خبرگزاری مهر- گروه بین الملل: تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا برای خروج از برجام که با حمایت اعضای تندروی جمهوریخواه در کنگره، لابی گسترده اسراییل و کشورهای عرب مخالف ایران به خصوص عربستان برای ترک توافق هسته ای چندجانبه با ایران که به طور رسمی به عنوان برنامه مشترک اقدام جامع (JCPOA) شناخته می شود و بین ایالات متحده، ایران، چین، روسیه، آلمان، فرانسه و انگلیس روی داده است، نقض روشن قوانین بین المللی بوده است.
این امر نشان می دهد ایالات متحده به جای حمایت از جامعه جهانی در موضوع به اصطلاح مبارزه با اشاعه سلاح های هسته ای به دنبال اهداف دیگری است. دونالد ترامپ با محکوم کردن آنچه که او به عنوان «بدترین معامله» نامیده، در نهایت، ایالات متحده را از توافقنامه، به رغم درخواستهای دیگر امضاکنندگان، شرکای بین المللی و مشاوران خود خارج کرد.
در همین راستا وزیر خارجه آمریکا طی روزهای گذشته اعلام کرد: دومین دور تحریم های جدید در نوامبر امسال (آبان ماه) وارد فاز اجرایی می شود. این تحریم ها قرار است صادرات نفت ایران را هدف قرار دهد. دولت آمریکا تلاش می کند که هرچه زودتر تعداد بیشتری از کشورها واردات نفت خود از ایران را به صفر برسانند تا درآمدهای این کشور کاهش یابد.
در گفتگو با «بنت جانسون» از سناتورهای سابق ایالات متحده به بررسی ابعاد مختلف این موضوع پرداخته ایم که در ادامه آمده است.
جانسون که از اعضای حزب دموکرات است، در سالهای ۱۹۷۲ تا ۱۹۹۷ میلادی، نمایندگی ایالت «لوئیزیانا» را در مجلس سنای آمریکا به عهده داشت. وی در حال حاضر، رئیس شورای آمریکایی-ایرانی (American Iranian Council) است.
*تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران را چگونه ارزیابی میکنید؟ برخی معتقدند تحریمهای جدید به اندازه تحریمهای پیش از برجام موثر نخواهند بود، نظر شما در این ارتباط چیست؟
به احتمال زیاد تحریمهای یکجانبه آمریکا به طور کامل موثر خواهند بود چون در حال حاضر آمریکا دارای بزرگترین بازار تجاری و اقتصادی میباشد و شرکتهای مختلف نمیخواهند دسترسی خودشان به بازار آمریکا را به خطر بیندازند، بنابراین این احتمال وجود دارد که خیلی از شرکتها با قانون تحریمهای آمریکایی همراهی کنند، هر چند کشورهای اروپایی تلاش زیادی برای حفظ و حمایت از برجام به کار خواهند بست. در واقع اتحادیه اروپا کنترلی بر شرکتهای خصوصی ندارد.
*با وجود این که تحریمهای جدید آمریکا بعد از خروج این کشور از برجام، یکجانبه هستند، اما آمریکا میتواند قوانین تحریمی مورد نظر خودش را از طریق اعمال مجازات بر دیگر شرکتهای خارجی از جمله شرکتهای اروپایی تحمیل کند. در این صورت باید گفت که برجام اهداف و منافع ایران را تامین نخواهد نکرد. نظر شما در این خصوص چیست؟
بدون تردید اگر تحریمها موثر باشند، (برجام) اهداف مورد نظر (ایران) را برآورده نخواهد کرد.
*آمریکا اعلام کرده که خریداران نفت ایران تا ماه نوامبر باید واردات نفت از ایران را متوقف کنند. در این صورت اگر ایران نتواند نفت صادر کند، به نظر شما این کشور در توافق برجام باقی خواهد ماند؟
سخت است که بتوانم پیش بینی کنم آیا ایران در توافق برجام خواهد ماند یا خیر، اما این روشن است که آمریکا توافقی را که قبلا امضا کرده، حالا نقض کرده است.
به هر حال برای ایران خطرات ناشی از نقض برجام از سوی آمریکا هم میتواند منجر به افزایش تحریمها شود و هم شاید خطر رودرویی نظامی را افزایش دهد.
در حال حاضر دولت (آمریکا) خواستار امضای توافقی جامع با ایران است که شامل توقف کامل فعالیتها برای ساخت بمب هستهای، توقف غنیسازی اورانیوم، توقف برنامه موشکی و توقف فعالیتها در سوریه و هرجایی که آمریکا تروریستی میداند، باشد.
دولت (آمریکا) اعلام کرده که اگر ایران این اقدامات را انجام دهد، تحریمها به طور کامل لغو خواهند شد و ایران میتواند به جامعه جهانی بپیوندد، هرچند انجام این اقدامات برای ایران واقعا سخت است و اگرچه انجام این تعهدات برای ایران ناخوشایند خواهند بود، اما این اقدامات آن چیزهایی است که دولت (آمریکا) از ایران میخواهد و انجام آن میتواند راه حلی برای مشکلات اقتصادی ایران باشد.
*با توجه به تحولات جدیدی که در برجام مشاهده میشود، روند این توافق را در حال حاضر چگونه تحلیل میکنید؟
ایالات متحده موضع خود را در این ارتباط روشن کرده و به آن پایبند خواهد بود، با این حال فهم این که واکنش ایران چه خواهد بود، کمی سخت و غیرممکن است.
من خودم بسیار علاقمندم که روابط مان با ایران شکل طبیعی به خود بگیرد، اما این را هم درک میکنم که برای ایران بسیار دشوار خواهد بود که با چنین موضوعی موافقت کند.
*آیا گفتگوها و مذاکرات امریکا با کره شمالی بر برجام تاثیری خواهد داشت؟
تردید دارم که مذاکرات آمریکا و کره شمالی برجام را تحت تأثیر قرار دهد. گفتگوها با کره شمالی سالها به طول خواهد انجامید و به احتمال زیاد بسیار خسته کننده خواهد بود.
هرچند این مذاکرات متوقف نخواهد شد، اما به نظر میرسد با طولانی شدن این گفتگوها پیشرفت بزرگ و قابل توجهی به دست نمیآید و فقط زمان زیادی را صرف خود خواهد کرد.