به گزارش خبرنگار مهر، دکتر رضا ملک زاده، فشار خون را مهمترین و شایعترین عامل خطر بیماری های قلبی عروقی، سکته های قلبی و مغزی و بیماری های مزمن کلیوی دانست و آن را یک خطر رو به رشد برای سلامت کشورهای در حال توسعه و کم درآمد توصیف کرد.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت گفت: شمار مبتلایان فشار خون به یک میلیارد و ۱۳۰ میلیون نفر در جهان افزایش یافته است.
نویسنده همکار در وسیع ترین و دقیق ترین مطالعه جهانی «بار بیماری فشار خون در ۱۹۵ کشور طی سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۵ » با استناد به نتایج مطالعه، از افزایش قابل ملاحظه بار این بیماری در برخی کشورها و کاهش چشمگیر آن در کشورهای پردرآمد و توسعه یافته جهان خبر داد.
وی گفت: فشار خون بالا، فشار خون مضاعفی است که بر رگهای خونی و اعضای مهمی مانند قلب، مغز و کلیه ها وارد می شود. درحالی که گایدلاین قدیمی جهانی، فشار خون بالا را سیستولیک معادل یا بالاتر از ۱۴۰ میلی متر جیوه یا فشار خون دیاستولیک معادل یا بالاتر از ۹۰ میلی متر جیوه می دانست، گایدلاین جدید جهانی، فشار خون افزایش یافته را سیستولیک بین ۱۲۰ تا ۱۲۹ میلی متر جیوه و دیاستولیک زیر ۸۰ میلی متر جیوه اعلام کرده است.
ملک زاده افزود: همچنین پرفشاری خون مرحله یک، سیستولیک ۱۳۰ تا ۱۳۹ میلی متر جیوه یا دیاستولیک بین ۸۰ تا ۹۰ میلی متر جیوه است. در نهایت تعریف پرفشاری خون مرحله دو شامل سیستولیک معادل یا بالاتر از ۱۴۰ میلی متر جیوه یا دیاستولیک معادل یا بالاتر از ۹۰ میلی متر جیوه است.
افزایش شمار مبتلایان فشار خون به ۳.۵ میلیارد نفر بر اساس تعریف جدید فشار خون
رئیس پژوهشکده بیماری های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران با تشریح نتایج بار بیماری فشار خون در جهان، شمار مبتلایان این بیماری را یک میلیارد و ۱۳۰ میلیون نفر بر اساس فشار خون سیستولیک معادل یا بالاتر از ۱۴۰ میلی متر جیوه اعلام کرد و گفت: بر اساس راهنمای بالینی جدید، این مطالعه پیش بینی می کند تعداد مبتلایان فشار خون، از ۱.۸۷ میلیارد نفر در سال ۱۹۹۰ به ۳.۵ میلیارد نفر در سال ۲۰۱۵ افزایش یافته باشد. این رقم شاید بسیار زیاد به نظر برسد اما گویای واقعیت هایی است که بزودی درباره فشار خون شاهد خواهیم بود.
ابتلای ۲۰ هزار از هر ۱۰۰ هزار نفر به فشار خون بالا
وی افزود: نرخ ابتلا به فشار خون در جهان طی سالهای یاد شده، بر مبنای فشار خون سیستولیک ۱۴۰ میلی متر جیوه و بالاتر، از ۱۷ هزار در هر ۱۰۰ هزار نفر، به ۲۰ هزار در هر ۱۰۰ هزار نفر رسیده اما همین نرخ بر مبنای فشار خون سیستولیک ۱۱۰- ۱۱۵ میلی متر جیوه و بالاتر، از ۷۳ هزار در هر ۱۰۰ هزار نفر به ۸۱ هزار در هر ۱۰۰ هزار نفر در ۲۰۱۵ افزایش یافته است
مرگ سالانه ۱۰.۷ میلیون نفر در جهان بر اثر بیماری های ناشی از فشار خون
استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی تهران به شمار مرگهای سالانه ناشی از فشار بالا اشاره کرد و افزود: شمار مرگها از ۷.۲ میلیون نفر در سال ۱۹۹۰ ، به ۱۰.۷ میلیون نفر در سال ۲۰۱۵ رسیده و به عبارتی، مرگ های ناشی از فشار خون در جهان طی ۲۵ سال یاد شده، بیش از ۴۸ درصد افزایش داشته است.
پیش بینی ۱۴۵ مرگ در هر ۱۰۰ هزار نفر بر اثر فشار خون
به گفته وی بر اساس پیش بینی مطالعه، مرگ و میر سالانه ناشی از فشار خون از ۱۳۵ مرگ در هر ۱۰۰ هزار نفر در سال ۱۹۹۰ به ۱۴۵ مرگ در هر ۱۰۰ هزار نفر در ۲۰۱۵ رسیده است و این ارقام ، در فشار خون سیستولیک ۱۴۰ میلی متر جیوه و بالاتر، کمتر است.
