تلفات بالای تصادفات موتورسواران در استان‌های مختلف موجب تحمیل هزینه‌های فردی و اجتماعی زیادی توسط این افراد می‌شود؛ به‌طوری‌که حتی در یکی از استان‌ها آمار موتورها به تعداد جمعیت تنه می‌زند.

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: همه به قانون شکنی می‌شناسنش، شاید چرخ‌هایش عصای دست عده‌ای برای امرار معاش است اما خطرات، سر و صدا و زحمتش برای دیگران موجب شده تا خیلی‌ها تصمیم بگیرند اگر روزی در مسند قدرت بنشینند، اولین کاری که انجام دهند ممنوع کردن آن باشد!

وضعیت تصادفات رانندگی مربوط به موتور در استان‌های مختلف به‌گونه‌ای است که وقتی مسئولان پلیس‌راه و راهور می‌خواهند محدودیت ترافیکی در ایام مختلف سال به ویژه روزهای پرتردد را اعلام کنند نام موتور در فهرست آن‌ها حتماً قرار دارد.

نگاهی به وضعیت تصادف موتورسیکلت در استان‌های مختلف

اما وضعیت تصادفات موتورسیکلت‌ها به‌گونه‌ای است که تحقیقات مختلف و متفاوتی در این زمینه و آسیب‌شناسی‌های جدی در این حوزه صورت گرفته است. در پژوهشی که در شهر مشهد انجام‌شده است بیشترین آسیب‌های ناشی از تصادفات موتورسیکلت مربوط به شکستگی اندام تحتانی بوده است.

همچنین بیشترین نحوه تصادف، برخورد جلو به پهلو بود بوده و ۶۲.۲ درصد این افراد تحت عمل جراحی قرارگرفته بودند. بیشترین فراوانی تصادفات هم مربوط به حدود ساعت ۲۰ (۸ شب) بوده است.

پژوهش مشابهی نیز در سال ۸۵ انجام‌شده که نشان می‌دهد در سال‌های اخیر موتورسیکلت در کشور ما به‌صورت انبوه تولید و مورداستفاده روزافزون مردان جوان و طبقات متوسط قرار می‌گیرد و ۴۲ درصد تصادفات در شهر تهران را تصادفات موتورسیکلت تشکیل می‌دهد.

این در حالی است که معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران می‌گوید: ۹۰ درصد افرادی که طی سال گذشته در تصادفات رانندگی شرق پایتخت جان خود را ازدست‌داده‌اند، موتورسیکلت‌سوار بوده‌اند.

آمارها در شهر ارومیه نیز نشان می‌دهد که ۹۶ درصد مصدومان تصادفات موتور مرد بوده که ۹۴ درصد آن‌ها از کلاه ایمنی استفاده نکرده بودند. عدم استفاده از کلاه ایمنی موجب بروز ضربه‌مغزی و شکستگی‌های صورت در حد بالاتر از معمول شده بود.

به‌رغم اینکه در آمار مصدومان ترافیک بیشترین آسیب‌های موتورسواران را شکستگی‌های اندام تحتانی تشکیل می‌دهد اما در ارومیه ازنظر فراوانی آسیب‌ها در این مطالعه ضربه‌مغزی ۶۴.۵ درصد در ردیف اول و شکستگی‌های اندام تحتانی با میزان  ۴۱ درصد در ردیف دوم قرار داشتند.

در استان کردستان هم به گفته رئیس پلیس راهنمایی رانندگی کردستان بیشترین تصادفات درون‌شهری استان مربوط به موتورسیکلت است.

آمارهای هشدار دهنده

وضعیت تخلفات موتورسیکلت‌ها به‌گونه‌ای است که رئیس پلیس ترافیک شهری راهور از اعمال طرح ترافیک و زوج و فرد برای موتورسیکلت‌ها خبر داده و گفته است: این طرح به ساماندهی این وسایل کمک می‌کند و پلیس برای ساماندهی موتورسواران در سطح شهر تمهیداتی را در نظر دارد.

پلیس راهور حدود ٦٠٠ هزار دستگاه موتورسیکلت را در شهرها به دلیل تخلفات حادثه‌سازشان توقیف کرده استاما آمارهای اعلام‌شده توسط پلیس ترافیک شهری پلیس راهور حاکی از آن است که طی ٩ ماه نخست سال گذشته، پلیس راهور حدود ٦٠٠ هزار دستگاه موتورسیکلت را در شهرها به دلیل تخلفات حادثه‌سازشان توقیف کرده است.

سرهنگ داوود قاسمیان گفته است: بیشترین تخلف موتورسیکلت‌ها که در معابر شاهد هستیم، همراه نداشتن کلاه ایمنی است که بعضاً در صورت بروز تصادف باعث ضربه‌مغزی راننده می‌شود.

