به گزارش خبرگزاری مهر، نبود مالیات بر این عواید سبب ایجاد فاصله طبقاتی زیاد در جامعه و دامن زدن به بی‌ثباتی اقتصادی و خارج شدن سرمایه از بخش‌های تولیدی شده است. کارشناسان معتقدند که در صورت اضافه شدن «مالیات بر عواید سرمایه» به پایه مالیاتی کشور، به سودهای کلانی که عده‌ای فرصت‌طلب از افزایش نرخ ارز، طلا، مسکن و... به دست می‌آورند، مالیات تعلق خواهد گرفت. در همین ارتباط، سیدمسعود احمدی، کارشناس اقتصادی در یادداشتی ، لزوم اضافه شدن این مالیات به پایه مالیاتی کشور را مورد تحلیل قرار داده است که متن کامل آن از نظرتان می گذرد:
اقتصاد کنونی ایران با آنچه به‌عنوان برنامه ابلاغی رهبر انقلاب تحت عنوان «اقتصاد مقاومتی» و برنامه هدایت‌گر اقتصاد کشور شناخته شده است، فاصله زیادی دارد. یکی از نتایج این فاصله غلبه فعالیت‌های غیرمولد بر فعالیت‌های مولد اقتصادی در کشور است. تأمین شرایط و فعال‌سازی امکانات و منابع مالی و سرمایه‌های انسانی و علمی کشور برای توسعه کارآفرینی ازجمله نکاتی است که در سیاست‌های کلی ابلاغی اقتصاد مقاومتی به آن اشاره شده است. با وجود این، هنوز سیاست‌گذاری و سازوکار اجرایی مشخص و مدونی برای به‌کارگیری منابع مالی کشور به‌منظور تحقق این هدف وجود ندارد. کارشناسان عقیده دارند که ایجاد اشتغال مولد رکن اصلی نجات اقتصاد کشور است و سبب افزایش درآمد اقشار کم‌درآمد جامعه خواهد شد.
فعالیت مولد و غیرمولد چیست؟
منظور از فعالیت‌های مولد آن دسته از فعالیت‌هایی هستند که در اثر انجام آن در کشور ارزش‌افزوده ایجاد می‌شود. فعالیت‌های مولد در بخش‌های مختلف اقتصادی موجب افزایش تولید متناسب با نیازهای جامعه، رشد اقتصادی و توزیع مناسب درآمد و کالا خواهد شد.
در مقابل، فعالیت‌های غیرمولد به از بین رفتن ثبات اقتصادی و انحراف سرمایه‌ها از تولید به سمت اقدامات سوداگرانه منجر می‌شود. کار غیرمولد سبب افزایش ثروت در جامعه نمی‌شود و به‌نوعی سبب گسترش فعالیت‌های رانت‌جویانه برای افرادی خاص خواهد شد.
فعالیت‌هایی در اقتصاد غیرمولد هستند که حذف آن‌ها از اقتصاد، نه‌تنها تأثیری بر رشد اقتصادی ندارد که زمینه افزایش رشد اقتصادی را نیز فراهم می‌کند. این‌گونه فعالیت‌ها توزیع درآمد ناعادلانه، کاهش رشد اقتصادی، کاهش رفاه جامعه و تضعیف بخش تولید را به همراه دارد. این فعالیت‌ها همچون ترمزی نقش بسیار محدودکننده‌ای را در اقتصاد کشور دارند. چراکه وقتی سود سرشار با کمترین هزینه و زحمت در بازارهای غیرمولد وجود داشته باشد، منابع و نقدینگی موجود در کل اقتصاد به سمت این بازارها سرازیر و موجب تعطیلی تولید و بیکاری گسترده می‌شود.
در حال حاضر، کم‌ریسک بودن و بازدهی بالای سرمایه‌گذاری در بخش‌های غیرمولد اقتصاد مانند مسکن، طلا، ارز، خودرو و... سبب شده است که این بخش‌ها با وجود اینکه ماهیت مصرفی دارند، به‌عنوان کالای سرمایه‌ای تلقی گردد؛ حال آنکه هیچ‌گونه ارزش‌افزوده‌ای را برای کشور به همراه ندارند.
تداوم جذابیت بازارهای غیرمولد با نابودی بنیان اقتصاد کشور، ضربه سنگینی به بخش‌های تولیدی کشور وارد خواهد کرد. چراکه با وجود درآمد بالا و ریسک پایین آن، دلیلی ندارد که برنامه‌های تولیدی و اشتغال‌زایی پیگیری گردد.
راهکار حذف فعالیت‌های غیرمولد چیست؟
حرکت به سمت فعالیت‌های غیرمولد مختص کشور ایران نیست؛ اما بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته مانند آمریکا، فرانسه و کره جنوبی با وضع قوانینی هوشمند مانع از ایجاد بازارهای غیرمولد در اقتصاد خود شده‌اند. یک راهکار برای جلوگیری از رشد فعالیت‌های غیرمولد، ایجاد هزینه برای بازارهای غیرمولد از طریق اخذ مالیات‌هایی با عنوان «مالیات بر عواید سرمایه‌ای» یا Capital Gains Tax است. بر این اساس، درصورتی‌که دارایی با قیمتی بیشتر از قیمت خریداری‌شده فروخته شود، به آن مالیات تعلق می‌گیرد. در این حالت دیگر رانت‌های اطلاعاتی منجر به ثروت‌آفرینی کلان بدون ارزش‌افزوده نمی‌گردد و در صورت تحقق با مالیات‌های سنگین روبرو می‌گردد.
در ایران تاکنون چنین پایه مالیاتی برای عواید سرمایه‌ای وجود نداشته است؛ لذا با کوچک‌ترین خلل در ثبات اقتصادی عده‌ای فرصت‌طلب که دارای رانت هستند، از درآمدهای کلانی برخوردار می‌شوند و به بی‌ثباتی اقتصاد کشور دامن می‌زنند.
بنابراین لازم است که با هدف کاهش شکاف طبقاتی ناشی از فعالیت‌های غیرمولد و جلوگیری از توسعه فعالیت‌هایی که هیچ‌گونه ارزش‌افزوده برای کشور ایجاد نمی‌کنند و سبب ایجاد تورم و بی‌ثباتی در اقتصاد کشور می‌شوند، اخذ مالیات بر عواید سرمایه تصویب و اجرایی گردد.