خبرگزاری مهر، گروه استان ها- الهام رئوفی فر: اگر سری به ناهارخوران زده باشید بیشتر از طبیعت زیبای منطقه، چادرهای مسافرتی که گردشگران در این منطقه برپا کرده اند به چشم می خورد. میراث فرهنگی گلستان می گوید تلاش دارد گلستان مقصد گردشگری شود و در این رابطه هم موفق بوده، ولی به نظر می رسد در معیارهای توسعه گردشگری نیازمند تجدید نظر هستیم.
بررسی ها نشان می دهد با وجود جاذبه های طبیعی و تاریخی گلستان، هنوز این استان در حوزه جذب و ماندگاری مسافر نتوانسته موفق ظاهر شود. تعدادی از کارشناسان نبود الگو و سیاست گذاری مناسب برای جذب گردشگر و برخی فقدان برنامه ریزی و زیرساخت های لازم را عامل رونق نیافتن صنعت گردشگری در استان می دانند.
به باور بسیاری از صاحبنظران گردشگری نقاط دارای جاذبه‌های جهانگردی مانند گلستان می تواند به مهم‌ترین منبع کسب درآمد تبدیل شود مشروط بر آنکه با برنامه ریزی اصولی و شناسایی مزیت ها و محدودیت ها بتوان از فرصت ها نهایت استفاده را برد. امری که به گفته رئیس انجمن حامیان بافت ها و محوطه های تاریخی سرزمین گرگان کمتر مورد توجه مسئولان استانی قرار گرفته است.
اقامت نابسامان مسافران در استان
فاتح میرفندرسکی در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن اظهار خرسندی از حضور مسافران در فصل بهار و تابستان به استان گلستان، می گوید: فراهم نبودن بسترهای مهم گردشگری در استان باعث شده تا مسافران در هر نقطه ای اقامت داشته باشند.
وی با بیان اینکه این روند چهره نازیبایی به شهر و مناطق جنگلی استان می دهد، می افزاید: اقامت مسافران در این شرایط نه تنها سبب رونق اقتصادی استان نخواهد شد بلکه آسیب محسوب می شود زیرا بسیاری از آن ها حتی پیش پا افتاده ترین مایحتاج خود را به همراه داشته و از هر نوع خرید در استان خودداری می کنند.
گلستان برنامه و الگو ندارد
اما یک کارشناس ارشد حوزه گردشگری نظری خلاف عقیده رئیس انجمن حامیان بافت ها و محوطه های تاریخی سرزمین گرگان دارد و علت این رفتار مسافران را مقصدنبودنِ گلستان برای سفر می داند.
مهدی سقایی در گفتگو با خبرنگار مهر، می گوید: استانهای مازندران و گیلان در حوزه گردشگری و تفریحی، به خصوص گردشگری ساحلی برنامه و الگوی خاصی داشتند و این درمقایسه با گلستان که به تازگی درحوزه مقصدشدن گردشگری گام برداشته، متفاوت است.
این عضو هیئت علمی دانشکده گردشگری موسسه آموزش عالی حکیم جرجانی عامل توسعه نیافتگی اقتصادی استان در حوزه گردشگری را ایراد در فرهنگ میزبانی استان می داند و می افزاید: تفاوت قیمت کالای ارائه شده به مسافر در مقایسه با هم استانی ها، نشان دهنده مشکل در فرهنگ میزبانی استان است.
وی نوع برخورد با گردشگر، چگونگی کسب درآمد از مسافر را از مولفه های مهم فرهنگ میزبانی ارزیابی می کند و ادامه می دهد: تا زمانی که فرهنگ میزبانی رواج نیابد کسب درآمد مناسبی از مسافر در استان نخواهیم داشت. وقتی امکانات تفریحی و گردشگری برای مسافر نباشد نمی توان انتظار صرف هزینه از مسافر داشت
این مدرس دانشگاه از استفاده افراد غیر متخصص در حوزه گردشگری انتقاد می کند و می افزاید: برای تدوین سیاست گذاری ها و رونق صنعت گردشگری باید از نظر افراد متخصص استفاده کرد.
وی به طبقه بندی بازار هدف و شناسایی نیازهای گردشگران از هر طبقه اقتصادی تاکید می کند و می گوید: باید برنامه ریزی اقامت مسافران به گونه ای تعریف شود که هم به شرایط اقتصادی میزبان کمک کند و هم اینکه توانایی مالی مسافران در نظر گرفته شود.
سقایی با بیان اینکه وقتی امکانات تفریحی و گردشگری برای مسافر نباشد نمی توان انتظار صرف هزینه از مسافر داشت، می افزاید: متاسفانه در استان تنها راه کسب درآمد از گردشگری را دریافت مستقیم پول مانند ورودی برخی مناطق می دانند.
وی به تعریف برنامه های تفریحی برای ماندگاری مسافر تاکید می کند و ادامه می دهد: در حال حاضر برای اقامت چند روزه گردشگر در استان برنامه مشخصی نداریم.
اقامتگاه های استان ظرفیتی برای جذب گردشگر
درحالی یک کارشناس حوزه گردشگری از نبود برنامه و الگوی مناسب گردشگری در استان انتقاد می کند و ایجاد ظرفیت در این بخش را یک ضرورت قلمداد می کند معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان از هتل، هتل آپارتمان، خانه مسافر و مسافرخانه به عنوان بستر آماده گردشگری یاد می کند و به خبرنگار مهر می گوید: اقامتگاه های بومگردی هم ظرفیت دیگری در راستای توسعه گردشگری است.
احمد تجری از اقامتگاه مسافر به عنوان یکی از تاسیسات گردشگری نام می برد و می افزاید: برخورداری از مجموعه تفریحی هم نیاز در حوزه توسعه صنعت گردشگری است که در دستور کار قرار دارد.
وی بازاریابی در حوزه گردشگری را دارای اهمیت می داند و می گوید: بازاریابی در قالب سنتی چاپ و توزیع پوستر، بروشر و سایر اقلام تبلیغاتی هرساله انجام می شود.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان ادامه می دهد: در حوزه بازاریابی الکترونیک هم نرم افزار معرفی جاذبه های استان راه اندازی شده است که ورودی استان در اختیار مسافر قرار می گیرد.
وی از برگزاری جشنواره های فرهنگی و نوروزگاه ها به عنوان ظرفیتی برای معرفی استان به گردشگران یاد می کند و می افزاید: برپایی این نوع برنامه ها در جذب و ماندگاری مسافر بسیار موثر است.
به باور بسیاری از کارشناسان، اهمیت گردشگری و نقش آن در رشد و توسعه اقتصادی و فرهنگی تا جایی است که می توان آن را صنعتی جانشین برای سایر صنایع درامدزا دانست. بر همین اساس برای استانی مانند گلستان که ظرفیت جاذبه تاریخی و طبیعی را در خود دارد می توان به راحتی برای رفع مشکل اقتصادی و اشتغال استان کمک گرفت. بنابراین به نظر می رسد نیاز است تا متولیان امر به جای ارائه عملکرد کاری برنامه جامعی برای توسعه گردشگری استان بیاندیشند.