به گزارش خبرگزاری مهر به نقل روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، نشست خبری «هفته سینمای ایتالیا» در ایران با حضور مائورو کنچاتوری سفیر ایتالیا در ایران و مجید رجبی معمار مدیرعامل خانه هنرمندان ایران چهارشنبه ۶ تیر در تالار استاد امیرخانی خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
سفیر ایتالیا در این نشست از روند برنامه‌ریزی این هفته فیلم، تعاملات فرهنگی ایتالیا و ایران، سرنوشت ارسال آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر به رم و برلین، بازی‌های درخشان تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی و.. سخن گفت. مدیرعامل خانه هنرمندان ایران نیز ضمن توضیح برنامه‌های این هفته فیلم از تعاملات فرهنگی ایران و دیگر کشورهای جهان، برنامه‌های خانه هنرمندان ایران در این زمینه، موضع قدرتمند ایران در تعاملات فرهنگی و.. صحبت کرد.
انتخاب فیلم‌ها بر اساس علایق مشترک ایران و ایتالیا
در ابتدای این نشست مجید رجبی معمار در توضیحاتی کوتاه گفت: طی روزهای آینده «هفته سینمای ایتالیا» در خانه هنرمندان ایران برگزار خواهد شد. در این هفته تعدادی از آثار مهم که امکان دریافت مجوز برای آنها وجود داشت، به زبان اصلی و با زیرنویس‌های فارسی و انگلیسی به نمایش در خواهند آمد. زیرنویس انگلیسی لحاظ شده تا مهمانان از دیگر کشورها نیز امکان تماشای فیلم‌ها را داشته باشند. فیلم‌های برگزیده بر اساس یک چارچوب و علایق مشترک ما و سفارت ایتالیا انتخاب شده‌اند.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران ادامه داد: همکاری‌های فرهنگی خانه هنرمندان ایران و سفارت ایتالیا به این هفته فیلم محدود نمی‌شود؛ سینماتک خانه هنرمندان ایران یکی از فعال‌ترین سینماتک‌های ایران است و فیلم‌های سینماگران ایتالیا که جایگاه ویژه‌ای در سینمای کلاسیک دارند نیز بارها در آن به نمایش در آمده‌اند. سال گذشته با همکاری سفارت‌های مختلف، گروه سینمایی هنر و تجربه و همین‌طور سازمان سینمایی کشور، ۷ هفته فیلم در خانه هنرمندان ایران برگزار کردیم. امسال نیز این برنامه‌ها را با همکاری بنیاد فارابی، بخش بین‌الملل سازمان سینمایی و وزارت امور خارجه ادامه خواهیم داد.
وی افزود: فیلم‌های برگزیده «هفته سینمای ایتالیا» از میان حدود ۲۵ فیلمی انتخاب شده‌اند که وزارت خارجه ایتالیا برای برنامه «ایتالیا، فرهنگ‌ها، مدیترانه» در نظر گرفته بود. از این جهت در انتخاب فیلم‌ها به زمینه‌های فرهنگی و برجستگی‌های هنری آنها توجه شده است. در سمینارهای برنامه‌ریزی شده نیز این مورد را لحاظ کرده‌ایم که سینماگران همواره در تامین بودجه و نقدینگی با مشکلاتی روبرو بوده‌اند و بنابراین خوب است از تجربه کارشناسان دیگر کشورها در زمینه چگونگی تولید فیلم با بودجه محدود بهره بگیریم.
ایران و جریان فرهنگ و فلسفه از شرق به سمت غرب
پس از آن مائورو کنچاتوری درباره دلایل برگزاری «هفته سینمای ایتالیا» در ایران گفت: هفته سینمای ایتالیا و دو سمیناری که در طول این هفته برگزار می‌شود در چارچوب یک برنامه فرهنگی کلی‌تر به نام «ایتالیا، فرهنگ‌ها، مدیترانه ۲۰۱۸» جای می‌گیرد که وزارت خارجه ایتالیا ترتیب داده و امسال تمامی کشورهای حوزه مدیترانه را درگیر خود کرده است. در این هفته، تقریبا تمامی سفارت‌های ایتالیا در کشورهای مختلف جهان رویداد «پرداختن به سینما» را برگزار می‌کنند و ما نیز خوشحالیم که امکان برگزاری آن‌را در ایران و خانه هنرمندان ایران داریم.
