به گزارش خبرنگار مهر، آییننامه اجرائی بندهای (الف) و (ب) تبصره ۱۸ قانون بودجه ۹۶ کل کشور شامل نوع حمایت از طرح‌هایی اشتغالی و ایجاد فرصتهای شغلی پایدار، میزان تسهیلات و افراد حقیقی و حقوقی مشمول از سوی معاون اول رئیس جمهور به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان برنامه و بودجه کشور، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و معاونت علمی و فناوری رییس جمهور ابلاغ شد.
تبصره ۱۸ قانون بودجه ۹۶ کل کشور مربوط به برنامه‌ها و سیاستگذاری‌های دولت در حوزه اشتغالزایی پایدار بود که سازوکار قانونی این تبصره در قالب دو بند (الف) و (ب) تعریف شد.
بر اساس بند (الف) تبصره ۱۸ قانون بودجه ۹۶ کل کشور، به دولت اجازه داده شد برای مردمی‌شدن اقتصاد، حداکثرسازی مشارکت اقتصادی، بهره‌گیری مؤثر از ظرفیت‌های عظیم جمعیت فعال کشور (جوانان، زنان و دانش‌آموختگان دانشگاهی) و برای بهره‌برداری مؤثر از مزیت‌های نسبی و رقابتی مناطق در پهنه سرزمینی ایران اسلامی(با اولویت مناطق روستایی و عشایری و محروم) نسبت به برنامه‌ریزی و سیاستگذاری مناسب برای ایجاد فرصتهای شغلی جدید و پایدار در منطقه و شناسایی استعدادها و قابلیت‌های مناطق، از طریق حمایت‌های نهادی، اعتباری، آموزشی و اجرائی، اقدامات زیر را براساس سیاست‌های مصوب شورای عالی اشتغال انجام دهد:
۱- تدوین و ارائه اولویت‌های سرمایه‌گذاری به تفکیک رشته فعالیت‌ها تا سطح شهرستان توسط دستگاههای اجرائی با همکاری بخش خصوصی و تعاونی با توجه به قابلیت‌ها و محدودیت‌های محیطی و اقتصادی منطقه و تحلیل پویای(دینامیک) کسب و کار، بازار عوامل و اشتغال، بازار محصول و زیرساخت‌های موجود
۲- ظرفیت‌سازی برای مشارکت فعال و مؤثر جامعه هدف توسط دستگاه اجرائی
۳- تسهیل‌گری و ظرفیت‌سازی نهادی در مناطق روستایی و گروههای هدف و احیاء و توسعه کشاورزی در مناطق مرزی و نقاط محروم کشور
۴- اطلاع‌رسانی شفاف مشوقهای مالی، حمایتی مستمر و فراگیر هر یک از دستگاههای اجرائی
۵- ایجاد رونق در بخش ساختمان و خدمات عمومی
۶- اولویت تخصیص مشوقهای مالی به طرح(پروژه)ها، به ترتیب برای ایجاد و توسعه بنگاههای کوچک، متوسط و صنایع دستی
اما بر اساس (ب) تبصره ۱۸ این قانون مقرر شد یارانه سود تسهیلات سرمایه‌گذاری و اشتغال موضوع بند (الف) این تبصره، از محل اعتبار ردیف شماره ۱۱۸- ۵۵۰۰۰۰ جدول شماره (۹) این قانون تأمین میشود.
حداکثر ۲۰ درصد اعتبار این ردیف به تعاونی‌هایی اختصاص مییابد که حداقل هفت عضو فارغ‌التحصیل دانشگاهی بیکار داشته باشند.
اما هیئت وزیران در جلسه ۲۸/۳/۱۳۹۶ با همکاری وزارتخانههای تعاون، کار و رفاه اجتماعی، امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و به استناد بند (ب) تبصره (۱۸) قانون بودجه سال ۱۳۹۶ کل کشور، آییننامه اجرایی بندهای (الف) و (ب) تبصره یادشده را به شرح زیر تصویب کرد:
آیین نامه اجرایی بندهای (الف) و (ب) تبصره (۱۸) قانون بودجه سال ۱۳۹۶ کل کشور
ماده ۱- در این آییننامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
الف- سازمان: سازمان برنامه و بودجه کشور
ب- بانک: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
پ- شورا: شورایعالی اشتغال
ت-کمیسیون تخصصی: کمیسیون تخصصی شورای عالی اشتغال
ث-دبیرخانه: دبیرخانه شورای عالی اشتغال
ج-کارگروه اشتغال: کارگروه تخصصی اشتغال استان
چ-مؤسسه عامل: بانکها، مؤسسات مالی و اعتباری، صندوقهای دارای مجوز از بانک
ح- دستگاه اجرایی: کلیه دستگاههای اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری
خ- رشته فعالیتهای منتخب: رشته فعالیتهای اقتصادی منتخب با استفاده از مطالعات پویای (دینامیک) کسب و کار و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سایر مستندات شناسایی شده و به پیشنهاد دستگاههای اجرایی ذیربط به تصویب کمیسیون تخصصی می‌رسند.
