به گزارش خبرنگار مهر، نبود مهارت در بین جمعیت غالب جوانان جویای کار از عوامل موثر در افزایش بیکاری به شمار می‌رود. هر چند این موضوع نافی سیاست‌های اشتغالزایی غلط در دولت‌های مختلف نیست اما بدون تردید از عوامل مهم در رشد بیکاری است.
یکی از نتایج افزایش جمعیت بیکار فارغ التحصیل در سال‌های اخیر، بی‌مهارتی بسیاری از دانش‌آموختگان دانشگاهی و عدم توانایی در جذب بازار کار به دلیل نداشتن مهارت کافی است. در این میان فرهنگ غلط مدرک گرایی به عنوان یک ارزش افزوده در بین جوانان تلقی شده که توسعه نظام آموزش عالی و تسهیل شرایط ورود به دانشگاه به این موضوع نیز دامن زده و نتیجه آن ورود سالانه به طور متوسط حدود یک میلیون فارغ التحصیل متقاضی به بازار کار است.
علاوه بر اینکه نداشتن مهارت برای ورود به بازار کار، به عنوان ضعف برخی جوانان بیکار با هر سطح از دانش و تحصیلات است، در عین حال بسط فرهنگ تحصیلات دانشگاهی بدون توجه به استعداد و مهارت‌های فردی از سنین پایین در خانواده‌ها منجر شده تا تشویق فرزندان برای کسب مهارت به تدریج به فراموشی سپرده شود و «ورود به دانشگاه» نسبت به «کسب مهارت» حتی به قیمت بیکار ماندن ترجیح داده شود.
چه بسا در بین بسیاری از جوانان تحصیلکرده نیز مشاهده می شود، خود را با هم دوره‌ای های دوران دانش‌آموزی مقایسه می‌کنند و در می‌یابند بسیاری از آنها به جای ورود به دانشگاه به دنبال کسب مهارت فنی متناسب با علاقه و نیاز بازار کار رفتند و موفقیت خود را در مهارت آموزی جستجو کردند. در بسیاری از موارد در این نوع مقایسه‌ها به موفقیت هم دوره‌ای های خود که دنبال مهارت آموزی رفتند، اذعان دارند.
بنابراین عدم فرهنگسازی مناسب خانواده‌ها برای تشویق فرزندان خود از سنین نوجوانی برای کسب مهارت های مورد علاقه با رویکرد نیاز بازار کار نیز منجر به توسعه نظام آموزش عالی شده است. هر چند آموزش‌های آکادمیک و دانشگاهی نیز در جای خود موثر و کاربردی هستند اما این نوع آموزش به تدریج تبدیل به مدرک گرایی صِرف شده و این موضوع نیز غالبا به تربیت نیروهای تحصیل کرده بدون مهارت منتج شده است.
بدون تردید لزوم تغییر نگاه خانواده‌ها به «تحصیلات دانشگاهی به عنوان عامل موفقیت» احساس می‌شود چراکه مهارت، پیش شرط ورود به بازار کار است. از همین رو در شرایط کنونی بحران بیکاری، توسعه فرهنگ آموزش‌های مهارتی با هدف تربیت نیروی کار به عنوان یک ضرورت احساس می شود.
اما افراد و متقاضیان کسب مهارت چگونه می‌توانند در این عرصه گام بردارند؟ «آموزش‌های مهارتی» از طریق مراکز آموزشی دولتی فنی و حرفه‌ای و آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای با نظارت سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور ارائه می‌شوند سازمانی که متولی ارائه آموزش‌های مهارتی مبتنی بر بازار کار است.
در حال حاضر در سطح کشور ۵۸۶ مرکز آموزشی دولتی فنی و حرفه‌ای وجود دارد که نسبت به ارائه آموزش‌های مهارتی به صورت رایگان اقدام می‌کنند. همچنین بالغ بر ۱۲ هزار و ۷۰۰ آموزشگاه آزاد فنی و حرفه‌ای در کشور فعالیت می‌کنند که به دلیل خصوصی بودن برای کارآموزان طبیعتان هزینه‌هایی به دنبال دارد.
هر چند دوره‌ها و حرفه‌های آموزشی آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه ای به دلیل تعداد زیاد این موسسات نسبت به مراکز دولتی بسیار بیشتر است اما در مراکز آموزشی دولتی ۲۹۰۰ حرفه آموزشی در قالب ۶۴ گروه آموزشی بدون دریافت هزینه به متقاضیان مهارت آموزی ارائه می شود که در پایان گواهینامه مهارت نیز دریافت می‌کنند.
