خبرگزاری مهر-گروه هنر-زهرا نجفی: در هشت دوره حراج تهران که تاکنون برگزار شده است، آثار هنرمندان ایرانی از دوره‌ها، طیف‌ها و سبک‌های مختلف کنار هم به فروش گذاشته شدند؛ آن هم در حالی که اقبال خریداران هم نسبت به آثار این هنرمندان متوجه هنرنمایی آنان بود نه تفاوت‌های دیگرشان. سهراب سپهری، محمد احصایی، محمود فرشچیان، منیر شاهرودی فرمانفرماییان، منوچهر یکتایی، فرهاد مشیری، پرویز تناولی و کمال‌الملک از گران‌ترین هنرمندان هشت دوره حراج تهران بوده اند و بدین ترتیب آثار هنرمندان تجسمی در طی ۶ سال برگزاری این رویداد ۱۲۰ میلیارد و ۲۰۶ میلیون تومان فروش کرده است.
نهمین حراج تهران در بخش هنر کلاسیک و مدرن ایران جمعه ۸ تیر ماه توسط حسین پاکدل چکش می خورد و بدین ترتیب می توان گفت پاکدل کم کم جای خود را به عنوان مجری این رویداد هنری پیدا کرده است.
این حراج هر سال تحت تاثیر شرایط اقتصادی جامعه و همچنین قیمت دلار بوده و حال باید دید امسال و در شرایطی که نوسانات ارزی در نقطه حداکثری هستند میزان فروش این حراج چقدر خواهد بود.
نخستین دوره؛ حراج هنر مدرن و معاصر ایران- خرداد ۱۳۹۱
نخستین دوره حراج تهران با حضور ۷۳ اثر از هنر مدرن و معاصر در خردادماه ۱۳۹۱ برگزار شد؛ دوره‌ای که قیمت هر واحد دلار دو هزار و سیصد تومان بود و هنرمندان مختلفی از طیف‌های متفاوت را کنار هم جمع کرده بود از شاعران نامداری همچون سهراب سپهری تا منوچهر یکتایی آمریکایی ایرانی‌تبار، از هنرمندان عرصه نقاشیخط مانند محمد احصایی، نصرالله افجه‌ای و حسین زنده‌رودی تا عباس کیارستمی و رضا کیانیان که بیشتر به دلیل فعالیت‌های سینمایی‌شان شناخته می‌شوند یا حتی ناصر پلنگی و حبیب‌الله صادقی که از گروه نقاشان انقلاب هستند و پرویز تناولی که مجسمه‌ساز و مجموعه‌دار ایرانی است و آثارش پیشتر در حراج کریستی مورد توجه قرار گرفته‌اند. فروش کل نخستین دوره حراج تهران ۲۰۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بود و اثری از سهراب سپهری که برآورد قیمت آن بین ۱۸۰۰ تا ۲۵۰۰ تومان بود به قیمت ۱۹۰ میلیون به فروش رفت و عنوان گران ترین اثر دوره نخست را به خودش اختصاص داد. اثری از محمد احصایی خطاط و نقاش با فروش ۱۲۰ میلیون تومانی، مسعود عربشاهی نقاش و مجسمه‌ساز با فروش ۱۱۰ میلیونی و پرویز تناولی مجسمه‌ساز و نقاش با فروش ۹۰ میلیونی در رتبه‌های بعدی فروش نخستین دوره حراج تهران قرار گرفتند تا توجهات را به این رویداد هنری جلب کنند.
دومین دوره؛ حراج هنر مدرن و معاصر ایران - خرداد ۱۳۹۲
اما دومین دوره حراج تهران یک‌سال بعد با حضور ۸۲ اثر از هنر مدرن و معاصر در خرداد ماه ۱۳۹۲ برگزار شد. در این دوره قیمت دلار افزایش پیدا کرده و به سه هزار و پانصد تومان رسیده بود. موفقیت اثر سهراب سپهری در دوره نخست باعث شد که در این دوره، ۲ اثر از این هنرمند وارد حراج شود و البته بازهم آثار او با بالاترین قیمت به فروش رفتند؛ یکی با فروش ۷۰۰ میلیونی و دیگری ۵۶۰ میلیون تومان سپهری را گران‌ترین هنرمند دوره دوم کردند. البته بازهم آثاری از آیدین آغداشلو، عباس کیارستمی، رضا کیانیان، ناصر پلنگی، محمد احصایی، پرویز تناولی و... حضور داشتند و آثاری هم از هنرمندانی همچون حسین محجوبی، عبدالرضا دریابیگی، کاظم چلیپا، مرتضی ممیز و هانیبال الخاص به این حراج اضافه شدند تا گستره تنوعی آثار هنری را افزایش دهند. در نهایت فروش کل دوره دوم چندین برابر بیشتر از دوره نخست یعنی ۶ میلیارد و ۶۲۷ میلیون تومان بود.
سومین دوره؛ حراج هنر مدرن و معاصر ایران- خرداد ۱۳۹۳
رونق حاصل از دومین دوره سبب شد تا استقبال از حراج تهران بیشتر شود و تعداد آثار حاضر در دوره سوم به ۹۰ اثر برسد. این دوره هم با عنوان حراج هنر مدرن و معاصر ایران در حالی برگزار شد که قیمت دلار نسبت به سال قبل کمی کاهش پیدا کرده و به سه هزار و دویست تومان رسیده بود اما در این دوره آثار سپهری نتوانستند موفقیت خودشان را تکرار کنند. در واقع در این دوره محمد احصایی خطاط و نقاش با ۲ اثری که به قیمت‌های ۵۸۰ میلیون و ۳۶۰ میلیون تومان به فروش رفتند، گران‌ترین هنرمند دوره سوم شد. البته هنرمندان دیگری هم در رتبه بالاتر از سپهری قرار گرفتند، مثلا اثر رضا درخشانی نقاش ۶۰۰ میلیون تومان، اثری از آیدین آغداشلو نقاش و گرافیست در این دوره به قیمت ۳۸۰ میلیون و آثاری از حسین کاظمی نقاش و فرهاد مشیری نقاش به قیمت ۳۶۰ میلیون تومان به فروش رسیدند تا فروش دوره سوم حراج تهران را ۲ برابر کنند؛ ۱۳ میلیارد و ۴۹۱ میلیون تومان!
چهارمین دوره؛ حراج هنر مدرن و معاصر ایران- خرداد ۱۳۹۴
دوره چهارم میزبان ۱۲۶ اثر بود که بازهم از هنرهای مدرن و معاصر در کنار هم در خرداد ماه ۱۳۹۴ به حراج گذاشته شدند. زمانی که قیمت دلار کمی افزایش پیدا کرده و به سه هزار و چهارصد تومان رسیده بود اما در این دوره قیمت‌ها افزایش پیدا کرد و آثار هنرمندان با رقم‌های نجومی به فروش رسید. سهراب سپهری بازهم عنوان گران‌ترین هنرمندان حراج تهران را به دست آورد و رکورد فروش را جابه‌جا کرد؛ اثری از او یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون و اثر دیگرش ۷۰۰ میلیون تومان به فروش رسید تا او هنرمند ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومانی دوره چهارم شود. البته در این دوره انگار بخت با شاعران نقاش بود چون اثری از منوچهر یکتایی هم ۹۵۰ میلیون تومان و اثری از بهمن محصص که نیما یوشیج او را «نقاش باشی» خطاب می‌کرد و محصص آثار بسیاری را متاثر از اشعار نیما پدید آورده است به قیمت ۷۲۰ میلیون تومان به فروش رفت تا با کمک شاعران و شاعر دوستان نقاش دوره چهارم به فروش ۲۰ میلیارد و ۶۹۰ میلیون تومانی برسد.
پنجمین دوره؛ حراج هنر کلاسیک و مدرن ایران- خرداد ۱۳۹۵
اما در سال ۹۵ حراج تهران به مرحله‌ای رسید که برگزارکنندگان به فکر افتادند تا آن را در ۲ مرحله برگزار و فروش آثار کلاسیک و مدرن از معاصر را جدا کنند. در واقع در خرداد ماه ۱۳۹۵ حراج آثار کلاسیک و مدرن برگزار شد. در این دوره که بازهم قیمت دلار کمی افزایش داشت و به سه هزار و هفتصد تومان رسیده بود، ۸۰ اثر شرکت داشتند اما پنجمین دوره را فقط جدایی هنر مدرن و کلاسیک از معاصر شاخص و ویژه نمی‌کرد در واقع فروش بالای اثری از محمود فرشچیان و اثری از منیر شاهرودی فرمانفرماییان به عنوان نخستین زن هنرمندی که اثرش با قیمت بالا در حراج تهران به فروش رفت، این دوره را به نقطه عطفی در حراج تهران تبدیل کرد. اثری از منوچهر یکتایی به قیمت یک میلیارد و ۴۷۰ میلیون و اثری از فرشچیان به قیمت یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون تومان در این دوره به فروش رفتند. آثاری از شارل حسین زنده رودی نقاش و محمد احصایی هم با فروش‌های یک میلیاردی در رتبه بعدی قرار گرفتند و اثر منیر شاهرودی فرمانفرماییان نقاش و مجسمه‌ساز با فروش ۹۰۰ میلیون تومانی در رتبه بعد قرار گرفت. فروش پنجمین دوره حراج تهران ۲۵ میلیارد و ۷۸۷ میلیون تومان بود.