د- سامانه: سامانه الکترونیکی مستقر در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که در آن تمامی اطلاعات مربوط به طرحهای مربوط به رشته فعالیتهای اقتصادی منتخب ثبت میشود.
ذ- یارانه: مبلغی که به صورت کمک بلاعوض در قالب اعتبارات عمومی دولت جهت تعدیل نرخ سود و کارمزد تسهیلات بانکی و یا کمکهای فنی و اعتباری به صاحبان بنگاههای واجد شرایط پرداخت میشود.
ر- نیروی کار جوان: جوانان واقع در گروه سنی (۳۵-۲۰) سال.
ز- اهلیت متقاضی: اهلیت متقاضی از جنبه دستگاه اجرایی مربوط به دانش فنی - تخصصی و توانمندی متقاضی است و از نظر بانک تطابق با ضوابط و مقررات بانکی می‌باشد.
ژ- طرحهای ملی: طرحهای سرمایه‌گذاری اشتغالزای بخش خصوصی و تعاونی که توسط دستگاه اجرایی ذیربط در مرکز، در قالب رشته فعالیتهای اقتصادی مشخص، پیشنهاد و معرفی میشود.
ماده ۲- رشته فعالیتهای منتخب مشمول این آییننامه، رشته فعالیتهای دارای بیشترین ظرفیت و اثر فزاینده در ایجاد ارزش افزوده و اشتغال است که مبتنی بر مطالعات پویای (دینامیک) کسب و کار و اشتغال در سطح ملی و منطقه‌ای (به تفکیک استان و شهرستان) احصا شده و با پیشنهاد دستگاههای اجرایی به تصویب کمیسیون تخصصی رسیده و از سوی دبیرخانه ابلاغ میشود.
تبصره ۱- اشخاص حقیقی و حقوقی بخش خصوصی و تعاونی فعال در حوزه فعالیت اقتصادی در رشته فعالیتهای منتخب ملی، استانی و شهرستانی در قالب رونق و یا توسعه فعالیتهای موجود و ایجاد فعالیتهای کوچک و متوسط مشمول مزایای این آییننامه میباشند.
تبصره ۲- وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است گزارش پویای (دینامیک) اشتغال استانها را تا پایان تیر ماه سال جاری پس از تصویب کارگروه اشتغال استان جهت تأیید نهایی به کمیسیون تخصصی ارایه دهد.
ماده ۳- تسهیلات بانکی موردنیاز برای طرحهای مصوب کارگروه اشتغال و کمیسیون تخصصی در چارچوب ضوابط و مقررات بانکی و نرخ های سود مصوب شورای پول و اعتبار و در سقف دویست هزار میلیارد (۰۰۰ر۰۰۰ر۰۰۰ر۰۰۰ر۲۰۰) ریال از سوی بانک به مؤسسات عامل ابلاغ و پرداخت خواهد شد.
ماده ۴- سازوکار مدیریت اجرایی اعطای تسهیلات بانکی به شرح زیر است:
الف- کمیسیون تخصصی موظف است حداکثر تا پایان تیرماه سال جاری نسبت به اعلام رشته فعالیتهای اقتصادی دارای اولویت و حلقه‌های هدف در زنجیره ارزش به دستگاههای اجراییاقدام نماید.
ب- دستگاههای اجرایی استانی موظفند برای طرحهای استانی پس از مطابقت طرحهای متقاضیان با رشته‌های اعلامی و اهلیت متقاضی، نسبت به معرفی طرح (حداکثر تا دو هفته پس از اخذدرخواست متقاضی)، به کارگروه اشتغال و دستگاههای اجرایی ملی برای اجرای طرحهای ملی، نسبت به معرفی مستقیم طرح به کمیسیون تخصصی اقدام نمایند.