۶۴ گروه آموزشی رایگان گروه‌های آموزشی فنی و حرفه‌ای که هر یک دارای چندین حرفه آموزشی نیز هستند، در حال حاضر ۶۴ گروه آموزشی را شامل می‌شوند و هر یک از این «گروه‌های آموزشی» دارای چند حرفه آموزشی است.
۶۴ گروه آموزشی
| ردیف |
نام گروه آموزشی |
| ۱ |
فناوری اطلاعات |
| ۲ |
صنایع خودرو |
| ۳ |
برق |
| ۴ |
صنایع پوشاک |
| ۵ |
بهداشت و ایمنی |
| ۶ |
عمران |
| ۷ |
تاسیسات |
| ۸ |
جوشکاری و بازرسی جوش |
| ۹ |
امور مالی و بازرگانی |
| ۱۰ |
مکانیک |
| ۱۱ |
امور باغی |
| ۱۲ |
صنایع دستی (بافت) |
| ۱۳ |
کنترل و ابزار دقیق |
| ۱۴ |
خدمات آموزشی |
| ۱۵ |
امور زراعی |
| ۱۶ |
صنایع دستی (دوختهای سنتی) |
| ۱۷ |
صنایع دستی (فرش) |
| ۱۸ |
صنایع چوب |
| ۱۹ |
مدیریت صنایع |
| ۲۰ |
صنایع چرم، پوست، خز |
| ۲۱ |
صنایع غذایی |
| ۲۲ |
هنرهای تجسمی |
| ۲۳ |
صنایع دستی(چوب‘فلز‘سفال‘چاپ‘سنگ‘شیشه‘چرم) |
| ۲۴ |
خدمات تغذیه ای |
| ۲۵ |
حمل و نقل زمینی |
| ۲۶ |
معماری |
| ۲۷ |
الکترونیک |
| ۲۸ |
کشاورزی (امور دامی و آبزیان) |
| ۲۹ |
اموراداری |
| ۳۰ |
امور دام و ماکیان |
| ۳۱ |
ساختمان |
| ۳۲ |
هنرهای تزئینی |
| ۳۳ |
مراقبت زیبایی |
| ۳۴ |
صنایع دستی(طلا و جواهرسازی) |
| ۳۵ |
حمل ونقل |
| ۳۶ |
هتلداری |
| ۳۷ |
گردشگری |
| ۳۸ |
فناوری سلامت، طب ایرانی و گیاهان دارویی |
| ۳۹ |
هنرهای نمایشی |
| ۴۰ |
کشاورزی (ماشین آلات) |
| ۴۱ |
معدن |
| ۴۲ |
سرامیک |
| ۴۳ |
صنایع شیمیایی |
| ۴۴ |
صنایع فلزی |
| ۴۵ |
گیاهان دارویی و داروهای گیاهی |
| ۴۶ |
فناوری انرژی های نو و تجدید پذیر |
| ۴۷ |
صنایع نساجی |
| ۴۸ |
تکنولوژی فرهنگی |
| ۴۹ |
فناوری نرم و فرهنگی |
| ۵۰ |
متالورژی |
| ۵۱ |
فناوری ارتباطات |
| ۵۲ |
کشاورزی ( باغی- زراعی) |
| ۵۳ |
فناوری محیط زیست |
| ۵۴ |
امور شیلات و آبزی پروری |
| ۵۵ |
صنایع چاپ |
| ۵۶ |
صنایع دریایی |
| ۵۷ |
زیست فناوری |
| ۵۸ |
صنایع رنگ |
| ۵۹ |
مدیریت آب |
| ۶۰ |
صنعت ورزش |
| ۶۱ |
صنایع کاغذ |
| ۶۲ |
منابع طبیعی(جنگل، مرتع، آبخیز، بیابان) |
| ۶۳ |
فناوری نانو |
| ۶۴ |
صنایع هوایی و هوانوردی |
حرفه‌های آموزشی رایگان کدامند؟
هر یک از گروه‌های آموزشی مذکور شامل چندین حرفه آموزشی هستند که در مجموع در ۲۹۰۰ حرفه تقسیم بندی می‌شوند؛ متقاضی به تناسب علاقه خود می‌تواند نسبت به ثبت نام در همان حرفه اقدام کند تا پس از پایان دوره خود را برای ورود به بازار کار آماده کند.
بر اساس این گزارش در ۹ ماهه سال جاری ۷۴۶ هزار و ۶۳۰ کارآموز در ۲۹۰۰ حرفه آموزشی، ثبت نام کردند که متقاضیان می‌توانند فهرست ۲۹۰۰ «حرفه» آموزشی ذیل ۶۴ گروه «آموزشی» مذکور را از اینجا مشاهده کنند.