رشد جمعیت و پیری جمعیت یکی از عوامل مهم افزایش شمار مرگ ها
ملک زاده خاطرنشان کرد: اما بر اساس نرخ استاندارد شده سنی مرگ و میر ناشی از بیماری های مرتبط با فشار خون، تعداد مرگها از ۲۲۵ در هر ۱۰۰ هزار نفر به ۱۷۰ در هر ۱۰۰ هزار نفر کاهش یافته که نشان می دهد رشد جمعیت و پیری جمعیت عامل افزایش مرگ های مشاهده شده بر اثر فشار خون در ارقام قبلی بوده و اگر مقیاس ، نرخ استاندارد شده سنی باشد، میزان مرگ و میرهای ناشی از این بیماری کاهش داشته است.
ایسکمیک قلبی و سکته ها، دارای بیشترین سهم از مرگهای ناشی از فشار خون
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت، بیشترین مرگ ناشی از بیماری های مرتبط با فشار خون بالا در ۲۰۱۵ را مربوط به ایسکمیک قلبی، سکته های قلبی و مغزی ، سایر بیماری های قلبی عروقی و بیماری های مزمن کلیوی دانست.
۲۱۲ میلیون سال عمر از دست رفته ناشی از بیماری فشار خون بالا
و اما دیگر یافته نگران کننده این مطالعه جهانی، سالهای از دست رفته عمر بر اثر ناتوانی های ناشی از فشار خون است که به گفته دکتر ملک زاده، طبق پیش بینی مطالعه و بر اساس فشار خون سیستولیک ۱۱۰ – ۱۱۵ میلی متر جیوه، میزان سالهای از دست رفته عمر بر اثر ناتوانی ناشی از فشار خون که در ۱۹۹۰، ۱۴۸ میلیون سال بوده، با رشد ۴۳ درصدی، به ۲۱۲ میلیون سال در ۲۰۱۵ رسیده است.
بار بیماری فشار خون برای گروه های سنی: از دست رفتن ۵۳ میلیون سال عمر زیر ۵۵ سال!
به گفته معاون تحقیقات وزیر بهداشت، بار بیماری فشار خون با افزایش سن بیشتر می شود؛ به طوری که ۶۶ درصد بار این بیماری در بین گروه های سنی بین ۲۵ - ۸۰ سال و بالاتر مورد مطالعه، مربوط به سنین بالای ۶۰ سال است. بیش از ۵۰ میلیون سال از دست رفته عمر نیز مربوط به گروه های سنی زیر ۵۵ سال است که این رقم نشان می دهد فشار خون یک تهدید برای افراد زیر این سنین شده است.
بار بیماری فشار خون برای مردان، بیش از زنان
استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: شمار مرگ و میر استاندارد شده سنی زنان بر اثر فشارخون ، ۱۴۵ به ازای هر ۱۰۰ هزار و در مردان ۱۹۷ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر است.
وی افزود: در تمام گروه های سنی بار بیماری فشار خون طی ۲۵ سال مورد مطالعه، در مردان بیش از زنان است. ۱۲۵ میلیون سال عمر از دست رفته مربوط به مردان و ۸۶ میلیون سال عمر از دست رفته مربوط به زنان است. تنها در گروه سنی ۸۰ سال به بالا ، به دلیل زندگی طولانی تر ناشی از امید به زندگی بالاتر، بار این بیماری در زنان بیشتر می شود.
سهم قابل توجه بیماری های مزمن کلیوی در سالهای از دست رفته عمر ناشی از فشار خون
رئیس پژوهشکده بیماری های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: ۳۰ درصد سالهای از دست رفته عمر بر اثر ناتوانی ناشی از فشار خون بالا و بیماری های مرتبط با آن، مربوط به بیماری ایسکمیک قلبی و سکته های قلبی و مغزی بوده است. همچنین سایر بیماری های قلبی عروقی و بویژه بیماری های مزمن کلیوی بار قابل توجهی را در سالهای از دست رفته عمر ناشی از فشار خون به خود اختصاص داده اند.
وی هشدار داد که ۳۰ درصد بار بیماری های قلبی در میان افراد ۲۵ تا ۲۹ سال نیز مربوط به کسانی است که دارای فشار خون بالا بوده اند.
۶۰ درصد بار بیماری فشار خون بر دوش ۱۰ کشور جهان
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت با بیان این که بیشترین بار بیماری فشار خون ( ۶۰ درصد ) در ۱۰ کشور جهان بوده است گفت: دو کشور بر اساس نرخ جمعیت بالاتر در جهان، بیشترین بار این بیماری را متحمل شده اند که شامل چین با دو میلیون و ۳۳۴ هزار مرگ و ۴۵.۱ میلیون سال از دست رفته عمر و هند با یک میلیون و ۶۳۸ هزار مرگ و ۳۸.۷ میلیون سال از دست رفته عمر بر اثر نانوانی ناشی از فشار خون بالا بودند.
وی افزود: روسیه، اندونزی و ایالات متحده نیز در بین کشورهایی هستند که این مطالعه، برای آنها، بار بالای فشار خون را در کنار چند کشور نام برده پیش بینی کرده است.
