خبرگزاری مهر، گروه استانها- اعظم محبی: نرم افزارهای نوپای تاکسی‌های اینترنتی در مدت کوتاهی توانست در برخی از شهرها به سلطه آژانس‌های تلفنی و تاکسی‌های دربستی پایان دهد.
تاکسی‌های اینترنتی که با نارضایتی مدیران آژانس‌ها و تاکسی‌ها روبرو شده بود پس از چالش‌های فراوان و جنجال‌های نفس‌گیر، در برخی از شهرها در شمار غول‌های حمل و نقل درآمد.
با رشد و گسترش روزافزون این کسب و کار دامنه آن به گرگان هم رسید و مدتی است که آن‌ها در این شهر مشغول کار هستند؛ اما فعالیت آن ها با نارضایتی و مخالفت مدیران آژانس‌ها و سازمان حمل و نقل شهرداری گرگان روبرو شده است به طوری که بارها در صحن شورای شهر حاضر و خواستار رسیدگی به این وضعیت شدند.
اما در این بین باید نظر شهروندان را هم جویا شد؛ امیر دوستی دیلمی یک شهروند گرگانی است، وی با بیان این که قیمت تاکسی های اینترنتی ارزان تر از تاکسی های تلفنی است، به خبرنگار مهر گفت: دسترسی آسان، رسیدن به موقع و سرعت بالا از دلایل من برای انتخاب این تاکسی هاست.
یکی دیگر از شهروندان که مخالف تاکسی‌های اینترنتی است، کُندی نرم افزار و عدم اعتماد به این تاکسی ها را از مؤلفه های استفاده نکردن خود از این تاکسی ها برشمرد و گفت: قیمت های آن ها هم شیب صعودی به خود گرفته و نسبت به قبل گران تر شده اند.
نتایج نظرسنجی خبرگزاری مهر گلستان هم نشان می دهد که ۵۱ درصد افراد شرکت کننده در نظر سنجی تمایلی به استفاده از تاکسی های اینترنتی ندارند.
مجوز از شهرداری لازمه فعالیت تاکسی‌های اینترنتی است
برای فهمیدن جزئیات بیشتر در مورد فعالیت این تاکسی‌ها با رئیس سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری گرگان گفتگو کردیم، وی به خبرنگار مهر گفت: به استناد ماده ۹ قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت کشور و ماده ۳۱ و ۳۲ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی تمام فعالیت‌های مربوط به امور حمل و نقل چه به صورت سنتی و اینترنتی در شهر و حریم آن نیازمند مجوز از شهرداری است.
احمدعلی سالاری ادامه داد: متأسفانه اخیراً می‌بینیم که در سطح شهر، از طریق اینترنت و نرم‌افزارهای اینترنتی جابجایی مسافر صورت می‌گیرد؛ اگرچه ممکن آن‌ها از پارک علم و فناوری مجوز داشته باشند اما وقتی وارد مجموعه شهر می‌شوند باید براساس قوانینی که ذکر شد از سازمان‌های حمل و نقل شهرداری‌ها مجوز گرفته و تحت نظارت و ساماندهی آن‌ها قرار بگیرند.
سالاری افزود: سازمان در قبال آژانس‌های تلفنی سطح شهر برای خود تعهد ایجاد کرده و ۱۲۰ آژانس در گرگان داریم که اکثر آن‌ها فعال هستند؛ باید بررسی کنیم که آیا سرانه جمعیت شهر به ما اجازه یک سیستم جدید حمل و نقل مسافر در سطح شهر می دهد یا خیر.
مراجعه‌ای به سازمان حمل و نقل نشده است
سالاری با بیان این‌که تاکسی های اینترنتی زیادی در سطح شهر فعالیت می‌کنند، ادامه داد: جز دو شرکت که برای مجوز به ما مراجعه کرده اما منتظر جواب نماندند، بقیه آن‌ها تاکنون به ما مراجعه نکرده‌اند.
وی تأکید کرد: قطعاً ما از نظر نظارتی و ساماندهی دچار مشکل می‌شویم و پاسخگوی شرکت‌های حمل و نقل یا آژانس‌هایی که از ما مجوز دارند، نیستیم.
