به گزارش خبرنگار مهر، امروز مناظره ای از شبکه اول سیما با حضور علی زرافشان معاون آموزش متوسطه آموزش و پرورش و کوروش فتحی استاد دانشگاه به عنوان موافقان طرح «حذف آزمون در دوره ابتدایی و ورودی مدارس سمپاد و نمونه دولتی» که عملا به حذف این مدارس در متوسطه اول می انجامد و الهام یاوری و صالحی به عنوان مخالفان طرح که هر دو عضو تیم تدوین سند راهبردی کشور در امور نخبگان و استاد دانشگاه برگزار شد. این مناظره به خودی خود نشان از توجه رسانه ملی به امر آموزش دارد اما آشفتگی در اجرای این مناظره و گذشتن بیشتر وقت مناظره، به مجادله، این برنامه را در نهایت به برنامه ای بدون نتیجه گیری خاص تبدیل کرد. تنها در بخش نظر سنجی با موضوع «موافق ارائه امکانات به نخبگان هستید یا خبر» مشخص شد که ۶۷ درصد کسانی که در این نظرسنجی شرکت کردند با این کار موافق و ۳۳ درصد مخالف هستند.
در این برنامه ابتدا زرافشان گفت: آموزش و پرورش خود را موظف به پاسخ گویی به دانش آموزان با نیازهای خاص می داند. هدف ما هم در مصوبه اخیر، حذف مدارس استعداد برتر یا نادیده گرفتن آنها نیست بلکه هدف، حذف آزمون است. این تصمیم هم به دلیل آسیب های جدی که آنها در دوران کودکی می بینند گرفته شده است. آموزش ابتدایی ما از مسئله اصلی اش که باید رشد اجتماعی باشد فاصله گرفته است.
در ادامه الهام یاوری عضو تیم تدوین سند راهبردی کشور در امور نخبگان و استاد دانشگاه گفت: بیایید در ابتدا فرض کنیم این تصمیم، تصمیم خوبی است. این تصمیم رمانی اعلام شد که خانواده ها و دانش آموزان پایه ششمی یکسال وقت و پول صرف این شرکت در این آزمون کرده بودند و دو ماه مانده به آزمون پس از صرف هزینه و وقت برای پذیرش در آزمون متوجه شدند که مدارس خاص امسال پذیرش ندارند و باید به جای حضور در یک یا دو آزمون سراسری بروند در انواع آزمون مدارس خاص شرکت کنند و این باعث بلاتکلیفی و استرس آنها شده است.
وی ادامه داد: دبیرکل شورای آموزش عالی آموزش و پرورش در مرداد امسال گفتند آیین نامه استعدادهای درخشان تدوین شده است و این اتفاق بعد از برگزاری ۱۳ جلسه در شورای عالی آموزش و پرورش صورت گرفت و ۴ جلسه هم طرح در صحن علنی مجلس بررسی شد و حالا بدون هیچ پشتوانه ای در برگزاری جلسات چنین مصوبه ای می دهند. مهم ترین عاملی که مانع برگشت افرادی که به عنوان نخبه از کشور رفته اند می شود جدی گرفته نشدن و موقعیت نداشتن در کشور است.
در ادامه کوروش فتحی استاد دانشگاه که به عنوان موافق طرح سخن می گفت بیان کرد: ما موافق هستیم هم از تیزهوش باید حمایت شود و هم از کم هوش اما در استراتژی آن تفاوت وجود دارد. برای پاسخ به این سوال که آیا باید به افراد باهوش و سرآمد خدمات ویژه ارائه شود، ۱۳ استراتژی بزرگ ایجاد شده است. یکی از آنها جداسازی است. الان در دنیا به سمت بحث تلفیق رفته اند.
وی ادامه داد: در سنی که هنوز هویت بچه ها شکل نگرفته است و نمی توانند فشارها را تحمل کنند باید آنها به صورت ترکیبی کنار یکدیگر بنشینند و بعد از پایه دهم به گروه های خاص تفکیک شوند.
صالحی عضو تیم تدوین سند راهبردی کشور در امور نخبگان و استاد دانشگاه و از مخالفان طرح نیز در ادامه بیان کرد: ما بیشتر از منتقد متعجب هستیم. وقتی ریشه را می زنید و می گویید ساقه سر جای خود می ماند مشخص است ساقه خشک می شود. این مصوبه مشکل محتوایی و شکلی دارد و با سندهای بالا دستی در تضاد است. در ۱۵ سال اخیر ابتدا سمپاد محدود شد و از سازمان به مرکز تبدیل شد؛ ما هم با شیوه آزمون های استرس زا مخالفیم اما این مصوبه با اسناد بالادستی مغایرت دارد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود نیز خطاب به معاون آموزش متوسطه آموزش و پرورش پرسید: طرح شهاب سال ها قبل مصوب شد و آنوزش و پرورش بگوید طرح شهاب در این سال ها چه کار کرده و چرا نتوانسته یک دیتیل در اختیار بگذارد که بتوان برای مدارس سمپاد از آن طریق پذیرش کرد؟
زرافشان در بخش های دیگری از صحبت های خود در این مناظره اظهار کرد: ۱۶۰ نماینده مجلس به رئیس جمهور نامه نوشتند و در آن نامه به مشکل برگزاری صرفا آزمون کتبی برای شناسایی نخبگان و نگرانی اولیا و صرف هزینه برای حضور دانش آموزان در مدارس سمپاد تأکید کردند. اجماع حرف ها نیز در این جلسه این است که روش آزمون برای شناسایی استعدادهای برتر، روش غلطی است.
