خبرگزاری مهر – گروه استان ها: بازار جهانی پسته به صورت سنتی در اختیار کشاورزان کرمانی است و دشت رفسنجان نیز قطب تولید پسته جهان محسوب می شود؛ حدود ۷۰ درصد پسته ایران در کرمان تولید می شود و رقیب جدی ایران در زمینه تامین این محصول آمریکا است. طی سالهای اخیر با افزایش خشکسالی و کم آبی شدید در ایران به خصوص استان کرمان شاهد کاهش کمیت تولید در محصول هستیم.
هر سال در فصل مرداد ماه بنگاههای خرید و فروش پسته در کرمان مملو از پسته های کال بودند و رفته رفته خرید پسته رسیده نیز شروع می شد اما اگر این روزها به خیابان های بورس پسته در کرمان و رفسنجان سر بزنید به ندرت می توانید پسته کال را مشاهده کنید در برخی از ترمینال های ضبط پسته خصوصی هم بسیار محدود پسته کال از باغهای استانهای مجاور کرمان که صاحبانشان کرمانی هستند دیده می شود.
دلار نرخ پسته را هم تحت تاثیر قرار داد
میزان تولید پسته در استان کرمان به شدت کاهش یافته است و نسبت به سال گذشته در بهترین شرایط ۳۰ درصد محصول وجود دارد که این آمار در رفسنجان به ۱۰ تا ۱۵ درصد می رسد.
در کنار باغهای کرمان باغهای سایر استانها نیز شاهد خسارت بوده اند و به نظر می رسد در سال جاری پسته تولید سال برای صادرات وجود نخواهد داشت و بار اصلی تامین نیاز بر عهده استانهای دیگر خواهد بود.
وضعیت کنونی عملا فرصتهای شغلی فصلی در کرمان را نیز از بین برده است این درحالی است که هر سال در فصل برداشت و ضبط پسته یک میلیون شغل در این بخش ایجاد می شد.
تغییرات دلار بر روی نرخ پسته محدودی که در سال جاری داریم تاثیر گذاشته است چون پسته عملا وابسته به نهاده هایی است که بعضا از خارج از کشور وارد می شودرئیس صنف پسته فروشان رفسنجان در این خصوص به خبرنگار مهر می گوید: تغییرات دلار بر روی نرخ پسته محدودی که در سال جاری داریم تاثیر گذاشته است چون پسته عملا وابسته به نهاده هایی است که بعضا از خارج از کشور وارد می شود.
احمد جوادی بیان کرد: در سال جاری اکثر باغهای شهرستان بدون محصول هستند چون گرمای هوا در اواخر سال گذشته و اوایل سال جاری و کاهش شدید بارندگی موجب شد عملا محصولی باقی نماند.
وی گفت: تغییرات قیمت دلار نیز موجب شده پسته ای که از سال گذشته در بازار وجود دارد هر روز یک قیمت داشته باشد و نوسان قیمت زیاد شده است، عملا برخی از کشاورزان در زمان برداشت پسته برای تامین نیاز مالی و تامین بدهی هایی که از قبل با خرید سم و کود برای خود ایجاد کرده اند پسته را می فروشند و میزان محدودی از پسته سالهای قبل در بازار است.
وی به پوکی شدید پسته اشاره کرد و گفت: مجموع پسته موجود در استان حدود ۴۰ هزار تن از انواع ارقام پسته است که البته همگی از سال ۹۶ باقیمانده است و طبیعتا قیمت پسته به دلیل محدودیت موجودی این محصول افزایش یافته است.
جوادی بیان کرد: به دلیل افزایش شدید قیمت کمتر کسی پسته را خریداری می کند و حتی آجیل فروشیها هم کمتر به پسته فروشیها مراجعه می کنند و باید برای وضعیت فعلی بازار پسته چاره اندیشی کرد.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان رفسنجان نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: پسته عموما سال پر بار و سال کم بار دارد و این دو سال به صورت پیاپی تکرار می شود اما در سال جاری شدت کمبود پسته بسیار بالاست در واقع محصولی باقی نمانده است.
باید کشاورزی را به سمت تولید علمی و مکانیزه پیش ببریم اما حقیقت این است که تولید سنتی است و با کوچکترین تنشی میزان تولید به چالش کشیده می شود
حسین رضایی بیان کرد: البته ما در سال ۹۶ نیز با توجه به شرایط اقلیمی و الگوهای موجود پیش بینی وضعیت کمبود بودجه را کرده بودیم چنین وضعیتی نیاز به مدیریت هزینه توسط کشاورزان داشت حقیقت این است که ما در سال جاری با کاهش ۹۰ درصدی پسته مواجه بوده هستیم و حداکثر می توانیم ۳۰ هزار تن محصول برداشت کنیم.
