به گزارش خبرنگار مهر، جامعه‌شناس و تاریخ‌نگار ایرانی و استاد پژوهشکده های تاریخ و جامعه شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در دیدار اعضای پویش مردمی حمایت از تشکیل اتحادیه کشورهای وارث تمدن ایرانی، با اشاره به این که «سالهاست به این موضوع فکر می کنم و آرزومند تحقق آن هستم»، گفت: «حال که دنیا به سمت تشکیل اتحادیه های منطقه ای پیش می رود، ما هم باید به همین رویه عمل کنیم؛ چرا که مردم ایران و سرزمین های پیرامونی آن؛ بویژه در شمال و شرق، از گذشته های دور به هم نزدیک، هماهنگ و همگام بوده اند.»
ناصر تکمیل همایون با اشاره به این که «برخی تصور می کنند موقعیت فرهنگی ترکیه کنونی و برخی کشورها مانند قزاقستان همگن هستند»، تأکید کرد: «ما اشتراکات بسیاری داریم و بر این اساس باید رفت و دید مردم هر یک از این کشورها، چگونه اند؛ مثلاً رفتار و کردار، خانه ها، اتاق ها و نحوه چیدن اسباب و لوازم خانه ها خود نشان می دهد که با کدامین مان یکی هستند یا نیستند.»
وی افزود: «ممکن است مشترکات فرهنگی ما با کشورهای ذکر شده تغییر کند؛ اما اشتراکات تمدنی، حتی اگر ناشناخته باشد، باقی می ماند. از این رو، تأکید دارم که «این کشورها، سرزمین های باورمند تمدن ایرانی اند» و ما می توانیم همجوش باشیم که بررسی شایسته راهکارهای آن، به مطالعات فرهنگی، تاریخی و میدانی مردم شناسانه نیاز دارد.»
تکمیل همایون افزود: «درباره موضوع فرهنگ، برخی واژۀ فرهنگ و خرده فرهنگ ها را به کار می برند که بهتر است درباره فرهنگ های مشترکی چون فرهنگ ایرانی، مفهوم و واژۀ «پاره فرهنگ ها» را به کار گرفت؛ چرا که پاره فرهنگ ها، عناصر مشترک فرهنگی زیادی با هم دارند.»
تکمیل همایون با بیان این که «عامل اصلی ایجاد اتحادیه های منطقه ای کنونی، اقتصادی، نظامی و دفاعی (سیاسی) بود»، تأکید کرد: «عامل تشکیل اتحادیه ای بین ما و کشورهای افغانستان، تاجیکستان، آذربایجان، پاکستان، ازبکستان، ترکمنستان، گرجستان، ارمنستان، قزاقستان و قرقیزستان اشتراکات ریشه ای و عمیق فرهنگی و تاریخی، است و از این رو این اتحادیه، اصیل ترین خواهد شد.»
استاد جامعه‌شناسی و تاریخ کشورمان با اشاره به بیتی از شعر مولوی (غیر نطق و غیر ایماء و سجل؛ صد هزاران ترجمان خیزد ز دل»)، افزود: «شاید به دلیل جدایی های صورت گرفته در برهه های تاریخی، بویژه در دو سده اخیر با نفوذ استعمار سلطه گران غربی، به زبان واحدی سخن نگوییم؛ اما یک همدلی و همزبانی با هم داریم؛ به گونه ای که آنان نیز به نوعی معنای سخنان و اشعار فارسی را درک می کنند.»
تکمیل همایون با اشاره به این که «همانند روانشاد ناتل خانلری که با فرستادن کتاب های فارسی و برخی هنرمندان که با اجرای برنامه های هنری در تقویت همگرایی مردمان مان سهیم بوده اند، ما نیز به اشکال گوناگون می توانیم به تقویت و تحکیم این همدلی ها و همزبانی ها کمک کنیم»، افزود: «البته باید تناسبات، ظرفیت ها و زمینه ها را در هر کشوری باید در نظر گرفت. مثلا باید به بدخشان دیوان ناصر خسرو و به تاشکند بوستان و گلستان سعدی و به تاجیکستان شاهنامه فردوسی را فرستاد».
این جامعه‌شناس و تاریخ‌نگار ایرانی گفت: «ایجاد یک اتحادیه فراگیر؛ مثلاً به همین نام «اتحادیه کشورهای وارث تمدن ایرانی»، با حفظ استقلال و سیاست هر کدام از این کشورها، یک نظر علمی و کاملاً معقول است و من به عنوان یک ایرانی، صد در درصد با آن موافقم.»
تکمیل همایون در پایان با تأکید بر این که «هر کس به ایران علاقه مند است، برای صلح و پیشرفت ایران و مردمان هر یک از این کشورها برای صلح و پیشرفت کشورشان و در نهایت دولتمردان همه این کشورها برای صلح و پیشرفت مشترک منطقه و مردمانشان، به تشکیل اتحادیه کشورهای وارث تمدن ایرانی کمک کنند»، افزود: «بی تردید، تشکیل این اتحادیه در ایجاد صلح جهانی و دوستی ملت ها نقش برجسته ای خواهد داشت و به بسیاری از خصومت ها و دشمنی ها و نابود کردن انسان و انسانیت، پایان خواهد داد».