به گزارش خبرگزاری مهر، دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز در پاسخ به درخواست غلامحسین مظفری نماینده و عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس، تحولات بازار نفت در جهان را بررسی کرده و خاطرنشان ساخت که بازار انرژی و به ویژه نفت از نیمه دوم سال 1380 به بعد شاهد تحولات زیادی بوده، به گونه ای که بحث درباره انرژی، نفت و وضعیت آن به موضوع اصلی مباحث اقتصادی و سیاسی جهانی و منطقه ای تبدیل شده است.
مرکز پژوهش‌ها اقدامات آمریکا در یورش به افغانستان و عراق پس از حادثه 11 سپتامبر 2001 را عامل بی ثباتی قیمت و عدم توازن در عرضه و تقاضای بازار انرژی معرفی کرد و افزود: طی دهه گذشته سهم کشورهای تولید کننده نفت عضو اوپک کاهش و سهم کشورهای غیر عضو اوپک در بازار نفت افزایش یافته که این مسئله اهمیت ویژه ای دارد و در کوتاه مدت بر نظام قیمت گذاری بازار نفت موثر بوده است.
در ادامه بررسی مرکز پژوهش‌ها آمده است: مجموع ذخایر تثبیت شده نفت جهان در سال 2005 حدود 1190 میلیارد بشکه برآورد شده که 7/61 درصد از کل این ذخایر به منطقه خاورمیانه اختصاص دارد و مناطق اروپا و اوراسیا، آفریقا، آمریکای مرکزی و لاتین، آمریکای شمالی ، آسیا و اقیانوسیه به ترتیب با دارا بودن 7/11، 4/9، 1/5 و 5/3 درصد از کل ذخایر تثبیت شده نفت جهان در رتبه های بعدی قرار گرفته اند.
در منطقه خاورمیانه حدود 734 میلیارد بشکه ذخایر تثبیت شده نفت خام وجود دارد که در این منطقه عربستان با 263 میلیارد بشکه، ایران با حدود 123 میلیارد بشکه، عراق با حدود 115 میلیارد بشکه و کویت با حدود 99 میلیارد بشکه نفت خام به ترتیب 1/22، 11، 7/9 و 3/8 درصد از کل ذخیره تثبیت شده نفت جهان را در اختیار دارند.
مرکز پژوهش‌ها همچنین رشد اقتصادی کشورهای جنوب شرقی آسیا و به ویژه چین را در افزایش قیمت نفت موثر دانست و خاطرنشان کرد که اگر چه در کوتاه مدت ممکن است قیمت نفت افت و خیزهایی داشته باشد ولی در بلند مدت با توجه به کمیابی منابع و نرخ بهره افزایش خواهد یافت و به همین دلیل با توجه به نقش کشورهای عضو اوپک و به ویژه خلیج فارس در زمینه عرضه نفت، اهمیت اتخاذ سیاست های هوشمندانه بیش از پیش نمایان می شود.