خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - فاطمه محمدی پور: «فرانیس فوکویاما»، نویسنده و متفکر ژاپنی الاصل آمریکایی حداقل از زمان نوشتن کتاب پایان تاریخ رویکرد پیامبر گونه اش به آینده سرمایه داری و نظام لیبرال و دموکراسی مورد نقد بوده اما کمتر کسی توانسته او را نادیده بگیرد.
نویسنده ای که تقریبا یک دهه قبل لیبرال دموکراسی را به تبعیت از الکساندر کوژ و هگل مرحله پایانی تاریخ نامیده بود در کتاب جدید خود « نظم سیاسی، زوال سیاسی» در زنهاری حکیم گونه از زوال نظام های لیبرال دموکراسی سخن گفته است. در همین کتاب بود که فوکویاما دو سال پیش از رقابت های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، ظهور اعضای خانواده بوش و کلینتون در صحنه سیاست آمریکا در ۳۰ سال گذشته را نشانه ای از زوال نظام سیاسی دانست و هشدار داد که ادامه این روند می تواند به سرخوردگی مردم یعنی رای دهندگان از دموکراسی (آمریکایی) بیانجامد .
دو سال زمان لازم بود تا پیش بینی فوکویاما عملی شده و ترامپ برنده منازعه دیرین میان نخبگان شمال شرق و پوپولیست های جنوبی به نفع دومی یعنی ترامپ باشد. در اینجا بود که توجه رسانه ها و حتی دانشگاهیان به قدرت پیش بینی فوکویاما در ظهور ترامپ معطوف شد و او به نوعی سوپر استار پیش بینی حوادث شد. او در مقاله معروفی ظهور ترامپ را معلول زوال در نظام سیاسی آمریکا دانست اما در عین حال هشدار داد که ترامپ قادر به اجرای برنامه های پوپولیستی خود نخواهد بود.
در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با «پروفسور رابرت اسمیت» استاد روابط بین الملل دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو انجام داده است که در ادامه می آید.
*فرانسیس فوکویاما نظریه پردار سیاسی معاصر، یکی از مدافعان سرسخت سرمایه داری لبیرال بود. اما او در سال ۲۰۱۴ کتابی با عنوان «نظم سیاسی، زوال سیاسی» نوشت تا موضع پیشین خود را تعدیل کند. با توجه به تحولاتی مانند انتخابات ریاست جمهوری امریکا و ورود اعضای خانواده کلینتون و بوش به صحنه سیاسی امریکا، فوکویاما معتقد است که امریکا سقوط یک نظام سیاسی را تجربه می کند که در آن دموکراسی امریکایی، مردم احساس ناامیدی بیشتری دارند. نظر شما در این ارتباط چیست؟
انتخاب ترامپ به طور بالقوه نمایانگر زوال دموکراسی آمریکایی است. اما من آن را آخرین وضعیت خندق گونه ای می بینم که نیروهای متمرکز در جنوب خواهان حفظ سلسله مراتب قومی موجود در مواجهه با تغییرات سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و جمعیت شناسی اجتناب ناپذیر هستند.
*ظهور ترامپ در رقابت میان نخبگان شمال شرقی و پوپولیست های جنوبی نشان داد که شعارها و سیاست های سنتی احزاب جمهوریخواه و دموکرات دیگر خریداری ندارد. با توجه به بحث فوکویاما آیا چنین تحولاتی نشانه ای از فروپاشی نظام سیاسی آمریکاست؟
ترامپیسم خطری برای دموکراسی بوده و من فکر می کنم که- در حالی که عمیقا نگران کننده است- یک پدیده کوتاه مدت بوده که به علت تناقضات درونی خود سقوط خواهد کرد.
*رقیب لیبرال دموکراسی در حال و آینده چه مکتبی خواهد بود؟
در امریکا نسل آینده با دموکراسی سوسیال چند قومیتی با برابری گسترده همه قومیت ها مواجهه خواهد شد.