به گزارش خبرنگار مهر، روزنامه پارلمان طی گزارشی که رایزنی فرهنگی ایران در روسیه آن را ترجمه و برای انتشار در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده، به بررسی جایگاه انقلاب اکتبر در نگاه روس‌ها در آستانه صدسالگی این انقلاب پرداخته است که در ادامه می‌خوانید:
نتایج ششمین جریان تحلیلی انستیتوی جامعه‌شناسی آکادمی علوم روسیه نشان می‌دهد که صد سالگی انقلاب اکتبر یکی از عوامل ایجاد مسائل امروز است. این پژوهش امکانی را فراهم کرد تا پاسخ ابهامات در خصوص تصویر رویداد ۱۹۱۷ در اذهان عمومی نسل امروز روسیه را به دست آوریم.
بر اساس این گزارش، نتایج تحلیل یادشده، بسیار خیره کننده است و نکته حائز اهمیت آنکه ارزیابی ذهنی درخصوص این انقلاب در میان مردم روسیه از بین رفته است؛ حدود یک سوم از مردم این کشور با تردید اذعان داشته‌اند که نتایج مثبت این انقلاب بیشتر از نتایج منفی آن بوده است. همین تعداد از مردم در قالب گروهی دیگر اعتقاد داشته‌اند که این انقلاب دارای نتایج مفید و غیرمفید یکسانی بوده است. ۲۱ درصد از مردم نیز معقد بوده‌اند این جریان برای مردم بسیار پرمنفعت بوده است و در مقابل ۱۹ درصد اعتقاد بر زیان‌بار بودن آن داشته‌اند.
همچنین مطابق همین پژوهش تحلیلی، تغییر دولت به بالشویک‌ها برای ۳۰ درصد از مردم حس مثبتی به همراه داشته و ۳۵ درصد به این تغییر حس منفی داشته‌اند. این موضوع جامعه را به طور تقریبی به دو قسمت تقسیم می‌کند.
«ولادیمیر پتوخف» رئیس مرکز مجموعه پژوهش‌های اجتماعی آکادمی روسیه در این رابطه گفت: ما مساله ارتباط مردم با انقلاب را به دو جریان ارزیابی انقلاب به طور کل برای کشور و درک خانوادگی از آن، تقسیم می‌کنیم. در مورد این انقلاب اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد و شمار زیادی از مردم به خاطر حافظه شخصی برای پاسخ به سوالات در این مورد با دشواری روبرو می‌شوند. حافظه تاریخی در باب این موضوع در اذهان عمومی مردم روسیه به قدر کافی کوتاه است و این حافظه به سه نسل پدران، پدربزرگ‌ها و اجداد تقسیم می‌شود. قبل از هرچیز این مشکل مربوط می‌شود به اینکه روسیه تا قبل از سال ۱۹۱۷ کشوری به قدر کافی عقب‌مانده در زمینه اجتماعی-اقتصادی بوده است و قریب به اتفاق مردم کشاورزانی تقریبا بی‌سواد بودند.
وی افزود: اگر در کشورهای دیگر مردم پیشینیان خود را از قرن‌های هشتم و نهم به یاد دارند، اما در اینجا شرایط به گونه دیگری است؛ برای روس‌ها آرشیو خانوادگی و خاطرات بسیار کمی باقی مانده است، به همین دلیل اکثریت مردم انقلاب را فقط از طریق ادبیات، سینما، تلویزیون، کتاب‌های درسی تاریخ و سایر منابع ارتباطی درک کرده‌اند. به همین دلیل رویدادهای صد سال گذشته برای نسل جوان تاریخی بسیار دور است. برای این نسل، حتی جنگ بزرگ میهنی و رویدادهای دهه ۹۰ و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی هم بسیار دور است. در حال حاضر یک سوم روس‌ها پس از فروپاشی متولد شده‌اند.
رئیس مرکز مجموعه پژوهش‌های اجتماعی آکادمی روسیه این موضوع را «کاملا طبیعی» دانست و تاکید کرد: نسل گذشته‌ای که این وقایع برایشان پراهمیت بود، از دنیا رفته‌اند و برای نسل جدید ورود به بازار اقتصاد در سال ۱۹۹۱ بسیار مهمتر است؛ از هر پنج نفر، یک نفر به طور کامل نسبت به تاریخ بی‌تفاوت است و یا نقطه نظر مشخصی نسبت به آن ندارد. نیمی از روس‌هایی که به پیشینه کشور خود اهمیت می‌دهند، در مورد وقایع قرن بیستم چند مورد مشخص را حائز اهمیت می‌دانند.
به گفته «پتوخف»، این موارد عبارتند از: انقلاب فدرال، انقلاب اکتبر، فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و تفرقه شورای عالی در سال ۱۹۹۳. از این چهار مرحله که همه دارای ماهیت انقلابی هستند، انقلاب اکتبر را به عنوان مثبت‌ترین اتفاق ارزیابی می‌کنند. در خصوص سردمداران این جریان اعتقادات به این صورت است که ۳۷ درصد از مردم «حزب بالشویک‌ها» را سردمداران این جریان می‌دانند، برخی از مردم با تفسیر شوروی «کارگران و کشاورزان» و «ملت» را سردمدار می‌دانند و ۷ درصد نیز بر توطئه آلمان‌ها معتقد هستند.
در همین رابطه «میخائیل گارشکوف» رئیس انستیتوی جامعه شناسی و عضو آکادمی علوم روسیه گفت: این نتایج نشان می‌دهند که قشر متوسط جامعه نقطه نظر هوشمندانه‌ای را که بین حمایت و نفرت است، در مقابل انقلاب اکتبر برگزیده‌اند. تصویر دوگانه نتایج تاریخی انقلاب در راه عدالت اجتماعی، با جلوگیری از شدت اشتیاق نقش مهمی در فعالیت‌های اعتراضی امروز در جامعه ایفا می‌کند. مردم به یاد دارند که تلاش ۱۰۰ سال پیش برای از میان برداشتن دولتی ناعادل با روش‌های رادیکال به پیروزی حق و عدالت منجر نشد.
به گفته وی، امروز تفسیر تجربه تاریخی در میان ۳۵ درصد از کسانی که مورد نظرسنجی قرار گرفته‌اند، این است که روسیه باید راه خودش را در پیش بگیرد، ۶ درصد معتقد هستند روسیه نیاز ندارد که به راه حل تازه‌ای بیاندیشد، ۲۸ درصد اعتقاد دارند اصلاحات اقتصادی مهمتر از اصلاحات سیاسی است و ۲۳ درصد مصرانه بر این عقیده‌اند که باید شرایطی برای ابراز وجود مردم فراهم شود.
ولادیمیر پتوخف در ادامه افزود: جالب است که طبق این پژوهش در جامعه هیچ نقطه نظر جدی و عمیقی در مورد انقلاب وجود ندارد. کاملاً مشخص است که به عنوان نتیجه اصلی می‌توان گفت که شهروندان روسیه دیگر «سفیدها» و «سرخ‌ها» را که در جنگ میهنی مقابل یکدیگر ایستادند، در نظر نمی‌گیرند.