رئیس پلیس ترافیک شهری توضیح داد: تخلفات بعدی که بیشترین فراوانی را بین راکبان موتورسیکلت‌ها دارند و باعث توقیف وسیله آن‌ها می‌شوند، به ترتیب حرکات نمایشی، عبور از چراغ‌قرمز، عبور از پیاده‌رو، حرکت نکردن بین خطوط و تجاوز به گذرگاه عابران پیاده هستند.

معاون دفتر ایمنی و ترافیک سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور هم گفته است: موتورسیکلت‌سواران ۳۰ درصد از حوادث و تلفات جاده‌ای را به خود اختصاص داده‌اند.

اشاره به این آمارها برای یادآوری این موضوع است که آمار تصادفات موتورسیکلت و وسعت و شدت آسیب‌های ناشی از آن چشمگیر و قابل‌تأمل بوده و باید توجه جدی‌تری به این موضوع صورت گیرد.

اما در یکی از استان‌های کشور تعداد موتورسیکلت‌های موجود به آمار جمعیت استان تنه می‌زند و این خود زنگ هشدار را به صدا درآورده است.

اینجا چقدر موتور دارد!

اگر در قم زندگی می‌کنید و برایتان از سایر مناطق کشور مهمان آمده، حتماً و حتماً جمله معروف «چقدر اینجا موتورسیکلت هست» را شنیده‌اید. قم اگر به سوهانش معروف است، با ترافیک و دردسر موتورسوارانش هم معروف تر شده است.

از وسیع‌ترین خیابان‌ها تا تنگ‌ترین کوچه‌های شهر، از بلوارها تا پیاده روها جایی نیست که تعداد خودروها یا افراد بیشتر از موتورسواران باشد. وسیله‌ای که با استفاده از آن نه فقط آلودگی صوتی و تنفسی قم بیشتر و بیشتر می‌شود، بلکه ابزار خوبی برای قانون شکنی، دور زدن ترافیک‌ها در مرکز شهر و حتی ایجاد مزاحمت برای نوامیس مردم شده است.

همه این مسائل و زحمت‌هایی که موتورسواران برای شهر ایجاد می‌کنند یک سو، ایجاد بستر برای بروز انواع تصادفات جاده‌ای و شهری که منجر به فوت و مصدومیت خودشان یا سایرین می‌شود سوی دیگر.

همین چند روز پیش بود که تصادف دختران موتورسوار در قم سر خط خبرها رفت؛ دخترانی که به گفته معاون مرکز فوریت‌های پزشکی قم تنها بین ۱۵ تا ۲۰ سال سن داشتند و به دنبال تصادف سه خانم (دو سرنشین و یک راکب) با درجه‌های شدید و خفیف مصدوم شده بودند.

آمار بالای تعداد موتورسواران در قم

قطعاً همانگونه که معاون مرکز فوریت‌های پزشکی قم تأکید کرده است، تصادفات ناشی از موتورسواری در سراسر کشور و به خصوص در شهر قم معضل بسیار بزرگی است و دستگاه‌های مختلف نیز درگیر این مسئله هستند.

مهدی فراهانی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه در قیاس با سراسر کشور شهر قم به نسبت جمعیت خود، آمار بالایی از تعداد موتور و موتورسواران را در اختیار دارد، گفت: نزدیک به ۳۲۰ تا ۳۴۰ هزار موتور در قم پلاک شده‌اند که به گفته دوستان پلیس دو تا سه برابر این آمار موتورهای بدون پلاک داریم، بنابراین روی هم رفته قریب به یک میلیون موتور پلاک دار و بدون پلاک در قم وجود دارد که نسبت به جمعیت آن بسیار بسیار بیشتر است.

وی با بیان اینکه عدم التزام اکثر موتورسواران به قوانین و مقررات ترافیکی و همچنین عدم استفاده از کلاه‌های ایمنی از دلایل اصلی بروز حوادث برای آن‌ها محسوب می‌شود، گفت: متأسفانه راکبانی که از کلاه ایمنی هم استفاده می‌کنند، انواع غیراستاندارد آن را بر سر می‌گذارند که خودش بسیار خطرساز است.

طبق گفته‌های فراهانی، به طور میانگین روزانه بین ۳۰ تا ۳۵ تصادف برای موتورسواران قمی رخ می‌دهد که قریب به ۳۵ تا ۴۰ مجروح بر جای می‌گذارد.

همچنین در طول یک ماه هزار تا هزار و ۲۰۰ مجروح از حوادث موتورسواران گزارش می‌شود که رقم کمی نیست.

فوت ۸۵ نفر بر اثر تصادف با موتورسیکلت

معاون مرکز فوریت‌های پزشکی قم در ادامه افزود: فوتی‌های ناشی از حوادث و تصادفات موتورسواران در قم طی سال گذشته ۸۵ نفر بوده‌اند که این افراد در صحنه تصادف جان دادند، میانگین سنی این افراد نیز بین ۱۸ تا ۳۵ سال است که ملاحظه می‌کنید از قشر جوان کشور را تشکیل می‌دهند.

