شیراز- در میان آثار متعدد دفاع مقدس هفدهمین جشنواره فیلم فجر، «سرو زیر آب» به اعتقاد یک کارشناس و فعال ادبی جایگاه ویژه ای دارد و لایه‌های پنهانی معنا، مخاطب را حتی بعد از فیلم درگیر می‌کند.

یک کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی با پیشینه مستندسازی در گفت و گو با خبرنگار مهر، پیرامون فیلم «سرو زیر آب» که در هفدهمین جشنواره فیلم فجر شیراز اکران شد افزود: خوشبختانه این فیلم باعث شد راضی از سینما بیرون بیایم، این رضایت دلیل‌های زیادی داشت که اول از همه در بین این همه ژانر تکراری جشنواره‌ امسال، این فیلم توانست ثابت کند حتی اگر ژانری تحمیلی برای ساخت فیلم پیش روی کارگردان و عواملش قرار بگیرد، باز هم می شود طوری با آن برخورد کرد که لااقل ماهیت سینما و هنر زیر سوال نرود.

زهرا نادری که پیشینه نویسندگی در رسانه ملی هم دارد، می گوید: در واقع شاید مسائل متعددی که خصوصی شدن سینما و البته تبدیل شدنش به یک هنر- صنعتِ پردرآمد را به تعویق انداخت و روز به روز آن را وابسته به بودجه‌ ارگانهای دولتی کرد؛ وضع را به اینجا کشاند که در بین چند دَه اثر سینمایی در جشنواره‌ یک سال، شاهد بیشترین ژانر جنگ(دفاع مقدس) البته که تکریم دفاع مقدس و نه فیلم ضدجنگ باشیم.

نادری با اشاره به فیلم «سرو زیر آب» بر این باور است: به نظرم همه‌ این مقدمه‌چینی‌ها لازم بود که عنوان کنم،‌ من در طول جشنواره فجر واقعا فیلمی درخور در ژانر جنگ دیدم. این ژانر هم مثل همه‌ ژانرهایی که وجودشان برای یک سینما واجب است، آرمانهایی را دنبال می کند؛ سینمای جنگ که آرمان والای آن، همانا بازتاب درد و رنج‌ها و پیامدهای ناگواری است که جنگ به انسانها تحمیل می کند.

این دبیر ادبیات فارسی که پی گیر سینما هم هست در عین حال عنوان می کند: فیلمِ «سرو زیرآب» فیلمنامه‌ای منسجم دارد؛ درونمایه، شخصیت‌پردازی و تعلیق را خوب از کار درآورده‌ و لایه‌های پنهانی معنا، مخاطب را حتی بعد از فیلم هم درگیر خودش می‌کند.

او می افزاید: روایت گمشده‌هایی که مفهوم زمان و مکان را در هم‌ می تنند و مخاطب را با بحران سرگشتگی میان هویت زمینی و فرازمینی شان سردرگم می‌کنند.

این نمایشنامه و داستان نویس ادامه می دهد: جذابترین اسم در میان عوامل(پیش از تماشای فیلم) علیرضا زرین‌دست در مقام مدیر فیلمبرداری بود که هرکسی را برای کشف قابهای تازه در سینمای این ژانر کنجکاو می‌کرد و حقا که این انتظار بی‌ثمر نبود و زیباترین قابها و نماهای ممکن چشم به راه منِ مخاطب بود.

نادری می افزاید: ما در این فیلم، با هوشمندی فیلمنامه‌نویس، کارگردان و البته مدیر فیلمبرداری شاهد تقابل اقلیمها و فضاها بودیم؛ فضای کاملا بسته و بی‌روحِ شناسایی اجساد و هویت شهدا در مقابل فضاهای خوش رنگ و لعاب طبیعت، تقابل سرسبزی منطقه‌ کوهستانی لرستان در برابر خشکسالِ کویر، تقابل ادیان و تقابل دیدگاههاست.

او اضافه می کند: جالبترین نکته بعد از روایت متفاوت فیلم از جنگ، پرداختن به ادیان باستانی ایران و اسطوره‌های متناسب با آن است؛ ما با دو خاندان متفاوت روبروییم؛ طایفه‌ای مسلمان در لرستان و خاندانی زردشتی در یزد(تفت)، که اولی به سنتها پای بند و دومی به مراسم مذهبی(برخلاف ذهنیت عمومی ما) و این دو، در عین تفاوت، دلیلی مشترک برای درک متقابلِ همدیگه دارند و هموطن بودن در قالب انسان بودن شان است.

نادری که از پایان‌نامه‌ کارشناسی ارشد خویش با عنوان «بررسی سیاوش‌خوانی بهرام بیضایی و سنجش آن با روایت شاهنامه» به تازگی دفاع کرده معتقد است که پرداختن به اسطوره از ویژگی های فیلم یادشده به شمار می رود؛ کافیست به اسم شهید گمشده‌ زردشتی دقت کنیم «سیاوش» که در اسطوره‌های ما بی‌گناه جان می‌بازد و رویای صلح رو به گور می‌برد، همینطور عنوان فیلم «سرو» که در سکانس‌های پایانی فیلم از زیر آب بیرون می آید (با ابزارهای تکنولوژیک و مدرن) و بدون اینکه ریشه‌هایش اسیر خاک باشند، سفری را در راههای پرپیچ و خم که به ابرها(ابهام) می‌پیوندد، آغاز می‌کند.

او بر این باور است که محمدعلی باشه‌آهنگر در مقام کارگردان «سرو زیر آب» بیشتر گره‌افکنی‌هایش در طول روایت را، به موقع بازمی کند و در ذهن مخاطب به جای چه‌ای، چیستی و چرایی‌هارا بارور می‌کند؛ برای این فیلم (به یقین من البته) باید منتظر نامزدیهای زیادی در بخش فیلمنامه، کارگردانی، فیلمبرداری و بازیگری و... باشیم.

به گزارش خبرنگار مهر، در ادامه هفدهمین جشنواره فیلم فجر شیراز، سرو زیر آب یک شنبه ۲۲ بهمن ماه جاری در ساعت ۲۱ تالار حافظ اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی بار دیگر روی پرده خواهد رفت. این در حالیست که شنبه ۲۱ بهمن فیلم های مصادره، امیر، چهارراه استانبول، لاتاری، دارکوب و تنگه ابوقریب در جدول اکران قرار دارند.