پ- کارگروه اشتغال استان موظف است نسبت به بررسی همسویی طرحهای معرفی شده با رشته فعالیتهای دارای اولویت ابلاغی و سیاست‌های مصوب شورا اقدام نموده و متناسب با ظرفیت مؤسسه عامل در استان مشروط به عدم تعهدات معوق نزد شبکه بانکی با لحاظ مصوبات کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید، به بانک منتخب معرفی نماید و مراتب را در سامانه ثبت نماید. برایطرح‌های ملی، کمیسیون تخصصی طرحهای تأیید شده را به کارگروه اشتغال استانی ذیربط جهت معرفی به مؤسسه عامل اعلام می‌نماید.
ت- کمیسیون تخصصی نسبت به کنترل و نظارت طرحهای معرفی شده و پذیرش شده از سوی بانک اقدام نماید.
ث- بانک عامل حداکثر سی روز پس از معرفی متقاضی و تکمیل مدارک مورد نیاز بانک، نسبت به بررسی توجیه فنی، اقتصادی، مالی طرح، اهلیت و توان سرمایه‌گذار و نیز بانک‌پذیری پروژهها اقدام و مراتب را در چارچوب ضوابط و مقررات بانکی و مصوبات کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید،در خصوص پذیرش و یا عدم پذیرش طرح اعلام و در سامانه ثبت نماید و در سقف زمانی ذکر شده نسبت به پرداخت تسهیلات اقدام نماید.
ج- طرحهای سرمایه‌گذاری مصوب کارگروه اشتغال استان، هیچ‌گونه الزامی برای پذیرش و پرداخت تسهیلات توسط مؤسسه عامل ایجاد نمی‌کند. برای دریافت تسهیلات، ارایه توجیه فنی و اقتصادی پروژه، اهلیت و توان سرمایه‌گذار و نیز بانک‌پذیری پروژهها ضروری است و مؤسسه عامل مسئولیت بررسی طرح، اعطای تسهیلات، اخذ ضمانت کافی از متقاضی، وصول مطالبات و بازپرداخت تسهیلات اعطایی را دارد.
تبصره- آورده متقاضی در زمان عقد قرارداد با مؤسسه عامل باید قابل تقویم باشد و تسهیلات بانکی بعد از هزینه کرد آورده متقاضی جهت اجرای طرح تخصیص مییابد.
ماده ۶- مشوقهای موضوع این آییننامه، شامل یارانه سود تسهیلات بانکی و حمایت‌های نهادی،آموزشی و اجرایی موضوع ماده (۱۱) این آییننامه، از محل اعتبارات ردیف شماره (۱۰۸-۵۵۰۰۰۰)جدول شماره (۹) پیوست قانون بودجه سال ۱۳۹۶ کل کشور تأمین میشود که بر اساس موافقتنامه متبادله بین سازمان و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی صرف تحقق اهداف این آییننامه میشود.
تبصره۱- حداکثر بیست درصد (۲۰%) از اعتبارات موضوع این ماده به طرحهای اشتغالزایی تعاونی در رشته فعالیتهای موضوع ماده (۳) این آییننامه اختصاص مییابد که حداقل هفت عضو فارغ التحصیل دانشگاهی بیکار داشته باشند.
تبصره۲- نحوه استفاده از این اعتبارات و توزیع آن بین مناطق و رشته فعالیتهای مرتبط با دستگاههای اجرایی، مطابق موافقتنامه فوق و با تصویب کمیسیون تخصصی انجام میپذیرد.
