عرفان قانعی فرد که در کارنامه خود ترجمه و تدوین 4 کتاب درباره کردها را دارد ، در گفتگو با خبرنگارمهر، گفت : در تابستان 79 درد زایمان ملت را ترجمه کردم و قبل از آن هم خاطرات یک رعیت کرد را ، و در بهار 80 در حصار میله ها را و در سال 81-82 در لابلای کارهایم مافیای قدرت را در دست گرفتم که در سال80 دو کتاب درد زایمان ملت و در حصار میله ها به صورت جداگانه منتشر شد ، از سال 82 هم به صورت یک جلدی منتشر شد، که در سال 84 هم چاپ سوم آن عرضه شد ، اما انتشارخاطرات یک رعیت کرد با وجود مجوز وزارت ارشاد ، با 6 سال تاخیر روبرو شد و دریغا که در بهار 81 ، روناک یاسین دیده از جهان فرو بست و نتوانستم به وی کتابش را نشان دهم ، عین ماجرای رسالت مترجم که محمد قاضی را از دست دادم .
وی با تاکید بر لزوم شناخت نویسنده و مولف از تاریخ یا شخصیت هایی که درباره آنها قلمفرسایی می کند ، گفت : جامعه کتابخوان در عین اینکه به دنبال حرف تازه است ، به دایره شناخت و اطلاعات مولف نیز اهمیت می دهد .
وی با اشاره به کتاب « بیشه ها و رازها » که داستان زندگی مردم کرد را در ترکیه و عراق روایت می کند ، یادآور شد : « بیشه ها و رازها » را ابراهیم احمد - نویسنده فقید کرد عراقی و پدر همسرجلال طالبانی - و مری سنرز آنا برونی – عکاس و محقق آمریکایی - نوشته اند .
قانعی فرد در معرفی ابراهیم احمد توضیح داد : ابراهیم احمد در سال 1914 در شهر سلیمانیه عراق متولد شد و تحصیلات خود را در رشته حقوق در دانشگاه بغداد به پایان رسانید . احمد فعالیت های فرهنگی و اجتماعی فراوانی را در کردستان عراق داشت و در ادبیات و تاریخ معاصر کردستان ، چهره ای مشهور و صاحب نفوذ به شمار می رود ، وی در سال 1940 این رمان بسیار زیبا را تحت تاثیر اصول ریالیسم اجتماعی به رشته تحریر در آورد. این ادیب و محقق کرد سالهای اخر عمر خود را در لندن گذرانید و آخرین اثرش " خار و گل " است .
بخش اول این رمان در سال 1357 توسط محمد قاضی و احمد قاضی یک بار توسط نشر آگاه ، انتشار یافته بود ، اما ترجمه کامل قانعی فرد به همراه رمان دوم " در حصار میله ها " تا امروز به سه چاپ رسیده است و هر بار در کردستان عراق و ایران ، با استقبال علاقمندان روبرو شده است .
در سال 1380 بنا با ارتباط نزدیکم با استاد مظهر خالقی - با جناق جلال طالبانی - زمینه آشنایی با گلاویژ احمد ، همسر ابراهیم احمد ، فراهم شد که وی نیز از نویسندگان معاصر کردستان عراق محسوب می شود و از عمده آثار وی می توان به رمانهای " جمهوری در کوهستان ، دنیا یک جنگل است ، بهار و پاییز یک زن " اشاره کرد که هر سه کتاب در حال آماده سازی جهت انتشار است.
در زمستان 1384 برای نخستین بار کتاب "خاطرات یک رعیت کرد" به همراه دست نوشته ها و یادداشت های پراکنده این اسطوره شناس فقید در ایرلند , توسط "عرفان قانعی فرد" در سال 1380 به فارسی برگردانده شده است. ، کتاب "رزان، خاطرات یک رعیت کرد" نوشته "روناک یاسین" در 266 صفحه ، شمارگان 1250 نسخه و با قیمت 2950 تومان توسط نشر مترجم در سال 1384 منتشر شد و در ایران و عراق با استقبال کردها روبرو شد و هم اکنون درزمستان 1385مراحل نهایی چاپ سوم را می گذراند ، " روناک یاسین" از بزرگترین منتقدان ادبی ، زبان شناسان و اسطوره شناسان ایرانی بود ، اما در میان مردمان سرزمینش ناشناخته بود .
به گفته مولف ، "روناک یاسین" در 30 جولای سال 1920 در یکی از روستاهای اطراف مریوان متولد شد ، پس از مهاجرت به عراق , تحصیلات خود را در دانشگاه بغداد در رشته علوم تربیتی ادامه و پس از آن راهی دانشگاه بیروت شد . "یاسین"، سال 1949 وارد دانشگاه الزهرا مصر شد . وی ، سال 1953 دارای کرسی در دانشگاه سوئد شد . سپس در دانشگاه مسکو به تحصیل در رشته جامعه شناسی و تاریخ پرداخت .