وی ادامه داد: حوزه مدیترانه همواره یک پل ارتباطی بوده که نظرات و فرهنگ و ایده‌های مختلف را از مشرق زمین به مغرب زمین انتقال داده است اما تمامی این مسایل فرهنگی و فلسفی از ایران به حوزه مدیترانه و به مغرب زمین می‌رسیده است به همین دلیل خواستار گنجاندن ایران در برنامه «ایتالیا، فرهنگ‌ها، مدیترانه» شدیم و این امر مورد موافقت وزارت امور خارجه ایتالیا نیز قرار گرفت.
ایجاد ارتباط میان دست‌اندرکاران سینمای ایران و ایتالیا
سفیر ایتالیا افزود: در سال جاری رویدادهای سینمایی دیگری نیز در ایران برگزار کرده‌ایم که یکی از آنها در موزه سینمای ایران و دیگری در جشنواره جهانی فیلم فجر بود. هر کدام از این برنامه‌ها ویژگی خاص خود را دارند؛ در موزه سینما به رابطه میان سینما و تاریخ پرداختیم و اینکه سینما چگونه فرازهایی از تاریخ را روایت کرده و به نمایش می‌گذارد. در جشنواره جهانی فیلم فجر نیز شاهد حضور نیکولا پیووانی آهنگساز ایتالیایی بودیم که کنسرت خود را در تالار وحدت برگزار کرد. در آن زمان نیز پیووانی با همکاران ایرانی خود در زمینه موسیقی متن فیلم و چگونگی ساخت آن به گفتگو و تبادل نظر پرداخت.
کنچاتوری در ادامه اظهار کرد: در هفته سینمای ایتالیا با عنوان «پرداختن به سینما»، قرار است نشان دهیم یک فیلم اساسا چگونه ساخته می‌شود به همین دلیل تصمیم گرفتیم علاوه بر نمایش فیلم، دو سمینار در زمینه‌های طراحی صحنه و جلوه‌های ویژه به‌عنوان دو عنصر اصلی در ساخت فیلم را نیز برگزار کنیم. در همین راستا از نوئمی مارکیکا و ویتو پینکه‌ننا دعوت کردیم به ایران بیایند؛ آنها کسانی هستند که برخلاف ستاره‌ها در خط اول فیلم دیده نمی‌شوند اما بدون حضور آنها امکان ساخت فیلم وجود ندارد. در سمینار طراحی صحنه به موضوع ایده‌پردازی و شکل‌گیری صحنه پرداخته خواهد شد و در سمینار جلوه‌های ویژه به این مساله پرداخته می‌شود که چگونه می‌توان با بودجه‌ای محدود به جلوه‌های ویژه مناسبی دست پیدا کرد. هدف ما علاوه بر برگزاری برنامه‌ای جذاب و سرگرم‌کننده برای مخاطبان، این است که دست‌اندرکاران حوزه‌های مختلف سینمای ایران و ایتالیا با یکدیگر ارتباط گرفته، تبادل نظر داشته و پروژه‌های مشترکی تعریف کنند.
ارتباط فرهنگی از طریق سینما سریع اتفاق می‌افتد
وی سپس درباره دلیل تاکید روی سینما در گفتگوهای فرهنگی میان ایران و ایتالیا توضیح داد: فیلم‌های این هفته فیلم هوشمندانه و با دلیل روشن انتخاب شده‌اند؛ محیطی که داستان این فیلم‌ها در آنها اتفاق می‌افتد دارای تنوع است. یکی از فیلم‌ها در زمان حال، دیگری در دوران نزدیک به جنگ جهانی دوم و یکی دیگر در دوره تزارهای روسیه می‌گذرد. به لحاظ مضمونی نیز برخی مبتنی بر تخیل کارگردان و برخی دیگر تاریخی و مستند هستند. در این فیلم‌ها هم‌چنین شاهد حضور هنرپیشه‌های برجسته جهانی هستیم و موسیقی متن آنها نیز توسط اساتید برجسته‌ای هم‌چون انیو موریکونه و سرجیو کاماریره ساخته شده است.