سالاری گفت: ما طرح جامع حمل و نقل ترافیک در سطح شهر داریم که در وزارت کشور مصوب و تعداد تاکسی‌ها، اتوبوس‌ها و آژانس‌های تلفنی برای ما مشخص شده است.
وی بیان کرد: قطعاً ما از اهرم‌های قانونی خود برای برخورد با کسانی که خارج از این چارچوب فعالیت می‌کنند، استفاده خواهیم کرد.
تعرفه ای که رانندگان تاکسی‌های اینترنتی می‌گیرند جوابگوی هزینه استهلاک آن‌ها نیست و مسلماً آن‌ها با چالش روبرو شده و در ادامه قیمت‌های خود را افزایش خواهند دادسالاری اظهار کرد: وقتی یک شرکت از سازمان حمل و نقل مجوز می‌گیرد موظف است تمام رانندگان خود را برای تأیید صلاحیت، تأیید وضعیت اجتماعی و غیره به سازمان معرفی کند تا کسی که کار جابه‌جایی را انجام می‌دهد شناخته شده باشد اما تاکنون هیچ راننده‌ای از طریق این شرکت‌ها به ما معرفی نشده است.
وی معتقد است که برخورد سازمان حمل و نقل با مدیران این شرکت‌ها زمانی اتفاق خواهد افتاد که آن‌ها برای فعالیت مجوز داشته باشند، ولی به دلیل این‌که آن‌ها فاقد دفتر هستند کار برای سازمان دشوار می‌شود.
سالاری گفت: مکاتبات زیادی با مسئولان داشتیم و تأکید کردیم اگر در اثر فعالیت و جابه‌جایی مسافر اتفاقی برای شهروندان بیفتد، سازمان پاسخگو نیست.
ایجاد تنش اجتماعی
وی با بیان این‌که فعالیت آن‌ها ممکن است سبب تنش اجتماعی شود، افزود: از دستگاه‌های نظارتی خواهان هستیم که به کمک سازمان بیایند تا ابتدا جلوی فعالیت این افراد که تخلف است گرفته شود و در ثانی اگر قرار بر ساماندهی است با یک اقدام کارشناسی این کار صورت گیرد.
سالاری گفت: به منظور رقابت یک نرم‌افزار در سازمان طراحی شده که ویژه آژانس‌های تلفنی است؛ در این نرم‌افزار که چند روز آینده به بهره‌برداری می‌رسد از رانندگان آژانس‌ها استفاده خواهد شد.
وی یادآور شد: تعرفه ای که رانندگان تاکسی‌های اینترنتی می‌گیرند جوابگوی هزینه استهلاک آن‌ها هم نیست و مسلماً آن‌ها با چالش روبرو شده و در ادامه قیمت‌های خود را افزایش خواهند داد.
تاکسی های اینترنتی مسئولیتی در قبال رفتار راننده ندارد
سالاری توضیح داد: در اساس‌نامه یکی از شرکت ها آمده که آن‌ها هیچ مسئولیتی در قبال کار و رفتار راننده که خلاف قوانین کشور باشد، ندارند و در صورت رخ دادن چنین موردی باید از شخص خاطی شکایت شود.
وی اظهار کرد: قرار نیست در ازاء تولید هزار شغل پنج هزار شغل را از بین ببریم، این نرم‌افزارها به بدنه سازمان، راننده‌ها و آژانس‌ها آسیب می‌زنند.
سالاری تصریح کرد: آژانس داران به ما اعلام می‌کنند که تعداد تماس آن‌ها کاهش یافته و نسبت به این امر معترض هستند؛ آن ها حتی تصمیم به تجمع داشتند که این اطمینان به آنان داده شده که پیگیر مشکلات آن‌ها هستیم.
راننده تاکسی‌های اینترنتی تأیید صلاحیت نشده‌اند
مدیر اداره بازرسی سازمان حمل و نقل شهرداری گرگان هم در گفتگو با مهر گفت: هیچ کس با تکنولوژی مخالف نیست حتی آژانس دارها هم به این نتیجه رسیده اند که همراه تکنولوژی جلو بروند اما قانون در مورد کار این افراد چیز دیگری می‌گوید.
حجت الله مؤمنی تصریح کرد: متأسفانه راننده این تاکسی‌ها تأیید صلاحیت نشده و تنها در بین خود تشکیل پرونده داده‌اند.