تحقیق در زمینه اسطوره شناسی در مصر، سوریه و چین فعالیت "یاسین" در فاصله سال 1965 تا 1967 بود. وی سپس برای تدریس به دانشگاه هاروارد آمریکا رفت، در آنجا به تدریس اسطورهشناسی پرداخت ،سال 1969 "یاسین" به همراه "ساموئل بکت " و رماننویس ایرلندی و برنده جایزه نوبل، جلسات نقد ادبی درام های تمثیلی را برگزار کرد و سال 1972 کاندیدای جایزه ادبی پولیتزر شد .
مولف رمان "ژانی گل " یادآور شد : روناک یاسین" 30 سال در رشته های زبان و ادبیات انگلیسی، فرانسه ، لاتین، روسی , زبان شناسی و اسطوره شناسی به تدریس در دانشگاه های معتبر پرداخت . از جمله آثار این نویسنده و محقق کرد می توان به 110 مقاله ادبی و تحلیلی در تحقیق اسطوره شناسی ، مجموعه نقد ادبی ، بررسی اسطوره ها از مصر تا چین ، داستان روایتی ، خاطرات یک رعیت کرد و مجموعه مقالات انتقادی مافیای قدرت و دفن دموکراسی اشاره کرد . او بنا به آشنایی اش با بزرگانی چون "ساموئل بکت " در گفتار و نوشتارش ، محرومیت و درماندگی انسانها را تصویر می کرد . انعکاس این گفته را می توان در داستان خاطرات یک رعیت کرد و مافیای قدرت مشاهده کرد .
این نویسنده غربت گزیده که تصویر او قبل از مرگش بر جلد آخرین شماره مجله نیویورک تا غیره نقش بسته، سال 1972 همان سال که کاندید جایزه پولتیزر بود برای اولین بار به کردستان عراق باز میگردد و به رسم جایزه یک سال زندانی میشود . " یاسین" در طول 78 سال زندگی در غربت البته به زعم ما، دوبار ایران می آید، یک بار سال 1350 برای سخنرانی در دانشگاه پهلوی سابق و یک بار هم سال 1366 به دعوت سازمان ایران شناسی , ولی با این وجود یادمان نرود او ایرانی بود .
" یاسین" پس از 82 سال تلاش و فراگیری زبان و تاریخ کشورهای گوناگون , در بامداد روز شنبه 13 آوریل سال 2002 به علت سکته مغزی در سن 82 سالگی در بیمارستان جان هاپکینز واشنگتن درگذشت . لازم به ذکر است ، به تازگی برای نخستین بار کتاب "یک رعیت کرد" به همراه دست نوشتهها و یادداشت های پراکنده وی در ایرلند ، توسط من به فارسی برگردانده شده است .
مترجم مرگ دستفروش ، درباره نحوه آشنایی اش با "روناک یاسین" گفت : من "روناک یاسین" را اولین بار در دوبلین در جلسه ای که قرار بود مقاله ای را ارائه بدهم دیدم ، پس از آشنایی هر روز مسافتی طی می کردم تا به دیدارش بروم و او بدون هیچ هراس و ابایی لب به سخن می گشود و گویی دیگر کسی برایش مهم نبود ، پس از چندی که به دیدارش می رفتم او را با دریایی از آن خاطرات رها کردم و پس از ترجمه بخشهایی از نوشتار پاره پاره و آشفته او، گفتار ضبط شده او را ترجمه کردم و این گفتارها گاه به زبان انگلیسی ، گاه به فرانسه و ندرتا به زبان کردی بود .
قانعی فرد درپایان اظهار داشت : در ترجمه "خاطرات یک رعیت کرد" سعی کردم تا کمال امانت را حفظ کنم ، زیرا به تفکر او عشق می ورزیدم . جنبه های صور خیالی او، رنگ و بوی جنبش و حماسه و سراسر آزاد اندیشی اش را دوست داشتم ، " یاسین" با زبانی بسیار عامیانه و ساده خاطرات و صحنه هایی را از زاویه دید یک نفر رعیت به نام "محمود" باز می کند ، خاطراتی که شاید حکایت حال و روز بسیاری از رعایای کرد باشد . شاید اولین نفری باشم که به گونه ای جسورانه "روناک یاسین" را به جامعه کتابخوان ایران و کردها شناساندم و آن شاید صرفا به خاطر خاطرات خوب و خوشی است که با او در دوبلین داشتم .
کتاب " رزان ، خاطرات یک رعیت کرد" نوشته " روناک یاسین" و ترجمه " دکترعرفان قانعی فرد " در 266 صفحه ، شمارگان 1250 نسخه و با قیمت 2950 تومان توسط نشرمترجم منتشر شده است .