خبرگزاری مهر-گروه هنر-نیوشا روزبان: شورای صدور پروانه ساخت سازمان سینمایی یکی از مهمترین دروازه های تولید فیلم در کشور است و آن را می توان مرکزی دانست که شاهرگ‌های اصلی سینما را تغذیه و محتوا و کیفیت آثار سینمایی را جهت‌دهی می‌کند.
با اعلام اسامی اعضای جدید شورای پروانه ساخت در سال جاری که شامل افرادی چون محمود اربابی، مسعود نقاش زاده، حسن بلخاری، حسین کرمی و جمال شورجه است، جای سینماگران جوان با نگاه نو به سینمای روز بسیار خالی است که همین مساله سبب شد تا گزارشی درباره ضرورت حضور افراد جوان تر که برداشت و تجربه به روزتری از سینمای امروز ایران و جهان داشته باشند، تهیه کنیم.
هرچند کارگردانان و تهیه کنندگان سینمایی معمولا از اهمیت حمایت از موج نوی سینمای ایران و توجه به جوان ها که آینده سینمای ایران را می سازند صحبت می کنند، اما تعداد قابل توجهی از آنها با شنیدن موضوع گزارش از گفتگوی رسمی سر باز زدند که شاید یکی از دلایل آن این باشد که نگران بودند در آینده برای دریافت پروانه ساخت دچار مشکل می شوند!
در نهایت این گزارش با صحبت و همکاری سینماگرانی چون محمد قهرمانی از اعضای سابق شورای پروانه ساخت و تهیه کننده سینما، جمال شورجه عضو شورای پروانه ساخت در دوره قبل و فعلی و فیلمساز، محمد حمزه ای از جمله کارگردانان جوان سینمای ایران نوشته شد.
با حضور جوانان سینما زیر و زبر نمی شود
جمال شورجه عضو شورای پروانه ساخت با اشاره به اینکه سینمای ایران به اندازه کافی و حتی بیش از ظرفیت درباره موضوعات اجتماعی مبتلابه جوان ها مجوز ساخت و اکران صادر می کند، گفت: شورای پروانه ساخت تنظیم‌کننده سبد تولیدات سالانه سینما است و باید این برنامه ریزی به گونه ای باشد که از همه گونه ها فیلم داشته باشیم تا همه مردم با هر سلیقه و نیازی بتوانند از محصولات سینما استفاده کنند.
شورای پروانه ساخت تنظیم‌کننده سبد تولیدات سالانه سینما است و باید این برنامه ریزی به گونه ای باشد که از همه گونه ها فیلم داشته باشیماین تهیه‌کننده و کارگردان تنظیم تنوع تولید را یکی از پر اهمیت ترین وظایف شورا دانست و بیان کرد: در کنار این وظیفه که بدان اشاره کردم، مراقبت از محتوای آثار نیز بسیار مهم است تا آثار تولید شده تاثیر منفی در جامعه نداشته باشند. همچنین ما باید مراقب هزینه ای که مخاطب برای دیدن فیلم‌ها می کند نیز باشیم یعنی آثاری ساخته و اکران نشوند که مخاطب پس از دیدن آنها فکر کند پولی که داده به هدر رفته است. مخاطب حداقل باید احساس کند یک اثر سرگرم‌کننده دیده و یک ابتهاج درونی برایش ایجاد شده است. البته نباید فراموش کرد که هر تولید سرگرم کننده نیز باید پیام لازم را داشته باشد و تنظیم این امور از وظایف شورای پروانه ساخت است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا این وظایفی که می گویید نمی تواند با حضور نیروهای جوان در شورای پروانه ساخت پیگیری شود، گفت: اینکه چنین تنظیمی تا چه اندازه می تواند از سوی جوان ها صورت گیرد و یا افراد باسابقه تر سینما در این زمینه تا چه اندازه موفق هستند بحث دیگری است. به هر حال آنچه بدان اشاره کردم تکلیف و وظیفه ای است که دولت به دنبال اعمال آن از سوی شورای پروانه ساخت است و این امر ادامه هم خواهد داشت و قرار نیست که بگوییم در سینما دیگر به دنبال محتوا نیستیم و یا مساله جذابیت مهم نیست. نزدیک به ۴۰ است که مواردی مانند جذابیت و محتوا جزو دغدغه ها و نگرانی های ما در شورای پروانه ساخت است و این مساله امر مرسوم در سینمای ایران است.