علاوه بر خسارات جانی، ظرفیت‌های زیادی از اورژانس و پلیس به تصادفات موتورسواران اختصاص پیدا می‌کند

فراهانی با اشاره به اینکه مجروحان تصادفات موتورسواری به دو دسته تقسیم می‌شوند، گفت: دسته اول افرادی که پس از مدتی به سلامت کامل می‌رسند و اگر نقصی باشد جزیی است اما دسته بعدی که تعداد زیادی از مجروحان را شامل می‌شود شامل کسانی است که دچار آسیب‌های نخاعی شده و به نوعی مجبور به ادامه زندگی به شیوه نباتی هستند، این افراد نه تنها زندگی خود که زندگی خانواده‌هایشان را به شدت تحت الشعاع قرار می‌دهند.

اما این همه ابعاد حوادث موتورسواران در قم نیست. به گفته فراهانی علاوه بر خسارات جانی تصادفات موتورسیکلت‌ها، ظرفیت‌های زیادی از اورژانس و پلیس به تصادفات موتورسواران اختصاص پیدا می‌کند، این درحالی است که این ظرفیت‌ها باید در خدمت به نیازمندان و کسانی باشد که واقعاً به آن احتیاج دارند.

وی در این‌باره گفت: متأسفانه بخش‌های اورژانس بیمارستانی ما به دلیل حجم بالای تصادفات رانندگی که بر اثر اشتباهات راکبان رخ می‌دهد، به جای سایر مریض‌های اورژانسی، در اختیار تصادفات موتوری است.

معاون مرکز فوریت‌های پزشکی قم افزود: زمانی که آمبولانس‌های بیشتری درگیر این تصادفات می‌شوند، وقت رسیدگی که می‌توانستند در اختیار سایر شهروندان مانند یک بیمار سکته‌ای، یک زن باردار و حتی یک کودک قرار دهند، به تصادفات که می‌توانست اتفاق نیفتد تعلق می‌گیرد.

عدم رعایت نکات ایمنی توسط موتورسواران

فراهانی در این باره اضافه کرد: مثلاً ما در تصادف دو موتور با ۵ مجروح مجبور شدیم ۴ آمبولانس را از سطح شهر، به محل حادثه اعزام کنیم. در واقع قریب به ۳۰ تا ۴۰ درصد ظرفیت اورژانس ۱۱۵ قم درگیر تصادفات موتورسواران است. همچنین درصد بالایی از تخت‌های ویژه در بیمارستان‌ها نیز به دلیل این تصادفات درگیر هستند.

قریب به ۳۰ تا ۴۰ درصد ظرفیت اورژانس ۱۱۵ قم درگیر تصادفات موتورسواران است

وی تأکید کرد: دلیل اصلی تصادفات وسیع در حوزه موتورسواران قمی این است که نکات ایمنی و قوانین را رعایت نکرده و اکثر آن‌ها خودشان را در مسائل ترافیکی بی نیاز از تابعیت قوانین عمومی می‌دانند.

معاون مرکز فوریت‌های پزشکی قم ادامه داد: خاطرم هست که طی یک تصادف در محور کهک، سه دستگاه موتورسیکلت به شکل عجیبی با یکدیگر شاخ به شاخ شدند که نهایتاً ۲ کشته برجای گذاشتند، ما برای این تصادف مجبور به اعزام یک دستگاه بالگرد اورژانس شدیم، این درحالی است که بالگرد یک ظرفیت مهم برای کاهش تلفات حوادث سنگین است.

این سخنان در حالی مطرح می‌شود که پیش‌ازاین معاون فرهنگی اجتماعی فرماندهی انتظامی استان قم در گفت‌وگو با رسانه‌ها تأکید کرده بود که بحث تصادف موتورسیکلت به یکی از حادترین مشکلات اجتماعی قم تبدیل‌شده است و این موضوع تا زمانی که به‌صورت قانون ابلاغ نشود، کسی آن را رعایت نخواهد کرد.

معاون استاندار قم نیز معتقد است که با توجه به مخارج و هزینه سنگینی که این معضل بر دوش دولت می‌گذارد، رعایت مسائل ایمنی از سوی موتورسواران باید به فرهنگ تبدیل شود و یادآور می‌شود که با توجه به تلفات ناشی از تصادفات موتورسیکلت‌ها در قم امروزه بخش اعظمی از موارد اخذ دیه مربوط به راکبان موتورسیکلت می‌شود.

برای پرسنل اورژانس تفاوتی ندارد بیمار و مصدوم از چه حادثه‌ای باشد و این وظیفه است که خدمت رسانی انجام شود، اما در حوزه موتورسواران به دلیل اشتباهات مکرری که می‌تواند روی ندهد هزینه، وقت و بسیاری از ظرفیت‌ها مصرف شده و حق سایر شهروندانی که نیاز به خدمات اورژانس دارند نادیده گرفته می‌شود.