موفق ترین منطقه جهان در کنترل فشار خون بالا
ملک زاده سپس به میزان کاهش یا افزایش بار بیماری فشار خون در مناطق مختلف جهان اشاره کرد و افزود: اروپای غربی (به عنوان موفق ترین منطقه)، اروپای مرکزی، آسیا پاسفیک و آمریکای شمالی همگی دارای کاهش رشد مناسبی در تعداد مرگ ها و سالهای از دست رفته عمر ناشی از فشار خون شده اند و این درحالیست که منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، جنوب و شرق آسیا ، آمریکای مرکزی و کشورهای صحرای آفریقا دارای افزایش قابل توجه (بین ۶۰ - بیش از ۱۰۰ درصد) در بار بیماری فشار خون هستند.
بهترین و بدترین کشورهای جهان در فشار خون بالا
وی با استناد به دیگر نتایج مطالعه جهانی بار بیماری فشار خون در ۱۹۵ کشور، بالاترین نرخ مرگ و میر استاندارد شده سنی ناشی از بیماری های مرتبط با فشار خون را در افغانستان با ۶۳۷ مرگ و عراق با ۴۱۵ مرگ در هر ۱۰۰ هزار نفر اعلام کرد و پایین ترین نرخ را مربوط به فرانسه با ۶۲ مرگ و کانادا با ۶۴ مرگ در هر ۱۰۰ هزار نفر دانست
موفق ترین کشور در کنترل بار بیماری فشار خون
وی انگلستان را موفق ترین کشور در کنترل بار بیماری فشار خون با کاهش ۵۰ درصدی مرگها و ۵۵ درصدی سالهای از دست رفته عمر معرفی کرد و گفت: کشورهای پردرآمد توسعه یافته ای همچون فرانسه، کانادا، آلمان، ایتالیا نیز جزو کشورهای بسیار موفق در این زمینه بوده اند.
استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی تهران، کشور آمریکا را نیز در شمار کشورهای موفق در کنترل بار بیماری فشار خون برشمرد و افزود: میزان کاهش مرگ بر اثر فشار خون در آمریکا ۸ درصد و سالهای از دست رفته عمر ۱۱ درصد بوده است.
بار بیماری فشار خون برای خاورمیانه: رشد ۷۰ درصدی مرگها
رئیس پژوهشکده بیماری های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران، همچنین تعداد مرگهای ناشی از فشار خون در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را در سال ۱۹۹۰، ۳۸۱ هزار مورد اعلام کرد که با بیش از ۷۰ درصد رشد در سال ۲۰۱۵ به ۶۵۰ هزار مورد رسیده است. همچنین تعداد سالهای از دست رفته عمر ناشی از این بیماری در منطقه، بیش از ۱۵ میلیون سال برآورد شده که نسبت به ۱۹۹۰، با ۹ میلیون سال از دست رفته، ۶۶ درصد افزایش نشان می دهد.
بار بیماری فشار خون در ایران: افزایش ۳۹ درصدی مرگها
معاون تحقیقات وزیر بهداشت گفت: در سال ۱۹۹۰، ۳۱ هزار مرگ بر اثر فشار خون سیستولیک معادل ۱۴۰ میلی متر جیوه و بالاتر در ایران رخ داده که در سال ۲۰۱۵، این رقم با ۳۹ درصد افزایش، به ۴۴ هزار مرگ رسیده است. همچنین تعداد سالهای از دست رفته عمر ناشی از این بیماری، طی سال ۱۹۹۰، از ۶۹۹ هزار سال با حدود ۳۲ درصد افزایش به ۹۲۶ هزار سال در ۲۰۱۵ رسیده و این ارقام با محاسبه فشار خون معادل ۱۱۰ – ۱۱۵ میلی متر جیوه و بالاتر، بسیار بیشتر است.
وضعیت ترکیه بسیار بهتر از ایران در بیماری فشار خون
نویسنده همکار در مطالعه مهم جهانی بار بیماری فشار خون، با مقایسه وضعیت ایران و ترکیه افزود: وضعیت ترکیه، بر خلاف ایران که با رشد بالایی در تعداد مرگ و سالهای از دست رفته عمر ناشی از فشار خون مواجه بوده، بسیار بهتر از ایران است. به طوری که این کشور، شاهد کاهش ۳ درصدی مرگ و ۹ درصدی سالهای از دست رفته عمر بر اثر فشار خون بالا در سال ۲۰۱۵ بوده است.
معاون تحقیقات وزیر بهداشت تاکید کرد: نگاهی به وضعیت کشورهای مختلف جهان در بار بیماری فشار خون، بخوبی نشان می دهد که کشورهای توسعه یافته با درک خطر رو به رشد فشار خون به عنوان عامل بروز بسیاری از بیماری های پرهزینه مانند بیماری های قلبی عروقی و سکته های قلبی و مغزی و در نهایت، مرگهای زودرس، توانسته اند آن را طبق الگوی مناسبی هم در زمینه پیشگیری و هم در زمینه درمان این بیماری تاثیرگذار تحت کنترل درآورند.
وی گفت: این درحالی است که بار بیماری فشار خون در کشورهای توسعه نیافته و کم درآمد، روز به روز سنگین تر و تعداد مرگ ها و سالهای از دست رفته عمر ناشی از ناتوانی ها بیشتر می شود.