خبرگزاری مهر- مجتبی عبداللهی*: تمام دستاوردهای بشر از آغاز تاکنون در میان نوشته هایی است که انسان ها پدید آورده اند و اینها مجموعه ارزشمندی از اطلاعات و تجربیات بشر است که راه زندگی بهتر و آسان را برای آیندگان فراهم می کند و از آن با عنوان کتاب یاد می شود.
از سال های قبل، رشد کتاب و کتابخوانی ارتباط عمیقی با پیشرفت علمی و فرهنگی جامعه انسانی داشته و برای زندگی بهتر، همه ما نیازمند مطالعه و پناهجویی از کتاب ها هستیم.
در دین و فرهنگ و تاریخ کهن کشور ما سابقه الفت عمیق مردم با کتاب و کتابخوانی وجود داشته و هنر نوشتن جزئی از افتخارات این ملت است که به تازگی با رشد فضای دیجیتالی و نرم افزار های ارتباط جمعی بدون تزریق فرهنگ استفاده صحیح از آن، دستخوش تغییرات و نادیده گرفتن شده است.
نادیده گرفتن فرهنگ مطالعه و افزایش اطلاعات علمی و عمومی آینده خوشایندی را برای جامعه متفکر ایرانی رقم نخواهد زد و آسیب های جدی و سهمگینی را به بدنه فرهنگی کشور و تاریخ و اصالت ایرانی نیز وارد خواهد کرد.
اهمیت موضوع کتاب و کتابخوانی را آنجا متوجه خواهیم شد که روزانه شاهد بیان دیدگاه های سطحی و بروز نظریات ناشی از فقر علمی در موضوعات مختلف سیاسی اجتماعی هستیم که حاصل مناسب و ارزشمندی را بر درخت کهن فرهنگ به بار نخواهد آورد.
متاسفانه با وجود احساس تشنگی بشریت به مطالعه و احتیاج یاری جستن از کتاب، تکیه بر دانش بی پایه فضای مجازی و اعتیاد استفاده بیش از حد از امکانات دیجیتالی موجب اخذ زمان مطالعه ما شده و جای خود را به مطالب بی پایه و اساس و اغلب کذب این محیط داده است.
به طور قطع، رشد فرهنگ یک جامعه متکی بر ابزار های فرهنگی است و در بیان ابزار های فرهنگی می توان به سینما،ادبیات،هنر،موسیقی و ....اشاره داشت اما کتاب موضوعی است که تمامی این ابزار ها محتوای خود را محتاج آن هستند. در این میان، اهمیت به تولید کتب مناسب وتشویق مردم برای مطالعه کتاب به خصوص قشر جوان نکته مهمی است که از آن غافل شدیم و غفلت بیشتر موجب غرق شدن در آلودگی این جو خواهد بود .
اکنون سوال مهم این خواهد بود که غفلت از مقوله کتاب خوانی چرا و چگونه شکل گرفت در حالی که مردم ایران به ملت فرهیخته ای در جهان معروف هستند که شعرا، فلاسفه و نویسنده های به نام و برجسته ای را در تاریخ خود داشته اند که نوشته های آنان اکنون در بسیاری از دانشگاه های سراسر جهان به عنوان کتاب مرجع شناخته و تدریس می شود.
در پاسخ به این سوال باید گفت درست زمانی که جامعه ای به سوی پیشرفت علمی و فرهنگی خود گام بر میدارد دشمنان این جامعه با ابزار های جنگ نرم برای آسیب و به اصطلاح ( چوب لای چرخ پیشرفت گذاشتن )گام بر می دارند و نباید از حملات آنان غافل شد .
زمانی که ابزار های ارتباطات مجازی بین ملتی که به تازگی در حال پذیرش جامعه دیجیتالی هستند ورود می کند بی آنکه آموزش و زمان و فرهنگ مناسب استفاده ازآن را در اختیار داشته باشد و دسترسی به اطلاعات بی اساس از ماهیت این ابزارها خواهد بود، انتظاری جز دوری جستن از فضای مطالعه صحیح نمی رود.
نقش خانواده ها و دستگاه های فرهنگی در ایجاد آرامش اجتماعی و رشد کتاب خوانی بین جوامع بسیار مهم و مورد توجه است به طوری که کمترین بی توجهی و عدم پذیرش مسئولیت در این موضوع آینده فرهنگی و الگوی فکری فرزندان و جامعه را دچار اختلال اساسی خواهد کرد.
این تهدیدی برای جامعه و سبک زندگی اسلامی است که در نهایت ابتذال فرهنگی و فقر فکری را به آغوش می کشد که حاصل قطع شاخ و برگ درخت تنومند کتاب و علم خواهد بود.
زمانی که ما ابزار رشد علمی را در اختیار داشته باشیم اما پسرفت کنیم این یعنی یک جای کار دچار ایراد اساسی شده است.
ایرادی که برای جبران باید به ریشه اصلی آن بازگشت و ریشه فساد فرهنگی را قطع کرد و شاخ و برگ آن را به تاریخ سپرد تا اصل صحیح و اصالت آن در شریان های اصلی جامعه تزریق شود.
اصالت فرهنگی متکی بر رشد فرهنگ کتاب خوانی است که متاسفانه شاهد بی توجهی دستگاه های فرهنگی به آن هستیم در حالی که بار ها مقام معظم رهبری در بیانات مختلف اعلام داشتند از جامعه اسلامی و تاریخ کهن ملت ما بعید است این میزان دوری از مطالعه وابراز ناراحتی شدید از این اتفاق داشتند، آنچنان که در سخنان اخیرشان خطاب به مردم در صورت کمکاری دستگاه های فرهنگی فرمان آتش به اختیار را صادر کرده اند و در بررسی این فرمان می توان بخشی را به اهمیت کتاب در مباحث فرهنگی مرتبط دانست و از آن بهره برداری کرد.
زمانی که رشد کتاب خوانی و علاقه به کتاب بین اقشار مختلف به ویژه جوانان و نوجوانان به وجود بیاید در کمترین زمان می توان تغییرات آن را در افکار عمومی و تاثیرش را در اصلاح سبک زندگی و جوانه های علمی و فرهنگی مردم شاهد بود .
البته که ناگفته نماند دشمنان علم و فرهنگ کهن این ملت هر زمان کمین کرده تا نیاز فکری شمارا بشناسند و برای آن خوراک نا مناسب تهیه کنند که در این صورت برای مطالعه کتاب اهمیت به اصالت فکری نویسنده آن و محتوایش مورد توجه است زیرا به همان اندازه که کتاب می تواند ناجی و حامی فرهنگ بشریت باشد می تواند مخرب و آلوده کننده اصالت نیز باشد .
درنهایت باید گفت اگر در اولین فرصت به وضعیت کتاب و کتاب خوانی و اهمیت آن در جامعه رسیدگی نشود انسانیت جای خود را به ربات بودن و خط و نشان گرفتن از خوراک ضد فرهنگی خواهد داد و با همین محتوا برای تربیت نسل آینده خود پیش خواهد رفت که قطعا آینده درخشانی در انتظار نسل جوان ما نخواهد بود.
مجتبی عبدالهی – معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران