علی آزادگان کارشناس نجوم در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص تحویل سال نو از دیدگاه نجوم گفت: لحظه تحویل امسال ( ۱۳۹۷ خورشیدی ) ساعت ۱۹:۴۵:۲۸ روز سه شنبه ۲۹ اسفند ماه ۱۳۹۶ است.
وی با تاکید بر اینکه تقویم هجری شمسی دقیق ترین تقویم جهان است، خاطر نشان کرد: این تقویم میراث حکیم عمر خیام و بسیاری از منجمان و دانشمندان دیگر است که در طول قرنها آن را مراقبت کرده و توسعه داده اند.
آزادگان بیان داشت: لحظه تحویل سال هجری خورشیدی برابر با لحظه آغاز بهار یا اعتدال بهاری است و همیشه آغاز سال جدید کمتر از ۱۲ ساعت از این لحظه فاصله دارد.
وی با اشاره به اتفاقات نجومی که در آسمان برای اعتدال بهاری رخ می دهد، افزود: زمانی که خورشید حین حرکت خود بر روی دایرة البروج (از دید شخصی که روی زمین قرار دارد و به نظرش می رسد که خورشید به دور او می گردد) به نقطه اعتدال بهاری می رسد، سال نو شمسی تحویل می شود. در این زمان خورشید بر سر اهالی استوای زمین عمود می تابد.
به گفته این کارشناس نجوم، بعد از اعتدال بهاری، طول روز و شب تقریبا برابر می شوند، از این پس به تدریج روزها طولانی تر از شبها خواهند شد؛ در این صورت، زمین در مداری بیضی شکل (که البته خیلی به دایره نزدیک است) به دور خورشید چرخیده و همزمان به دور خود هم می چرخند. چرخش زمین به دور خود عامل ایجاد روز و شب است و گردش زمین به دور خورشید هم فصلها را ایجاد می کند.
وی با بیان اینکه از دید ما که روی زمین قرار داریم چرخش زمین به دور خود باعث می شود خورشید در هر شبانه روز یک بار دور ما بچرخد، اظهار کرد: اگر با دقت بیشتری حرکت خورشید را در آسمان دنبال کنیم؛ گردش زمین به دور خورشید موجب می شود که علاوه بر این حرکت روزانه، خورشید حرکت ظریف دیگری هم داشته باشد که خیلی جزئی است و در طول یک سال مسیری به نام دایرة البروج را در آسمان طی می کند.
وی ادامه داد: نماد معروف این دایره همان برجهای دوازده گانه هستند که خورشید در طول سال از میان آنها می گذرد.
آزادگان با بیان اینکه در آسمان علاوه بر این دایره فرضی (دایرة البروج) دایره فرضی معروف دیگری هم به نام اِستوای سماوی وجود دارد، عنوان کرد: استوای سماوی را می توان امتداد همان استوای زمین در آسمان دانست. این دو دایره فرضی با هم اختلاف زاویه ای ۲۳.۵ درجه ای دارند و یکدیگر را در دونقطه قطع می کنند که این دو نقطه اعتدال بهاری و دیگری اعتدال پاییزی است.
رصد ۳ سیاره کوتوله
آزادگان در ادامه با اشاره به رویدادهای مهمی که قرار است در فروردین ماه رخ دهد، خاطر نشان کرد: شبهای آغازین سال ۹۷ مانند اسفند ماه ۹۶، همچنان جشنواره ای از سیاره ها و سیارکها در آسمان به پاست.
وی افزود: کمی پس از غروب خورشید در افق غربی همان جایی که خورشید غروب کرده، می توان زهره و عُطارد را کمی پایینتر از هلال ماه با چشم غیر مسلح دید. اگر تلسکوپ هم داشته باشید در همان منطقه می توانید سیاره اورانوس و سیارک «اریس» را هم رصد کرد.
این کارشناس نجوم با بیان اینکه نیمه شب با تلسکوپ می توان سه سیاره کوتوله «سرس»، «ماکه ماکه» و «هائومه ئا» را هم رویت کرد.
به گفته وی، سحرگاه ساعتی قبل از طلوع خورشید در افق شرقی می توان سیاره های مشتری، مریخ، زحل را با چشم غیر مسلح و پلوتو را با تلسکوپی مناسب یافت.این جمع سیاره ها تا مدتها مهمان آسمان خواهند بود.
وی با بیان اینکه علاوه بر اینها پنجشنبه دوم فروردین فرصتی خواهد بود تا هلال ماه را در میان ستاره های زیبای خوشه «قلائص» ببینیم؛ اگر در این روز یک ساعت پس از غروب به آسمان نگاه کنیم، در افق غربی ماه را در میان ستاره های ریز و درشت این خوشه می بینیم که البته پرنورترین ستاره در کنار ماه ستاره دبران است.
وی ادامه داد: با کمی دقت، پایینتر از ماه می توان خوشه پروین را هم رصد کرد که این وضعیت تا ساعتی برقرار خواهد بود تا به تدریج ماه غروب کند.
این کارشناس نجوم عنوان کرد: سه شنبه هفتم فروردین هم ماه به نزدیکی خوشه کندوی عسل می رسد و کمی قبل از نیمه شب اگر ماه را در آسمان رصد کنیم، در نزدیکی سمت تاریک ماه این خوشه ستاره « M۴۴ » را می توان رصد کرد.
وی تاکید داشت: از آنجایی که اکثر ایرانی ها در روزهای عید نوروز در مسافرت هستند شاید از آسمانهای درخشان شهرها کمی دور باشند، و این می تواند فرصت خوبی باشد که آسمان تاریک واقعی را تجربه کرده و از دیدن سیارات و ستاره با دانستن نامشان لذت برد.