خبرگزاری مهر، گروه سیاست - حسام رضایی: در «خبرتوخبر» این هفته درباره دلیل سکوت رئیس فراکسیون امید در مجلس صحبت کرده ایم؛ همچنین پس از گذر از «فصل مذاکره» به چرخش ۱۸۰ درجه ایِ آقای وزیر نسبت به مزخرف ترین طرح آن هشت سال رسیده ایم.
وقتی گوشی هست، چرا نطق!؟
اصلاح طلبان از عملکرد «محمدرضا عارف» در مجلس، رضایت چندانی ندارند. از دست رفتن ریاست پارلمان و پس از آن، از دست رفتن ریاست کمیسیون ها، بر باد رفتن سهمیه های فراکسیون امید در هیئت رئیسه مجلس - در سال دوم شروع به کار فعالیت پارلمان - و رفتار افسارگسیخته و ناهماهنگ اعضای این فراکسیون در رای اعتماد به وزرای پیشنهادی «حسن روحانی»، نوک پیکان تمامی انتقادات را متوجه عارف کرده است.
در کنار همه این مصائب و مسائل، سکوت و سیاست منفعلانه عارف را هم باید اضافه کرد. اصلاح طلبان بر این باورند که عارف در مجلس، آنچنان که باید و شاید فعال نیست و نتوانسته هم شان و ترازِ عنوانِ حقوقی اش یعنی ریاست فراکسیون امید، بروز و ظهور در خوری در پارلمان داشته باشد.
عارف این هفته روز دوشنبه ۲۹ آبان در گفتگو با «خبرآنلاین» درباره این رفتار کم فروغش در پارلمان، دلیل جالبی را ذکر کرد. رئیس فراکسیون امید گفت: «شاید برخی تصور می کنند باید هر روز صدای تذکر و نطق عارف از مجلس شنیده شود اما وقتی وزرا جواب تلفن مرا می دهند و من در این تماس ها می توانم مشکلی را حل کنم، چرا باید از طریق تریبون علنی مجلس با او صحبت کنم؟»
فصل مذاکره
اصلاح طلبان، بار دیگر هوای مذاکره به سرشان زده؛ این بار اما با داخلی ها! آری، سپاه، شورای نگهبان و حتی قوه قضاییه. نخستین مرتبه «مرتضی حاجی» مدیر مسئول نورسیده موسسه همشهری روز سه شنبه ۹ آبان در گفتگو با «خبرآنلاین» بود که از ضرورت گفتگوی اصلاح طلبان با نهادهای حاکمیتی سخن گفت. حاجی گفت: «رایزنی با شورای نگهبان، عناصر اثرگذار، قوه قضائیه، حتی تشکل های دیگر اثرگذار، بد نیست. سپاه یک مجموعه ای از درون ملت است.»
البته نظریه حاجی، موافقان و مخالفین خود را در پی داشت. مثلا «صادق زیباکلام» از دَرِ موافقت با تئوری حاجی وارد شد اما «محسن رهامی» به شدت آن را نفی و «مصطفی معین» هم با نگاه تردیدآمیز به آن نگریست. در کشاکش این مخالفت ها و موافقت ها، عارف اما روی خوش به طرح حاجی نشان داد و در گفتگویش با خبرآنلاین از «دیدارها» و «جلسات رسمی» اصلاح طلبان با اعضای شورای نگهبان خبر داد. البته عارف این را هم گفت که معلوم نیست این گفتگوها تا چه حد برای جریان اصلاحات اثرگذار باشد.
نفس گفتگو و تعامل سازنده هر جریانی - فارغ از تعلقات فکری و سیاسی اش - با نهادهای رسمی حاکمیتی، امری مبارک و میمون است و باید آن را به فال نیک گرفت لیکن باید در نظر داشت که هدف چهره های اصلاح طلب از بازطراحی و بازخوانی مذاکره با نهادهایی مانند سپاه چیست؟ نزدیک شدن دل ها و در نتیجه پیشبرد اهداف کلان نظام یا چانی زنی و اقدام به لابی گری های نامرسوم برای اخذ امتیازات نابجای سیاسی؟
ترمز، بعدِ تختِ گاز!
به محض اینکه تعداد بالای کشته ها در زلزله غرب کشور رسانه ای شد، برخی چهره ها و رسانه ها، موجی طوفانی علیه مسکن مهر، به عنوان یکی از اصلی ترین طرح دولت های نهم و دهم، به راه انداختند. اولینش هم «اسحاق جهانگیری» معاون اول رئیس جمهوری بود که روز دوشنبه ۲۲ آبان در جلسه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، تیغ انتقاداتش را به روی مسکن مهر کشید و مدعی شد بیشتر تخریب ها و کشته ها در زلزله، از میان ساکنین در مسکن مهر بوده است.