سفیر ایتالیا در ایران اضافه کرد: فیلم‌های انتخاب شده برای برنامه «ایتالیا، فرهنگ‌ها، مدیترانه» ژانرهای مختلف سینمایی را به نمایش می‌گذارند و در سیمنارهای طراحی صحنه و جلوه‌های ویژه نیز به ژانرهای مختلف سینمایی اشاره خواهد شد. یکی دیگر از نقاط مشترک این فیلم‌ها نیز جدید بودن آنهاست که همگی آنها از سال ۲۰۰۷ به بعد تولید شده‌اند. در حالی‌که در برنامه‌ای که در موزه سینما داشتیم فیلم‌های قدیمی‌تر سینمای ایتالیا به نمایش در آمدند. امیدوارم این ترکیب کنجکاوی سینمادوستان ایرانی را برانگیزد تا به تماشای این فیلم‌ها بنشینند.
پروژه‌های مشترک هنرمندان ایرانی و ایتالیایی
کنچاتوری در پاسخ به سوالی در باره امکان تولیدات مشترک سینمایی بین ایتالیا و ایران گفت: فکر می‌کنم برگزاری این رویدادهای فرهنگی پایه‌ای برای همکاری عملی و ملموس بین هنرمندان دو کشور باشد. طبیعتا سفارت ایتالیا نمی‌تواند تصمیمی در مورد پروژه‌های هنرمندان با یکدیگر اتخاذ کند، وظیفه ما صرفا برقراری ارتباط میان هنرمندانی است که حساسیت‌های فرهنگی مشترکی دارند و می‌توانند با هم کار کنند. تجربه شخصی من می‌گوید وقتی یک ایرانی و یک ایتالیایی سر میز نشسته باشند و پای هنر در میان باشد، تعریف کردن و به سرانجام رساندن پروژه‌های مشترک خیلی ساده اتفاق می‌افتد.
وی ادامه داد: در سال‌های گذشته هنرمندانی از عرصه موسیقی کلاسیک جز و موسیقی فیلم در ایران حضور پیدا کرده و با همکاران ایرانی خود ملاقات کردند. آنها در حال حاضر مشغول انجام پروژه‌های مختلفی هستند تا موسیقی‌هایی را با هم نوشته و اجرا کنند. همین‌طور پروژه‌های برای بازنویسی موسیقی‌های کلاسیک ایرانی و اجرای آنها به‌صورت موسیقی جز مدرن در حال انجام است. هم‌چنین می‌توانم به اجرای مشترک ریکاردو موتی با نوازدگان ایرانی اشاره کنم. اجرای برنامه‌های موسیقی کمی راحت‌تر است چون نیازی به ترجمه ندارد، اما آهنگسازی مشترک کار دشواری است چون متدهای آهنگسازی با یکدیگر تفاوت دارند. در حوزه سینما نیز می‌تواند همین اتفاق رخ دهد. گمان می‌کنم به‌دنبال برگزاری دو سمینار در طول هفته سینمای ایتالیا، چنین ارتباطی میان هنرمندان ایتالیایی و ایرانی برقرار خواهد شد.
سینمای ایران در ایتالیا پرطرفدار است
سفیر ایتالیا سپس در پاسخ به پرسشی در خصوص اکران فیلم‌های خارجی و از جمله فیلم‌های سینمای ایتالیا در سینماهای ایران اظهار کرد: سینمای ایران در ایتالیا کاملا شناخته‌شده و پرطرفدار است و هم مخاطبان عام و هم دست‌اندرکاران سینما را به سمت خود می‌کشاند. مصاحبه‌های زیادی از کارگردان‌ها و هنرپیشه‌های ایتالیایی می‌بینید که از الهام‌بخشی همتایان ایرانی خود سخن می‌گویند. به نظر من سفارت ایران در رم می‌تواند از سینما برای شناساندن فرهنگ ایران به مردم ایتالیا به‌خوبی بهره بگیرد.
وی ادامه داد: اکران عمومی فیلم‌های سینمای ایتالیا در ایران نیز مورد استقبال مخاطبان قرار خواهد گرفت و در این زمینه ما به تسهیل امور خواهیم پرداخت. در گذشته برخی سفرا در محل اقامت خود به نمایش خصوصی فیلم‌های خارجی برای سفرای دیگر کشورها می‌پرداختند که از نظر من کاری بی‌فایده است. علاقه شخصی من نمایش فیلم‌های سینمای ایتالیا برای مخاطب عام و گسترده ایرانی و شناساندن سینمای ایتالیا به آنهاست در همین راستا پیگیری کرده‌ام که چه فضاها و موسساتی در ایران وجود دارد که امکان همکاری با آنها را داشته باشیم. خانه هنرمندان ایران و مجید رجبی معمار مشوق بزرگی برای ما در مسیر برگزاری هفته سینمای ایتالیا بودند.
