خبرگزاری مهر - گروه استانها: دهه شصتی ها هنوز هم به یاد دارند که پس از افطار و در تاریکی شب زنی که چادر به سرکشیده بود و سینی در دست داشت درب خانه ها را می زند و ساکنان خانه به جهت شرکت در یک کار خیر دسته جمعی مبلغی پول و یا قند و شکر و ... درون سینی زن کلید زن می گذاشتند و شادمانی در آینه ای که در سینی وجود داشت چهره خود را می نگریستند.
هنوز هم به یاد داریم که الله رمضانی ها که بچه ها قد و نیم قد بودند، درب خانه ها را می زدند و وقتی صاحب خانه درب را باز می کرد به ترتیب قد روبه روی درب می ایستادند و شعری با این مضمون می خواندند( ما از اون بالای بالا اومدیم / ما از اون صندوق اعلا اومدیم) و ... همسایه ها برای بیدار کردن یکدیگر در وقت سحر سبقت می گرفتند، اما این روزها هر چند که هنوز هم مردم شهر در گرفتن روزه همچون گذشته اند و شهر بافت مذهبی خود را حفظ کرده است اما دیگر خبری از آن آداب و رسوم نیست و این رسوم را بیشتر می توان در کتابها و صفحات رسانه ها مشاهده کرد.
مردم کرمان از جمله شهرهایی هستند که به دلیل بافت سنتی و مذهبی جامعه تا چند دهه قبل بسیاری از این رسوم را اجرا می کردند و حالا هم بسیاری از مردم از جمله احمد ایرانمنش، جامعه شناس کرمانی معتقدند مسئولان فرهنگی باید فکری برای احیاء مجدداین سنتها بیندیشند.
ایرانمش به خبرنگار مهر می گوید: بسیاری از این آداب و رسوم ریشه در همکاری دسته جمعی داشت به عنوان مثال کلید زنی و الله رمضونی سنتی برای جمع آوری ارزاق و پول برای افراد نیازمند بود اما این روزها یا اجرا نمی شود و یا اگر اجرا می شود بعضا توسط متکدیان انجام می شود.
وی افزود: در این میان مساجد و کانون های فرهنگی محله ها می توانند نقش قابل توجهی داشته باشند ضمن اینکه رسانه ها به خصوص رسانه ملی باید اجرای صحیح این رسوم را بار دیگر در جامعه زنده کنند.
این جامعه شناس افزود: هنوز هم در برخی از روستاها اطراف و یا تعداد بسیار انگشت شماری از محله های قدیمی چنین آدابی را شاهد هستیم اما متاسفانه هر سال از تعداد ساکنان محله های قدیمی کاسته می شود و آپارتمانها جای خانه های قدیمی و خشت و گلی را می گیرند.
وی بیان کرد: دستگاه های فرهنگی باید کاری کنند که این دورهمی های محله ای و جلسات مذهبی در بین مردم احیا شود زیرا از دل همین آداب و رسوم بسیاری از کارهای خیر حسنه نیز بیرون می آمد که در شرایط اقتصادی این روزها می تواند دستگیر بسیاری از خانواده فقیر باشد.
ایرانمنش افزود: بچه های نسل جدید هیچ اطلاعی از این رسوم زیبا ندارند و این درحالیست که برخی از این کارها صدها سال قدمت دارند در این میان مردم نیز باید همت کنند و در محله ها بچه ها را با چنین سنت هایی آشنا کنند.
نسل جدید از بسیاری از رسوم مردم اطلاع ندارند
بتول امینیان، کارشناس مردم شناسی میراث فرهنگی کرمان در گفتگو با مهر اظهارداشت: تمامی آداب و رسوم مردم به مناسبتهای مختلف در مرکز کرمانشانسی مستند شده و مردم می توانند برای آشنایی بیشتر به کتب موجود در این مرکز مراجعه کنند.
وی تصریح کرد: مهمترین رسوم مردم کرمان الله رمضونی و کلید زنی است در الله رمضونی گروه های پنج نفره یا بیشتر نوجوانان در شبهای ماه رمضان و بعد از افطار در ب خانه ها را می زنند و با خواندن شعرهایی که مرسوم این شب ها است طلب هدیه می کنند و در نهایت این هدایا را بین خود یا نیازمندان تقسیم می کنند.
در این رسم نیز زنی که چهره خود را با چادر پوشانده است نذر می کند که با مراجعه به درب منزل روزه داران هدایایی را جمع آوری و بین مستمندان تقسیم کند
امینیان در خصوص کلید زنی هم گفت: در این رسم نیز زنی که چهره خود را با چادر پوشانده است نذر می کند که با مراجعه به درب منزل روزه داران هدایایی را جمع اوری و بین مستمندان تقسیم کند.
وی افزود: در سینی که دست این زن ناشناس است آینه، قرآن و سرمه دان قرار گرفته است و بدون اینکه حرفی بزند با کلیدی که در دست دارد به سینی می زند و صاحب خانه نیز هدایایی را داخل سینی می گذارد.
وی به دور همی های این روزهای مردم کرمان اشاره کرد و گفت: این سنت هنوز هم در برخی از محله های قدیمی وجود دارد و مردم جهت قرآن خواندن دور هم جمع می شوند، همچنین به پخت نذری می پردازند که شامل آبگوشت، عدس پلو و شله زرد می شود و این غذاها را بین مردم به خصوص مستمندان تقسیم می کنند.
