آیت الله رشاد گفت: فقه در هندسه علم دینی جایگاه رفیعی دارد.فقه متعارف که معین کننده تکلیف مکلفان است حاصل یک فرآیند نظریه پردازانه است.

به گزارش خبرگزاری مهر، جلسه ۱۰۰ شورای علمی راهبردی هیئت حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست آیت‌الله علی‌اکبر رشاد در محل پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.در این جلسه که بحث و بررسی پیرامون «چیستی و فرآیند نظریه‌پردازی در علوم نقلی» اختصاص داشت، آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست در این زمینه طی سخنانی گفت: علوم نقلی شامل فقه، اصول فقه، علم حدیث، علوم قرآنی و... است.

وی افزود: ولی هنگامی‌که دقیق‌تر به موضوع نگاه شود مثلاً در علم اصول فقه موارد عقلی و تجربی زیادی مشاهده می‌کنیم. بنابراین تفکیک کامل علوم نقلی از عقلی یک کار غیرمقدور است و باید تعاریف جدیدی در این زمینه ارائه شود.اصول فقه محتاج نظریه‌پردازی، با توجه به موضوعات نوین هستند.

اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی در این زمینه به بیان نظرات و پیشنهادهای خود پرداختند؛ که اهم آن به شرح ذیل است: توجه به تفاوت در روش‌شناسی در علوم نقلی و عقلی، مجاز بودن نظریه‌پردازی متفاوت با آرای فقهی مشهور، تشابه و تفاوت در نظریه‌پردازی فقهی با سایر علوم نقلی، امکان تولید قواعد فقهی جدید با توجه به مسائل مستحدثه.

آیت‌الله علی‌اکبر رشاد هم در این زمینه گفت: نظریه در حوزه علوم نقلی، نظریه در سایر علوم تشابهات فراوانی دارد و برخی تفاوت‌ها جزئی هستند.عناصر جوهری و بنیادین نظریه در همه حوزه‌های علمی و معرفتی یکسان و مشترک هستند ولی در هر علمی عرضیات وجود دارند که تفاوت‌ها را شکل می‌دهند.فی‌المثل اصول فقه و فقه علم نقلی صرف نیستند درحالی‌که مشحون از مباحث عقلی هستند.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: فقه در هندسه علم دینی جایگاه رفیعی دارد.فقه متعارف که معین کننده تکلیف مکلفان است حاصل یک فرآیند نظریه پردازانه است. بسیاری از قواعد فقهی و اصول عملی دارای مبانی معرفت‌شناسی هستند.

حجت الاسلام خسروپناه نیز گفت: جلساتی که درباره چیستی،چگونگی و شیوه های نظریه پردازی در علوم مختلف در حال برگزاری است باید ادامه پیدا کند و در جلسه بعدی انشاله بحث نظریه پردازی در علوم رفتاری مطرح شود.