پس از این اظهار نظر، پروپاگاندای اصلاح طلبان در خط مقدم حمله به دولت های نهم و دهم قرار گرفت و با وجود اذعان مدیران مسکن استان کرمانشاه مبنی بر اینکه از همه کشته های زلزله، فقط ۲ نفر متعلق به مسکن مهر بوده اند، راضی به عقب نشینی نشدند و تا توانستند با نقد - شما بخوانید تخریب - های توفنده و کوبنده، از خجالت طرح مسکن مهر درآمدند.
پس از این طوفان، شاهد چرخش محسوس و ملموس در نوع اظهار نظر رسانه های اصلاح طلبی نسبت به طرح مسکن مهر بودیم؛ به گونه ای که سایت «عصر ایران» این هفته روز دوشنبه ۲۹ آبان در گزارش بلندبالایی، ضمن برشماری نقصان های طرح مسکن مهر، از این طرح به عنوان «عزم قابل تحسین دولت نهم و دهم برای حل مشکل مسکن مردم» یاد کرد.
در همین باره عصر ایران نوشت: «دولت وقت، برای حل مشکل مسکن مردم کم درآمد رأساً وارد گود شد و ساخت مسکن را عملیاتی کرد. بدین ترتیب، بسیاری از ایرانیان که حتی فکرش را هم نمی کردند که روزی خانه دار شوند، صاحب خانه شدند؛ این، کاری بزرگ و ستودنی بود.»
عصر ایران در بخش دیگری از این گزارش، «تعدد پیمانکاران» را یکی از محاسنات طرح مسکن مهر عنوان و تصریح کرد: «باید منصفانه گفت که برخی از پروژه های مسکن مهر، خالی از معایب پیش گفته هستند. علت نیز به تعدد پیمانکاران و قدرت مدیریتی مدیران استانی بر می گردد که هر جا، مدیر قوی استانی و پیمانکار مجرب با وجدان وجود داشته است، مسکن های مهر، با کیفیت بهتری ساخته و تحویل مردم شده اند.»
در کنار این، «محمدباقر نوبخت» سخنگوی دولت هم روز سه شنبه ۳۰ آبان در نشست خبری، مشکل پیمانکاران را ریشه در دولت و دولت های قبلی دانست و از طرفی تاکید کرد که این مساله نباید «تعرض» به دولت قبل محسوب شود.
آقای آخوندی، مارو چی فرض کردی؟
«طرح پوپولیستی»، «طرح مزخرف»، «سیب گندیده» و... تعجب نکنید! این ها توصیفات «عباس آخوندی» در رثای طرح مسکن مهر، در تمام طول عمر دولت یازدهم است. در هفته ای که گذشت اما آقای وزیر از «رعایت انصاف» در قضاوت نسبت به مسکن مهر سخن گفت. آخوندی گفت: «قضاوت یکسان درباره طرح بزرگ مسکن مهر انصاف نیست.»
شاید اگر هر فرد دیگری به جز آخوندی از رعایت انصاف سخن می گفت، برایمان باورپذیرتر بود تا اینکه عنوان این عبارت، آن هم از لسان وزیر راه ما را دچار تناقض کند. مگر امکان دارد؟ طرحی سر تا پا مزخرف، به یکباره مستوجب رعایت انصاف در قضاوت شود؟
خبرگزاری «تسنیم» روز گذشته ۲ آذر گزارشی را با عنوان «چرخش ۱۸۰درجه ای برای عبور از پیچ استیضاح» منتشر کرد که وقتی آن را مطالعه کردیم، فهمیدیم که چندان هم نباید از تراوشِ واژه «انصاف» از ذهن آقای وزیر تعجب کنیم چراکه استیضاحی شاید گریزناپذیر، آخوندی را انتظار می کشد.
تسنیم در این گزارش درباره دلیل خوش انصاف شدن آخوندی نسبت به مسکن مهر نوشت: «در اتفاقی نادر وزیر راه و شهرسازی پس از بازگشت از سفر به ترکمنستان و در فاصله حدود ۱۰ روز از اظهارنظر معاون اول رییس‌جمهوری گفته، قضاوت یکسان درباره طرح بزرگ مسکن مهر انصاف نیست. شاید بتوان پاسخ این پرسش را در تخریب دو بیمارستان شهرستان های سرپل ذهاب و اسلام آباد غرب در زلزله خیر استان کرمانشاه پیدا کرد. یکی از این بیمارستان‌ها در دولت یازدهم و همین ۶ ماه پیش ساخته و تحویل وزارت بهداشت شده بود و در زلزله یکشنبه گذشته ویران شد.»