ششمین دوره؛ حراج هنر معاصر ایران- دی ۱۳۹۵
اما در دی ماه همان سال حراج تهران با استقبال بیشتری و با حضور ۱۲۰ اثر معاصر در حالی برگزار شد که قیمت دلار بازهم ثابت نماند به سه هزار و ۹۰۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرد. در این دوره از آثار فرهاد مشیری نقاش استقبال شد و آثار به قیمت‌های ۸۵۰ میلیون تومان و ۵۰۰ میلیون تومان به فروش رفتند تا او هنرمند یک میلیارد و ۳۵۰ میلیونی دوره ششم شود. البته آثاری از رضا درخشانی با فروش ۵۰۰ میلیون تومانی و بهمن محصص با فروش ششصد میلیون تومانی هم در این دوره جزو آثار گران‌قیمت بودند. هرچند که در نهایت دوره پنجم پرفروش‌تر از دوره ششم با فروش کل ۱۲ میلیارد و ۳۴۴ میلیون تومانی بود اما اگر بخواهیم فروش سال ۹۵ را با سال قبلش مقایسه کنیم به رقمی بیش از ۳۸ میلیارد تومان می‌رسیم که ۲ برابر سال قبل می‌شود.
هفتمین دوره؛ حراج هنر کلاسیک و مدرن ایران- تیر ۱۳۹۶
هفتیمن دوره حراج هنر کلاسیک و مدرن ایران با حضور ۷۲ اثر و یک ماه تاخیر در تیر ماه ۱۳۹۶ برگزار شد. قیمت دلار تفاوت چندانی نکرده و سه هزار و هشتصد تومان بود. آثار سهراب سپهری بازهم مانند نخستین، دومین و چهارمین دوره حراج تهران گران‌ترین آثار دوره هفتم بودند؛ اثری از او یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون و اثر دیگرش سه میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان به فروش رفت. شاید بشود دوره هفتم را دوره هنرهای میلیاردی نامگذاری کرد. چون چهار اثر دیگر هم در این دوره فروش میلیاردی داشتند؛ اثری از پرویز تناولی به قیمت ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون، کمال‌الملک به قیمت یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون، بهمن محصص به قیمت یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون و منوچهر یکتایی به قیمت یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان به فروش رسیدند تا فروش کل این دوره به ۲۶ میلیارد و ۱۱۳ میلیون تومان برسد.
هشتمین دوره؛ حراج هنر معاصر ایران- دی ۱۳۹۶
دوره هشتم حراج تهران با حضور ۱۲۰ اثر از هنر معاصر در دی ماه ۱۳۹۶ در حالی برگزار شد که قیمت دلار ثابت ماند اما دوره هشتم، دوره‌ای بود که در آن نه تنها منیر شاهرودی فرمانفرماییان موفقیت خود را تکرار کرد بلکه اثر او با بالاترین قیمت یعنی یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان به فروش رفت. آثاری از وای. زی. کامی (کامران یوسف زاده) نقاش مقیم نیویورک و فرهاد مشیری هم با قیمت یک میلیارد تومانی در جایگاه بعدی قرار گرفتند اما فروش ۵۵ میلیون تومانی عکسی از «عملیات کربلای ۵» با هنرمندی سعید صادقی که متعلق به دوران جنگ تحمیلی عراق بود برای نخستین بار در دوره هشتم اتفاق افتاد که تا پیش از این حضور یا اقبالی نسبت به آثار عکاسی صورت نگرفته بود و باز هم فروش کل دوره هشتم که ۱۴ میلیارد و ۹۵۲ میلیون تومان بود نشان داد که اقبال خریداران آثار هنرهای تجسمی به آثار کلاسیک و مدرن هنرمندان ایرانی است تا آثار معاصر.