سعيد ليلاز، روزنامه نگار و تحليلگر مسائل اقتصاد انرژي در ميزگرد" " در خبر گزاري مهر، گفت : ما در حال حاضر درايران براي تحريم احتمالي در حال فراهم كردن زمينه هاي يك انفجار اجتماعي هستيم .
وي با بيان اينكه تجربه نشان داده است ساختار انرژي ايران به گونه اي است كه هر رژيمي با هر عقيده اي روي كار بيايد بايد نفت بفروشد و كالابخرد، به گزارش اداره اطلاعات انرژي آمريكا كه هفته گذشته منتشر شد اشاره كرد و گفت : اين گزارش نشان مي دهد ايران با همه توان خود نفت توليد كرده و اين توليد در ماه سپتامبر به زير 3 ميليون و هشتصد هزار بشكه كاهش يافته است ، بر اين اساس مي توان نتيجه گرفت كه وضعيت ايران خطري براي امنيت انرژي جهان نيست .
ليلاز ياد آور شد: اطلاعيه اخير بانك مركزي ايران نيز اين گزارش آمريكا را تائيد مي كند ، در اين اطلاعيه آمده علت كاهش رشد اقتصادي ايران كاهش ارزش افزوده بخش نفت بوده است و آن هم به خاطر كاهش سرمايه گذاري خارجي است .
| واردات مواد مصرفي در يكسال گذشته دوبرابر شد و ركورد واردات سرانه ايران شكست براين اساس مي توان گفت براي تحريم احتمالي در حال فراهم كردن زمينه هاي يك انفجار اجتماعي هستيم |
وي با بيان اينكه واردات مواد مصرفي در يكسال گذشته به دو برابر افزايش يافته است ، گفت : معتقدم در بعد تحريم احتمالي اقتصادي ايران هيچ نهادي به اندازه دولت ، با تصميم هاي غلط خود به ايالت متحده كمك نمي كند.
ليلازافزود : ما در سال 1377 براي اداره اقتصاد ايران با 5 درصد رشد اقتصادي به 10 ميليارد دلار واردات احتياج اشتيم اما امروز كمتر از 65 ميليارد دلار واردات جواب اين اقتصاد را با نرخ 4 درصدي رشد نمي دهد و اين يك فاجعه اقتصادي است.
وي با بيان اينكه الگوي مصرف ايران بطوركلي فاسد وبي نظم شده است ياد آورشد : امروز بدون ماهانه 20 ميليون دلار واردات ميوه خارجي ، و مشابه آن واردات گوشت خام و مرغ و بطور كلي بدون واردات ميليارد ها دلار مواد مصرفي نهايي ، امورات اين اقتصاد نمي گذرد .
اين تحليلگر مسائل اقتصادي به تزريق 60 ميليارد دلار يارانه به اقتصاد ايران در سال جاري اشاره كرد و گفت : براين اساس هر ايراني امسال 900 دلار يارانه دريافت مي كند كه 85 درصد آن يارانه سوخت است ، وقتي امروز گازوئيل را مجاني به ملت مي دهيم به محض تحريم نمي توانيم آن را ليتري 600 تومان بفروشيم .
وي با هشدار درمورد تكرارتجربه رژيم شاه در واردات بي رويه و بيماري موسوم به بيماري هلندي در اقتصاد ادامه داد : امسال ركورد واردات سرانه هر ايراني شكست و از مرز 900 دلار براي هر نفر عبور كرد درحالي كه بالاترين رقم آن در رژيم شاه حدود 800 الي 850 دلار در سال 1355 به ازاي هر ايراني بوده است.
| امسال ركورد واردات سرانه هر ايراني شكست و از مرز 900 دلار براي هر نفر عبور كرد درحالي كه بالاترين رقم آن در رژيم شاه حدود 800 الي 850 دلار در سال 1355 به ازاي هر ايراني بوده است |
وي با بيان اينكه تحريم ها عليه ايران از حساسترين قسمت يعني نقل و انتقالات مالي شروع شده است ، در اين راستا به تحريم بانك صادرات اشاره كرد .
اين كارشناس اقتصاد سياسي گفت : ما در حال حاضر صرفا به دليل تحريم اقتصادي ايالات متحده عليه ايران واجبار به خريد يوريي به جاي خريد دلاري سالانه حدود 10 الي 15 ميليارد دلار را از دست مي دهيم چون دلار در 6 سال گذشته نسبت به يورو 40 درصد تضعيف شده است و بر اين اساس قدرت خريد بين المللي ما 40 درصد كاهش يافته است .
اين تحليلگر مسائل اقتصادي در پاسخ به اين سوال كه با توجه به مناسبات اقتصاد بين المللي و اختلافات موجود ميان اعضاي دائم شوراي امنيت احتمال تحريم ايران چقدر است گفت : تصور مي كنم ايالات متحده در حال حاضر هيچ عجله اي براي برخورد با ايران ندارد و بيشتر در پي راديكاليزه كردن اوضاع ، به بن بست رساندن مذاكرات ، گير انداختن ايران در گوشه رينگ و اجماع بين المللي است .