وی در خصوص روش های جایگزین به جای سمپاد گفت: ۳ جلسه بحث بر سر این بود که روش های جایگزین چه باشد که جز طرح شهاب، ۲ روش درون مدرسه ای و برون مدرسه ای مطرح شد.
زرافشان ادامه داد: در روش درون مدرسه ای، غنی سازی است و برون مدرسه ای نیز مثل مسابقات، جشنواره ها و نمایشگاه ها است. مثلا جشنواره های جابربن حیان، نوجوان و جوان خوارزمی، مسیر شناسایی استعدادهاست.
معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش گفت: ما به خاطر ۱۵ هزار دانش آموز، ۷.۵ میلیون دانش آموز را در یک ماراتن سخت وارد می کردیم؛ البته به دنبال روش جایگزین برای آزمون سمپاد بودیم اما چون جمعیت ۲۰۰ هزار نفری بود، روش جایگزین وجود نداشت و راه های دیگر را برای شناسایی استعدادها انتخاب کردیم.
یاوری نیز در بخش دیگر این مناظره گفت: ما کشوری هستیم که مردم در همه سطوحش دچار استرس هستند اما هیچ مطالعه علمی در خصوص میزان استرس بر اثر آزمون سمپاد صورت نگرفته اس؛ من به عنوان کسی که دکترای علم اقتصاد دارد می گویم که چیزی که باعث استرس می شود رقابت است و رقابت به دلیل نبود امکانات کافی آموزشی به وجود می آید. وقتی مدارس سمپاد و نمونه دولتی حذف می شود عملا امکاناتی را حذف می کنید و تعادل عرضه و تقاضا بیشتر به هم می ریزد. در نتیجه این رقابت به سمت مدارس خاص که هیچ نظارتی بر آزمون آنها نیست کشیده می شود.
یاوری عنوان کرد: آخرین تحقیقی که آقای کاظمی حقیقی پیرامون سمپاد با سفارش شورای عالی آموزش و پرورش انجام دادند نشان می دهد ۴۶ کشور یعنی ۶۰ درصد کشورها از روش تفکیکی هم در بخش استعدادهای درخشان استفاده می کنند و هیچ کشوری نبوده که ازشکل تفکیک به سمت تلفیق برود. ما هم با آزمون مخالفیم اما فکر می کنیم روش های جایگزینی برای شناسایی تیزهوشان وجود دارد.
صالحی نیز در بخش های متنوع این برنامه بیان کرد: چرا در سه سالی که طرح شهاب در سه پایه تحصیلی به صورت آزمایشی اجرا شده است اطلاعات اجرای آن برای آنالیز بیرون نیامده است؟ با حذف مدارس سمپاد عملا می گوید افرادی که پولدار هستند برای آموزش با کیفیت بروند مدارس غیردولتی و فردی که پول ندارند تا آخر عمرت استرس داشته باش!
عضو تیم تدوین سند راهبردی کشور در امور نخبگان اضافه کرد: از ۵۰ نفر مدال آور رشته ریاضی، ۳۱ نفر یا به عبارتی ۶۰ درصد سمپادی هستند که از بین سمپادی ها ۴۲ درصد در کشور حضور دارند و کشور را ترک نکرده اند.
وی تصریح کردمی توانستیم بدون آزمون و با مکانیسم دیگری دانش آموزان تیزهوش را جذب کنیم، فضای ورود به مدارس سمپاد می تواند به گونه ای تنظیم شود که باعث پاک شدن صورت مسئله و حذف مدارس سمپاد نشود.
فتحی نیز در این مناظره تصریح کرد: در بحث جداسازی یکی از مشکلاتی که ایجاد می شود، فشارهای عصبی است که ما شاهدش هستیم. مدارس ما امروزه در فشار آزمون هاست و فرصتی برای تعلیم و تربیت ندارد. اینکه می گویند افراد پولدار بچه هایشان را به غیر انتفاعی می فرستند غلط است ما افرادی را داریم که مسافر کشی می کنند تا پول این مدارس را تهیه کنند. مهم این است هویت دانش آموز هنوز شکل نگرفته ما او را می فرستیم مدرسه متفاوت و نمی گذاریم همه کنار هم تحصیل کنند. مدارس سمپاد بچه ها را جدا می کند و آنجا نه سرگرمی هست و نه روش های تربیتی که مد نظر آموزش و پرورش است.