خبرگزاری مهر - گروه بین الملل : نظریه پردازان روابط بین الملل با طرح نظریه نهادگرایی بین المللی، سازمان هایی مانند ناتو را تسری و گسترش روابط بازیگران دولتی و غیر دولتی در سطحی وسیع می دانند.

 به گزارش مهر، نهاد گرایی بین المللی هم از ادبیات رژیم های بین المللی و هم از نهادگرایی نئولیبرال بهره می جوید. رابرت کوهن نهادهارا اینگونه توصیف می کند: مجموعه ای از قواعد و هنجارها که در مکان و زمان قابل تشخیص هستند. وی رژیم ها را نیزنهادهای خاصی که در بردارنده بازیگران دولتی وفرادولتی و برای مسایل ویژه در روابط بین الملل هستند،می داند

نهادگرایان دولت را به عنوان نماینده مشروع جامعه فرض می کنند که بازیگران غیر دولتی نیز تابع آنها هستند.

آنها معتقدند زمینه های ایجادهمگرایی در سطح منطقه ای و جهانی رو به گسترش است به همین جهت حفظ نهادهای گذشته، آسان تر از ایجاد نهاد های جدید است چرا که هر نهاد جدیدی جدا از وجود شرایط مناسب، نیازمند برنامه ریزی و مذاکره است. با این وصف یکی از ویژگی های متغیر هر رژیم بین المللی نهادینه سازی آن است.

 ناتو به عنوان یک نهاد بر محور تعهد بازدارندگی گسترش یافته آمریکا، دفاع پیشتاز دراروپا، همزیستی سیاسی با اتحاد جماهیر شوروی سابق و سپس روسیه و تعهدات عظیم نظامی آمریکا استوار است که همه اینها بر اساس یک چارچوب تصمیم گیری به دقت هماهنگی شده هدایت می شوند.

روابط پیچیده ناتو با اعضایش وتراکم سازمانی وموضوعی این سازمان، آن را به وسیله ای مناسب برای کاربرد تئوری نهاد گرایی بین المللی تبدیل کرده است.

یک نکته کلیدی در ادبیات نهادگرایی این است که رژیم ها مزایای بسیاری برای اعضا خود در بر دارند که ممکن است از مقصود ابتدایی نیز دوام بیشتری پیدا کنند. رژیم ها خواه از سوی یک قدرت مسلط ایجاد شوند خواه در نتیجه تلاش خود کشورها بر اساس مزایای همکاری دسته جمعی، هزینه های تعاملی اعضا را کاهش می دهند.

در نهادها و رژیم ها اعضا معمولا این نکته را در می یابند که حفظ رژیم ها نسبت به ایجاد یک رژیم جدید هزینه کمتری دارد و به تلاش های مشترک اعضایش از طریق ظهور انتظارات جدید وایجاد سازوکارهایی خاص کمک می کند.

 با عضویت در نهادهای بین المللی، نیاز به روابط امنیتی کاهش می یابد. از این رو وضعیت هایی که به تشکیل یک نهاد منجر می شود می تواند به سبب مزایایی که فراهم می کند تداوم یابد. بنابراین طبق تئوری نهادگرایی بین المللی، ما باید به جای پایان یافتن ماموریت ناتو بعد از فروپاشی شوروی انتظار داشته باشیم این سازمان اعلام پیروزی کرده و به سمت ایجاد نهادها و جهت گیری های جدید حرکت کند و از رویه های موجود و تجارب گذشته درجهت برخورد با مشکلات آتی بهره جوید.

ایجاد شورای همکاری آتلانتیک شمالی و برنامه مشارکت برای صلح ناتو و قائل شدن کارکردهای جدید برای ناتو نظیر مدیریت بحران، عملیات حفظ صلح دراین راستا ارزیابی می شود.