امینیان افزود: مردم اعتقاد دارند که کمک به مردم در این ماه موجب می شود برکت زندگی آن ها بیشتر شود و حتی برخی از مردم همانند امام علی(ع) روزه خود را با کمی و نمک و خرما باز می کنند.
رسومی برای کمک به فقیران و محرومان
محمد علی گلاب زاده، رییس مرکز کرمانشانسی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر می گوید: مردم کرمان آداب و رسوم مفصلی چه در قبل از ماه رمضان و چه در ماه رمضان و بعد از آن اجرا می کنند که بسیاری از آنها به فراموشی سپرده شده است.
وی بیان کرد: برگزاری مراسم های خاص و خواندن ادعیه و چاووشی خوانی و گرفتن روزه قبل از ماه رمضان کارهایی بوده که برای پیشواز این ماه انجام می شده است.
دو مراسم کلید زنی و الله رمضانی به صورت مشخص برای کمک به محرومان جامعه بود که این روزها کمتر شاهد اجرای این آداب و رسوم هستیم
وی تصریح کرد: در گذشته در شهر کرمان توپ سحری وسیله ای بوده که مردم با شکلیک آن از زمان سحر مطلع می شدند و در محله های کوچک و روستاها مردم بر طبل می کوبیدند و در مکان هایی که خانه ها دیوار مشترک داشتند مردم به اصطلاح به پی دیوار مجاور می کوبیدند تا همسایه ها بیدار شوند.
گلاب زاده ادامه داد: دو مراسم کلید زنی و الله رمضانی به صورت مشخص برای کمک به محرومان جامعه بود که این روزها کمتر شاهد اجرای این آداب و رسوم هستیم.
وی به سنت کیسه مراد اشاره کرد و بیان کرد: این کار در شب 27 ماه رمضان اجرا می شده است و رسم بود پارچه هایی را که برای دوختن لباس داشتند در ماه رمضان در مساجد برش می زدند، برپایی مراسمهای افطار دسته جمعی، صله رحم، احیا شبهای قدر از جمله دیگر مراسمهای کرمانیها در این ماه به شمار می رود.
۲۱۰۰ مبلغ و مبلغه به مناطق مختلف کرمان اعزام شدند
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان کرمان از اعزام ۲۱۰۰ نفر مبلغ و مبلغه همزمان با فرارسیدن ماه مبارک رمضان به مناطق سراسر استان کرمان خبر داد.
حجت‌الاسلام علی جلالی همچنین ضمن عرض تبریک فرا رسیدن ماه ضیافت الله، از اعزام ۲۱۰۰ نفر مبلغ دینی همزمان با ماه مبارک رمضان به مناطق مختلف استان خبر داد.
وی با بیان این که از این تعداد مبلغ اعزامی ۱۶۰۰ نفر بومی و مابقی اعزامی از دفتر تبلیغات اسلامی قم، مشهد و اصفهان هستند، افزود: بخشی از این مبلغان اعزامی را خواهران مبلغ تشکیل می دهند که به مراکز و مناطق تبلیغی اعزام شدند.
بیش از ۳۸۰۰ مسجد در شهرهای مختلف استان وجود دارد و تلاش کردیم اقامه نماز جماعت و همچنین اجرای برنامه های دینی و فرهنگی در مساجد محوری استان با حضور مبلغان دینی برگزار شود
حجت‌الاسلام جلالی با اشاره به این که ماه مبارک رمضان یک ظرفیت تبلیغی مناسبی برای بیان حقایق دین و ارزش های الهی است، گفت: فرصت تبلیغی ماه مبارک رمضان به هیچ عنوان تکرار شدنی نیست و باید از ظرفیت بالای این ماه با فضلت در جهت تبیین و تبلیغ مبانی اعتقادی در جامعه بهره گرفت.
مدیر کل تبلیغات اسلامی کرمان افزود: بیش از ۳۸۰۰ مسجد در شهرهای مختلف استان وجود دارد و تلاش کردیم اقامه نماز جماعت و همچنین اجرای برنامه های دینی و فرهنگی در مساجد محوری استان با حضور مبلغان دینی برگزار شود.
جلالی با بیان این که تلاش کردیم هیچ مسجدی در ماه مبارک رمضان امسال بدون روحانی نماند، خاطر نشان کرد: به همین منظور از تمامی ظرفیت های بومی و همچنین مبلغان اعزامی در جهت تأمین نیازهای مساجد استان استفاده کردیم وسعی شده است حتی دورترین روستاهای استان نیز از وجود روحانیون بهره ببرند.
مدیر کل تبلیغات اسلامی استان کرمان، اقامه نماز، بیان احکام، پاسخگویی به سؤالات و شبهات دینی، برگزاری جلسات تفسیر قرآن، برنامه های فرهنگی و قرآنی و همچنین سخنرانی پیرامون مسائل روز کشور و جهان اسلام،تبیین شعار سال و همچنین توجه به منویات مقام معظم رهبری در بومی سازی اقتصاد کشور را از جمله مهم ترین برنامه های مبلغان اعزامی در ماه مبارک رمضان اعلام کرد.