ماده ۷- مبنای محاسبه و میزان یارانه سود تسهیلات پرداختی به طرحهای مصوب کارگروه اشتغال و کمیسیون تخصصی و حداکثر تسهیلات و یارانه پرداختی به هر طرح یا بنگاه از محل منابع مالی موضوع این آییننامه به شرح جدول زیر است:
| ردیف |
نوع طرح |
میزان یارانه سود تسهیلات |
سقف تسهیلات مشمول یارانه |
سهم تسهیلات از کل وام پرداختی |
| ۱ |
سرمایه در گردش برای اجرای قرارداد فروش، پیمانکاری و تأمین خدمات فنی و مهندسی |
(۲) واحد درصد |
پنج میلیارد ریال |
بیست درصد (۲۰%) |
| ۲ |
سرمایه‌گذاری توسعه‌ای بنگاههای موجود با اجرا در بازه زمانی زیر شش ماه |
(۲) واحد درصد |
هفت میلیارد ریال |
سی و پنج درصد (۳۵%) |
| ۳ |
سرمایه گذاری توسعه‌ای بنگاههای موجود با اجرا در بازه زمانی بالای شش ماه |
(۲) واحد درصد |
ده میلیارد ریال |
بیست درصد (۲۰%) |
| ۴ |
سرمایه‌گذاری جدید |
(۲) واحد درصد |
بیست میلیارد ریال |
بیست و پنج درصد (۲۵%) |
تبصره ۲- پرداخت یارانه منوط به بهره‌برداری رسیدن طرح و بکارگیری نیروی کار جوان جدید ثبت نام شده از طریق سامانه متصل به مراکز کاریابی مستقر در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطابق با لیست بیمه کارگاه در سازمان تأمین اجتماعی انجام می شود.
تبصره ۳- پرداخت یارانه سود تسهیلات منوط به ثبت اطلاعات کامل طرح توسط دستگاه اجرایی، دبیرخانه کارگروه اشتغال و مؤسسه عامل در سامانه است.
تبصره ۴- اعمال تخفیفات در سهم آورده و یارانه نرخ سود تسهیلات متقاضی پروژهها در شهرهای تهران و کرج، صرفاً به پروژه‌های دانش بنیان براساس چارچوب معاونت علمی و فناوری رییس جمهور تعلق می‌گیرد.
ماده ۹- مبنای تعیین تعداد نیروی کار جدید در کارگاههای موضوع این آییننامه به شرح زیر تعیین می شود:
الف- در کارگاههای دایر دارای لیست بیمه تأمین اجتماعی، نیروی کار مازاد بر بیشترین تعداد بیمه شدگان سال گذشته آنها طبق صورت مزد و حقوق ارسالی توسط کارفرما بهسازمان تأمین اجتماعی.
تبصره- در صورت وقوع هرگونه تغییر در نوع شخصیت کارفرما ( حقیقی یا حقوقی) یا انتقال مالکیت بنگاه، نیروی کار قبلی به منزله نیروی کار موجود محسوب میشود.
ب- در کارگاههای جدیدالتأسیس که در سال ۱۳۹۶ ایجاد میشوند، تعداد کارکنان مندرج در لیست ارسالی کارفرما به سازمان تأمین اجتماعی در بازه زمانی سه ماهه.
تبصره- در صورت وجود مغایرت بین لیست ارسالی کارفرما و لیست تأمین اجتماعی هرکدام که بیشتر باشد معیار عمل قرار می‌گیرد.
ماده ۱۰- سازمان تأمین اجتماعی موظف است فهرست شاغلین بیمه شده جدید در طرحهای توسعه‌ای و تکمیلی، فهرست شاغلین موجود در زمان ارایه درخواست تسهیلات مجری طرح را به دستگاه اجرایی و دبیرخانه کارگروه اعلام نماید.
ماده ۱۱- اعتبارات موضوع این آییننامه برای حمایت از طرحهای مربوط به ظرفیت‌سازی،آموزش و نهادسازی در رشته فعالیتهای ملی و استانی به شرح موضوعات زیر، مطابق رویه ماده (۶) این آییننامه و تبصره‌های آن، به گونه‌ای هزینه میشود که منجر به تقویت رشته فعالیت‌ها و اتصال به زنجیره ارزش ملی و جهانی، ارتقای استانداردها و سطح تخصص و مهارت اختصاصی رشته‌های فعالیت شود:
الف- ایجاد و توسعه نهادهای تسهیل اتصال و حضور در زنجیره ارزش جهانی، منطقه‌ای و یا ملی در رشته‌های فعالیت
ب- ایجاد یا توسعه نهادهای آموزشی تخصصی و مهارتی مورد نیاز رشته‌های فعالیت ملی و استانی
پ- ظرفیت‌سازی برای حضور نیروی کار ایرانی در بازار کار بین‌المللی در قالب فرد یا شرکت‌های فعال در تولید و عرضه کالا و خدمات (از جمله خدمات فنی و مهندسی)
ت- ایجاد و توسعه نهادها و تشکل‌های خصوصی و تعاونی توسعه کارآفرینی و نوآوری (مانند شتاب دهندهها، رویدادها و مراکز خدمات مشاوره، کلینک‌های خدمات توسعه کسب وکار و...)
