به گزارش خبرگزاری مهر، برنامه گفتگوی فرهنگی با محوریت موضوع اقتصاد نشر در ایران با حضور دکتر سید عباس حسینی نیک بازرس قانونی اتحادیه ناشران تهران و ناشر برگزیده سال های ۹۳ و ۹۴، مدیرمسئول انتشارات مجد و متخصص در حوزه حقوق مالکیت فکری و سیامک محبوب پژوهشگر حوزه کتابخوانی و مطالعه از آنتن رادیو گفتگو پخش شد.
در ابتدای این برنامه حسینی نیک با بیان اینکه در بحث اقتصاد نشر، کتاب مانند یک کالاست، گفت: باید قواعد بازار همچون تمام کالاها برای کتاب نیز برقرار باشد. تولید و توزیع کتاب، ایجاد بورس و بازارچه در شهرها باید مانند کالای اقتصادی مطرح باشد.
وی افزود: یکی از مشکلاتی که کتاب را به وضعیت فعلی دچار کرده، دیدگاه های علمی و فرهنگی در حوزه اقتصادی کتاب است. دولت، مسئولین نظارتی و ... باید توان خود را در مرحله فرهنگی و علمی تولید کتاب به کار گیرند و اجازه دهند در حوزه اقتصادی دیدگاه های اقتصادی حاکم باشد. به این معنا که وقتی کتاب خوب تولید شد، باید قواعد بازار را برای آن رعایت کرد.
دیگر مهمان این برنامه سیامک محبوب پژوهشگر حوزه کتابخوانی بود که گفت: به دلیل نبود آمار و اطلاعات دقیق در دسترس پاسخگویی به سوالات این حوزه دشوار است. در سال گذشته ۱۴۳ میلیون نسخه کتاب تولید شده که ۴۵ درصد از آن سهم کتب کمک آموزشی و کودکان بوده و مابقی شامل ناشران عمومی بوده است. بنابراین برای هر ایرانی یک کتاب عمومی تولید شده است.
وی افزود: اگر فرض کنیم ایرانیان این یک کتاب را خوانده باشند، سرانه مطالعه در کشور باید خیلی بالاتر از زمان فعلی باشد. اگر این کتاب ها فروش نداشته ناشران با چه صرفه اقتصادی به کار خود ادامه داده اند. مبلغ ریالی کتاب تولید شده در سال گذشته هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان بوده است این یعنی ناشران بر روی کتاب قیمت گذاری کرده اند و برای هر ایرانی ۲۰هزار تومان هزینه شده است. این مبلغ یا از جیب ناشر یا از جای دیگر تامین شده است در واقع صرفه اقتصادی نشر مشخص نیست.
این کارشناس ادامه داد: برخی ناشران با اتکا به آمار سعی می کنند بخشی از هزینه های تولید و توزیع را به بخش های دیگر جامعه از جمله وزارت ارشاد و خواننده تحمیل کنند و سود خود را افزایش دهند. ناشران با لابی گری می خواهند هزینه های خود را در قالب یارانه به دولت و خواننده تحمیل کنند. در کل فرآیند تولید و توزیع کتاب باید اقتصاد خواننده را در نظر بگیریم و کل فرآیندها را بر اساس آن برنامه ریزی کنیم که کاملا غفلت شده است.
محبوب با تاکید بر استفاده اقتصاد خواننده به جای اقتصاد نشر، گفت: اگر مخاطب با صرف کمترین هزینه کتاب را خریداری کند هم به نیاز خود می رسد و هم به چرخه خلق آثار کمک می کند.