محوریت همکاری مشترک در برگزاری رویدادهای فرهنگی
کنچاتوری سپس به پرسشی درباره امکان برگزاری هفته تئاتر ایتالیا در ایران پاسخ داد و گفت: در زمینه تئاتر نیز کارهایی صورت گرفته است، اما در تئاتر مشکل ترجمه وجود دارد و نیازمند پروژه‌های مشترک طولانی‌مدت‌تر هستیم تا بازیگران در کنار یکدیگر قرار بگیرند. پروژه‌های تئاتری نیازمند تلاش بیشتری هستند تا هنرمندان به تفاهم برسند و در نهایت اثری خلق شود که از نظر فضا، زبان و مضمون برای مخاطب ایرانی مناسب باشد. ما در سفارت ایتالیا آمادگی داریم به انجام چنین پروژه‌هایی کمک کنیم. همان‌طور که در حوزه‌های عکاسی و گرافیک نیز رویدادهایی برگزار شده و می‌شود. خانه هنرمندان ایران فضای خوب، مناسب و زیبایی برای این‌گونه برنامه‌ها دارد و در صورت تمایل خانه هنرمندان ایران، ما هم برای برگزاری چنین برنامه‌هایی تمایل و آمادگی لازم را داریم.
وی اضافه کرد: ویژگی اصلی سینمای ایتالیا درک شخصی کارگردان و هنرپیشه از جامعه است. دولت نیز تلاش می‌کند برخی از کارهای هنری را تامین مالی کند و به آنها بودجه بدهد اما این بودجه‌ها نامحدود نیستند و در ادامه راه، فیلم خود باید با بال‌هایش پرواز کند و جایگاهش را در سالن‌های تثبیت نماید. اینجاست که جنبه شخصی و بازاریابی خصوصی مورد توجه قرار می‌گیرد و به همین دلیل است که موضوع یکی از سمینارها را به دستیابی به جلوه‌های ویژه مطلوب با بودجه پایین اختصاص دادیم.
«مسافران رم و برلین» به سفر می‌روند؟
کنچاتوری در پاسخ به سوالی درباره سرانجام پروژه نمایش آثار موجود در گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران در رم و برلین، گفت: نمایش این آثار در رم و برلین پروژه‌ای پیچیده بود که دو جنبه مهم داشت: جنبه مالی و جنبه اداری. موزه ماکسی ایتالیا که قرار بود آثار در آنجا به نمایش در بیاید، حتی ضیافت شامی را تدارک دیده بود تا خبر برگزاری نمایشگاه را اعلام کند، آثار را معرفی نماید و یکی از آثار را نیز در همان مراسم به نمایش بگذارد اما از طرف ایران مشکلاتی اداری برای خروج آثار وجود داشت که باعث توقف پروژه شد. این پروژه هنوز هم بین موزه هنرهای معاصر و موزه‌های رم و برلین در دست بررسی است. این دو موزه در سال گذشته برای نمایش آثار تامین بودجه کرده بودند و در صورت رفع مشکلات اداری در ایران و تامین بودجه مجدد این موزه‌ها، این پروژه می‌تواند در آینده اجرایی شود. البته تلاش‌های ما برای انجام این پروژه بی‌نتیجه نبود و برای ما که در تهران زندگی می‌کنیم امکان تماشای ۶۰ اثر از این آثار در نمایشگاهی با عنوان «مسافران رم و برلین» در موزه هنرهای معاصر فراهم آمد. باید دید آیا عملا می‌شود آنها را در سفری عازم رم و برلین کنیم یا نه؟
بهم ریختن ناگهانی برنامه‌ها
در ادامه مجید رجبی معمار به ارایه توضیحاتی در خصوص برنامه‌ریزی‌های فرهنگی پرداخت و گفت: آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر بسیار گران‌قیمت هستند و مساله بیمه و همین‌طور مسائل فنی جابجایی آنها مشکلات خود را دارد که البته به انجام رسید اما اختلاف سلیقه‌هایی بین هنرمندان و مسئولان هنری و بخش‌های فرهنگی هنری رسانه‌ها وجود دارد. گاهی اوقات شاید یک خبر دلسوزانه از جانب خبرنگاری که فکر می‌کند در این قضیه ممکن است خسارت بزرگی به فرهنگ و هنر ایران وارد شود، عده زیادی را در مجلس، دولت و نهادهای مختلف حاکمیتی نگران می‌کند و یک مرتبه تصمیمی که دو سه سال با سختی‌های فراوان برای آن برنامه‌ریزی شده، دچار تغییر می‌شود.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران افزود: در ایران این تصور عمومی وجود دارد که طرف‌های خارجی مشکل مالی ندارند، بله شاید مشکل مالی نداشته باشند اما مساله برنامه‌ریزی برای آنها شکلی جدی دارد. برای یک هزینه جزیی نیز باید از قبل تمامی مسایل لحاظ شود و مورد تصویب قرار بگیرد تا بودجه‌ای برای آن لحاظ شود. در حالی که در ایران گاهی اوقات خارج از هر برنامه‌ریزی و فکر قبلی یک مرتبه بودجه هنگفتی برای کاری اختصاص پیدا می‌کند. به هر حال باید یک حمایت عمومی در مجلس، دولت و رسانه‌ها برای این پروژه وجود داشته باشد.