عضو شورای پروانه ساخت سینما بیان کرد: در همه دنیا به نوعی وظایفی که ما برای شورای پروانه ساخت در نظر گرفته ایم، اعمال می شود ولی آنجا در برخی موارد تهیه کننده ها و در برخی موارد دولت این موارد را اعمال می کند؛ حال اینکه جوان ها بیایند و این تکلیف را انجام دهند و یا با تجربه ترها در سینما این کار را دنبال کنند، چندان مهم نیست زیرا اصل این است که تکالیف و وظایف مورد نظر انجام شود.
شورجه با اشاره به اینکه جوان ها بیشتر به دنبال تولید فیلم و کمتر به دنبال پشت میز نشستن هستند، عنوان کرد: جوان ها بیشتر به دنبال دیده و تشویق شدن هستند تا اینکه بخواهند درمورد سیاست های کلان سینما تصمیم گیری کنند.
وی با اشاره به اینکه سینمای ایران جوان ها را بیشتر برای تولید نیاز دارد، تاکید کرد: البته منظور از تولید، تولیدی است که از لحاظ محتوا و تکنیک قابل دفاع باشد. شخصا اعتقادی ندارم که با حضور جوان ها سینما حتما زیر و زبر می شود و یا مسن ترها سینمای امروز را درک نمی کنند. به هر حال باید دید در همه جای دنیا سیاست های کلان کشورهای مختلف توسط چه رده سنی تعیین می شود البته تاکید می کنم که در تمام این موارد اهمیت توجه به نوگرایی جوان ها در امر تصمیم گیری قابل رد نیست.
شخصا اعتقادی ندارم که با حضور جوان ها سینما حتما زیر و زبر می شود و یا مسن ترها سینمای امروز را درک نمی کنندشورجه در پایان گفت: این مساله را نیز یادآور می شوم که در بخش اجرا مشخص می شود چقدر به مواردی که شورا در فیلمنامه ها مدنظر داشته توجه شده است. به عنوان مثال در یک فیلمنامه نوشته می شود که یک کاراکتر از ماشین پیاده و وارد ساختمان می شود، اما نحوه پیاده شدن، نوع پوشش و آرایش شخصیت در صحنه توسط کارگردان و تهیه کننده مراقبت می‌شود.
نباید جوانانی با نگاه سکولار در حوزه مدیریت سینما قرار گیرند
در ادامه بحث با محمد قهرمانی عضو سابق شورای صدور پروانه ساخت و از جمله تهیه‌کنندگان سینما صحبت کردیم که وی به خبرنگار مهر گفت: اگر قرار باشد در شورای پروانه ساخت جوان‌گرایی اتفاق بیفتد باید نیروهای جوان و انقلابی در این ترکیب حضور بیابند نه اینکه جوانی با گرایش های سکولار برای سینمای ایران برنامه‌ریزی کند. ما نیازمند جوان هایی هستیم که تفکرشان از نگاه انقلاب اسلامی نشات گرفته باشد.
وی ادامه داد: اگر افرادی با تفکرات لیبرالیستی غربی بخواهند در حوزه محتوایی و مدیریتی ورود و تفکرات خود را در سینما تبلیغ کنند، چه جوان باشند چه پیر باید جلوی آنها گرفته شود. به اعتقاد بنده برخی از مدیران فعلی نیز چنین تفکراتی دارند و نباید کارهای اصلی در دستان این افراد قرار گیرد بلکه کار باید در دست افرادی باشد که دغدغه نظام، مردم و انقلاب را داشته باشند.