وي با بيان اينكه آمريكاييان معتقدند هنوز فاصله ايران تا اتمي شدن زياد است به تحليل جان نگروپونته وزير امنيت داخلي امريكا مبني بر اينكه ايران تا اتمي شدن به 5 الي 10 سال زمان نياز دارد اشاره كرد .
| ايالات متحده در حال حاضر هيچ عجله اي براي برخورد با ايران ندارد و بيشتر در پي راديكاليزه كردن اوضاع ، به بن بست رساندن مذاكرات ، گير انداختن ايران در گوشه رينگ واجماع بين المللي است |
ليلاز تاكيد كرد: آمريكايي ها در حال حاضر در دنيا نقاط ضعف بسيار جدي دارند و اينكه اين كشور را قدرت قاهره بدانيم يك اشتباه بزرگ است .
وي با اشاره به اهميت قيمت نفت براي آمريكا گفت : سطح ذخاير استراتژيك آمريكا يكماه پيش از مرز 350 ميليون بشكه عبور كرد ، واشنگتن روزانه يك ميليون بشكه نفت ذخيره مي كرد اما در حال حاضر ديگر جايي براي ذخيره سازي ندارد و بر اين اساس قيمت ها سقوط كرده است .
ليلاز با اشاره به بي تاثيري تصميم اوپك در مورد كاهش يك ميليون و 200 هزار بشكه از ظرفيت صادرات نفت براي كنترل قيمت آن گفت : اوپك هيچ گاه در خصوص كاهش صادرات صادقانه عمل نكرده و ضمنا روسيه اعلام كرده است كاهش توليد نفت را به هر اندازه كه باشد جبران خواهد كرد .
وي يادآور شد: در ماه هاي اخير ذخاير ارزي روسيه از مرز 300 ميليارد دلار گذشت و ميزان مازاد ارزي سالانه روسها از ميزان ارزش كل صادرات نفتشان بيشتر شده است يعني به طور كلي اقتصادشان را از وابستگي نفت بيرون آورده اند .
اين تحليلگر مسائل بين الملل به سابقه عدم مخالفت روسيه و چين با امريكا در تصميم گيري هاي شوراي امنيت اشاره كرد و گفت : مازاد صادرات چين به آمريكا 150 ميليارد دلار است كه از مجموع توليد نا خالص داخلي ايران بيشتر است بنابراين، اين رابطه به خاطر ايران كنار زده نخواهد شد .
ليلاز در بخش ديگري از اين ميز گرد در خصوص احتمال به توافق رسيدن ايران و غرب بر سر موضوع هسته اي گفت : تصور من اين است كه خط قرمز ايران به هيچ وجه غني سازي هسته اي نيست يعني باور نمي كنم خود اين تكنولوژي قداستي داشته باشد مثل رابطه ايران و آمريكا يا جنگ ايران وعراق بلكه آنچه جمهوري اسلامي ايران به لحاظ ژئو پلتيك در پي ان است يك سپر امنيتي است و اتفاقا نقطه هسته اي شدن ايران نيز همين جاست چون حق صيانت از نفس حق طبيعي هر كشوري است .
وي افزود : من معتقدم مسئوليت اصلي سوق دادن ايران به سمت هسته اي شدن ايالات متحده است چون دائما تهديد مي كند كه مي خواهيم شما را سرنگون كنيم اما چون در عراق و افغانستان قدري گرفتاريم لطفا صبر كنيد تا گرفتاريهايمان تمام شود .
اين روزنامه نگار در مورد موضوع فن آوري هسته اي چنين ابراز عقيده كرد: اگر بگوييم انرژي هسته اي براي ما فايده اقتصادي يا تكنولوژيكي دارد كل آن را از اعتبار انداخته ايم چون صرفا تبديل موضوع انرژي هسته اي به يك سپر استراتژيك به آن وجاهت رسمي مي دهد .
ليلاز ابراز عقيده كرد : خط قرمز جمهوري اسلامي ايران در قضيه انرژي هسته اي امنيت ملي است و از اين جنبه، مسئوليت اصلي كاملا متوجه واشنگتن است كه به هيچ وجه حاضر نيست به ايران تضمين امنيتي بدهد .
وي با تاكيد بر اينكه به بن بست رسيدن مذاكرات ايران و غرب اصلا به نفع ايران نيست گفت : آمريكايي ها بدشان نمي ايد مذاكرات به بن بست برسد اما ما در 28 سال گذشته فضايي مساعد تر از الان براي آغاز يك گفتگوي استراتژيك و اهمه جانبه با ايالات متحده نداشته ايم .