کنچاتوری در پایان به بازی‌های درخشان تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی اشاره کرد و گفت: ایران فقط ۱۵ سانتی‌متر با صعود به مرحله بعد جام جهانی فاصله داشت. از آنجایی که ایتالیا در جام جهانی غایب است، همه ما طرفدار تیم ایران بودیم و امیدوار به اینکه حداقل تماشاگران فوتبال، پرچم‌های دو کشور را با هم اشتباه بگیرند.
برنامه هفته سینمای ایتالیا
هفته سینمای ایتالیا در ایران با عنوان «پرداختن به سینما» طی روزهای ۱۰ تا ۱۵ تیر در خانه هنرمندان ایران برگزار می‌شود. بر این اساس یکشنبه ۱۰ تیر ساعت ۱۷:۳۰ مراسم افتتاحیه با حضور مجید رجبی معمار و مائورو کنچاتوری برگزار خواهد شد و ساعت ۱۸ فیلم «پدر جواننا» (IL PAPA’ DI GIOVANNA) به کارگردانی پوپی آواتی به نمایش در خواهد آمد. دوشنبه ۱۱ تیر ساعت ۱۸ فیلم «شیاطین سن پترزبورگ» (I DEMONI DI SAN PIETROBURGO) به کارگردانی جولیانو مونتالدو به روی پرده می‌رود. سه‌شنبه ۱۲ تیر ساعت ۱۸ فیلم «دوران کودکی دوم» (UNA SCONFINATA GIOVINEZZA) اثر پوپی آواتی نمایش داده می‌شود. چهارشنبه ۱۳ تیر ساعت ۱۸ فیلم «جشن» (L’ABBUFFATA) به کارگردانی ممیو کالو پرستی به روی پرده خواهد رفت. پنج‌شنبه ۱۴ تیر ساعت ۱۸ فیلم «ایتالیا در یک روز» (ITALY IN A DAY) اثر گابریل سالواتورس به نمایش در خواهد آمد. جمعه ۱۴ تیر و در روز پایانی هفته سینمای ایتالیا ساعت ۱۸ فیلم «ورود وانگ» (L’ARRIVO DI WANG) به کارگردانی مشترک آنتونیو مانتی و مارکو مانتی به روی پرده خواهد رفت.
فیلم‌ها به زبان اصلی و با زیرنویس‌های فارسی و انگلیسی به نمایش در خواهند آمد.
هم‌چنین در طول این هفته دو کارگاه برگزار خواهد شد؛ کارگاه «بودجه خلاقیت را محدود می‌کند؟» با تدریس نوئمی مارکیکا، طراح صحنه و لباس ایتالیایی، چهارشنبه ۱۳ تیر ساعت ۱۶ در تالار استاد شهناز خانه هنرمندان ایران برپا می‌شود. کارگاه «جلوه‌های ویژه و تولید نهایی» با تدریس ویتو پینکه‌ننا، کارشناس جلوه‌های ویژه و تولید نهایی، جمعه ۱۵ تیر ساعت ۱۶ در تالار استاد شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار خواهد شد.
حضور در برنامه‌های نمایش فیلم و کارگاه‌های هفته سینمای ایتالیا برای تمام علاقمندان آزاد و رایگان است.