خبرگزاری مهر-گروه استانها: استان خراسان رضوی به دلیل اقلیم متفاوت در شهرستانهای خود دارای مناطق گردشگری مختلفی است به صورتی که در شمال این استان باغات سرسبز و خوش آبوهوا وجود دارد و در شهرستانهای جنوبی گردشگری کویری رونق دارد.
بارگاه منور رضوی در مشهد سالانه پذیرای بیش از ۲۵ میلیون زائر داخلی و خارجی از اقصی نقاط جهان است.
به دلیل اهمیت استراتژیک خراسان بزرگ در سدههای گذشته، بناهای تاریخی از دوران مختلف در این استان بهجای مانده که برای گردشگران تاریخی بسیار جذاب و دیدنی است.
به دلیل وجود رشتهکوههای هزار مسجد و بینالود، آبشارهای زیبا و ییلاقات مفرحی در خراسان رضوی وجود دارد که بعضاً در نوع خود منحصربهفرد هستندوجود آرامگاه بزرگان شعر و ادب فارسی ازجمله فردوسی، عطار و خیام در خراسان رضوی از دیگر ویژگیهای برجسته این استان بوده که پذیرای گردشگران علاقهمند به این حوزه است.
علاوه بر ابنیه تاریخی و آرامگاه بزرگان شعر و ادب فارسی به دلیل وجود رشتهکوههای هزار مسجد و بینالود، آبشارهای زیبا و ییلاقات مفرحی در خراسان رضوی وجود دارد که بعضاً در نوع خود منحصربهفرد هستند.
قدمگاه رضوی
بنای قدمگاه واقع در ۲۴ کیلومتری شرق نیشابور در گذشته منزلگاهی به نام الحمراء پس از نیشابور در شاهراه اعظم (راه ابریشم) بوده است.
اهمیت این بنا به سبب توقف حضرت امام رضا(ع) در زمان هجرت تاریخی ایشان از مدینه به مرو است و به همین سبب تسهیلاتی برای کاروانیان در این ناحیه ایجاد شده است.
نام این بنا برگرفته از قطعه سنگ سیاهی بوده که مشهور است جای قدوم مبارک حضرت رضا(ع) بر آن نقش بسته است.
احتمالاً این بقعه بر روی عمارتی مخروبه در زمان شاهعباس صفوی بازسازی و در زمان شاه سلیمان به سال ۱۹۰۱ ق تکمیل شده است. در جوار این بنا چشمهای موسوم به «حضرت» قرار دارد که زائران آب آن را نوشیده و بهعنوان تیمم و تبرک با خود میبرند.
منطقه ییلاقی لایین کلات
منطقه ییلاقی لایین در ۳۰ کیلومتری شمال شرقی کلات واقع شده است. در این منطقه رودخانهای پر آب جریان دارد که از لایین کهنه تا روستای سنگ دیوار را مشروب میکند.
آبوهوای معتدل کوهستانی و آب فراوان این ناحیه را به سرزمینی سبز مبدل کرده است.
در منطقه لایین روستاهای خوش آب و هوایی با تنوع گیاهی بسیار و مزارع پربار شالی همچون روستای چهارراه، سینی کهنه، بابا رمضان، سنگ دیوار، لایین کهنه و لایین نو قرار دارند.
آبشار اورتکند
یکی دیگر از جاذبههای گردشگری در شهرستان کلات آبشار «اورتکند» و مناظر زیبای اطراف آن است.
این آبشار نسبتاٌ مرتفع که از میان کوههای سرسبز منطقه اورتکند به پایین میغلتد چشماندازی بدیع و شگرف در این ناحیه به وجود آورده است. منطقه اورتکند به دلیل داشتن ارتفاعات و ناهمواریهای طبیعی همواره موردعلاقه کوهنوردان و ورزشکاران نیز بوده است. این مکان در ۵۰ کیلومتری جاده مشهد به کلات واقع شده است.
«سمر غاوه» تربت جام
از دیگر مناطق ییلاقی خراسان رضوی میتوان به روستای «سمر غاوه» تربتجام با آبشارهای کوچک و دامنه سرسبز در ۲۵ کیلومتری غرب تربتجام، روستای «ابدالآباد» با باغات میوه گسترده در ۴۰ کیلومتری غرب تربتجام و روستای علیای صالحآباد که در جوار مزار افغانستان قرار دارد نام برد.
منطقه «خوش آخوند» این سرزمین در فاصله ۶۸ کیلومتری شمال تربتجام قرار دارد و دارای کوهستانهای سر سبز و گیاهان دارویی متنوعی است.
منطقه خوش آخوند ناحیهای ییلاقی است که عشایر کوچ رو فصولی از سال را در آنجا میگذرانند. در این ناحیه شکارگاهی حیوانات وحشی مختلفی نظیر کبک، تیهو، کل، بز کوهی و ... زندگی میکنند.
