مجله مهر_ محمد رضا جعفری:«روپولی»، «جنگ ستارگان»، «فتح پرچم» و... این بازیها دههی شصتیها را پرت میکند وسط یک دنیا خاطرهی شیرین کودکی. بازیهایی که قبل از انقلابِ بازیهای دیجیتالی، حرف اول و آخر دنیای بازی را میزدند. یک گروه دهه شصتی دو آتشه تصمیم گرفتهاند بازیهای بوردگِیم یا به قول خودشان رومیزی را دوباره در ایران احیا کنند. البته این گروه فقط روی بازیهای ایرانی تمرکز ندارد و بیش از صد بازی رومیزی از سراسر دنیا جمع کردهاند تا دیگر کسی مدام سرش در گوشیاش نباشد. این گروه جوان جمعهی پیش برای دومین سال پیاپی مراسم روز جهانی بازیهای رومیزی را در ایران برگزار کردند.
آغاز عصر طلایی بازیهای رومیزی
خیلیها فکر میکنند که با وجود پیشرفت هر روزهی بازیهای کامپیوتری دیگر فرصتی برای قد علم کردن بازیهای رومیزی نیست و کسی حاضر نیست دو ساعت پای صفحهی بازی بنشیند و با کارت و مهره بازی کند. اما این تصور اشتباه است و آمارها نشان میدهند که مردم دنیا روز به روز بیشتر به بازیهای رومیزی گرایش پیدا میکنند و هر سال در جهان نزدیک به ۱۵۰۰ بازی جدید رومیزی تولید میشود و ۹۰ هزار بازی ثبت شده هم در سایتهای معتبر بازیهای رومیزی موجود است. از طرفی سایت کیکاستارتر که حامی مردمی طرحهای جدید است، در چند سال اخیر بیشترین حمایتش را از بازیهای رومیزی انجام میدهد. همهی این آمار و اطلاعات نشان میدهد که عصر طلایی بازیهای رومیزی در دنیا شروع شده است و سونامیاش خیلی زود به ایران هم میرسد. البته روند علاقمندی به بازیهای رومیزی چند سالی است که در ایران هم آغاز شده و دست اندرکاران بسیاری (از تولیدکنندگان محتوا و رسانه تا ناشران محصول و فروشندگان) در تلاش برای فرهنگسازی برای این سرگرمی هستند.
روز جهانی بازیهای رومیزی
دورهم انجام شدن این شکل سرگرمی، از نقاط قوت و برتریاش نسبت به بازیهای کامپیوتری است. دوستان و اعضای خانواده میتوانند در کنار یکدیگر، فارغ از تفاوت بین نسلی، دور یک میز جمع شده و از بازی و سرگرمی و معاشرت با یکدیگر لذت ببرند. از سال ۲۰۱۳، هر ساله در ماه آوریل، روزی به عنوان روز جهانی بازیهای رومیزی یا International Tabletop Day برای بزرگداشت این سرگرمی برگزار میشود. در این روز مراکزی در کشورهای مختلف، بازیهای رومیزی را به رایگان برای بازی در اختیار شرکتکنندگان قرار میدهند. به طور معمول این مراکز را کافهها، خانههای فرهنگ، موسسات آموزشی و کتابخانهها تشکیل میدهند. ۶۶ کشور در نخستین سال برگزاری این رویداد مشارکت داشتند که در سال دوم این آمار به ۸۰ کشور از هفت قاره رسید. استقبال از این رویداد در سال ۲۰۱۵ تعداد مراکز بازی را به ۷ هزار نقطه در سراسر دنیا رساند.
دو هزار ایرانی رومیز باز
چهار سال است که دهم اردبیشهت به عنوان روز جهانی بازیهای رومیزی انتخاب شده و در کل دنیا همهی کافهها و مغازههای بازی فروشی مراسمی برگزار میکنند و تخفیفهای ویژهای میدهند تا مردم بیشتر به خرید و انجام دادن این بازیها ترغیب شوند. امیر آئین و دوستانش هم که عاشق بازیهای رومیزی هستند، یک سایت اختصاصی بازیهای بورد گیم به آدرس roomizgames.ir راه انداختهاند تا ایرانیها را هم با لذت بازیهای رومیزی آشنا کنند. بچههای سایت «رومیز گیمز» تصمیم گرفتند جمعه هشتم اردیبهشت، برای دومین بار مراسم ویژهی روز جهانی بازیهای رومیزی را در ایران برگزار کنند. برای همین، علاقهمندان را دعوت کردند تا روز جمعه از ده صبح تا هشت شب در کافهها و بنیادهای بازی در سراسر کشور جمع شوند و در سانسهای دو ساعته بازیهای رومیزی بازی کنند. این اتفاق به شکلی هماهنگ و در نزدیک به ۲۰ مرکز، در شهرهای تهران، شیراز، مشهد، گرگان، رشت، قزوین و لار برگزار شد و حدود دو هزار علاقهمند بازیهای رومیزی در سراسر کشور دور هم جمع شدند و بازی کردند و از کنار هم بودن لذت بردند.
چی بازی کنیم؟
خوبی بازیهای رومیزی این است که تنوع بی حد و حسابی دارند و برای هر سلیقهای یک محصول تولید کردهاند و هرکس میتواند براساس علاقهاش به موضوعات ژانرهای بازی، سبک مورد نظرش را پیدا کند و به همراه دوستانش چند ساعتی در دنیای بازی غرق شود. مسلم است که همهی این بازیها در ایران وجود ندارند ولی بچههای رومیز گیمز تلاش کردهاند تا مجموعهی قابل قبولی از بازیها را جمع آوری کنند و در روز موعود در اختیار علاقهمندان بگذارند. هشتم اردیبهشت امسال کافهها و موسسات برگزارکننده، از ساعت ۱۰ صبح تا ۸ شب انواع بازیهای رومیزی مثل بازیهای صفحهای، بازیهای کارتی، بازیهای با تاس و همچنین بازی نقش آفرینی Dungeons & Dragons در اختیار علاقمندان گذاشتند. از آنجایی که درجهی سختی این بازیها مثل هم نیستند و بعضیها حسابی پیچیده میشوند، ۵۰ داوطلب در محلهای برگزاری مراسم حاضر شدند تا بازیها را به تازهکارها آموزش بدهند.
اینجا برای خانوادههاست
«کافه برد» یکی از پایگاههای اصلی برگزاری مراسم بود. کافهای که در طول سال هم در کنار قهوه، بازیهای رومیزی در اختیار مخاطبانش میگذارد. امیر آئین صاحب کافه است و معتقد است که بازیهای رومیزی برخلاف گیمهای کامپیوتری مخصوص خانوادهها است و به گرم شدن روابط انسانی کمک زیادی میکند؛ «شما هیچوقت نمیبینی یک پسر ده ساله با پدر و پدربزرگش به گیمنت بروند و بازی کنند. اما اینجا ماجرا فرق میکند. یکبار خانمی با پسر کوچکش آمد تا از سرویس بهداشتی ما استفاده کند. به محض اینکه پسر بازیها را دید به مادرش اصرار کرد که یکبار بازی کنند و بعد بروند. مادرش هم از سر اجبار قبول کرد یک بازی کوتاه انجام دهد. یک بازی ۴۰ دقیقهای را شروع کردند و بعد از سه دست بازی کردن و ۲ ساعت و نیم وقت گذاشتن، خوشحال و خندان از کافه رفتند و سری بعد با پدر خانواده برگشتند و بازی کردند. یک بار هم خانوادهای آمدند که اکثرا بزرگسال بودند و یک پسر کوچک داشتند. یک بازی مناسب سن به پسر دادیم تا سرگرم شود. انقدر هیجان زده شده بود که صدایش کل کافه را برداشته بود. پدرش اصرار کرد این بازی را بفروشیم ولی یک بازی بیشتر نداشتیم. خبردار شدم بعدا بازی را از خارج از کشور خریدهاند. از این اتفاقها زیاد افتاده و واقعا حالمان را خوب کرده. ایدهآل و آرزویم این است که خیلی زود صنعت گیمبورد در ایران رشد کند. دوست دارم وقتی خانوادهها دورهم جمع میشوند، بتوانند با هم بازی کنند و فاصلهشان کمتر شود.»