعه را کاهش دهیم. با آمادگی لازم ایجاد شده آب برخی سدها تخلیه شد و چنانچه این سدها نبودند باید هم اکنون بقایای شهرهای سیل زده را در خلیج فارس پیدا می کردیم.
وی با بیان اینکه در سیلاب اخیر جنوب در سد سلمان فارسی دبی لحظه ای آب به هزار و ۸۰۰ متر مکعب در ثانیه رسید که اگر این سد آمادگی پذیرش سیلاب را نداشت برخی شهرها به طور کامل تخریب می شد.
به گفته چیت چیان در بودجه سال آینده در بخش مهندسی رودخانه ها و تعادل بخشی آب های زیرزمینی و انرژی های توسعه پذیر اعتبارات خوبی تخصیص داده شده است و از محل عوارض وزارت نیرو به این بخش بودجه اختصاص می یابد.
به گفته وی طبق بودجه سال آینده تبدیل نیروگاه های گازی به سیکل ترکیبی با راندمان ۱.۵ برابر افزایش در دستور کار است.
کارون بزرگ به وضعیت قبل برمی‌گردد
وزیر نیرو در مورد تصمیمات شورای عالی آب در حوزه کارون نیز گفت: با توجه به برنامه ریزی های صورت گرفته وضعیت کارون بزرگ به قبل بازمی گردد. در این راستا حذف آلودگی ها در دستور کار قرار دارد که طی برنامه ششم با اجرای شبکه‌های فاضلاب در کلیه شهرهای حوزه کارون، تصفیه پساب ها و مدیریت تصفیه فاضلاب صنایع و کارخانه ها به این هدف می رسیم.
وی همچنین در مورد مدیریت دشت های کشور گفت: برخی کشاورزان از آب دشت ها به صورت غیرمجاز برداشت کرده اند که هم اکنون با حفر چاه های غیرمجاز برخورد می کنیم و با کنترل هوشمند جلوی برداشت بی رویه و غیرقانونی از منابع آب تجدید پذیر را می گیریم.