جمشید پژویان در گفتگو با خبرنگار مهر درباره برنامهها و طرحهای دولت برای اشتغال و مبارزه با پدیده بیکاری گفت: همواره از نخستین دوران ارائه طرحهای اشتغالزایی که در دولت اصلاحات آغاز شد اعم از طرح خود اشتغالی تا برنامه جامع اشتغال فراگیر دولت فعلی بدون استثناء، معتقد بودم هیچیک از این طرحها موفق نبودند و نخواهند شد و جز از دست دادن بخش مهمی از منابع ملت نتیجهای در پی ندارند.
این اقتصاددان با انتقاد از تهیه هر نوع طرحی تحت عنوان طرح «اشتغالزایی» توسط دولتهای مختلف افزود: سوگند یاد میکنم که هیچ یک از این طرحها قادر به ایجاد اشتغال نیستند. چرا که بدون ایجاد رشد اقتصادی اشتغال ممکن نیست کما اینکه در دولتهای مختلف پس از ارائه هر طرح اشتغالزایی بارها اعلام کردم که محکوم به شکست هستند و امروز نیز خروجی آنها برای همگان مشهود است و آن چیزی جز بروز پدیده بیکاری نیست.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه دولت نمیتواند به صورت تصنعی اشتغال آفرینی کند ادامه داد: هرچند دولت با تزریق منابع مالی به بنگاههای اقتصادی بتواند تعدادی از جوانان را جذب بازار کار کند اما به دلیل نبود سرمایه و عدم رشد اقتصادی، کارفرما نمیتواند به نیاز نیروی کار خود پاسخ دهد و به همین دلیل این چرخه معیوب بیکاری در تمام دولتها تکرار شده است.
وی تاکید کرد: با قاطعیت اعلام میکنم ایجاد اشتغال بدون جذب سرمایه گذاری و فقط با تزریق منابع مالی غیر ممکن است. باید دولت با جذب سرمایه چرخ تولید را راه بیاندازد تا نیاز به جذب نیروی کار احساس شود و در این شرایط یک اشتغال پایدار و دائم در فرآیند رشد اقتصادی ایجاد کند.
پژویان با بیان اینکه سوگند یاد میکنم که هیچ جای دنیا غیر از تمرکز بر رشد اقتصادی، موفق به ایجاد اشتغال پایدار نشده است افزود: دولت ناگزیر است تا تمرکز خود را برای اشتغالزایی در بخش رفع موانع ساختاری رشد اقتصادی و سرمایه گذاری بگذارد. اگر دولت بتواند ماشین اقتصاد را در یک جاده صاف راه بیاندازد قطعا بازار کار و اشتغال سامان خواهد گرفت.
این استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی تاکید کرد: هیچ طرحی در حوزه اشتغالزایی موفق نیست و قطعا هر هزینهای در طرحهای با عنوان اشتغالزایی فقط هدر رفت منابع دولت و ملت را در پی خواهد داشت بنابراین تمام سیاستهای دولت باید در جهت رفع موانع سرمایهگذاری و رفع موانع رشد اقتصادی سوق داده شود؛ در این شرایط خود به خود با برون رفت از رکود و ایجاد اشتغال مواجه خواهیم شد.
اگر از سالهای گذشته سیاستهای ساختاری برای اصلاح اقتصاد در پیش گرفته میشد در طول فقط ۱۰ سال اقتصاد ایران شکوفا شده بود اما چون دولتها به دنبال پرداخت یارانه، کارانه، نمایش و آمار غلط و عددسازیها بودند همچنان باید منتظر بمانیم تا اقتصاد ما به جایی برسدعضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به اینکه اصلاح زیرساختهای اقتصادی کشور فقط در چارچوب سیاستهای اقتصاد خرد است نه اقتصاد کلان گفت: متاسفانه امروز بسیاری از افراد که خود را اصطلاحا «اقتصاددان» تلقی می کنند معتقدند که با تفکرات اقتصاد کلان میتوان زیرساختهای اقتصاد را اصلاح کرد که متاسفانه بیراهه میروند.