ث- مهارت‌آموزی و اشتغالپذیری نیروی کار نظیر کارورزی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، آموزش حین کار درمحیط کار واقعی
ج- تأمین بخشی از هزینه کارمزد صندوقهای ضمانت سرمایه‌گذاری
چ- کمک به تأمین بخشی از هزینه بیمه حوادث و بیمه تأمین اجتماعی
ح- هزینه های اجرایی، پایش و ارزیابی اجرای آیین نامه
تبصره - دستورالعمل نحوه تأیید، میزان اعتبار و سازوکار اجرایی و نظارتی مورد نیاز هریک از موضوعات فوق مطابق رویه ماده (۷) این آییننامه توسط دبیرخانه شورا به دستگاههای ملی و استانی ابلاغ میگردد.
ماده ۱۲- منابع موضوع ماده (۱۱) این آییننامه در اختیار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار می‌گیرد تا مطابق موافقتنامه موضوع ماده (۶) این آییننامه و بر اساس برنامه‌ها و سیاست‌های مصوب برای اهداف مندرج در ماده (۱۱) این آییننامه هزینه شود.
تبصره- پرداخت منابع صرفاً برای موضوعات اشاره شده در ماده (۱۱) امکانپذیر است.
ماده ۱۳- طراحی و پیاده‌سازی الگوی استاندارد پایش و ارزیابی طرحهای رشته‌های فعالیت(ملی و استانی) و اقدامات و سیاست‌های مرتبط با آن توسط کارگروهی متشکل ازدبیرخانه شورای عالی اشتغال، وزرات امور اقتصادی و دارایی، سازمان و بانک ظرف دو ماه پس از ابلاغ این آییننامه تهیه و تنظیم خواهد شد. دبیرخانه موظف است ظرف یک هفته سازوکار پایش و ارزیابی را به دستگاه اجرایی ابلاغ نماید.
ماده ۱۴- بانک موظف است گزارش طرحهای مصوب و عملکرد تسهیلات پرداختی را به صورت ماهانه و موردی به تفکیک بانک عامل و استانی در اختیار دبیرخانه قرار دهد.
ماده ۱۵- دستگاههای اجرایی مشمول این آییننامه بر اساس گزارش استانی مکلفند ماهانه گزارش پیشرفت طرحهای استانی را به دبیرخانه ارایه نمایند.
ماده ۱۶- دبیرخانه مکلف است گزارش عملکرد اجرای آییننامه مذکور را به تفکیک دستگاه و مؤسسه عامل و استانها به صورت فصلی در اختیار سازمان و شورا قرار دهد.
ماده ۱۷- به منظور ایجاد هماهنگی بین سیاست‌ها و برنامه‌های دستگاه‌ها، شورا و ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، کلیه اقدامات ناظر بر اجرای این آیین نامه در سطح ملی در چارچوب تشکیلات شورا و در سطح استانی با محوریت کارگروه اشتغال به اجرا در می‌آید.
تبصره ۱- مسئولیت اجرای برنامه‌های اشتغال ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی در استان بر عهده کارگروه اشتغال استان است.
تبصره ۲- کمیسیون تخصصی/کارگروه اشتغال در سطح ملی و استانی حسب مورد، بنا به پیشنهاد دبیر و تأیید رییس کارگروه/کمیسیون می‌تواند نسبت به دعوت دستگاههای مرتبط و نمایندگان بخش خصوصی و تعاونی و خبرگان به جلسات اقدام نماید.
ماده ۱۸- دستگاههای اجرایی موظفند نسبت به اطلاع‌رسانی شفاف مشوقهای مالی این آییننامه به بخش خصوصی و تعاونی در سطح ملی و استانی اقدام نمایند.
ماده ۱۹- نحوه توزیع مشوق‌ها و حمایت‌های مندرج در این آییننامه بین استانها، بر اساس الگوی توزیع مشوقهای استانها (مصوب کمیسیون تخصصی) خواهد بود که در آن معیارهای بازار کار، اقتصادی، زیرساختی، اجتماعی و محرومیت هر استان لحاظ شده و به تأیید سازمان می‌رسد.