وی ادامه داد: چنین وضعیتی طبق آمار هر 10 سال یک بار روی می دهد و در سال های ۵۸، ۷۶ و ۸۷ هم کاهش ۹۰ درصدی محصول را شاهد بوده ایم.
رضایی بیان کرد: تنها دلیل کاهش محصول هم افزایش دما بود در حالیکه در فصل بهار پسته به دمای ۱۶ تا ۲۰ درجه نیاز داشته است اما درجه هوا به بالای ۳۰ درجه رسید و به همین دلیل پسته ها روی درخت پوک شد.
وی گفت: بیشترین خسارت نیز به ارقام احمدآقایی و اکبری که صادراتی هستند و مورد اقبال مردم نیز می باشند وارد شده است.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان رفسنجان بیان کرد: باید از کشاورزان حمایت لازم انجام شود و از فعالان بخش پسته حمایت شود.
وی گفت: باید کشاورزی را به سمت تولید علمی و مکانیزه پیش ببریم اما حقیقت این است که تولید سنتی است و با کوچکترین تنشی میزان تولید به چالش کشیده می شود.
وی گفت: نگهداری از هر هکتار باغ پسته ۱۵ میلیون تومان در سال هزینه دارد این در حالیست که در سال جاری کشاورز درآمدی ندارد.
رضایی میزان تولید پسته در هر هکتار را ۸۰۰ کیلو گرم در سالهای عادی دانست و بیان کرد: این میزان در سال جاری به ۵۰ کیلوگرم رسیده است و برخی از باغهای هم محصولی برای برداشت ندارند.
وی میزان خسارت را بسته به میزان برداشت دانست و بیان کرد: اما طبق بررسیها گمان می شود که بهشش هزار و ۹۰۰ میلیارد ریال برسد.
بازارهای جهانی پسته ایران در معرض خطر است
وضعیت پسته داران در استان کرمان و کشاورزان بحرانی شده است و باید چاره اندیشی لازم انجام شود، پسته در واقع مهمترین کالاهای صادرات غیر نفتی استان کرمان است و شغل بخش قابل توجهی از مردم به خصوص در شمال استان کرمان وابسته به این محصول استرئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در گفتگو با مهر اظهار داشت: وضعیت پسته داران در استان کرمان و کشاورزان بحرانی شده است و باید چاره اندیشی لازم انجام شود، پسته در واقع مهمترین کالاهای صادرات غیر نفتی استان کرمان است و شغل بخش قابل توجهی از مردم به خصوص در شمال استان کرمان وابسته به این محصول است.
محمدرضا پور ابراهیمی گفت: باید این مشکل را مدیریت کنیم، حفظ بازارهای جهانی پسته ایران ضروری است؛ چون اگر نتوانیم نیاز بازار جهانی را تامین کنیم این بازار به دست کشورهای رقیب خواهد افتاد.
نماینده مردم کرمان و راور بیان کرد: باید از صادر کننده های پسته حمایت شود چون نباید زمینه های اقتصادی موجود از دست برود.
پور ابرهیمی بیان کرد: خشکسالی و کمبود آب در باغهای استان کرمان قابل توجه است چون کرمان جزو سه استان بحرانی از نظر کاهش بارندگی است.
وی بیان کرد: باید کشاورزی در استان کرمان علمی شود تا با یک تنش دمایی چنین خسارتی ایجاد نشود.
زمین لرزه خاموش در اقتصاد کشاورزی استان کرمان
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان نیز در گفتگو با مهر بیان کرد: می توان وضعیت پسته را به بروز یک زمین لرزه خاموش در اقتصاد کشاورزی استان کرمان تشبیه کرد.
عباس سعیدی بیان کرد: این وضعیت در واقع ناشی از مشکلاتی بود که در فصل اسفند و فروردین روی داد و جوانه های پسته ریزش کرد یا پسته دچار پوکی شد.
وی تصریح کرد: وضعیت کنونی در واقع در نیم قرن گذشته در استان کرمان بی سابقه بوده است و در حالیکه سال گذشته ۱۶۰ هزار تن تولید داشتیم در سال جاری بین ۲۰ تا ۳۰ هزار تن محصول خواهیم داشت.