روستای خرو علیا
این روستا در ۲۰ کیلومتری شرق نیشابور و در مسیر جاده مشهد قرار گرفته است. این روستا دارای درهای خرم و مصفا و پوشیده از درختان گوناگون میوه و درختان غیرمثمر است.
آبشاری نیز از ارتفاعات این منطقه کوهستانی به پایین میغلتد که بر جذابیتهای طبیعی ناحیه افزوده است. روستای «خرو» در تابستان به دلیل آب و هوای مطبوع بهعنوان استراحتگاه مردم نیشابور مورداستفاده قرار میگیرد.
دریاچه «چشمه سبز» گلمکان
این دریاچه در دامنه شمالی رشتهکوه بینالود در شمال خراسان رضوی واقع و مشرف بر حوضه آبریز رودخانه «گلمکان» است.
چشمه سبز که در ارتفاع ۲۵۰۰ متری از سطح دریا واقع شده، یکی از نقاط جذاب و دیدنی خراسان رضوی است. این چشمه بهوسیله دیوارههای کوهستانی احاطهشده و در یکی از بلندترین نقاط رشتهکوه بینالود قرار دارد.
اهمیت چشمه سبز به هوای مناسب و مطلوب آن است و دریاچه آن ۱۵ هکتار مساحت دارد که از آب این دریاچه برای آبیاری باغات و اراضی کشاورزی استفاده میشود.
در این دریاچه ماهیهای بزرگ و کوچک نیز وجود دارد که گردشگران را برای ماهیگیری بهسوی خود جذب میکند.
بند گلستان
بند «گلستان» در هشت کیلومتری غرب مشهد و پنج کیلومتری شمال شرق طرقبه و پایان اراضی روستای گلستان بر روی رودخانه گلستان احداث شده و از آثار دوره تیموری است که با تغییراتی امروزه نیز مورداستفاده قرار میگیرد.
اغلب در تابستان و پاییز آب به بند گلستان نمیرسد و فقط در زمستان یا بهار به خاطر زیاد بودن آب و جریان سیلابهای شدید، آب وارد بند میشود و در سالهایی که بارندگی زیاد است، دریاچه بند تا اواخر تابستان نیز پر آب میماند.
روستای جاغرق
این نقطه ییلاقی در هفت کیلومتری جنوب باختری طرقبه واقع شده و امتداد آن به مناطق دیگر ازجمله عنبران، طغندر، کردینه، تغاره و شاندیز محدود میشود.
آبوهوای آن کوهستانی است که وجود باغات میوه ارتفاعات و درههای پوشیده از گیاه و چشماندازهای زیبا جذابیت خاصی به این دره ییلاقی بخشیده است.
روستای جاغرق علاوه بر رودخانه فصلی دارای چندین رشته قنات و یک چشمه و آبشارهای متعدد است که در حاشیه آن سالنهای غذاخوری و تفرجگاههایی برای استراحت گردشگران ایجاد شده است.
روستای زشک
روستای «زشک» در امتداد جنوب شرقی رشتهکوه بینالود و در سرچشمه دره شاندیز در حدود ۳۰ کیلومتری مشهد قرار دارد و دارای چشمانداز ترکیبی از خانههای سنتی، باغها، دره، کوه و خانههای امروزی است.
روستای زشک از نظر چشماندازهای زیبا و صفای محیط و اعتدال آبوهوا و باغات میوه سرسبز یکی از بهترین مناطق ییلاقی اطراف مشهد به شمار میرود.
چشمهسارهای متعددی این منطقه را سیراب میکند و به دلیل وجود آب کافی دارای انواع محصولات باغی است.
پارک ملی تندوره
پارک ملی و منطقه حفاظتشده «تندوره» در شمال استان خراسان، در نزدیکی مرز ترکمنستان و در منطقهای کوهستانی با صخرهها و تپهماهورهای متعدد و درههای ژرف و پر شیب که پوشیده از گیاهان مختلف است قرار دارد و یکی از بهترین زیستگاههای جانوران وحشی بهویژه قوچ و میش محسوب میشود.
پارک ملی تندوره به علت قرار گرفتن بر روی ارتفاعات کپه داغ در جنوب و غرب، تأثیرپذیر بودن از کویر «قره قوم» و «جلگه پست» درگز از سمت شمال دارای دو نوع آبوهوای متفاوت است.
قسمتهای جنوبی و غربی پارک به علت وجود ارتفاعات بلند و تحت تأثیر تودههای هوایی مدیترانهای دارای آب و هوایی نسبتاً سرد و رطوبت بیشتر و قسمتهای شمالی تحت تأثیر آبوهوای گرم و خشک کویر قره قوم و جلگه پست درگز دارای آب و هوایی نسبتاً گرم و دارای رطوبت کمتر است.