پژویان تصریح کرد: متاسفانه اقتصاددانانی که پکیجی از مجموعه سیاستهای اصلاحات اقتصادی را ارائه دهند، در رأس کار نیستند و نمی دانند چطور باید با اقتصاد برخورد کنند. اقتصادی که با سیاستهای تزریق منابع به بنگاه اقتصادی میخواهد نیروی کار جذب کند هیچ ارزش افزودهای در پی نخواهد داشت و در این شرایط نباید منتظر اشتغالزایی برای جوانانی باشیم که متاسفانه بهترین زمان عمر خود را بخاطر سیاستهای غلط دولتها بیکار بودند.
این استاد اقتصاد در دانشگاه علامه افزود: متاسفانه دولتمردان ما تحمل و صبر برای اصلاحات اقتصادی را نداشتند و میخواستند با طرحهای ضربتی، اشتغال ایجاد کنند تا در مدت ۴ سال حضور خود یک چهره مثبت از خود در بین مردم نشان دهند و این خیانت به ملت است؛ در حالی که اگر از سالهای گذشته سیاستهای ساختاری برای اصلاح اقتصاد در پیش گرفته میشد در طول فقط ۱۰ سال اقتصاد ایران شکوفا شده بود اما چون دولتها به دنبال پرداخت یارانه، کارانه، نمایش و آمار غلط و عددسازیها بودند همچنان باید منتظر بمانیم تا اقتصاد ما به جایی برسد.
پژویان با تاکید بر اینکه اشتغالزایی با هیچ طرحی به جز «طرح رشد اقتصادی» امکان ندارد گفت: آنقدر مردم باور دارند که سرزمین ایران تمام امکانات را برای رسیدن به اقتصادهای برتر دنیا مانند کره و ژاپن را دارد اما چیزی که خلأ آن احساس میشود مدیریت و شرافت اقتصادی است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه افزود: در صورتی که دولت «طرح رشد اقتصادی» را عملیاتی کند پس از دو تا سه سال به تدریج اقتصاد ایران نشانه هایی از شکوفایی را در خود خواهد دید و سپس بر روی ریل روند صعودی رشد اقتصادی قرار می گیرد چراکه تمام مزایا و امکانات در کشور پهناور ایران وجود دارد.
وی در پاسخ به این سوال که برای پاسخ به نیاز اشتغال موجود در کنار سیاستگذاریهای کلان اقتصادی برای جذب سرمایه گذاری و رشد اقتصاد، دولت باید به دنبال برنامههای کوتاه مدت باشد، در این شرایط چه اقدامی از سوی دولت می تواند کارساز باشد؟ گفت: همچنان باور دارم هیچ طرحی حتی کوتاه مدت برای اشتغال وجود ندارد و کارساز هم نخواهد بود. تنها کاری که دولت برای پاسخ به نیاز موجود اشتغال می تواند انجام دهد توسعه سیاست های تامین اجتماعی است تا جوانان بیکار را تحت پوشش خود قرار دهد و همزمان به دنبال طرح رشد اقتصادی برای ایجاد اشتغال پایدار باشد. در این شرایط طی دو تا سه سال آینده اقتصاد چنان شکوفا خواهد شد که باورتان نخواهد شد منتها این نیازمند یک مدیریت صحیح است.
پژویان گفت: اقتصاد ایران به مثابه آن شده که فردی یک سطل را داخل یک بشکه نفت می کند و به آن سوی مرزها میبرد اما در آن سوی مرزها ۶۰ نفر این نفت را تبدیل به کالا می کنند و دوباره توسط خودمان وارد کشور می شود. یعنی به جای اینکه ۶۰ نفر در داخل کشور تولید کنند، نفت خام را صادر میکنیم و محصولات فراوری شده حاصل از صادرات نفت خودمان وارد میکنیم.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است: متاسفانه از زمانی که اقتصاد ایران با مشکل مواجه شد دولتها یکی پس از دیگری اشتباه کردند و امروز نیازمند یک انقلاب اقتصادی هستیم.
وی تاکید کرد: امروز ایران ما افراد تحصیل کردهای دارد که در بهترین دانشگاهها و مراکز علمی دنیا در سطوح عالی فعالیت میکنند که مشابه آنها در داخل کشور بسیارند اما ارزشی برای آنها قائل نمیشوند و امروز نیروی انسانی مهمترین ثروت کشور است کههیچ کدام از دولتها از این ظرفیتها استفاده نکردند.