خیز کشورهای منطقه برای دریافت جایزه جهانی جامعه اطلاعاتی

به گزارش خبرگزاری مهر، اجلاس جهانی انجمن جامعه اطلاعاتی(WSIS ۲۰۱۷) با شعار «جوامع اطلاعاتی و دانش بنیان در جهت اهداف توسعه پایدار» بزرگترین گردهمایی جهانی سالانه در خصوص فناوری اطلاعات و ارتباطات در جهت توسعه جوامع محسوب می شود. در این اجلاس فرصتی برای تبادل اطلاعات، خلق دانش و به اشتراک گذاری روش ها و همچنین شناسایی روندهای در حال ظهور و بهبود مشارکت، با توجه به تکامل جوامع اطلاعاتی و دانش بنیان فراهم می شود.

برنامه های اجلاس ۲۰۱۷ از یکشنبه ۱۱ ژوئن (۲۱ خرداد ماه ۹۶) با برگزاری رویداد هکتون سلامتی (رویداد برنامه نویسی )با همکاری اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) آغاز شده و تا جمعه ۱۶ ژوئن (۲۶ خرداد ماه) ادامه دارد.

یکی از برنامه های مهم این اجلاس جهانی مربوط به رویداد جایزه جامعه اطلاعاتی با عنوان «WSIS PRIZES» است که –در پاسخ به تقاضاهای ذینفعان WSIS به منظور ایجاد مکانیسمی موثر برای ارزیابی و شناسایی افراد، دولتها، جامعه مدنی، آژانسهای بومی، منطقه ای و بین المللی، موسسات پژوهشی و شرکتهای بخش خصوصی و در راستای تجلیل از موفقیتهای چشمگیر آنها در پیاده سازی راهبردهای توسعه گرایی که قدرت نفوذ فاوا را بهبود می بخشد، طراحی شده است.

–این جایزه  بخشی از فرایند گرفتن سهام WSIS است که اولین بار در سال ۲۰۱۲ برگزار  شد و به سرعت مورد توجه قرار گرفت و به محبوبیت فراوانی در جامعه فاوا برای توسعه، دست یافت.–از آن سال تاکنون این جایزه به عنوان بخشی از برنامه اجلاس به طور مستمر اجرا شده است.

تاکنون ۶ بار جایزه جهانی جامعه اطلاعاتی (WSIS PRIZE ) برگزار شده که طی آن ۱۲۰۰ پروژه از سوی کشورهای عضو به ثبت رسیده و یک میلیون و ۶۵۰ هزار نفر در داوری و رای گیری به این پروژه ها مشارکت داشته اند که نتیجه آن ۷۰ منتخب و ۸۹ برنده جایزه بوده است.

اهداف ۱۷ گانه توسعه پایدار چیست؟

اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی با تعریف ۱۷ هدف، فناوری اطلاعات را عامل توسعه پایدار می داند. این اهداف شامل پایان دادن به فقر در تمامی اشکال آن در همه جا، پایان دادن به گرسنگی، دستیابی به امنیت غذایی و بهبود تغذیه و ترویج کشاورزی پایدار، اطمینان از تبلیغ زندگی سالم و رفاه برای همه، اطمینان از کیفیت آموزش و پرورش فراگیر ، عادلانه و ایجاد فرصت های یادگیری مادام العمر برای همه، دستیابی به برابری جنسیتی و توانمندسازی همه زنان و دختران، حصول اطمینان از دسترسی به آب و بهداشت برای همه و حصول اطمینان از دسترسی به انرژی ارزان قیمت، قابل اعتماد، پایدار و مدرن برای همه می شود.

از سوی دیگر بهبود رشد فراگیر و پایدار اقتصادی، اشتغال و کار مناسب برای همه، ساخت زیرساخت های انعطاف پذیر، ترویج صنعتی پایدار و تقویت نوآوری، کاهش نابرابری در داخل و بین کشورها، ایجاد شهرستان های امن، انعطاف پذیر و پایدار، اطمینان از نحوه مصرف و تولید الگوهای پایدار، مرور بر اقدامات فوری برای مبارزه با تغییرات آب و هوا و اثرات آن، حفظ و بکارگیری پایدار اقیانوس ها، دریاها و منابع آبی در جهت توسعه پایدار، حمایت، بازیابی و ارتقاء به کارگیری پایدار اکوسیستم زمین، مدیریت پایدار جنگلها، مقابله با فرسایش خاک و توقف از انقراض تنوع زیست – محیطی و ارتقای جوامع صلح آمیز و فراگیر و مشارکت جهانی برای توسعه پایدار از دیگر اهداف مدنظر توسعه پایدار با بهره گیری از ابزار جامعه اطلاعاتی است.

خط مشی های توسعه پایدار با بهره گیری از ابزار جامعه اطلاعاتی

در این راستا کشورها می توانند برنامه ها و پروژه هایی را که در جهت توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور خود یا در سطح بین الملل مطابق با اهداف ۱۷ گانه توسعه پایدار تعریف و به اجرا گذاشته اند را در ۱۱ خط مشی (Actin –Line) مشتمل بر ۱۸ دسته (Category) معرفی و ارائه کنند.

این دسته ها و خط مشی ها شامل نقش دولت ها و کلیه ذینفعان در ترویج فاوا برای توسعه، زیرساخت اطلاعاتی و ارتباطاتی، دسترسی به اطلاعات و دانش، ظرفیت سازی، ایجاد اعتماد و امنیت در استفاده فاوا، توانمندسازی محیط، دولت الکترونیکی، کسب و کار الکترونیکی، یادگیری الکترونیکی، سلامت الکترونیکی، اشتغال الکترونیکی، محیط الکترونیکی، کشاورزی الکترونیکی، علم الکترونیکی، تنوع فرهنگی و هویتی، تنوع زبانی، رسانه، ابعاد اخلاقی جامعه اطلاعاتی و همکاری بین المللی و منطقه ای می شود.

کشورهایی که بیشترین طرح ها را ارائه دادند

آمارهای قابل توجه حضور کشورهای جهان در رویداد WSIS PRIZE ۲۰۱۷ از انتخاب ۳۴۵ پروژه توسط ۷۰ کشور عضو این اجلاس جهانی حکایت دارد. در این میان به ترتیب کشورهای عربستان سعودی(۲۸ مورد)، چین(۲۳)، مکزیک (۱۹)، اندونزی(۱۸)، پاکستان(۱۷)، روسیه(۱۵مورد) بیشترین تعداد طرح های توسعه فاوا در این ۱۸ دسته را به خود اختصاص داده اند. ۵ پروژه نیز به صورت بین المللی انجام گرفته است.

بیشترین تنوع پیشنهادها از منظر ۱۸ دسته شامل موارد زیر است:

دسته ۷: دولت الکترونیکی (۵۲ مورد، معادل ۱۵ درصد)

دسته ۱: نقش دولت ها و کلیه ذینفعان در ترویج فاوا برای توسعه( ۳۲ مورد، معادل ۱۰ درصد)

دسته ۱۰: سلامت الکترونیکی (۳۱ مورد، معادل ۹ درصد)

دسته ۴: ظرفیت سازی(۳۰ مورد، معادل ۹ درصد)

بیشترین تنوع پیشنهادها از منظر ۱۱ خط مشی نیز شامل موارد زیر است:

خط مشی ۷- کاربردهای فاوا (۱۷۲ مورد، معادل ۵۰ درصد)

خط مشی۱-  نقش دولت ها و کلیه ذینفعان در ترویج فاوا برای توسعه(۳۲ مورد، معادل ۹ درصد)

خط مشی ۴- ظرفیت سازی(۳۰ مورد، معادل ۹ درصد)

خط مشی ۲- زیرساخت اطلاعاتی و ارتباطاتی (۲۷ مورد، معادل ۸ درصد)

در این دوره اندونزی با ارائه ۱۸ پروژه در ۱۳ دسته و سپس مکزیک با ۱۹ پروژه در ۱۲ دسته بیشترین تعدد موضوعی و تنوع در ارائه پروژه ها را از آن خود کرده اند. درهمین حال ۱۳ مورد از مجموع ۵۲ پروژه ارائه ها در دسته دولت الکترونیک، توسط کشور عربستان مطرح شده و بعد از آن روسیه، کویت و آذربایجان بیشترین تعداد پروژه ها را در این دسته داشته اند. ایران در این دسته پروژه ای ارائه نکرده است.

