به گزارش خبرنگار مهر، همایش «آکادمی اسلامی آلمان و ظرفیتهای بینالمللی حوزههای علمیه» گامی برای تبیین ترابط حوزه علمیه هامبورگ با حوزه علمیه مادر در جهان اسلام است. مهمترین محورهای این همایش، «فرصتها و ظرفیتهای آموزشی بلندمدت و کوتاهمدت در اروپا» و «پژوهش و تبادلات علمی فرهنگی در اروپا» عنوان شده .است.
همچنین در تبیین ضرورت برگزاری این همایش این گونه عنوان شده است: نیم قرن از تلاش راهبردی مراجع معظم تقلید با اعزام شایسته و هوشمندانه شخصیتهایی مانند آیت الله بهشتی و استاد محققی جهت معرفی اسلام اهل البیت(علیهم السلام) به هامبورگ آلمان ـ به عنوان نخستین مرکز اسلامی در غرب ـ میگذرد. در طول این سالیان، تلاشهای زیادی جهت آموزش معارف اسلامی به مسلمانان ساکن در اروپا، صورت پذیرفته است. با این همه، تربیت طلبه در قلب اروپا امری نوظهور و با اقتضائاتی ویژه قلمداد میگردد.
در حوزههای علمیه داخل منطقه اسلامی به ویژه حوزه مقدسه قم، بخشی از فرآیند تربیت طلبه خود به خود و متاثر از فضای حاکم شکل میگیرد. در حالی که طلبه در اروپا، از فضای معنوی، تربیتی، اخلاقی، حضور عالمان بزرگ و اساتید طراز اوّل و همچنین فضای سالم زندگی در یک جامعه اسلامی و بسا حتی از آموزشهای ابتدایی معارف اسلامی پیش از ورود به حوزه بهرهمند نیست. مجموعه این عوامل باعث میشود جذب طلبه و سپس رشد معنوی و علمی و نحوه به کارگیری ایشان متفاوت باشد.
در واقع، به دلیل وجود فضای ضد دینی و ضد اسلامی حاکم در اروپا، حوزه علمیه در آنجا، باید علاوه بر برنامهریزی دقیق جهت آموزش علوم دینی، به روشهای موثر تهذیبی نیز توجه جدی داشته باشد. در نتیجه، اجرای طرح گسترده فرهنگی، تربیتی و بصیرتی، با لحاظ اقتضائات حال طلاب اروپائی، از ضرورتهای این امر است. همچنین باید برنامهریزی خاصی جهت آشنایی طلاب اروپایی، با هویت امّت واحد اسلامی در بلاد مختلف و تمدن بزرگ اسلامی بر اساس گفتمان امام و رهبری صورت پذیرد.
همچنین، کارکردهای آتی طلاب اروپایی نیز باید مورد توجه جدی قرار گیرد. در پارهای از موارد دیده شده برخی طلاب اروپایی تربیت شده در قم، پس از بازگشت، نتوانستهاند جایگاه خود را به عنوان مبلغ دین، استاد معارف اسلامی یا مولد دانش دینی بدست آورند و به زندگی عادی پیش از طلبگی خود بازگشتهاند. بدین شکل با توجه به شرایط خاص زندگی در اروپا، آموزشهای مهارتی دارای تأییدیه و برخوردار از مجوز کار در آنجا و هدایت شغلی و به کارگیری نیروها در متن میدان علمی، آموزشی، پژوهشی، فرهنگی، تبلیغی و تربیتی، از بایستههای این عرصه است.