این تهیه کننده سینما با اشاره به اینکه مواردی مانند ترویج خیانت زن و مرد باید از بخش محتوایی سینمای ایران خط بخورد، تاکید کرد: معتقدم کار در سینما باید به دست موسسات و تشکل های سینمایی سپرده شود، یعنی یک موسسه سینمایی که از آن رضایت داریم و می دانیم که چارچوب ها و خط قرمزهای نظام را رعایت می کند، دست به تولید فیلم بزند و دولت در زمینه پروانه نمایش و اجازه اکران ورود پیدا کند. در چنین شرایطی تولیدکنندگان به دلیل نگرانی از اکران نشدن فیلم خود، بی شک دقت بیشتری خواهند داشت.
یک موسسه سینمایی که از آن رضایت داریم و می دانیم که چارچوب ها و خط قرمزهای نظام را رعایت می کند، دست به تولید فیلم بزند و دولت در زمینه پروانه نمایش و اجازه اکران ورود پیدا کندوی بیان کرد: نباید دولت نسبت به برخی از موارد تصدی گری داشته باشد بلکه باید امور به بخش خصوصی سپرده شود و اگر اثر تولید شده در چارچوب قوانین سینما بود که فیلم نمایش داده می شود، در غیر این صورت ضرر فیلم برعهده خود تولیدکنندگان است.
قهرمانی در پایان صحبت هایش گفت: دولت باید بر مساله هدایت، حمایت و نظارت تمرکز کند و اجازه دهد تا شرکت ها خود دست به تولید بزنند.
تفکرات نو باید مسیر سینمای امروز را هدایت کند
محمد حمزه ای از جمله کارگردانان جوان سینمای ایران نیز در زمینه ورود نیروهای جوان به شورای پروانه ساخت به خبرنگار مهر گفت: به دلیل گستردگی حوزه دیجیتال که سینما نیز به عنوان یک رسانه جمعی تحت الشعاع آن قرار گرفته است، کنترل و نظارت بر تولید محتوای این رسانه باید شکل امروزی به خود گیرد پس باید نگاه و تفکری سینمای امروز را هدایت کند که آشنا و مسلط به زبان امروز سینما و دیگر مدیاهای مرتبط باشد و دیگر آن نگاه سنتی در خصوص چهارچوب و قواعد تولیدات سینمایی که در دهه های گذشته از سوی دولت حاکم بوده جوابگو نیست.
کارگردان فیلم «آذر» ادامه داد: طی سال های گذشته برخی افراد با نگاه و تفکر سنتی در شورای پروانه ساخت حضور داشتند که با همین نگاه محتوای فیلمنامه ها را کنترل می کردند، اما امروز برای به‌روز شدن تصمیم گیری ها در حوزه سینما، به نفع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که از نگاه و تفکر نیروی جوان نیز استفاده کند.
وی با تاکید بر اینکه سینمای ایران با ورود نسل جدید دچار یک پوست اندازی شده است، بیان کرد: سینما نیازمند آن است که تفکرات نو در کنار تجربه نیروهای قدیمی تر قرار گیرد تا در روند تصمیم گیری ها به نسل جوان هم نزدیک شویم و سینماگران هم بدانند که نمایندگانی از دو نسل جدید و قدیم در تصمیم گیری ها دست دارند.
حمزه ای در پایان گفت: همه کسانی که در این مملکت زندگی می کنند با قوانین و چهارچوب ها و خطوط قرمز آشنا هستند و آن نگرشی که پیشتر در دهه شصت ناظر بر تولیدات سینما بود امروز دیگر جوابگو نیست و به ویژه در تعامل با نیروی جوان و تازه نفسی که از هر مدیومی برای بیان نگاه خود استفاده می کند نمی توان با همان ادبیات دهه شصت صحبت کرد.