ليلاز گفت : معتقدم خط قرمز ايران در مذاكره غني سازي اورانيوم نيست اما خط قرمز طرف مقابل تعليق است اين دو خط قرمز از لحاظ تئوري و نظري قابل انطباق است و اگر اين دو كشور اي ميز مذاكره بنشينند و روي تقدم و تاخر تعليق بحث كنيم موضوع قابل حل مي شود .
وي در عين حال گفت : مخالفت آمريكا با نشستن پاي ميز مذاكره در خصوص اهداف اصلي اين كشور ترديد ايجاد مي كند و بنا به گفته مقام رهبري چون آمريكائيها حد يقف ندارند ما چاره اي جز استراتژي تهاجمي نداريم .
ليلاز در پاسخ به اين سوال كه آيا بر اين اساس مي تون گفت كه مذاكرات ايران و غرب به بن بست رسيده است گفت : من معتقدم ايالات متحده در پي برخورد نظامي با ايران از سال 2008 به بعد است و در اين خصوص تفاوتي ميان محافظه كاران و دموكرات ها در هيات حاكمه آمريكا وجود ندارد.
| سهم ايران در توليد ثروت جهان صرفا 4 در هزار است درتجارت جهاني نيز در همين حد است، ما حدود 40 درصد متوسط جمعيتمان توليد ملي داريم يعني حدود يك سوم متوسط جهاني |
اين تحليلگر مسائل بين الملل در پاسخ به اين سوال كه چه راهكار هاي اقتصادي براي مقابل با تحريم هاي احتمالي وجود ارد گفت : واقعيت اين است كه سهم ايران در توليد ثروت جهان صرفا 4 در هزار است يعني چهار دهم درصد . سهم ايران در تجارت جهاني نيز در همين حد است يعني ما حدود 40 درصد متوسط جمعيتمان توليد ملي داريم يعني حدود يك سوم متوسط جهاني .
وي افزود : اين موضوع نشان مي دهد كه اقتصاد ايران كم و بيش منزوي است و اين اقتصاد كوچك كه ما را تنها در حد يك شركت مثل جنرال موتورز قرار مي دهد تحريمش چندان تلاطمي در عرصه بين الملل برنخواهد انگيخت .
ليلاز با اشاره به اينكه تحريم ايران به سمت نفت نخواهد رفت گفت :من معتقدم تحريم اقتصادي نمي تواند ايران را به زانو در آورد و خوشبختانه اقتصاد ايران ظرفيت هايي دارد كه اين ظرفيت ها در سالهاي اخير به شدت تحت تاثير واردات قرار گرفته است بنا بر اين تحريم اقتصادي ايران صرفانوعي اعمال تعرفه گمركي خواهد بود .
وي افزود : گله من از سياست هاي اقتصادي دولت از سال 82 به بعد اين است كه با باز كردن درهاي واردات براي كالاهاي مصرفي اقتصاد ايران كاملا فاسد شده است .
اين تحليلگر مسائل اقتصادي همچنين گفت: معتقدم اقتصاد ايران ظرفيت هاي بسيار نيرومندي دارد و در ميان مدت قادر به مقابله با تحريمها خواهد بود هرچند تحريم ها در كوتاه مدت تلاطمي نه چندان شديد در فضاي رواني ايران ايجاد خواهد كرد .
وي با بيان اينكه در شوراي امنيت راهكار تحريم يك شبه صد در صد وجود ندارد گفت :آنها قدم به قدم جلو مي ايندو ما هم فرصت انطباق خواهيم داشت فقط بايد از اين فرصت استفاده كنيم.
| آمريكا امكان آسيب زدن جدي به ايران را دارد اما نمي تواند ما را مطلقا را متوقف كند ، ايران مي تواند ايستادگي كند و جامعه بين المللي چندان آمادگي يك در گيري جدي نظامي و استراتِيك رادر خاورميانه ندارد |
ليلاز با بيان اين جمله كه ايران تا كنون به بهترين نحو ممكن بازي هسته اي را مديريت كرده است گفت : آمريكا امكان آسيب زدن جدي به ايران را دارد اما نمي تواند ما را مطلقا را متوقف كند ، ايران مي تواند ايستادگي كند و جامعه بين المللي چندان آمادگي يك در گيري جدي نظامي و استراتِيك رادر خاورميانه ندارد .
وي افزود : تصورم اين است كه سرانجام هر دو طرف شرافتمندانه مصالحه خواهند كرد .
اين تحليلگر درپاسخ به اين سوال كه در مذاكرات هسته اي چه تضمين هايي بايد از غرب گرفته شود گفت: اگر بسته اي حاوي تضمين هاي امنيتي ، محو كامل تحريمهاي آمريكا و آزاد سازي همه دارايي هاي ايران با احتساب بهره ها و دسترسي نا محدود به بازار تكنولوژيكي و مالي دنيا بويژه امريكا به ايران اده شود ارزش مصالحه در موضوع هسته اي را خواهد داشت . چرا كه افق جديدي را به روي اقتصاد ايران خواهد گشود .