علی رغم وجود این مشکلات، باید دانست، تربیت طلبه در اروپا مزایای فراوانی نیز دارد. بسیاری از خانوادههای شیعه ساکن اروپا، تمایل ندارند تا بچههایشان در سنین زیر بیست سال، در شرایطی که دوران تحصیل خود در مدرسه را تازه به اتمام رساندهاند، خیلی از ایشان دور شده و برای طلبگی به قم بیایند. بعلاوه در بسیاری از موارد، خانوادهها به خصوص خانوادههای غیر ایرانی ذهنیت درستی از فضای ایران و تحصیل در قم نداشته، به طور طبیعی تمایل اولیه به فرستادن فرزندانشان به آنجا را ندارند. به جز مباحث خانوادگی، تفاوتهای جدی فضای قم و اروپا در حوزههای فرهنگی و آموزشی، باعث میشود تا طلابی که به یکباره در قم حاضر میشوند، کمی دچار سرگردانی شوند. تحصیل در اروپا در مقاطع ابتدائی طلبگی، باعث میشود تا با فرهنگ اسلامی و ایرانی آشنایی پیدا کرده و امکان ورود موثرتر و بهترشان در مقاطع بالاتر به مراکز علمی قم فراهم شود. همچنین برخی جوانان اروپائی که روحیات طلبگی ندارند و به هر دلیلی قصد تحصیل در علوم اسلامی را میکنند، با آشنایی با فضای طلبگی در اروپا، در صورت پشیمانی، هزینه معنوی و مادی کمتری متحمل خواهند شد.
به یقین برای تحقق امر خطیر تربیت طلبه در محیط اروپا، نقش حوزه مقدسه قم به مثابه حوزه علمیه مادر، بسیار حائز اهمیت است. لذا، بهرهمند شدن از ظرفیت عظیم این حوزه مقدسه و در رأس آن، مراجع معظم تقلید و اساتید معزّز، در امور مختلف یک ضرورت تلقی میشود.
البته، مراکز علمی- حوزوی اروپا مانند آکادمی علوم اسلامی آلمان و حوزه علمیه هامبورگ نیز میتوانند قابلیت های خود را در اعتلای علم دینی، عملی سازند. مواردی مانند ترویج دانش تولید شده در مراکز حوزوی و علمی داخلی، ترجمه کتب، مقالات و سایر مکتوبات علمی، برگزاری همایشهای علوم اسلامی در اروپا، برقراری ارتباط بین مراکز علمی قم و دانشگاهها و مراکز علمی معتبر اروپا، موضوع شناسی و تبیین و انتقال مسائل مستحدثه و شبهات مطروحه و رصد گفتمانهای جدید در ابعاد مختلف مرتبط با علوم اسلامی، از جمله اموری هستند، که توسط این مراکز قابل پیگیریاند.
در راستای تربیت طلبه اروپایی، آکادمی اسلامی آلمان، این توفیق را یافته، که پنج سال پیش، برحسب نیازهای موجود، حوزه علمیه هامبورگ را با عنایات صاحب حوزههای علمیه، امام عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، در قلب اروپای مرکزی راهاندازی کند. یکی از تمایزات جدی این حوزه علمیه با سایر مراکز آموزش معارف اسلامی در اروپا، آموزش اختصاصی هر روزه طلاب، منطبق با برنامههای آموزشی رایج در حوزههای علمیه است. فراهم کردن خوابگاه برای طلابی که از شهر های مختلف آلمان و کشورهای فرانسه، هلند، اتریش و سوئیس به این حوزه آمدهاند و همچنین، اجرای برنامههای مکرر تهذیبی با رعایت اقتضائات خاص این طلاب و تلاش در جهت تربیت نیروی انسانی موثر، از جمله اموری است که در این حوزه علمیه انجام شده است.
در حال حاضر حدود پنجاه طلبه در پایههای اول تا پنجم، در این حوزه علمیه مشغول به تحصیل هستند.
این همایش ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۷ در مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) قم باحضور فضلا، اساتید و مسئولان مرتبط با این امر برگزار خواهد شد.
در این همایش که با شرکت طلاب حوزه علمیه هامبورگ، طلاب آلمانی و اروپایی ساکن در قم اجرا میشود، پیرامون محورهای یاد شده، بحث و تبادل نظر صورت خواهد گرفت.