به گزارش خبرنگار مهر، مراسم نکوداشت استاد هرمز فرهت آهنگساز و موسیقیدان سه شنبه یازدهم اردیبهشت ماه با حضور تعدادی از هنرمندان و علاقه مندان در تالار استاد جلیل شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
لوریس چکناواریان مجری شد
لوریس چکناواریان آهنگساز و رهبر ارکستر در ابتدای این مراسم گفت: امروز برای ما افتخار بزرگی است که میزبان هنرمندی هستیم که طی سال های اخیر به دلیل تجربه و دانش بالای موسیقایی خود راهنمای خوبی برای اهالی موسیقی بوده است. امروز ما میزبان استاد هرمز فرهت هستیم که در سن ۹۰ سالگی مانند یک جوان سی و چند ساله ای می ماند و حالا بعد از سال ها به ایران آمده تا دوباره با او دیداری داشته باشیم.
وی افزود: او از جمله آهنگسازان بزرگ موسیقی ایرانی است که تحقیقات زیادی در حوزه های مختلف موسیقی داشته است. او همان آهنگساز فیلم معروف «گاو» است و امروز مقابل این هنرمند تعظیم می کنم.
چکناواریان ضمن خوشامدگویی به هرمز فرهت که بعد از سال ها دوری از کشورمان به ایران سفر کرده است، ادامه داد: امروز برای اولین بار است که من مجری یک برنامه می شوم و البته می توانم بگویم اولین مجری هستم که بدون شعر برنامه را آغاز می کنم. برای من افتخاری است که بعد از سال ها استاد هرمز فرهت را در تهران می بینیم. استاد فرهت عزیز بدانید همه کسانی که موسیقی را دنبال می کنند امروز مفتخر هستند که شما در ایران هستید.
هرمز فرهت در کنار موسیقی به دانشجویان شخصیت درس می داد
هوشنگ کامکار آهنگساز پیشکسوت نیز در این مراسم گفت: یکی از ویژگی های هنرمند، داشتن شخصیت هنری است. به عبارتی چهل درصد از نمره ای که یک آهنگساز از مخاطب دریافت می کند از همین موضوع شخصیت هنری است و استاد هرمز فرهت به ما این موضوع را درس داد. وی از جمله مدرسان صاحب نام موسیقی است که طی دوران حضورش در دانشکده هنرهای زیبا خدمات بسیار قابل توجهی را به دانشجویان رشته موسیقی انجام داد.
وی با اشاره به اینکه هرمز فرهت شاگردان بسیاری را تربیت کرده است، بیان کرد: زمانی که در آمریکا مشغول به تحصیل بودم متوجه دانش بالای پرفسور فرهت در حوزه موسیقی کلاسیک ایرانی شدم. او یکی از با شخصیت ترین هنرمندان کشورما بوده و هست که امیدوارم از این پس هم بتوانیم قدردان زحمات استاد فرهت باشیم.
خاطرات پسرعموی استاد از پرفسور موسیقی
شاهین فرهت آهنگساز پیشکسوت و پسرعمومی هرمز فرهت نیز در این مراسم گفت: من از بچگی پیگیر کارهای او بودم و حتی وقتی استاد برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت همچنان فعالیت های او را دنبال می کردم. هرمز فرهت برای من یک بت بود که موسیقی را برای اولین بار از او آموختم. این هنرمند کارهایی دارد که همیشه من را تحت تاثیر قرار داده و به نوعی می توان گفت که من را دیوانه می کرد که چطور یک هنرمند می تواند این چنین پربار در موسیقی حضور داشته باشد.
وی با ارایه توضیحاتی از دوره های مختلف فعالیت های هرمز فرهت بیان کرد: هرمز فرهت هنوز به دنیای کمپوزیسیون ایران مقروض است به همین جهت از او می خواهم دوباره بنویسد چرا که کارهای او برای ما الگو و فراموش نشدنی است. در این مجال باید از امیرمهیار تفرشی پور تشکر می کنم که بخش اعظمی از مراجعت استاد فرهت به ایران مدیون زحمت ها و تلاش های این هنرمند است.
جامعه ایرانی عزت موسیقی را فراموش نکند
در بخش دیگری از این مراسم هرمز فرهت هم ضمن قدردانی از دست اندرکاران برگزاری این برنامه گفت: حرف زدن در این مراسم برایم کار سختی است چون آن قدر به من در این مراسم لطف شده که واقعا نمی دانم چه کار کنم. به همت امیر مهیار تفرشی پور بعد از ۳۹ سال به ایران بازگشته ام و این روزها غیر از ترافیک تهران از همه چیز انرژی مثبت دریافت می کنم.
این هنرمند گفت: کار آهنگسازی هیچ وقت نمی توانست کار دایم من در عرصه موسیقی باشد چون من در عین حضورم در دانشگاه، درگیری های دیگری نیز داشتم که امیدوارم ثمربخش بوده باشد. من در این مدت هم که ایران هستم شوق و شور زیادی در بین اهالی موسیقی دیدم و افراد بسیار خوبی در موسیقی ایران پیدا شده اند و امیدوارم این هنرمندان بتوانند حضور بازتری در موسیقی داشته باشند. مساله مهم برای جامعه ایران عزت موسیقی است که در فرهنگ عظیم نوشتاری، معماری، تاریخی، فلسفی و علوم مختلف جای خود را پیدا کرده است. ما باید بپذیریم که موسیقی در ایران رشد کرده پس مهمترین کار این است که به مردم بیاموزید موسیقی فارغ از پر کردن اوقات فراغت و تفریح، هنر بسیار مهمی است.
وی در پایان تصریح کرد: متاسفانه تاریخ موسیقی ما عموما فاقد آهنگساز است که باید این را بپذیریم و باید این نقص را رفع کنیم. آفرینش موسیقی وقتی ارزش پیدا می کند که بتوانیم مکتب جدیدی در موسیقی ایران خلق کنیم.
لوریس چکناواریان در پایان برنامه ابراز امیدواری کرد تا در آینده ای نزدیک فستیوال موسیقی پرفسور هرمز فرهت در کشورمان برگزار شود.
هرمز فرهت به سال ۱۳۰۷ در تهران متولد شد. وی از دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس (UCLA) در رشته موسیقی لیسانس گرفت سپس در رشته آهنگسازی کالج میلز در رشته آهنگسازی نزد داریوس میو آموزش دید و در نهایت از یو.سی.ال. ای دکترای موسیقی شناسی دریافت کرد. این هنرمند در سال ۱۳۳۶ در طول پژوهش های خود برای دریافت دکترای موسیقی شناسی با استفاده از بورس بنیاد فورد به ایران آمد و نزد حسین صبا (سنتور) و نصرالله زرین پنجه (سه تار) با موسیقی کلاسیک ایرانی آشنا شد. او از ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۵ رییس دپارتمان موسیقی دانشگاه ترینیتی دوبلین بوده است. هرمز فرهت موسیقی تعدادی از فیلم های سینمای ایران از جمله «جنوب شهر»، «گاو»، «پستچی»، «دایره مینا» و «آرامش در حضور دیگران» را ساخته است.
پایان نامه دکترای هرمز فرهت با عنوان «مفهوم دستگاه در موسیقی ایران» در سال ۱۹۹۰ توسط انتشارات دانشگاه کمبریج در بریتانیا به چاپ رسید که از مهم ترین نوشته ها دربارهٔ موسیقی ایرانی به زبان انگلیسی است. برگردان پارسی این کتاب نیز به کوشش مهدی پورمحمد منتشر شده است.