مؤمنی علیرغم رأی تأیید شورای رقابت به نفع یکی از شرکت ها در ماه های گذشته، گفت: اگر قیمتی توسط شورای شهر تصویب و به تأیید نماینده وزارت کشور می‌رسد چرا آن‌ها نرخ پایین‌تری می‌گیرند؟ چرا تعزیرات ورود پیدا نمی‌کند؟ اگر گران‌فروشی جرم است کم‌فروشی هم جرم محسوب می‌شود.
وی اضافه کرد: چطور راننده آژانس‌ها همواره زیر ذره‌بین اماکن و نیروی انتظامی هستند اما با تاکسی های اینترنتی کسی برخورد نمی‌کند.
رقابت سالم
مؤمنی با بیان این‌که اگر رقابتی است باید سالم باشد، تصریح کرد: آن‌ها با این کار دو هزار ۵۰۰ راننده را تحت فشار قرار داده‌اند.
اگر سازمان حمل و نقل واقعاً تمایل دارد از گوی رقابت با تاکسی یاب ها عقب نماند بهتر است حمل و نقل عمومی را دریابدوی گفت: به دادستانی، فرمانداری، استانداری، رئیس دادگستری استان، اماکن و نیروی انتظامی نامه زدیم و درخواست رسیدگی کردیم. صِرف مجوز گرفتن از فضای مجازی کشور ملاک فعالیت نیست بلکه راننده باید مراحل تأیید صلاحیت را بگذراند.
مؤمنی اضافه کرد: سازمان ما نظارتی است گاهی اوقات باید حاکمیتی برخورد کرد، فرمانداری ارگانی است که بر دستگاه‌های اجرایی نظارت دارد آن‌ها یا دادستان به عنوان مدعی‌العموم می‌توانند در این زمینه وارد شوند.
شورای شهر مخالف تکنولوژی نیست
رئیس کمیسیون توسعه، عمران و حمل و نقل شهری و معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر گرگان، در خصوص فعالیت تاکسی‌ها اینترنتی به خبرنگار مهر گفت: نظر شورا بر این است که باید با پیشرفت تکنولوژی حرکت کرد.
مهران کاظم نژاد ادامه داد: اما باید این شرکت‌ها قانونمند شده و مسائل امنیتی و حفاظتی در آن‌ها رعایت شود؛ یکی از مشکلات آن‌ها همین است و اگر حل نشود جای ابهام وجود دارد.
برخورد حاکمیتی اتفاق بیفتد
وی با بیان این‌که این مشکل باید حاکمیتی برطرف شده یعنی مسأله کیفری و از حالت حقوقی خارج شود، افزود: شهرداری با هماهنگی فرمانداری قوی‌تر می‌تواند به این موضوع ورود پیدا کند.
کاظم نژاد در خصوص تعرفه تاکسی‌یاب‌ها گفت: در تمام دنیا رقابت وجود دارد، آژانس‌ها هم می‌توانند مبالغ خود را کاهش دهند؛ هرچند که اگر این تاکسی‌ها قانونمند شده و مجبور به پرداخت مالیات و عوارض شوند مجبور هستند قیمت‌های خود را بیشتر کنند.
تکریم ارباب رجوع
هر پدیده نوظهوری ممکن است در جامعه موافقان و مخالفانی داشته باشد اما مهم این است که چطور با آن برخورد کنیم؛ با کارشناس ارشد مهندس ترافیک و برنامه‌ریزی حمل و نقل در این خصوص گفتگو کردیم، مرتضی بالویی به خبرنگار مهر گفت: مالکان شرکت‌های تاکسی اینترنتی، نظیر هر بنگاه خصوصی دیگر درصدد کسب حداکثر سود با حداقل هزینه برای مجموعه خود هستند.
در اختیار قرار گرفتن شماره تلفن کاربر برای راننده و بالعکس، یکی از چالش‌هایی است که ممکن است سبب ایجاد مزاحمت برای مسافران خانم شود اما این مشکل را می‌توان با ایجاد مکالمه داخلی و کدگذاری شماره‌ها برطرف کردوی اضافه کرد: از این رو قابل درک است که نهایت تلاش خود را می‌کنند تا با اهتمام به اصول تکریم ارباب رجوع و افزایش خدمات حداکثر رضایتمندی را برای مشتریان خود به وجود آورند. تأکید بر روشن کردن سیستم سرمایش در فصل گرما، آزادی عمل مسافر در پخش موسیقی دلخواه و پیگیری‌های طول مسیر توسط پشتیبانی شرکت از جمله خدماتی است که این شرکت‌های سعی می‌کنند به عنوان مزیت رقابتی خود در مقابل حمل و نقل فرسوده سنتی دولتی به رخ بکشند.