این خبرگزاری درباره طرح کمیسیون شوراها برای سوال از آخوندی و استیضاح وی نوشت: «سه روز پیش عضو کمیسیون شوراهای مجلس با اشاره به استیضاح وزیر راه و شهرسازی گفته بود: با توجه به اینکه مسئولیت احداث ساختمان بیمارستان هایی که اخیراً افتتاح شده، نظیر اسلام آباد غرب که در زلزله کرمانشاه آسیب دیده، به‌عهده وزارتخانه راه و شهرسازی است، بنابراین تصمیم گرفتیم که آقای آخوندی به نحوی پاسخگوی مردم و نمایندگان باشد. اعضای کمیسیون شوراها براساس گزارش قرائت شده در جلسه اخیر این کمیسیون درباره اقدامات کارگروه ویژه کمیسیون که به منطقه اعزام شده بودند، به این نتیجه رسیدیم که این موضوع در قالب سئوال یا استیضاح از وزیر راه و شهرسازی پیگیری شود و وی پاسخگوی مشکلات مردم با تخریب ساختمان ها و بیمارستان ها در مناطق زلزله زده کرمانشاه باشد.»
تسنیم در پایان این گزارش تاکید کرد: «شاید اظهارات جدید وزیر راه و شهرسازی به نوعی ارسال سیگنال برای منتقدان است تا چندان به موضوع تخریب بیمارستان نپردازند و به سلامت از پیچ خطرناک استیضاح عبور کند.»
روزهای محاق
اصلاح طلبان می گویند «اسحاق جهانگیری» در دولت جدید، یعنی دولت دوازدهم، زیر سایه مردی قرار گرفته که اصل و تبار سیاسی اش به حزب «اعتدال و توسعه» بازمی گردد؛ کسی که معاون سابقش در وزارت ارتباطات، امروز در راس این وزارتخانه قرار گرفته است؛ بله؛ «محمود واعظی». واعظی امروز در نگاه جریان اصلاحات، تعبیرکننده این افسانهِ قریب به حقیقت است که رئیس دفتر رئیس جمهور، یعنی همه کاره دولت.
روزنامه «قانون» روز چهارشنبه ۱ آذر در گزارشی با عنوان «اسحاق در محاق»، به کمرنگ شدن نقش و جایگاه معاون اول رئیس جمهور در مناسبات دولت پرداخت. این روزنامه در بخش ابتدایی گزارش خود، حضور پر رنگ جهانگیری در مناظره های انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ را دلیلی برای مطرح شدن نام وی به عنوان گزینه مورد نظر جریان اصلاحات و اعتدال برای سال ۱۴۰۰ ارزیابی و تاکید کرد: «با شروع زمزمه های تشکیل کابینه و ترکیب آن در کوتاه زمانی سیاست ایرانی روی افول خود را به جهانگیری نشان داد جایی که روحانی محور کابینه را به واعظی و حلقه اعتدال و توسعه واگذار کرد و نقش جهانگیری در چینش ترکیب کابینه کمرنگ شد و رفقای اصلاح طلب او هم در حاشیه دولت جدید قرار گرفتند.»
قانون درباره دلیل تغییر ریل دولت از جهانگیری به واعظی نوشت: «روحانی فهمیده بود بدون تعامل و جلب نظر نهادهای حکومتی، امکان تاثیرگذاری اش چه در قالب رییس دولت و چه در دوران پس از پاستور مخدوش خواهد شد و از آنجا که مناسبات درون ساختار سیاسی را به خوبی می شناخت، جهت اصلی کابینه را به سمت غیر اصلاح طلبانی هدایت کرد.»
با وجود آنکه «وحید حقانیان» از چهره های بیت رهبری با انتشار پیامی تصویری، ضمن پافشاری بر موضع قبلی خود مبنی بر سیاسی نکردن موضوع مسکن مهر، از رابطه حسنه اش با معاون اول دولت سخن گفت و با وجود آنکه محمود واعظی روز دوشنبه ۲۹ آبان در حاشیه مراسم ختم پدر بهرام قاسمی، درباره سخنان حقانیان نسبت به جهانگیری گفت که «به نظر من این مساله تمام شده است و بهتر است که دنبال آن را نگیریم» اما قانون با دمیدن در صور اختلاف افکنی میان چهره ها، به طور تلویحی سخنان حقانیان نسبت به جهانگیری را نشانه ای از احتمال خروج معاون اول رئیس جمهور از دایره اصلاح طلبان معتمد نظام ارزیابی کرد.