بیشترین تمرکز پروژه های منتخب کشور چین نیز به دسته دوم خط مشی زیرساخت اطلاعاتی و ارتباطاتی اختصاص یافته است. پاکستان نیز در دسته ۱۰ سلامت الکترونیکی ،۴ پروژه ارائه داده و بعد از آن کشورهای چین (۳) و هند(۳)بیشترین تعداد پروژه منتخب در این دسته را داشته اند.

دسته ۱۴ علم الکترونیکی کمترین میزان پروژه ها( ۶) را به خود اختصاص داده است که در این میان کشور مالزی با ارائه ۲ پروژه از سایرین پیشتاز است. در این دوره رکورد شرکت در رای گیری آنلاین جهت انتخاب پروژه ها با حضور بیش از ۱.۱ میلیون نفر طی یک ماه (از ۳۰ مارس تا ۳۰ اوریل ۲۰۱۷ ) به ثبت رسید. همچنین در این دوره بیشترین پروژه ها در میان کشورهای مختلف، توسط بخش دولتی ارائه شده است.

 در رتبه بندی بعدی بخش خصوصی ( کسب و کارها) با ارائه ۷۸ طرح فعال تر عمل کرده است. در این دوره ۹۰ خبره در ارزیابی طرح های اولیه مشارکت داشته اند که از میان ۴۶۷ پروژه ثبت نام شده، ۳۴۵ طرح موفق توسط خبرگان انتخاب  شد؛ بیش از ۶۰ هزار عضو جدید در انتخابات این دوره ثبت نام کردند.

ارائه ۴ پروژه از ایران برای جایزه WSIS سال ۲۰۱۷

تاکنون پروژه های مختلفی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات از کشورمان در این جایزه شرکت کرده و موفق به اخذ جایزه نیز شده اند. در رقابت جایزه ۲۰۱۷ نیز چهار پروژه از ایران در این رویداد جهانی شرکت کرده اند. این پروژه ها با توجه به دسته و خط مشی مدنظر، شامل موارد زیر است:

دسته ۱،‌ خط مشی نقش دولت ها وکلیه ذینفعان در ترویج فاوا برای توسعه با پروژه (Measuring the Information Society of Islamic Republic of Iran) که توسط سازمان فناوری اطلاعات ارائه شده است.

دسته ۲ خط مشی زیرساخت  اطلاعات و ارتباطاتی با پروژه (Houshyar OSS: A solution for optimizing and improving quality and resiliency of information and communication infrastructure که توسط شرکت پرورش داده ها ارائه شده است.

دسته ۳ خط مشی دسترسی به اطلاعات و دانش با پروژه (Thematic Knowledge Generation and sharing within Academic Environment که توسط کنسرسیوم محتوای ایران، شاخه دانشگاه تهران ارائه شده است.

دسته ۸ از خط مشی کاربردهای فاوا، کسب و کار الکترونیکی با پروژه ( Hubco: An online innovative procurement system) که توسط شرکت پرورش داده ها ارائه شده است.

به طور کل، برآوردها نشان می دهد که دسته های ثبت نام شده توسط طرح های ایرانی اشاره به این دارد که هنوز در لایه های توسعه زیرساخت، تمرکز بیشتری وجود دارد.

در مجموع بررسی ها حاکی از آن است که نیمی  از طرح های ارائه شده کشورها، به حوزه کاربردهای فناوری اطلاعات اختصاص داشت و در این میان بیشترین تمرکز بر پروژه های دولت الکترونیکی بود. کشورهای آسیایی استقبال بیشتر جهت شرکت در این دوره داشته اند که نشان دهنده فعالیتهای بیشتر این کشورها در جهت توسعه فاوا است و حضور کشورهای توسعه یافته اروپایی و آمریکایی با متوسط ارائه ۳ طرح در این دوره زیاد چشم گیر نبوده است.

درهمین حال فعالیت و حضور کشورهای عربی در این دوره با ارائه ۷۸ پروژه قابل توجه است.

در میان کشورهای منطقه مشخص شده در سند چشم انداز ۱۴۰۴ ، مجموعا ۱۰۵ پروژه ثبت شده است که از این میان عربستان، پاکستان و امارات متحده عربی با مجموع ۵۵ پروژه بیشترین طرح ها را ارائه داده اند. تمرکز این طرح ها بیشتر بر خط مشی‌های دولت الکرونیکی، زیرساخت اطلاعاتی و ارتباطی، سلامت الکترونیکی، کشاورزی الکترونیکی، کسب و کارهای الکترونیکی و یادگیری الکترونیکی بوده است.