مشکلات تاکسی های اینترنتی لاینحل نیست
بالویی در پاسخ به سؤالی پیرامون وضعیت امنیت مسافر در این مسافربرها با بیان این‌که در حال حاضر بزرگ‌ترین حکم تأیید صلاحیت رانندگان این سیستم‌ها گواهی سوء پیشینه است، ادامه داد: متأسفانه تعجیل این شرکت‌ها در گسترش ناوگان و جذب راننده باعث غفلت‌هایی شده است کما این‌که بعضاً افرادی با ترفندهای مختلف و جعل مدرک یا حتی مدتی بدون ارائه مدرک به بهانه بروکراسی کُند اداری هم توانسته‌اند به سهولت به استخدام رسمی این شرکت‌ها درآیند.
وی ادامه داد: اما این‌ها موارد لاینحلی نیست و می‌توان برای ارزیابی رانندگان ساختار و سازوکار مناسب سخت گیرانه تری تعریف کرد.
بالویی گفت: در اختیار قرار گرفتن شماره تلفن کاربر برای راننده و بالعکس، یکی دیگر از چالش‌های تاکسی های اینترنتی است که ممکن است سبب ایجاد مزاحمت برای مسافران خانم شود اما این مشکل را هم می‌توان با ایجاد مکالمه داخلی و کدگذاری شماره‌ها برطرف کرد.
بالویی با بیان این‌که با توجه به مزیت‌های گوناگون این سرویس‌ها، سازمان حمل و نقل همگانی نباید و در واقع عملاً نمی‌تواند با روند تأسیس این تاکسی‌ها بجنگد، اذعان کرد: به هرحال بهتر است مسئولان واقع بینانه بپذیرد که سیستم‌هایی جهت حمل و نقل ایجاد شده و مردم به دلایل مختلف از آن‌ها راضی هستند.
وی گفت: اگر سازمان حمل و نقل واقعاً تمایل دارد از گوی رقابت با تاکسی یاب ها عقب نماند بهتر است حمل و نقل عمومی را دریابد.
تاکسی‌های اینترنتی تهدیدی برای حمل و نقل عمومی
وی تصریح کرد: در ظاهر به نظر می رسد که بیشترین تهدید تاکسی‌های اینترنتی متوجه آژانس‌های سنتی است اما در عمل این سیستم حمل و نقل همگانی است که با وجود تمامی منافع زیست محیطی، ترافیکی و جامعه شناسی در حال به انزوا رانده شدن است.
وی تصریح کرد: شاید اگر مسئولان به جای دغدغه عقب نماندن از گود منفعت‌طلبی اقتصادی و عزم بر ارائه نرم‌افزار تاکسی یاب، بر گسترش دسترسی‌های حمل و نقل همگانی، کیفیت خدمات و حتی رایگان سازی حمل و نقل عمومی توجه کنند، بی‌شک در بلندمدت از بسیاری از مخارج که باید جهت کاهش آلودگی هوا، گسترش معابر، بهبود زیرساخت‌ها و غیره هزینه کرد، جلوگیری شود.
بالویی گفت: با پیشرفت فناوری و پیامدهای آن نمی‌توان جنگید از این رو توصیه می‌شود مدیران آژانس‌های تلفنی هم در جهت مدرن شدن گام بردارند. یکی از پیشنهادها می‌تواند تأسیس یک شرکت تاکسی یاب توسط خود این افراد باشد به طوری که مدیران آژانس‌های سنتی به عنوان سهامداران روی آن شرکت سرمایه‌گذاری کنند.
بدون تردید نمی‌توان جلوی پیشرفت تکنولوژی از جمله تاکسی‌های اینترنتی را گرفت زیرا آن ها راه نفوذ برای همه‌گیر شدن را می‌یابد لذا مسئولان باید در خصوص ساماندهی آن‌ها و تأمین امنیت مسافران راه حل اساسی بیندیشند.